Prof. Dr. Sinsi
|
Borsa Terimleri Sözlüğü Ve Kısaca Teknik,Temel Analiz..! Borsa Terimleri Sözlüğü
labilir

DESTEK Fiyatların düşerken yoğun alımlar ile karşılaştığı ve daha aşağıya düşmekte zorlandığı seviyedir
DEVLET TAHVİLİ Devletlerin ilgili bakanlıkları tarafından itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkartılan borç senetleridir
DIŞ BORÇLANMA Ülkenin kaynaklarına ek bir kaynak sağlamak, döviz olarak yeni ödeme gücü elde etmek gibi amaçlarla ülke dışındaki yabancı hükümet ya da finans kuruluşlarından karşılıklı ya da karşılıksız geri ödemeli kaynak bulunmasıdır Türkiye de dış borç kavramı içinde kamu sektörünün yanısıra, özel kesimin dış borçları da birlikte anılır
DIŞ DENGE Bir ekonominin dışalım ve dışsatım sonucunda ödemeler bilançosunun açık verip vermemesidir Dış denge, milli gelir, döviz kuru ve döviz sınırları değişkenlerine bağlıdır
DİKEY ANALİZ Aynı dönem içinde bilanço kalemlerin toplam aktifler içindeki payları ve gelir tablosu kalemleri için net satışlar içindeki payına bakar
DİRENÇ Borsada, belli bir süreç içinde sürekli bir fiyat artışının yoğun satışlar sonucu durdurulduğu fiyat seviyesini ifade eder
DÖNEN VARLIKLAR Şirketin en likit aktiflerini gösterir, yani nakit, nakit benzeri araçlar, alacaklar ve stoklar
DÖVİZ Ulusal para dışındaki tüm yabancı paralar ve bu para cinsinden değer taşıyan menkul değerlere verilen isimdir
DÖVİZ KURU Bir ülkenin ulusal parasının yabancı ülkelerin parası cinsinden değeridir
DÖVİZ TEVDİAT HESABI Yurtiçi ve yurtdışında yerleşik kişilerin, ticari bankalarda açmış oldukları yabancı para cinsinden mevduata verilen isimdir
DURAN VARLIKLAR Şirketin likit olmayan aktiflerini gösterir, yani uzun vadeli alacaklar, iştirakler ve maddi duran varlıklar
DÜNYA BANKASI Dünya Bankası (World Bank) ya da Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası’nın temel amacı, üye ülkelerin gelişmesine yardımcı olacak mali kaynakları sağlamaktır
DÜŞEN TAKOZ Teknik analizde kullanılan bir formasyondur Büyük çıkışlardan önce oluşan bu formasyonun yukarı doğru açısı olan bir üçgen görünümündedir Takozun uçlarına doğru düşüşün şiddetinde azalma olur Hacim azalması çok belirgin hale gelir
DÜŞEN ÜÇGEN Fiyatların düşerken aynı seviyede destek oluşturmasına karşılık çıkarken daha düşük seviyede tepe yapmasıyla oluşan şekildir Fiyatların belirgin bir değer kaybetmeden önce oluşturduğu formasyondur Formasyonun düşüş hedefi, formasyonun destek seviyesi ile en yüksek direnç seviyesi arasındaki farkın destek seviyesinden çıkarılmasıyla bulunur
DÜZELTME Mevcut fiyat trendinin aksi yönünde oluşan hareketlerdir Fiyatlar mevcut trendin yönünde tekrar ilerlemeye başlamadan önce genelde belirli bir yüzdeyle bir düzeltme yaparlar
EFEKTİF DÖVİZ Merkez Bankası’nca alım ve satımı yapılan ve Türk lirası olarak kurları belirlenen yabancı ülkelere ait kağıt paradır
EFT Bankaların birbirleriyle ve Merkez Bankası ile on-line veri iletişimini sağlayan, bankalararası TL akışının düzenlenmesi amacıyla kullanılmakta olan bir ulusal ödeme ağıdır
ELLİOTT ANALİZİ Temelinde devamlı tekrar eden dalga formasyonları ve Fibonacci sayıları serisi yatan bir piyasa analizi yaklaşımıdır Elliot dalga analizi, formasyon (dalga belirlemesi) , oran (Fibonacci oran ve projeksiyonları ) ve zaman unsurlarını birleştirir
EMIR Müşterilerin borsa da menkul kıymet alıp satmak amacıyla borsa üyelerine yazılı ya da sözlü şekilde yaptıkları bildirimlerdir
EMIR BÖLME Girilen emrin, asıl emrin fiyatına eşit veya onun fiyatından daha iyi fiyatlı yeni emirlere bölünmesidir bölünen emirlerin toplam miktarının ilk miktara eşit veya daha büyük olması zorunludur
