|
Prof. Dr. Sinsi
|
Cevizköy Köyü Pınarhisar Kırklareli
Pınarhisar Cevizköy Köyü Bilgileri - Cevizköy Köyü Hakkında - Cevizköy Köyü Tanıtımı - Cevizköy Köyü Resimleri
Cevizköy, Kırklareli Pınarhisar ilçesine bağlı bir köyüdür
İlçe: PINARHİSAR
İl:KIRKLARELİ
İle Uzaklığı:41 km
İlçeye Uzaklığı:11 km
Rakım:200 m
Nüfus:
2000:1023
1997:1075
Tarihi
Cevizköy bilindiği kadarıyla İlk olarak ÇONGARA ismiyle kurulana kadar pek kayıtlara girmemiş fakat Osmanlı kayıtlarından bulunabildiği kadarıyla bilgileri şöyledirOsmanlı kayıtlarına göre Vize Sancağı’na Çorlu, Kırkkilise (Kırklareli), Hayrabolu, Birgos (LüleBurgaz), Saray, Pınarhisar, Silivri, Danişmend-i-Eski (Babaeski) nahiyeleri bağlıdır Sancağın toplam 111 köyü vardır Bu köylerden biri de Çongara Köyünün öncesinde 1600 lü yıllarda bir Kilisesi olan ve bir han yapısında yoldan geçen atlı ve yayalarca uğranılan dinlenme yeriyken 1727 li yıllarda bu hanın yanına yapılan iskanlarla Çongara köyü adını alarak Kırkkilise (Kırklareli) ye bağlı bir köy olmuştur
XVIII asırda Başbakanlık Arşivi iskan defterlerine göre 1719 ile 1752 yılları arasında Trakya’da üç sancak vardı Gelibolu Sancağı, Paşa Sancağı (Edirne) ve Vize Sancağı Bunlardan Vize Sancağı’na tabi kazalar şunlardı: Silivri, Ereğli, Çorlu, Birgos (Lüleburgaz); Baba-i Atik, (Babaeski) Hayrabolu, Kırkkilise (Kırklareli), Pınarhisar ve Saray Özellikle Kırkkilise kazasına bir hayli yörük iskan edilmişti Trakya’ya yapılan 190 iskandan %40’ı Kırkkilise’ye aitti Mesela Kocahıdır, Karakaş, Karacaibrahim, isimli boybeylerine sahip olan bu yörük cemaatleri daha sonra bu şehirde kendi isimleri ile anılan mahallelerin temelini atmış oldular Yine Kırkkilise’de ismi ilk akla gelen yörük köyleri, Armağan, Asılbeyli, İnece, Ahmet’çe vbdir ÇONGARA köyü Bulgar halkı yanında Yörük halkı da iskan olmuş böylece Kırım Hanlığı yönetiminde etraf köylere usta işleri yapmışlardır Giray Hanedanı zamanı ve Kırım’ın elden çıktığı 1783 tarihine, hatta biraz daha geç tarihlere kadar Giray'ların Trakya’da ikametleri devam etti III Devlet Giray ikinci defa getirildiği Kırım Hanlığı görevinden ayrıldıktan (1777) sonra Vize Sancağının Saray kazasındaki çiftliğine gelerek burada ikamet etti ve dört sene sonra da bu kazada vefat etti 1781 Aynı şekilde III Selim Giray üçüncü defa getirildiği Kırım Hanlığı tahtından ayrıldığında (1781) yine aynı Saray kazasındaki çiftliğine çekildi Beş sene daha yaşadıktan sonra bu çiftlikte vefat etti Ağustos 1786 Kırım elden çıktıktan sonra Osmanlı Devleti burasını geri almak için yine Kırım hanlarından faydalanma yoluna gitti
1788’de Kırım’ın Kuban tarafından işgaline karar verildiğinde, bu yörede bulunan Tatarları Kırım’a ve Ruslar üzerine taarruz ettirmek için Vize Sancağında oturmakta olan Kırım hanzadelerinden Şahbaz Giray, Kuban Hanı tayin edildi Buraya gelen Şahbaz Giray, Kırım şehzadeleri ile mirzalarını darıltıp her birinin ayrı bir tarafa çekilmesine sebep oldu Bundan dolayı hakkında yapılan tahkikatın sabit olması üzerine hanlıktan azlolunarak yerine Özi’ye imdad etmek şartıyla Vize Sancağında ikamete memur edilen kardeşi Baht Giray, Kuban Han tayin edildi Şubat 1789 Hem Şahbaz Güray hem de Baht Giray Ruslar ile yapılan savaşlarda şehit düştü
