|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kaç Tane Hak Mezhep Vardır Mezhebler Kaça Ayrılır? Mezhebler Önce 2'Ye Ayrılır: 1
Kaç tane hak mezhep vardır
Mezhebler Kaça Ayrılır?
Mezhebler önce 2'ye ayrılır:
1 - Fıkhî mezhebler,
2 - İtikâdî mezhebler
Fıkhî Mezhebler Kaça Ayrılır?
4'e ayrılır:
1 - Hanefî mezhebi,
2 - Mâlikî mezhebi,
3 - Şâfiî mezhebi,
4 - Hanbelî mezhebi
Bu 4 mezhebin, hepsi de haktır, doğrudur Şimdi bunları sırası ile görelim:
Hanefî Mezhebi
Hanefî mezhebinin kurucusu İmam-ı A'zam Hazretleridir
İmam-ı A'zam, en büyük imam demektir Asıl adı Nu'man olan İmam-ı A'zam'ın, künyesi Ebû Hanife'dir Hicretin 80'inci yılında Kûfe'de doğmuş, Hicrî 150'de Bağdat'ta vefat etmiştir
Hanefî mezhebi, önce Irak'ta doğmuş, oradan doğuya ve batıya yayılmıştır Abbasîler devrinde hâkimlerin çoğu Hanefî idi Anadolu ve Balkanlardaki Türkler arasında, Hanefî mezhebi yaygındır
Mâlikî Mezhebi
Kurucusu İmam Mâlik bin Enes Hazretleridir Hicrî 93 tarihinde Medine'de doğmuş, H 179'da yine Medine'de vefat etmiştir
Mâlikî mezhebi, önce Hicaz halkı tarafından benimsenmiş ve hacca gelenler vasıtasıyla Kuzey Afrika'ya ve o zaman Endülüs denen İspanya'ya yayılmıştır
Şâfiî Mezhebi
Kurucusu İmam-ı Şâfiî Hazretleridir İmam-ı Şâfiî'nin asıl ismi Muhammed'dir H 150 tarihinde Gazze'de doğmuş, 204 tarihinde Mısır'da vefat etmiştir Hâşimoğulları soyundan gelmektedir
Şâfiî mezhebi önce Mısır'da yayılmış, sonra kısmen Suriye, Yemen, Irak ve Horasan taraflarına geçmiştir Bugün Mısır'ın çoğunluğu Şâfiîdir Anadolu'nun güney taraflarında, Suriye ve Irak'ta da Şâfiî mezhebinde olanlar mevcuttur
Hanbelî Mezhebi
Kurucusu Ahmed bin Hanbel Hazretleridir H 164 tarihinde Bağdat'ta doğmuş, 241 tarihinde yine orada vefat etmiştir
Hanbelî mezhebi daha çok Necid taraflarında tutulmuştur Hâlen Necid'de Hanbelî mezhebi hâkimdir
Hak Bir Olur Halbuki 4 Mezhebin de Hak Olduğunu Kabûl Ediyoruz Bu Nasıl Olur?
Bir su, 5 ayrı mizaçtaki hastaya göre 5 ayrı hüküm alır Meselâ, birinin hastalığının nev'ine göre ilâçtır Tıbben ona vaciptir Diğer birine, hastalığı sebebiyle, zehir gibi zararlıdır Tıbben ona haramdır Diğer birine az zarar verir, tıbben ona mekruhtur Diğer birine zararsız olduğu gibi, faydası da vardır Tıbben ona sünnettir Bir diğerine de ne zararlı, ne de faydalıdır Tıbben ona mübahtır Hastanın durumuna göre, bunların 5'i de haktır "Bu ilâç, yalnızca vaciptir" denilemez
İşte bu misaldeki gibi, İlâhî hükümler de, mezheblere tabi' olanların durumuna göre değişir Farklı farklı olur Üstelik herbiri de hak olur Buna bir misal verelim:
İlâhî hikmetin tensibiyle, İmam Şâfiî'ye ittiba' edenlerin çoğu, köylülük ve bedevîliğe yakındırlar Bunlar cem'iyet hayatında geri olduklarından, herbiri bizzat dergâh-ı İlâhiyeye kendi derdini söylemek, hususî dileğini bizzat arzetmek mizacındadırlar Bu yüzden de, imam arkasında Fâtiha'yı tek tek okurlar Bu hüküm hak ve doğrudur
İmam-ı A'zam'a ittiba' edenlerin çoğu ise, şehirliliğe ve medeniyete daha yakın, ictimaî hayatı benimsemiş kimselerdir Bunların nazarında bir cemaat bir şahıs hükmüne girip bir tek adam da umum o cemaat adına, sözcü olarak konuşur; kendileri de onun kalben tasdikcisi olurlar Bu bakımdan Hanefî mezhebinde imam arkasında tek tek Fâtiha okunmaz İmam, cemaat adına okur Cemaat da âmîn diyerek onu tasdik eder Bu hüküm de, evvelki gibi, hak ve doğrudur
İtikadî Mezhebler Kaça Ayrılır?
İtikad hususunda başlıca iki mezheb vardır:
1 Ehl-i Sünnet mezhebi,
2 Ehl-i Bid'a mezhebi
Ehl-i Sünnet mezhebi
Hz Peygamberin yolundan gidenler, o yoldan hiç sapmayanlar demektir
Ehl-i Sünnetin dayanağı Kitab ve Sünnettir Kitab ve Sünnette ne buyurulmuşsa, Ehl-i Sünnet öyle inanır, öyle hareket ederler
Ehl-i Sünnet de, Matüridiyye ve Eş'ariyye olmak üzere ikiye ayrılır
Mâtüridiyye Mezhebi
Kurucusu Ebu Mansur Muhammed Hazretleri'dir Semerkand köylerinden Mâtürid'de doğmuştur H 333'te vefat etmiştir
|