EMİR İYİLEŞTİRİLMESİ Kural olarak borsa salonunda tahtaya yazılan emirleri değiştirilmemektedir ancak bir satış emri, yerine aynı miktarda daha düşük fiyatlı satış emri yazılması halinde değiştirilebilir bu durumda önceki emir iptal edilir ve satış / alış bölümünün son satırına iyişleştirilmiş yeni emir yazılır
EMİRLERDE GEÇERLİLİK SÜRESİ Borsa emirlerinin geçerlilik süresi bir tam gün (2 seans) olarak belirlenmiştir
EMİSYON Merkez Bankası’nın piyasaya dolaşıma sunduğu toplam para miktarıdır
EMİSYON Google Page RankingİMİ Ortaklıkların hisse senetlerini nominal değerinin üzerinde bir fiyatla ihraç etmeleri sonucunda satış fiyatı ile nominal değer arasında oluşan farktır Bu gelir, ortaklıklar için vergiden muaf bir gelir olup bilançolarının pasif bölümünde özkaynak kaleminde yer alır
ENDEKS Borsa’da işlem gören hisse senetlerinin fiyat ve getirilerinin bütünsel ve sektörel bazda performanslarının ölçülmesi amacıyla oluşturulmuştur Borsa endeksleri hisselerdeki fiyat hareketlerinden yola çıkılarak borsanın genel trendlerinin belirlenmesinde kullanılır Belirli şartlara göre ve sektörel temsil kabiliyeti göz önünde bulundurularak seçilen hisseler endekslerin hesaplanmasında kullanılır
ENDEKS FON Borsa endekslerindeki oranlara göre endeks kapsamındaki hisse senetlerinden oluşan portföyü işleten fonlardır
ENFLASYON Fiyatların genel düzeyindeki sürekli artışları ya da toplam talebin toplam arzı aşması durumudur
ENFLASYON RİSKİ Enflasyon nedeniyle yatırımcı tarafından arzulanmayan bir reel getiri oranının gerçekleşme olasılığını ifade eder
EŞEL MOBİL Ücretli ve maaşlıları, hayat pahalılığı karşısında korumak amacıyla fiyat artışlarıyla doğru orantılı olarak artmasının sağlanmasıdır
EVALÜASYON Bankaların kayıtlarında sabit kur üzerinden geçirilen dövizlerin her ay sonunda geçerli cari kura göre düzenlenmesi işlemidir
FACTORING Alacak hakkının bir başka kuruluşa devri sonucunda likit fon sağlayan bir mali işlemdir Ülkemizde de hızla yaygınlaşan bir finansman yöntemidir Bu işlemde alacaklı firma alacaklarını tahsil öncesinde alacak tahsili ile uğraşan (factoring) şirketine devreder Böylece alacaklı firma alacağını zamanından önce tahsil ederek ekstra finansman sağlamış olur
FAİZ Paranın belirli bir süre alı konulması ya da kullanılması nedeniyle alınacak (verilecek) tutar Faiz, paranın (kaynağın) maliyeti olarak da tanımlanır
FAİZ KARŞILAMA GÜCÜ İşletmenin finansman giderleri öncesi oluşan faaliyet karı ile finansman giderlerini ne ölçüde karşılayabildiğini gösterir Dönem Karı-Finansman Giderleri / Finansman Giderleri formülü ile hesaplanır
FAİZ ORANI RİSKİ Yatırım yapılan kıymetin fiyatının piyasadaki faiz oranlarından olumsuz olarak etkilenmesi durumunda oluşan risktir
FED (Federal Reserve Banks) ABD’de 1913 yılında çıkarılan Federal Reserve yasası ile kurulan sistem içerisinde yer alan bankalardır Bu sisteme içerisindeki bankaların oluşturduğu organizasyon ABD’nin Merkez Bankası FED’i meydana getirmiştir FED farklı bir yapıyla meydana gelmiş olmasına rağmen bir merkez bankası’nın sahip olduğu tüm fonksiyonlara sahiptir
FİBONACCİ Sayı serilerine dayanan bir analiz tekniğidir Fibonacci sayıları serisi (1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 144  ), üçüncü sayıyı bulmak için ilk iki sayı toplanarak oluşturulur Bu seride bir sayının kendinden sonra gelen sayıya oranı % 62’dir ki bu da yaygın bir Fibonacci düzeltme sayısıdır % 62’nin tersi olan % 38’dir ki bu da yaygın bir Fibonacci düzeltme sayısıdır Fibonacci zaman hedeflerine, belli başlı tepe veya diplerden itibaren Fibonacci günleri, haftaları veya yılları sayılarak erişilir
