Özgeçmiş Nedir, Nasıl Hazırlanır / Özgeçmiş Nedir, Nasıl Hazırlanır

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Özgeçmiş yazmanın belli başlı kuralları olduğu doğrudur

Ancak unutulmamalıdır ki; ilişkili olunan kurum, görev yapılan seviye, yerel mi yoksa yabancı pazarlarda mı iş aranıyor oluşu söz konusu kurallara eklemeler getirebilir

Kişisel tecrübelerin ve yeteneklerin tanıtımı profesyonelce hazırlanmış bir özgeçmiş aracılığı ile pekala yapılabilir

Abartıdan ve yalan yanlış bilgilerden arındırılmış, özgeçmişi alan kişinin kolaylıkla okumasına izin verecek şekilde uzunluğu ayarlanmış ve anahtar kelimeler kullanılarak yazılmış bir özgeçmiş pek çok kapıyı aralayabilecektir

Şimdi sırasıyla bu noktaları açıklayalım:
A

NEREYE YÖNELİK BİR ÖZGEÇMİŞ HAZIRLIYORSUNUZ?
Şayet bir danışmanlık şirketine gönderilmek üzere ise en başta şunu hatırlamakta fayda vardır: Bir danışmanlık şirketine sizinki de dahil olmak üzere her gün yüzlerce özgeçmiş ulaşmakta o da bunları gözden geçirerek sınıflandırmaktadır

Bir özgeçmişin gözden geçirilmesi ortalama 25 saniye sürer ve o anda veya kısa vadede değerlendirmek üzere uygun bulunursa toplam 3 dakika daha harcanarak tamamı etraflıca incelenir

Eğer özgeçmişinizi bir kuruma yöneltecekseniz; size ait bilgiler bu kurumların insan kaynakları bölümlerine ulaşacak, özgeçmişinizin incelenmesi ile ilgili süreler biraz daha uzun tutulabilecek, danışmanlık şirketine kıyasla buralarda oluşturulmuş veritabanına eklenen özgeçmiş sayısı gün bazında düşecektir

Bu durumun son dönemdeki istinası kurumların internet üzerinde ve genel başvuru adı ile özgeçmiş toplamalarıdır

Yani artık kurumlara ait veritabanına da her gün çok sayıda özgeçmiş eklenmektedir

B

ÖZGEÇMİŞİNİZİN GÖRÜNÜMÜ NASIL OLMALI?
Yukarıdaki açıklamalardan hareketle özgeçmişi ilk bakışta kişi ile ilgili temel vasıfları vurgulayabilecek ve kolaylıkla okunup algılanabilecek şekilde hazırlama gereği ortaya çıkar

Bilgisayarda hazırladığınız özgeçmişinizi basacağınız kağıt A4 boyutunda beyaz düz bir kağıt olmalıdır

Yazı font’u olarak Arial ve Times New Roman tercih edilmesi idealdir

Kullanacağınız karakter büyüklüğü 10 veya 12 olarak seçilmelidir, daha küçük fontlar okumayı zorlaştıracaktır

Ana ve alt başlıklarda (örneğin iş tecrübesi ve çalışılan şirketler, alınan unvanlar gibi) aşırıya kaçmadan büyük harfler, kalın ve yana yatık fontlar seçilebilir

Bu başlıkların görev tanımının okunmasından hemen önce görünmesi önemlidir

Görev tanımı ve gerçekleştirilen işlerin yer aldığı bölümde ise düz yazı yerine maddeler halinde ve 10 - 15 maddeyi geçmeyen sıralı bir anlatım doğru olacaktır

Ayrıca ana ve alt başlıklar veya maddeler arasında bir veya iki satır atlayarak belli ölçüde “beyaz alan” bırakılmalıdır

Böylece özgeçmişi okuyan ilgili kolayca ve sıkılmadan gözlerini kağıt üzerinde kaydırabilir ve 25 saniyenin sonunda ilgisini yoğunlaşmış bulursa detaylı inceleme safhasına geçer

Satırbaşları ve sonları sağ kenardan yaklaşık 3 sol kenardan da yaklaşık 2 santimetre içeride olmalı, kullanılan kağıdın üstünden ve altından da bir miktar boşluk bırakılmalıdır

Bu da onca bilgiye daha derli toplu bir görüntü verecek ayrıntılardan biri tanesidir