Bu tarihlerden sonra Osmanlı Devleti’nin Kırımla bir ilişkisi kalmadığı için Vize’deki Kırım giraylarına da bir iş düşmedi Ancak, aile bireyleri yine Vize’nin Çakıllı köyü ve Tekirdağ’a bağlı Saray kazasında yaşayışlarına devam ettiler Bu gün bu ailenin nesli bu iki yerleşim yerimizde ekserisi çiftçi olmak üzere yaşayışlarına devam etmektedirler
XVIII asır, göç olayları ve siyasi olaylar Trakya’da çalkantılı bir yaşam oluşmasına neden olmuştur XIX asır, diğer asırlara nazaran trakya için pek parlak geçmemiştir denilebilir Asrın sonunda vuku bulan bir Rus işgali Trakya’yı olumsuz bir şekilde etkilemiştir Osmanlı Devleti’nde 1831 yılında yapılan ilk nüfus sayımından sonra sancak sayısında bir eksilme olmuş ve bu sayı 11 den 6 ya düşmüştür Bu altı sancak: Silistre (Paşa Sancağı), Niğbolu, Vidin, Çirmen, Vize, Kırkkilise’den ibarettir Burada dikkati çeken husus vuku bulan yörük göçleriyle Kırkkilise’nin sancak haline gelişi ve Vize Sancağı’ndan ayrılışıdır 1880’de “Muhtasar Coğrafya Risalesi”adlı ders kitabını yazan Selim Sabit Efendi’ye göre Vize Sancağı Silistre Eyaleti’ne bağlı idi Bu sırada “eyaleti mümtaze”olan Bulgaristan’ın durumu büyük bir değişiklik gösterdi
Vize 1877-1878 Osmanlı Rus savaşı sonunda elimizden çıktı Fakat 13 Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşmasına göre yine Osmanlı Devletine geri verildi Osmanlı Devleti'nin İtalya ile Kuzey Afrika sahillerinde savaşa tutuşmasını fırsat bilen Balkan ülkeleri, 891912'de bize savaş ilan ettiler Ancak bu büyük olayın tek sebebi yoktur Bunun yanında Rusya'nın Balkanlar'da Slav birliği politikası izlemesi ve buna bağlı olarak bu bölgede Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı Devleti'nin varlığını istememesi de önemli bir sebeptir Yine bizim dahili hatalarımız da Balkan ülkelerine savaş açma cesaretini vermiştir Mesela, Balkan ülkelerinin kendi aralarında imzaladıkları 9 gizli antlaşmadan Osmanlı Hariciyesi'nin haberi olmamış ve devlet buna karşı gerekli önlemleri alamamıştır Buna bağlı olarak bu sırada Balkan ülkelerine duyulan güven sebebi ile yetişkin, muharip ve savaş deneyimine sahip 120 tabur asker terhis edilmiş, bu hata da fırsat kollayan Balkan ülkelerine cesaret vermiştir Bu savaşlar esnasında Çongara köyünde olan mücadelede Bulgar çeteleri olan askerler türk askerlerini pusuya düşürerek 85 askeri şehit etmişlerdir Sonuçta iki safhada cereyan eden Balkan Savaşları'nın birinci kısmı tam bir felaket olmuş, 3051913'te imzalanan Londra Anlaşması ile Osmanlı Devleti, Adriyatik sahillerinden Midye (Kıyıköy)-Enez hattına çekilmek zorunda kalmıştır Londra Anlaşması, Osmanlı'nın son zamanlarda imzaladığı tarihin en ağır, en acı ve en utanç verici sözleşmelerinden birisi olmuştur Bu anlaşma ile 167312 kilometrekare toprak kaybedilmiş, 6582000 Türk nüfusu yád ellere terk edilmiştir Hepsi de bin bir zahmetle alınan 7 eyalet (Selanik, Manastır, Kovası, İşkodra, Yanya, Girit ve Ege Adaları), 33 vilayet, 158 ilçe maalesef Balkan ülkelerine bırakılmıştır II Balkan Savaşı, 2961913'te Makedonya pastasından istediği dilimi alamayan Bulgaristan'ın başlattığı bir savaş oldu
