Cumhuriyetin İlânı Ve Mustafa Kemal Paşa'nın İlk Cumhurbaşkanı Seçilmesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Cumhuriyetin ilânı ve Mustafa Kemal Paşa'nın ilk Cumhurbaşkanı Seçilmesi

23 Nisan 192O'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ile yeni Türk devletinin temellerinin atılmış olduğunu biliyorsunuz

işte bu meclis, ülkeyi yönetme hakkının kendisine ait olduğunu açıklamış ve kurduğu
hükümetle de bu görevi yürütmeye başlamıştı

Meclis'te görev yapan milletvekilleri halk tarafından seçilmişti

Vatandaşlar devlet yönetimine katılmaya başlamışlardı

Ancak çözümlenmesi gereken sorun; rejimin adını koyup, hükümetin kurulma şeklinin değiştirilmesi konusunda Anayasa'da yapılması gereken düzenleme olacaktı

Mustafa Kemal Paşa 28/29 Ekim 1923 gecesi anayasa değişikliği projesini hazırladı

Hazırlanan bu proje 29 Ekim günü TBMM'ne sunuldu

Meclis anayasa değişikliğini kabul ederek, yeni Türk Devletinin bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti

Oy birliği ile Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu (29 Ekim 1923)

Milletvekilleri Cumhuriyet'in ilanını ayakta alkışlayarak ve "Yaşasın Cumhuriyet!" şeklinde duygularını ifade ederek kutladılar

İlk kabine İsmet Paşa tarafından kuruldu ve Meclis Başkanlığına da Fethi Bey (Okyar) getirildi

TBMM'nin 1921 tarihli ilk anayasası sadece 3 yıl yürürlükte kalabildi

Çünkü önemli eksiklikleri vardı ve yetersizdi

Bu sebeple yeni anayasa hazırlıklarına girişildi ve Cumhuriyet döneminin ilk anayasası, 20 Nisan 1924'de TBMM'de büyük bir çoğunlukla kabul edildi

Bu anayasa güçler birliği esasına dayandırıldı

105 maddeden oluşuyordu; siyasi partilerin kurulmasına ve dolayısıyla demokrasiye açıktı; klasik hak ve özgürlüklere yer veriyordu

1924 Anayasası zaman içinde yapılan değişiklik ve düzenlemelerle çağa uygun bir hale getirildi

Cumhuriyetin ilânı ile;
* Devlet rejiminin gerçek adı konulmuş, bu konudaki kargaşa ortadan kalkmıştır

* Cumhurbaşkanının seçilmesiyle "devlet başkanlığı" sorunu çözümlenmiştir

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Cumhuriyetin İlânı Ve Mustafa Kemal Paşa'nın İlk Cumhurbaşkanı Seçilmesi Cumhuriyetin ilânı ve Mustafa Kemal Paşa'nın ilk Cumhurbaşkanı Seçilmesi 23 Nisan 192O'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ile yeni Türk devletinin temellerinin atılmış olduğunu biliyorsunuz işte bu meclis, ülkeyi yönetme hakkının kendisine ait olduğunu açıklamış ve kurduğu hükümetle de bu görevi yürütmeye başlamıştı Meclis'te görev yapan milletvekilleri halk tarafından seçilmişti Vatandaşlar devlet yönetimine katılmaya başlamışlardı Ancak çözümlenmesi gereken sorun; rejimin adını koyup, hükümetin kurulma şeklinin değiştirilmesi konusunda Anayasa'da yapılması gereken düzenleme olacaktı Mustafa Kemal Paşa 28/29 Ekim 1923 gecesi anayasa değişikliği projesini hazırladı Hazırlanan bu proje 29 Ekim günü TBMM'ne sunuldu Meclis anayasa değişikliğini kabul ederek, yeni Türk Devletinin bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti Oy birliği ile Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu (29 Ekim 1923) Milletvekilleri Cumhuriyet'in ilanını ayakta alkışlayarak ve "Yaşasın Cumhuriyet!" şeklinde duygularını ifade ederek kutladılar İlk kabine İsmet Paşa tarafından kuruldu ve Meclis Başkanlığına da Fethi Bey (Okyar) getirildi TBMM'nin 1921 tarihli ilk anayasası sadece 3 yıl yürürlükte kalabildi Çünkü önemli eksiklikleri vardı ve yetersizdi Bu sebeple yeni anayasa hazırlıklarına girişildi ve Cumhuriyet döneminin ilk anayasası, 20 Nisan 1924'de TBMM'de büyük bir çoğunlukla kabul edildi Bu anayasa güçler birliği esasına dayandırıldı 105 maddeden oluşuyordu; siyasi partilerin kurulmasına ve dolayısıyla demokrasiye açıktı; klasik hak ve özgürlüklere yer veriyordu 1924 Anayasası zaman içinde yapılan değişiklik ve düzenlemelerle çağa uygun bir hale getirildi Cumhuriyetin ilânı ile; * Devlet rejiminin gerçek adı konulmuş, bu konudaki kargaşa ortadan kalkmıştır * Cumhurbaşkanının seçilmesiyle "devlet başkanlığı" sorunu çözümlenmiştir