Özgeçmişlerin uzunluğu önem teşkil edebilecek bir başka konudur;
Kişi, çok ve çeşitli bir iş tecrübesine sahip ise bu uzunluk 2 ya da 3 A4 boyutunda bir sayfa uzunluğunda tutulmalıdır

Ancak çok iş değiştirmiş ya da uzun yıllar farklı görevlerde ve seviyelerde çalışmış biri değil ise veya çalışma hayatının henüz başında ise, tek bir sayfadan oluşan bir özgeçmiş onu inceleyecek kişiye kolaylık sağlayacaktır

Bir başka deyişle mülakatı yapacak kişi yukarıda da belirtildiği gibi hakkında daha kısa bir sürede bir fikir sahibi olabildiği bir özgeçmişe diğerlerinden daha fazla öncelik verecektir

C

ÖZGEÇMİŞİN İÇERİĞİNDE HANGİ BİLGİLER NE ŞEKİLDE VE HANGİ SIRAYLA YER ALMALIDIR?
Bir özgeçmiş sırasıyla şu başlıkları açıklamalıdır:
Kişisel Bilgiler (isim soyadı, adres, iletişim numaraları, doğum tarihi, cinsiyet, medeni durum, askerlik durumu vBulletin

bilgileri),
Şu anda çalışılan kurum, unvan bilgileri ve görev süresi,
Şu anda yapılan işler, alınan sorumluluklar,
Daha önce çalışılan iş yerleri, alınan unvanlar ve işe giriş - ayrılış tarihleri,
Daha önceki işyerlerinde yapılan işler, alınan sorumluluklar,
Eğitim Bilgileri (Lisans derecesi, mezun olunan veya devam edilen yüksek ve orta öğrenim kurumları, bu kurumlara giriş ve mezuniyet tarihleri),
Nitelik Bilgileri (Yabancı dil bilgisi, bilgisayar bilgisi, mali veya teknik uzmanlıklar, alınan derece veya ödüller, sahip olunan sertifikalar),
Kurs, seminer veya iş öncesi veya iş başında alınan eğitimler, (tarih sırası gözetilerek ve eğitimi veren firma adları belirtilerek yazılmalıdır),
Referanslar (bu bölüm isteğe bağlıdır ve referans olarak gösterilen kişilere ait isim ve iletişim bilgilerini içerir)

Bunlardan hareketle, özgeçmişte yer alacak bilgiler için yukarıda belirtilen konu başlıklarının takip ettiği sıraya uygun bir akış izlenebilir

Ayrıca bu akış içerisinde “eğitim bilgileri” ve “iş tecrübeleri”nin yer değiştirmesinde de ciddi bir sakınca bulunmamaktadır

İş tecrübeleri bölümünde 2-3 satırlık bir önbilgi bölümü ve bunu takip eden maddeler halinde bir anlatım yerinde olacaktır

Önbilgi bölümünde; kişinin sorumlu olduğu alanların kelime bazında özetleri (ihracat, ithalat, genel muhasebe, distribütör yönetimi vs

) ve değişik firmalarda çalışmış ise firma büyüklüğünü anlatan (faaliyet alanı, ortaklık yapısı, satış cirosu, personel sayısı, fabrika sayısı gibi) bilgiler yer almalıdır

Tekrar hatırlatmakta fayda vardır ki önerilen bu sıralama, bir özgeçmişin hızla ve kolaylıkla okunup algılanabilecek şekilde hazırlanmasına yöneliktir

Bunları okuyacak ilgili, sizi ikinci aşama olan iş görüşmesine davet edebilmek amacıyla, özgeçmişiniz hakkında kolaylıkla bir ön değerlendirme yapabilir

Bir yere iş görüşmesi yapmak üzere çağırıldığınızda alışılagelmiş olan, kişisel ve öğrenim bilgilerinizden bahsedildikten sonra, iş tecrübeleriniz hakkında geçmişten günümüze doğru bir tarih sırası gözeterek detaylıca konuşulmasıdır

Olası herhangi bir gözden kaçırmaya sebebiyet vermeden tüm tecrübe, eğitim ve öğrenim bilgilerinizin üzerinden geçilebilmesi için bu emin ve kolay bir yoldur

Ancak mülakat yapacak kişilerden bazıları adaylarının cari dönemde yaptıkları işler ile konuşmaya başlamayı tercih edebilir ki bunun da bir sakıncası yoktur