Bu devlet bir ay zarfında Romanya, Sırbistan ve Yunanistan'a karşı arka arkaya seri yenilgiler alınca bize de bir fırsat doğdu Osmanlı'nın orduları ileri harekáta geçerek günde 80 km'lik bir yürüyüş sonucu 2171913'te Lüleburgaz ve Vize'yi, 2271913'te de Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı İkinci safha (296/2991913) kayıplarımızı azalttığımız ve yüzümüzün biraz güldüğü bir dönem oldu 2991913'te Bulgaristan ile imzaladığımız İstanbul Antlaşması sonucu olarak Edirne ve Kırklareli'nin alınması kesinlik kazandı Balkan Savaşları'nın Kırklareli Vilayeti için de büyük bir önemi vardır Makedonya dağlarında, Edirne tabyalarında ve Arnavutluk sahillerinde cerayan eden savaşların yanında bu vilayetimizde de korkunç savaşlar olmuştur 18101912'de Tırnova hudut karakollarında başlayan öncü savaşları Kırklareli tabyalarında devam etmiş, taksit gereği buradan geri çekiliş yapılmış ve Lüleburgaz tren istasyonu ile Soğucakdere (Vize) arasındaki 45 km'lik hatta korkunç bir 6 gün savaşı yaşanmıştır Başkumandan Nazım Paşa'nın emriyle ordumuz Çatalca'ya çekilince bu vilayetimizin arazisi Bulgaristan'ın eline düşmüş ve 85 ay süren bir Bulgar mezalimi kendini göstermiştirBunun yanında Kırklareliler, II Bakan Savaşı sonunda Edirne ile beraber bölgelerinin Londra Antlaşması hükümlerine göre tekrar Bulgaristan'a verilmesi baskılarına karşı direnmişler ve bu amaçla 2281913'te şehir merkezinde bir miting düzenleyerek bu haksız durumu ellerinden geldiğince protesto etmişlerdir Bu miting sonunda IV Kolordu Kumandanı Korgeneral Ahmed Abuk Paşa'nın gözlerini yaşartan sahneler yaşanmıştır Balkan Savaşları'nda, Edirne'nin Şükrü Paşa'nın komutasında 5 ay süren şanlı müdafaası da büyük bir olaydır Balkan savaşları süresince Trakya savaş alanı içerisinde kaldı ve epey zarar gördü Vize 24 Nisan 1920’de ilan edilen San-Remo Konferansı kararlarına göre Yunanistan’a bırakıldı Bu kararı protesto eden Trakya Paşaeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti bu konuda büyük gayretler gösterdi Cemiyet bu konu ile ilgili olarak Vize’de de bir şube açtı Yunanistan ilgili Konferans kararına göre 20 Temmuz1920’de Trakya harekatını başlattı Arka arkaya yaptığı savaşların verdiği yorgunlukla Trakya’da görevli I Kolordu bu devletin taarruzlarına fazla dayanamadı ve Bulgaristan’a çekilmeyi uygun gördü