FİNANSAL KİRALAMA Makine ve teçhizatın mülkiyet hakkının yasal olarak kiraya verende kalmasına rağmen, ekonomik açıdan kiralanan varlık üzerindeki kontrolü kiracıya devreden ve kiracıyı varlığın fiili sahibi haline getiren uzun süreli bir işlemdir Bir Finansal kiralama (leasing) işleminde leasing şirketi (kiralayan – lessor) ile yatırımcı ( kiracı – lessee) arasında yapılan sözleşme ile kiracının seçtiği ürün kiralayan tarafından satın alınarak kiracayı kiralanır
FİNANSAL RASYOLAR Rasyo iki değerin birbirine oranı anlamına gelir Finansal rasyolar ise şirketlerin mali tablolarındaki kalemlerin birbirine oranlanmasını ifade eder İşletme faaliyetlerinin ortaya çıkardığı fon ihtiyacının saptanması, işletmenin finansal yapısının ne derece sağlam olduğunu ortaya çıkarmak amacıyla kullanılan analiz araçlarından birisidir
FİNANSAL RİSK Yatırım yapılan kıymeti ihraç eden şirketin mali yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda oluşan riske verilen isimdir
FİNANSMAN BONOSU Şirketlerin kısa vadeli işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak için çıkardıkları teminatsız senetlere verilen isimdir
FİNANSMAN GİDERİ KARŞILAMA ORANI Bir şirketin faaliyet karı artı net faaliyet kalemleri finansman giderlerini ne oranda karşıladığını gösterir Bu oran ne kadar yük****e şirketin durum o kadar iyidir
FİYAT Bir ürün ya da hizmetini elde edilmesi için karşılık olarak verilen para veya herhangi bir ürün (hizmet)
FİYAT ADIMI Her hisse senedi için fiyat adımları belirlenir Belirlenen bu fiyat adımları bir defada gerçekleştirilebilecek en küçük fiyat değişimini ifade eder Bu adımlar baz fiyat aralığına göre belirlenir İMKB’de Baz fiyat aralığına göre fiyat adımları aşağıdaki gibidir:
10 - 2,500 10 TL ve katları
2,525 - 5,000 25 TL ve katları
5,050 - 10,000 50 TL ve katları
10,100 - 25,000 100 TL ve katları
25,250 - 50,000 250 TL ve katları
50,500 - 100,000 500 TL ve katları
101,000 - 250,000 1,000 TL ve katları
252,500 - 500,000 2,500 TL ve katları
505,000 ve üzeri 5,000 TL ve katları
FİYAT GÖSTERGESİ Sadece fiyat değişimini baz alan inceleme sonucu ortaya al veya sat komutları çıkaran gösterge ve analiz sistemidir Fiyat göstergesi iki farklı hareketli ortalama arasındaki farkı yüzdesel veya puansal olarak hesaplar
FİYAT MARJI Bir hisse senedinin seans içinde önerilebilecek en düşük (taban) ve en yüksek (tavan) fiyat aralığını oluşturur Fiyat marjı her hisse için baz fiyatın %10 altı ve üstü şeklinde otomatik olarak hesaplanır
FİYAT ÖNCELİĞİ Hisse senetleri piyasasında, daha düşük fiyatlı satım emirlerinin, daha yüksek fiyatlı satım emirlerinden; daha yüksek fiyatlı alım emirlerinin, daha düşük fiyatlı alım emirlerinden önce karşılanmasını ifade eder
FİYAT/KAZANÇ ORANI Sermaye sahiplerinin sermayelerini yatırdıkları hisse senetlerinden bekledikleri gelirin ölçümüne yarayan orandır Bu oran Bir hisse senedinin fiyatının hisse başına kazancının kaç katı olduğunu gösterir Hisse başına kazanç, şirketin dönem net karının dönem sonu hisse sayısına bölünmesi ile bulunur Bu oran, dönem net karından imtiyazlı ve kurucu hisselere, yönetim kurulu ve çalışanlara ödenen temettü çıkarıldıktan sonra kalan karın dönem sonu hisse sayısına bölünerek daha hassas bir şekilde hesaplanabilir Fiyat/Kazanç oranı aşağıdaki formüller ile hesaplanır: Hisse Senedinin Dönem Sonu Fiyatı / Dönem Hisse Başına Kazancı Şirketin Dönem Sonu Piyasa Değeri / Şirketin Dönem Net Karı
FLAMA Teknik analizde kullanılan bu formasyonlar bayrak formasyonuna benzer fakat biraz daha yataydır ve küçük bir simetrik üçgeni andırır Flamalar da bayraklar gibi birden üç hafaya kadar sürebilir ve sona erdiklerinde önceki trendin devam etmesi beklenir
|