08-14-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kırklareli Kültürü - Kırklareli Örf Adetleri
kırklarelinin gelenek ve görenekleri,kırklareli gelenekleri,kırklareli yöresi,kırklareli örf ve adetleri
KIRKLARELİ ÖRF ADET GELENEK ve GÖRENEKLERİ
DOĞUM
Gözünü dünyaya yeni açan bir çocuk, vücudunda pişik oluşmaması ve kokmaması için önce tuzlu suyla yıkanır Yıkanma işlemi tamamlanınca tekrar tuzlanır
Üç günlük olan çocuk bu zaman zarfında sararırsa, sarı renginin düzelmesi için üç gün süreyle kaldırma denilen yıkama esnasında, yıkandığı suya darı tanesi atılır
Doğumdan sonra lohusanın yanında kırk gün süreyle bir kişi durur Lohusanın yanında duran kişi her ihtimale karşı dışarı çıkarsa diye bir Kuran-ı Kerim, bir süpürge veya bir demir parçası odanın içinde her zaman bulundurulur Bununla çocuğa cinlerin çarpmasının önlenmiş olacağına inanılır Çocuk kırk günlük olduğunda tekrar yıkanır ve kırk kaşıklık son durulama suyu ile durulanır Bu yıkanmaya "kırk çıkarma" veya "kırklanma" denir Kırkı çıkan çocuk, yakın bir komşuya "Kırk uçurmaya" götürülür Çocuk, kırkı çıkana kadar olumsuz bir durumla karşılaşmamışsa bundan sonra da karşılaşmayacağına inanılır Aynı günlerde yakın komşularında veya akraba arasında bir başka çocuk daha dünyaya gelmiş ise kırkları çıkıncaya kadar, her iki çocuk görüştürülmez Çünkü çocukların kırkı çıkana kadar görüşürler ise birinin büyüyüp diğerinin büyümeyeceğine inanılmaktadır
Anne sütünün kaçacağına inanıldığından, lohusanın yanında bir başkası süt emzirmez Tırnak kesimi çocuğun kırkı çıktıktan sonra yapılır Kesilen tırnak, babasının cebine konur ve karşılığında para alınır Babadan alınan bu parayla çocuğa bir şeyler alınır
Çocuk 6 aylık olunca eline kına yakılır İlk defa ayakta durmaya başlayıp, ilk adımını attığı zaman "tay çöreği" veya "adım çöreği " ismi altında bir kutlama yapılır Bu kutlamada, içinde birkaç tane demir para bulunan bir tepsi lokma veya kurabiye pişirilir Çocuğun ayaklarına kurdele bağlanıp, boş bir yere çıkılarak, mahallenin ufak çocukları toplanır ve belirli bir mesafeden çocuğa doğru koşturulur Yarışı kazanan çocuğa para veya hediye verilir İlk kez ayakta duran çocuğun ayaklarındaki kurdele kestirilir Bundan sonra yapılan lokma veya kurabiyeler, orada toplananlara dağıtılır İçinde para bulunan lokma veya kurabiye kime düştüyse o çocuğa uygun bir hediye alır
Sünnet
Sünnet yaşı genellikle 5 ila 12 yaş arasında olduğundan, çocuğun okulu olmadığı yaz aylarında sünnet düğünü yapılır Sünnet olacak olan çocuğa "Sünnet çocuğu" denir Sünnet elbisesi en az 1 hafta öncesinde alınır, yatağı renkli tülbent ve kağıtlarla, ışıklarla süslenir
Sünnet düğünü Cuma, Cumartesi veya Cumartesi-Pazar olmak üzere iki gün yapılır Bir gece önce kına gecesi yapılır Bu gecede akrabaları, yakınları, ve komşuları toplanarak çocuğu oynatır, el ve ayaklarına kına yakarlar Kına yakan kişinin koluna tülbent bağlanır Kınayı yakacak olanın anne ve babasının sağ olmasına özellikle dikkat edilir Bununla çocuğun uzun ömürlü olması temenni edilir
Ertesi gün öğlen saatlerinde bir araba konvoyu oluşturularak, sünnet çocuğu gezdirilir Konvoyda tüm araba ve çalgıcılara birer havlu bağlanır ve son olarak çocuk sünnet edilir Sünnet edilme esnasında bir horoz kesilir Çocuk yatağına yatırılınca mevlit okutulur, mevlidin sonunda orada bulunanlara pilav, ayran ve tatlı dağıtılır Yakınları ve komşuları tarafından sünnet çocuğuna geçmiş olsun diyerek hediye verilir Akşama kadar eğlenceler, oyunlar yapılarak sünnet düğünü tamamlanır
Askerlik
Askere gidecek gençler 15 - 20 gün önceden akraba ziyaretlerine giderler Akrabaları, kendilerini ziyarete gelen gençlere çeşitli yemekler yapar ve bu ziyaretler 15 - 20 gün boyunca devam eder Bu süre içerisinde, gençlerin boynuna kırmızı oyalı tülbent bağlanır, toplu olarak birisinin elinde bayrak olduğu halde ev ev dolaşırlar ve hangi haneye gidilirse o hane tarafından yardım oldun diye gençlere para verilir Askere gitmeye bir gün kala, topluca asker düğünü yapılır ve masrafları asker aileleri ortak karşılar Askerin tabanca tutacağı parmağına kına yakılır ve o gece davul - zurna eşliğinde tüm köy gençleri, kızlı erkekli oynarlar Ertesi gün askere gidecek gençler evden çıkarken annesinin, babasının, kardeşlerinin ellerini öper, Allahaısmarladık der Bu esna da bazı köylerde (Lüleburgaz Ertuğrul ky ) gencin başının üzerinde tuz ve un çevrilir Evden çıkarken askerlik günlerinin su gibi geçmesi dileğiyle, asker adayının arkasından su dökülür
Askere gidecek genç, ailesi tarafından hazırlanan asker torbasını eline aldıktan sonra, nişanlı ise vedalaşmak üzere nişanlısının evine; nişanlı değilse köy meydanına giderek, burada toplananlar ile vedalaşır Genellikle asker babalarınca ortaklaşa kurban kesilip, dua edilerek askerler uğrulanır
|
|
|