Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları, Geçmiş Zamanlardan Bugüne Kadar Olan Aydınlat

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Dünyanın başlangıcından bu yana insanlar,ışık kaynağı olarak güneşi kullandı,hala da en etkili ve ücretsiz ışık kaynağı olarak kullanıyor

Ateşin bulunuşundan sonra ise özellikle geceleri hem bir ısınma hem de aydınlatma kaynağı olarak ateş kullanıldı

MÖ 4500 yıllarında topraktan yapılma ve içinde hayvansal yağ yakılabilen kandiller icat edildi

Mumun icadı M

Ö

3000 yıllarına rastlar,yanıcı madde olarak yine hayvansal yağlar fitil olarak bitkisel lifler yada hayvan kılları kullanıldı

MÖ 1300 yılarında bir ağaç sopa ucuna bağlanmış hayvan derisi ve bitki lifleriyle yanıcı madde olarak yine hayvan yağı kullanılarak meşaleler icad edildi

Teknik aydınlatma aracı sayılabilecek ilk buluş yine bir yağ lambasıydı (1780) ama bu kez yakıt olarak bitkisel yağlar ve lambanın yapımında ise m etal bulunuyordu

1784 yılında Aime Argand bu icadı geliştirip fitil cevresine camdan bir baca ekler ki bu rüzgarlı havalarda sönmeye engel olduğu gibi dışarıya daha çok ışık verir

1792 yılında aynı zamanda buharlı motor tasarımlarıyla da uğraşan William Murdoch bazı yanıcı gazlarla yaptığı deneylerin sonucunda içinde gaz yanarak dışarıya ışık veren bir lamba yapmayı başarır

1802 yılında ise bir dökümhanenin etrafını gaz lambalarıyla aydınlatmayı başarır

yine aynı yıl yani 1802 yılında bu kez Humphry Davy bazı gazlar üzerinde yaptığı deneylerle gaz kütlesi içinden elektrik akımı geçirmek suretiyle bir aydınlatma aracı buldu

1805 yılına gelindiğinde ise artık,Philips,Lee's Cotton Mill ve Manchester gazlı ark lambalarıyla aydınlatılan fabrikalar olmuştu

Petrolün bulunmasından sonraki yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda 1815 yıllarında adına Madenci Lambası denilen ve petrol yakarak aydınlatma sağlayan aydınlatma aracı icat edilmiştir

1825 yılında hidrojen ve oksijen yakılıp bir kalsiyum oksit parçası ısıtılarak etrafa ışık saçan bir düzenek oluşturulmuştur

1835 yılında James Bowman Lindsay tarafından başlatılan ve 1879 yılına kadar süren çalışmalar sonucunda nihayet Thomas Edison tarafından elektrik akımıyla aydınlık veren ilk kullanılabilir ampul icad edilmiştir

40'lar Vadisi üyelerinin yakından tanıdığı ve halk arasında Gaz Lambası olarak bilinen bu aydınlatma aracının icadı ise ampulün icadından 5 yıl sonra yani 1840 yıllarına rastlar

Yakıt olarak (bizde gaz olarak bilinen) bir petrol ürünü kullanılır ve ışık seviyesi ayarlanabilir

1853 yılında yine petrol ürünü kullanılarak aydınlatma sağlayan Petrol Lambasıın mucidi ise Ignacy Lukasiewicz dir

1854 yılıda Heinrich Göbel in icadı olan bambu telli lamba ise bu zamana kadar yapılanların içinde en parlak ışık vereniydi ve elektrikle çalışıyordu

1867 yılında radyo-aktivite alanındaki çalışmalarıyla tanınan Antoine Henri Becquerel tarfından floresan lamba olarak tanımlanabilecek ilk aydınlatma aracı icat edildi

1876 karbon ark lambası

1880 Edison tarafından patenti alınan 16 watt gücünde ve 1500 saat yanabilen ampul

1889 halk arasında Lüks olarak bilinen gaz pelerinli lamba,alkol (genellikle ispirto) pompalanmak suretiyle çalışır,günümüzde LPG ile çalışanları hala piknik alanlarında kullanılmaktadır

1893 Nikola Tela tarafından ilk defa kullanılan neon lamba

1894 Moore Tüpü,günümüzde stad aydınlatmalarında kullanılan gaz deşarjlı lambaların atasıdır

1896 karpit lambası,yaygın olarak deniz fenerlerinde kullanılmıştır

1897 yılında Walther Nernst günümüzde kulanılan akkor telli lambaların atası sayılan bu lambanın patentini almıştı