D

KAPAK YAZISININ ÖNEMİ NEDİR? KAPAK YAZISINI MUTLAKA YAZMAK GEREKLİ MİDİR?
Kapak yazıları kişilerin iş ararken gözettikleri amacı yansıtması açısından önemlidir

Ne tür bir firmada, hangi pozisyonda ve ne konuda görev yapmak istediklerini 4 - 5 satırlık bir paragrafta özetlemeleri sonraki aşamalar açısından açıklayıcı olur

Kapak yazısı olmayan bir özgeçmişi değerlendirme dışı tutmak söz konusu değildir, olmamalıdır

Ancak şüphesiz ki çok uzun olmayan açıklayıcı bir kapak yazısının varlığı, hem takip eden içerik hakkında bilgi vermesi hem de özgeçmiş yazarken daha özenli davranıldığının bir göstergesi olması dolayısı ile tercih sebebidir

E

ÖZGEÇMİŞİNİZ BİR PAZARLAMA ARACINA NASIL DÖNÜŞÜR?
Yukarıdaki soruyu yanıtlamak için şunu hatırlamak gerekir; bir özgeçmiş daha önce yapılmış ya da şu anda yapılan işlerin listelenmiş hali değildir

Genellemeler özgeçmişi ve dolayısı ile sahibini özel olmaktan uzaklaştırır

Dolayısı ile özgeçmiş yazarken geçirilmiş tecrübeleri desteleyecek sayılar, oranlar, adetler gibi çeşitli rakamsal verilere yer verilmelidir

Özellikle iş tecrübeleri kısmında sorumluluklar, yetkinlikler ve görev tanımı hakkında açıklayıcı bilgiler sıralanırken, rakamsal veriler kişilerin yaptıkları işlerin başarısına ve önemine dair bir kanıt oluşturacaktır

Örneğin bir satış yöneticisi için “müşteri portföyünün geliştirdi ve yıllık satış miktarını arttırdı” gibi bir tanım yerine; “8 aylık bir dönemde toplam 55 milyar TL’lik satış hedefinin % 37 üzerine çıkarak, yeni müşterilerden elde edilen satışlar da dahil toplam 75,5 milyar TL’lik satış cirosuna ulaştı” şeklinde bir açıklama çok daha etkileyici olacaktır

Söz konusu rakamlar her zaman olmasa dahi, kişinin bu konudaki yetkinliği akılda daha fazla kalacaktır