Bu yüzden Trakya Yunan işgaline maruz kaldı Yaklaşık 25 yıl süren bu işgal döneminde Trakya çok sıkıntı çekti ve zulüm gördüler Bu işgal dönemi 11 Ekim 1922’de imzalanan Mudanya Mütakeresi ile sona erdi Mütakereye göre Doğu Trakya Bölgesi İtalyan yönetimine bırakılacaktı Yine müttefiklerin kararı gereği İtalyanlar Ekim 1922’de Trakya’ya girecekler ve bir gün sonra da Yunanlılar Trakya’yı terk edeceklerdi Ekim 1922’de Yunanlılar Trakya’yı tamamen İtalyan kuvvetlerine teslim ettiler Antlaşma gereği Trakya 1 Kasım 1922’de Türk Jandarmasına teslim edildi Bu tarihle beraber; Türk orduları bir daha çıkmamak üzere Trakya’daydılar Congara köyü yeni Türk Cumhuriyetinin Kurulmasıyla yeni bir isim olarak köy arazisindeki Cevizlerinin çokluğu ile CEVİZKÖY ismi uygun görülmüş olup bundan sonra kayıtlarda CEVİZKÖY olarak yazılmış ve anılmıştır
Bu bolümdeki bilgiler, Prof Dr Hüseyin SALMAN’ın araştırmaları sonucu yapılan yayınlardan derlenmiştir
Kültür
Köyde yaşayanlar genel olarak asırlar boyu aynı bölgede yaşayanların torunlarıdır Bu nedenle düğünler kız istemeler asker yollamalar tüm trakya adetlerine uygundur Yemek kültürü yöre koşulları ve iklim şartlrına uygun olarak gelişmiştir İçanadolu bölgesinde tereyağı Akdeniz ve Ege bölgesine Zeytinyağı kullanılırken bölge ülkenin ayçiçek ambarı olması nedeni ile yemeklerinde ayçiçek yağı ağırlıklı olarak kullanılır
Yemekler
Kapama; Haşlanmış tavuk veya kuzu eti pirinç ile birlikte fırına verilir Boşnak Mantısı: Açılan hamur kat kat serilir Hazırlanmış kıymahamurun üzerine yerleştirilirYaklaşık bir ceviz büyüklüğünde bohça şeklinde katlanan hamur tepsiye sıkısıkı yerleştirilir Altı üsütü kızarıncaya kadar fırında pişirilir Borani;Biber ince ince doğranarak yağda kızartılır Sarımsaklı yoğurt ile karıştırılır En önemli geleneiği sabahları kahvaltıda tarhana çorbasıdır; Tasta değiltepsi şeklinde bir kaba bayat ekmekler doğrandıktan sonra üzerine çorba dökülür, onun üzerine peynir ufalanırüzerine tereyağ kızdırılarak ilave edilir selanik göçmenlerinin vazgeçilmez yemekleri sebzelerdirözellikle kabak çiçeği dolmasıdır
Düğünler
Genel olarak cuma akşamı başlar Cuma akşamı eğlence daha küçük boyutludur Cumartesi akşamı kına yakılır Gelen misafirler için yemek yapılır Yemek Çorba, pilav, kuru fasulye ve irimik helvasından oluşur Bu menü standarttır Cumartesi akşamları aile yapısı ve maddi duruma göre misafirlere içki verilirCumartesi akşamları halay çekilerek testi kırılır Pazar günü takı günüdür Öğle saatlerinde damat ve arkadaşları bahçede masa hazırlar Damat traş edilir bu arada misafirler damada takı yaparlar Aynı anda bahçenin diğer tarafında geline kadınlar tarafından takı yapılır Traşın sona ermesi ile damat ve arkadaşları eve girerler gelin kadınlar ile birlikte dışarıda kalır damat elbisesini giyer Arkadaşları ile birlikte kaselere konulan şeker ve buğdayları kalabalığa doğru atarak dışarı çıkarlarBuğday bereketin ve bolluğunşeker ise tatlı bir ömrün ve mutluluğun simgesidir En son damat elindeki şeker ve buğdayları geline atarak gelinin yanına gelir tabaktaki şekerler ve buğday bitince tabağı evin çatısına atar Geline elini öptürür ve gelini alarak eve girer Bir iki dakika sonra damat ve gelin dışarı çıkarlar gelin elideki mendili kalabalığa atarMendili kapanın evlenecği inancı yaygındır Hep birlikte çekilen halay ile düğün son bulur
Akraba evliliği hoş karşılanmaz ve ayıp sayılır Hatta komşu evlililkleri bile ayıplanır