1901 Peter Cooper Hewitt ilk civa buharlı lamba üretimini gerçekleştirir

1909 Tantalyum telli lambanın icadı

1962 LED (Light Emiting Diode) lamba ilk kez üretildi

1985 reflektör lamba

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları, Geçmiş Zamanlardan Bugüne Kadar Olan Aydınlat Dünyanın başlangıcından bu yana insanlar,ışık kaynağı olarak güneşi kullandı,hala da en etkili ve ücretsiz ışık kaynağı olarak kullanıyor Ateşin bulunuşundan sonra ise özellikle geceleri hem bir ısınma hem de aydınlatma kaynağı olarak ateş kullanıldı MÖ 4500 yıllarında topraktan yapılma ve içinde hayvansal yağ yakılabilen kandiller icat edildi Mumun icadı MÖ 3000 yıllarına rastlar,yanıcı madde olarak yine hayvansal yağlar fitil olarak bitkisel lifler yada hayvan kılları kullanıldı MÖ 1300 yılarında bir ağaç sopa ucuna bağlanmış hayvan derisi ve bitki lifleriyle yanıcı madde olarak yine hayvan yağı kullanılarak meşaleler icad edildi Teknik aydınlatma aracı sayılabilecek ilk buluş yine bir yağ lambasıydı (1780) ama bu kez yakıt olarak bitkisel yağlar ve lambanın yapımında ise m etal bulunuyordu 1784 yılında Aime Argand bu icadı geliştirip fitil cevresine camdan bir baca ekler ki bu rüzgarlı havalarda sönmeye engel olduğu gibi dışarıya daha çok ışık verir 1792 yılında aynı zamanda buharlı motor tasarımlarıyla da uğraşan William Murdoch bazı yanıcı gazlarla yaptığı deneylerin sonucunda içinde gaz yanarak dışarıya ışık veren bir lamba yapmayı başarır 1802 yılında ise bir dökümhanenin etrafını gaz lambalarıyla aydınlatmayı başarır yine aynı yıl yani 1802 yılında bu kez Humphry Davy bazı gazlar üzerinde yaptığı deneylerle gaz kütlesi içinden elektrik akımı geçirmek suretiyle bir aydınlatma aracı buldu 1805 yılına gelindiğinde ise artık,Philips,Lee's Cotton Mill ve Manchester gazlı ark lambalarıyla aydınlatılan fabrikalar olmuştu Petrolün bulunmasından sonraki yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda 1815 yıllarında adına Madenci Lambası denilen ve petrol yakarak aydınlatma sağlayan aydınlatma aracı icat edilmiştir 1825 yılında hidrojen ve oksijen yakılıp bir kalsiyum oksit parçası ısıtılarak etrafa ışık saçan bir düzenek oluşturulmuştur 1835 yılında James Bowman Lindsay tarafından başlatılan ve 1879 yılına kadar süren çalışmalar sonucunda nihayet Thomas Edison tarafından elektrik akımıyla aydınlık veren ilk kullanılabilir ampul icad edilmiştir 40'lar Vadisi üyelerinin yakından tanıdığı ve halk arasında Gaz Lambası olarak bilinen bu aydınlatma aracının icadı ise ampulün icadından 5 yıl sonra yani 1840 yıllarına rastlarYakıt olarak (bizde gaz olarak bilinen) bir petrol ürünü kullanılır ve ışık seviyesi ayarlanabilir 1853 yılında yine petrol ürünü kullanılarak aydınlatma sağlayan Petrol Lambasıın mucidi ise Ignacy Lukasiewicz dir 1854 yılıda Heinrich Göbel in icadı olan bambu telli lamba ise bu zamana kadar yapılanların içinde en parlak ışık vereniydi ve elektrikle çalışıyordu 1867 yılında radyo-aktivite alanındaki çalışmalarıyla tanınan Antoine Henri Becquerel tarfından floresan lamba olarak tanımlanabilecek ilk aydınlatma aracı icat edildi 1876 karbon ark lambası 1880 Edison tarafından patenti alınan 16 watt gücünde ve 1500 saat yanabilen ampul 1889 halk arasında Lüks olarak bilinen gaz pelerinli lamba,alkol (genellikle ispirto) pompalanmak suretiyle çalışır,günümüzde LPG ile çalışanları hala piknik alanlarında kullanılmaktadır 1893 Nikola Tela tarafından ilk defa kullanılan neon lamba 1894 Moore Tüpü,günümüzde stad aydınlatmalarında kullanılan gaz deşarjlı lambaların atasıdır 1896 karpit lambası,yaygın olarak deniz fenerlerinde kullanılmıştır 1897 yılında Walther Nernst günümüzde kulanılan akkor telli lambaların atası sayılan bu lambanın patentini almıştı 1901 Peter Cooper Hewitt ilk civa buharlı lamba üretimini gerçekleştirir 1909 Tantalyum telli lambanın icadı 1962 LED (Light Emiting Diode) lamba ilk kez üretildi 1985 reflektör lamba