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Özgeçmiş Nedir, Nasıl Hazırlanır / Özgeçmiş Nedir, Nasıl Hazırlanır Özgeçmiş yazmanın belli başlı kuralları olduğu doğrudur Ancak unutulmamalıdır ki; ilişkili olunan kurum, görev yapılan seviye, yerel mi yoksa yabancı pazarlarda mı iş aranıyor oluşu söz konusu kurallara eklemeler getirebilir Kişisel tecrübelerin ve yeteneklerin tanıtımı profesyonelce hazırlanmış bir özgeçmiş aracılığı ile pekala yapılabilir Abartıdan ve yalan yanlış bilgilerden arındırılmış, özgeçmişi alan kişinin kolaylıkla okumasına izin verecek şekilde uzunluğu ayarlanmış ve anahtar kelimeler kullanılarak yazılmış bir özgeçmiş pek çok kapıyı aralayabilecektir Şimdi sırasıyla bu noktaları açıklayalım: A NEREYE YÖNELİK BİR ÖZGEÇMİŞ HAZIRLIYORSUNUZ? Şayet bir danışmanlık şirketine gönderilmek üzere ise en başta şunu hatırlamakta fayda vardır: Bir danışmanlık şirketine sizinki de dahil olmak üzere her gün yüzlerce özgeçmiş ulaşmakta o da bunları gözden geçirerek sınıflandırmaktadır Bir özgeçmişin gözden geçirilmesi ortalama 25 saniye sürer ve o anda veya kısa vadede değerlendirmek üzere uygun bulunursa toplam 3 dakika daha harcanarak tamamı etraflıca incelenir Eğer özgeçmişinizi bir kuruma yöneltecekseniz; size ait bilgiler bu kurumların insan kaynakları bölümlerine ulaşacak, özgeçmişinizin incelenmesi ile ilgili süreler biraz daha uzun tutulabilecek, danışmanlık şirketine kıyasla buralarda oluşturulmuş veritabanına eklenen özgeçmiş sayısı gün bazında düşecektir Bu durumun son dönemdeki istinası kurumların internet üzerinde ve genel başvuru adı ile özgeçmiş toplamalarıdır Yani artık kurumlara ait veritabanına da her gün çok sayıda özgeçmiş eklenmektedir B ÖZGEÇMİŞİNİZİN GÖRÜNÜMÜ NASIL OLMALI? Yukarıdaki açıklamalardan hareketle özgeçmişi ilk bakışta kişi ile ilgili temel vasıfları vurgulayabilecek ve kolaylıkla okunup algılanabilecek şekilde hazırlama gereği ortaya çıkar Bilgisayarda hazırladığınız özgeçmişinizi basacağınız kağıt A4 boyutunda beyaz düz bir kağıt olmalıdır Yazı font’u olarak Arial ve Times New Roman tercih edilmesi idealdir Kullanacağınız karakter büyüklüğü 10 veya 12 olarak seçilmelidir, daha küçük fontlar okumayı zorlaştıracaktır Ana ve alt başlıklarda (örneğin iş tecrübesi ve çalışılan şirketler, alınan unvanlar gibi) aşırıya kaçmadan büyük harfler, kalın ve yana yatık fontlar seçilebilir Bu başlıkların görev tanımının okunmasından hemen önce görünmesi önemlidir Görev tanımı ve gerçekleştirilen işlerin yer aldığı bölümde ise düz yazı yerine maddeler halinde ve 10 - 15 maddeyi geçmeyen sıralı bir anlatım doğru olacaktır Ayrıca ana ve alt başlıklar veya maddeler arasında bir veya iki satır atlayarak belli ölçüde “beyaz alan” bırakılmalıdır Böylece özgeçmişi okuyan ilgili kolayca ve sıkılmadan gözlerini kağıt üzerinde kaydırabilir ve 25 saniyenin sonunda ilgisini yoğunlaşmış bulursa detaylı inceleme safhasına geçer Satırbaşları ve sonları sağ kenardan yaklaşık 3 sol kenardan da yaklaşık 2 santimetre içeride olmalı, kullanılan kağıdın üstünden ve altından da bir miktar boşluk bırakılmalıdır Bu da onca bilgiye daha derli toplu bir görüntü verecek ayrıntılardan biri tanesidir Özgeçmişlerin uzunluğu önem teşkil edebilecek bir başka konudur; Kişi, çok ve çeşitli bir iş tecrübesine sahip ise bu uzunluk 2 ya da 3 A4 boyutunda bir sayfa uzunluğunda tutulmalıdır Ancak çok iş değiştirmiş ya da uzun yıllar farklı görevlerde ve seviyelerde çalışmış biri değil ise veya çalışma hayatının henüz başında ise, tek bir sayfadan oluşan bir özgeçmiş onu inceleyecek kişiye kolaylık sağlayacaktır Bir başka deyişle mülakatı yapacak kişi yukarıda da belirtildiği gibi hakkında daha kısa bir sürede bir fikir sahibi olabildiği bir özgeçmişe diğerlerinden daha fazla öncelik verecektir C ÖZGEÇMİŞİN İÇERİĞİNDE HANGİ BİLGİLER NE ŞEKİLDE VE HANGİ SIRAYLA YER ALMALIDIR? Bir özgeçmiş sırasıyla şu başlıkları açıklamalıdır: Kişisel Bilgiler (isim soyadı, adres, iletişim numaraları, doğum tarihi, cinsiyet, medeni durum, askerlik durumu vBulletin bilgileri), Şu anda çalışılan kurum, unvan