Ayrıca askere gidecek gençler asker sayısınca askere gidecekleri son gün baz alınarak aileler tarafından misafir edilir Asker adaylarına yemek verilir Daha sonra bütün köylülerin katıldığı davullu zurnalı bir düğün yapılır Ve son olarak köyden ayrılacakları sabah köy meydanında bütün köylü ile vedalaşır dualar okunur ve köyün çıkışındaki köprüye kadar hep birlikte yürünür Orada vatani görevlerini yapacak delikanlılar araçlara binerek köyden ayrılırlar Köylüler hep birlikte yürüyüş halinde evlerine dönerler
Coğrafya
Kırklareli iline 41 km, Pınarhisar ilçesine 11 km uzaklıktadır Köyün doğusunda Vize ilçesine bağlı Topçuköy batısında, Pınarhisar ilçesine bağlı Tozaklı köyü bulunur Kuzeyde yine Vize ilçesinin bir köyü olan Doğanca köyü bulunur Köyün güneyinde PInarhisar ilçesine bağlı Sütlüce köyü , güneydoğusunda Lüleburgaz ilçesine bağlı Ahmetbey beldesi, güneybatıda yine lüleburgaz ilçesine bağlı Ertuğrul köyü bulunur Köy düz bir araziye sahiptir Kırklareli ilinin en büyük ikinci arazisidir Mülki hudutları içerinde 42 000 dönüm arazi bulunur Yerleşim, koru, yol ve diğer köy malları haricinde 38 000 dönümden fazla ekilir dikilir araziye sahiptir Üç farklı ilçenin toprağına sınırları vardır Bağlı karayolları diğer ilçelere hatta İstanbul dahil Trakyada ki tüm illere kolayca ulaşım olanağı sağlar
İklim
Köyün iklimi, Trakya Karasal iklimi etki alanı içerisindedir
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır Köy Vize Lüleburgaz ve PInarhisar ilçelerinin kesiştiği yerdedir Her üç ilçeden çıkan yollar köyden geçerek E5 karayolu ve Edirne Kınalı otoyoluna bağlanır Ayrıca Demirköy ve İğneada ilçelerinden de en kısa yoldan bu yollara ulaşmak mümkündür Bir adet büyük piknik alanı ve çevredeki fabrikalar ekonomik anlamda köy halkına katkı sağlar
Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır
Köy Muhtarı: : MEHMET YETİŞ
Muhtarlık Erişim Bilgileri:
Telefon: 0(288) 625 50 48
Cep Telefonu:
0(542)561 11 82
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardırOKul pilot okuldur Çevre köylerden gelen öğrenciler ilköğretim ikinci kademede ki eğitimlerini Cevizköy İlköğretim Okulunda sürdürürler Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekeşi mevcuttur Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır
yaşayan halk
köyde yaşayan halk tamamı değişik etnik kökene sahip insanlardan oluşmaktadır selanik göçmenleri
boşnak
arnavut
yörük
bulgaristan göçmenleri
romanyalılar
spor
köyümüzde spor aktiviteleri uygulanmaktadır bir spor klübümüz mevcuttur
cevizköy spor klübü
renklerimiz yeşil/beyaz'dan oluşmaktadır
eğlence
baharın gelmesiyle birlikte baharı karşılama hıdırellezşenlikleri kutlanmaktadır
sokaklarda ateşler yakılıp üzerinden atlanırdilek dilendiğinde gerçekleşeceği düşünülür inanışa göre devamındaki pazar günü cevizlik piknik alanında piknik yapılır bütün halk bir arada eğlenir
Kaynak : Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kaynak : Yerel Net
Köyünüze ait bilgi ve resimleri bu konu altında paylaşabilirsiniz
|