bilgileri ve görev süresi, Şu anda yapılan işler, alınan sorumluluklar, Daha önce çalışılan iş yerleri, alınan unvanlar ve işe giriş - ayrılış tarihleri, Daha önceki işyerlerinde yapılan işler, alınan sorumluluklar, Eğitim Bilgileri (Lisans derecesi, mezun olunan veya devam edilen yüksek ve orta öğrenim kurumları, bu kurumlara giriş ve mezuniyet tarihleri), Nitelik Bilgileri (Yabancı dil bilgisi, bilgisayar bilgisi, mali veya teknik uzmanlıklar, alınan derece veya ödüller, sahip olunan sertifikalar), Kurs, seminer veya iş öncesi veya iş başında alınan eğitimler, (tarih sırası gözetilerek ve eğitimi veren firma adları belirtilerek yazılmalıdır), Referanslar (bu bölüm isteğe bağlıdır ve referans olarak gösterilen kişilere ait isim ve iletişim bilgilerini içerir) Bunlardan hareketle, özgeçmişte yer alacak bilgiler için yukarıda belirtilen konu başlıklarının takip ettiği sıraya uygun bir akış izlenebilir Ayrıca bu akış içerisinde “eğitim bilgileri” ve “iş tecrübeleri”nin yer değiştirmesinde de ciddi bir sakınca bulunmamaktadır İş tecrübeleri bölümünde 2-3 satırlık bir önbilgi bölümü ve bunu takip eden maddeler halinde bir anlatım yerinde olacaktır Önbilgi bölümünde; kişinin sorumlu olduğu alanların kelime bazında özetleri (ihracat, ithalat, genel muhasebe, distribütör yönetimi vs) ve değişik firmalarda çalışmış ise firma büyüklüğünü anlatan (faaliyet alanı, ortaklık yapısı, satış cirosu, personel sayısı, fabrika sayısı gibi) bilgiler yer almalıdır Tekrar hatırlatmakta fayda vardır ki önerilen bu sıralama, bir özgeçmişin hızla ve kolaylıkla okunup algılanabilecek şekilde hazırlanmasına yöneliktir Bunları okuyacak ilgili, sizi ikinci aşama olan iş görüşmesine davet edebilmek amacıyla, özgeçmişiniz hakkında kolaylıkla bir ön değerlendirme yapabilir Bir yere iş görüşmesi yapmak üzere çağırıldığınızda alışılagelmiş olan, kişisel ve öğrenim bilgilerinizden bahsedildikten sonra, iş tecrübeleriniz hakkında geçmişten günümüze doğru bir tarih sırası gözeterek detaylıca konuşulmasıdır Olası herhangi bir gözden kaçırmaya sebebiyet vermeden tüm tecrübe, eğitim ve öğrenim bilgilerinizin üzerinden geçilebilmesi için bu emin ve kolay bir yoldur Ancak mülakat yapacak kişilerden bazıları adaylarının cari dönemde yaptıkları işler ile konuşmaya başlamayı tercih edebilir ki bunun da bir sakıncası yoktur D KAPAK YAZISININ ÖNEMİ NEDİR? KAPAK YAZISINI MUTLAKA YAZMAK GEREKLİ MİDİR? Kapak yazıları kişilerin iş ararken gözettikleri amacı yansıtması açısından önemlidir Ne tür bir firmada, hangi pozisyonda ve ne konuda görev yapmak istediklerini 4 - 5 satırlık bir paragrafta özetlemeleri sonraki aşamalar açısından açıklayıcı olur Kapak yazısı olmayan bir özgeçmişi değerlendirme dışı tutmak söz konusu değildir, olmamalıdır Ancak şüphesiz ki çok uzun olmayan açıklayıcı bir kapak yazısının varlığı, hem takip eden içerik hakkında bilgi vermesi hem de özgeçmiş yazarken daha özenli davranıldığının bir göstergesi olması dolayısı ile tercih sebebidir E ÖZGEÇMİŞİNİZ BİR PAZARLAMA ARACINA NASIL DÖNÜŞÜR? Yukarıdaki soruyu yanıtlamak için şunu hatırlamak gerekir; bir özgeçmiş daha önce yapılmış ya da şu anda yapılan işlerin listelenmiş hali değildir Genellemeler özgeçmişi ve dolayısı ile sahibini özel olmaktan uzaklaştırır Dolayısı ile özgeçmiş yazarken geçirilmiş tecrübeleri desteleyecek sayılar, oranlar, adetler gibi çeşitli rakamsal verilere yer verilmelidir Özellikle iş tecrübeleri kısmında sorumluluklar, yetkinlikler ve görev tanımı hakkında açıklayıcı bilgiler sıralanırken, rakamsal veriler kişilerin yaptıkları işlerin başarısına ve önemine dair bir kanıt oluşturacaktır Örneğin bir satış yöneticisi için “müşteri portföyünün geliştirdi ve yıllık satış miktarını arttırdı” gibi bir tanım yerine; “8 aylık bir dönemde toplam 55 milyar TL’lik satış hedefinin % 37 üzerine çıkarak, yeni müşterilerden elde edilen satışlar da dahil toplam 75,5 milyar TL’lik satış cirosuna ulaştı” şeklinde bir açıklama çok daha etkileyici olacaktır Söz konusu rakamlar her zaman olmasa dahi, kişinin bu konudaki yetkinliği akılda daha fazla kalacaktır