Sanlıurfa Hakkında Genel Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-14-2012

Şanlıurfa ili topraklarının % 22’si dağlardan, % 62’si platolardan ve % 16’sı ovalardan ibârettir

Kuzeyden güneye doğru alçalan il toprakları genel olarak geniş düzlüklerden meydana gelir

Dağları: Dağlar daha çok ilin kuzey kısmında bulunur

Dağların yükseklikleri azdır

Bu dağlar Güneydoğu Torosların orta kısmının güney eteklerini teşkil eder

İlin en yüksek dağı Şanlıurfa Diyarbakır sınırındaki Karacadağ’dır

Bu dağın Mirinmir Tepesi 1919 m’dir

Susuz Dağ (812 m), tektek Dağı (749 m), Germuş Dağları (800 m), Cudi Dağı (638 m) veArat Dağı (895 m) diğer dağlardır

Platolar, yüksek ve yer yer akarsularla parçalanmış düzlüklerdir

Urfa Platosu Fırat ile Toros eteklerine kadar uzanır

Ovaları: Ovalar ilin güneyinde yer alır

EskiMezopotamya bölgesinin kuzeyidir

Ovalar çok verimlidir

Viranşehir Ovası 1200 km2, Suruç Ovası 700 km2 ve Harran Ovası ortalama 750 metre yükseklikte ve yüzölçümü 2750 km2dir

Güney Anadolu Projesi bittiğinde sulu tarıma geçen Harran Ovası ile 12 Çukurova meydana gelecektir

Akarsular: Şanlıurfa akarsuyu az olan bir ildir

Başlıcaları: Fırat Irmağı, Adıyaman ve Gaziantep ile olan 270 km’lik sınırı çizer

Boğaziçi köprüsünden sonra en uzun köprü olan Birecik Köprüsü (10 m genişlik 700 m uzunluk) bu ırmak üzerindedir

Habur Suyu: Karacadağ’ın eteklerinden iki kol olarak çıkar ve Fırat’ın önemli bir koludur

Ayrıca hepsi Fırat’a karışan Karakoyun Deresi, Belik Suyu, Zengeçur Çayı, Cavsak Suyu ve Culap Suyu yer alır

Göller: Şanlıurfa ilinde büyük göller yoktur

4 adet küçük göl vardır

Büyükgöl: Uzunluğu 400 m, genişliği 100 m, derinliği 3 m’dir

Bozova yakınındadır

Küçükgöl: Uzunluğu 250 m, genişliği 50 m, derinliği 1,5 m’dir

Bozova yakınındadır

Halilürrahman Gölü 150 m uzunluğunda 30 m genişliğindedir

Derinliği 2 m’dir

Merkez ilçededir

Gölde balık çok boldur, fakat kutsal sayıldığından yenmez

Aynızeliha Gölü: 50 m uzunluğunda 30 m genişliğindedir

Derinliği 3 m’dir

Gölde balık çoktur

Balıklar kutsal sayıldığından yenmez

İklim ve Bitki Örtüsü

Şanlıurfa ilinde kara iklimi hüküm sürer

Yazlar uzun ve çok sıcak, kışlar çok soğuk geçer

Yaz ile kış, gece ile gündüz arasında ısı farkı fazladır

Nem oranı az olduğundan Türkiye’nin en sıcak ili olmasına rağmen, havalar boğucu değildir

Senelik yağış ortalaması 331 mm ile 473 mm arasında değişir

Senenin 25 günü sıcaklık 0°C’nin altındadır

En yüksek sıcaklık +46,5°C’dir

Senelik ısı farkı 40 derecedir

2 Ağustos 1957’de Şanlıurfa’da sıcaklık +46,5°C’ye çıkarak, Türkiye’nin sıcaklık rekoru kırılmıştır

Bitki örtüsü: Şanlıurfa topraklarının % 60’ı ekili ve dikili alanlardan ve % 38’i çayır ve mer’alardan ibârettir

Ormanlık ve fundalık sahası çok az olup, % 0,6’dır

İl toprakları bozkır görünümündedir

Fakat arâzi lâle, menekşe, papatya, kuzukulağı, semizotu, ebegümeci ve hardal gibi bitkilerle kaplıdır

08-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sanlıurfa Hakkında Genel Bilgiler Şanlıurfa ili topraklarının % 22’si dağlardan, % 62’si platolardan ve % 16’sı ovalardan ibârettir Kuzeyden güneye doğru alçalan il toprakları genel olarak geniş düzlüklerden meydana gelir Dağları: Dağlar daha çok ilin kuzey kısmında bulunur Dağların yükseklikleri azdır Bu dağlar Güneydoğu Torosların orta kısmının güney eteklerini teşkil eder İlin en yüksek dağı Şanlıurfa Diyarbakır sınırındaki Karacadağ’dır Bu dağın Mirinmir Tepesi 1919 m’dir Susuz Dağ (812 m), tektek Dağı (749 m), Germuş Dağları (800 m), Cudi Dağı (638 m) veArat Dağı (895 m) diğer dağlardır Platolar, yüksek ve yer yer akarsularla parçalanmış düzlüklerdir Urfa Platosu Fırat ile Toros eteklerine kadar uzanır Ovaları: Ovalar ilin güneyinde yer alır EskiMezopotamya bölgesinin kuzeyidir Ovalar çok verimlidir Viranşehir Ovası 1200 km2, Suruç Ovası 700 km2 ve Harran Ovası ortalama 750 metre yükseklikte ve yüzölçümü 2750 km2dir Güney Anadolu Projesi bittiğinde sulu tarıma geçen Harran Ovası ile 12 Çukurova meydana gelecektir Akarsular: Şanlıurfa akarsuyu az olan bir ildir Başlıcaları: Fırat Irmağı, Adıyaman ve Gaziantep ile olan 270 km’lik sınırı çizer Boğaziçi köprüsünden sonra en uzun köprü olan Birecik Köprüsü (10 m genişlik 700 m uzunluk) bu ırmak üzerindedir Habur Suyu: Karacadağ’ın eteklerinden iki kol olarak çıkar ve Fırat’ın önemli bir koludur Ayrıca hepsi Fırat’a karışan Karakoyun Deresi, Belik Suyu, Zengeçur Çayı, Cavsak Suyu ve Culap Suyu yer alır Göller: Şanlıurfa ilinde büyük göller yoktur 4 adet küçük göl vardır Büyükgöl: Uzunluğu 400 m, genişliği 100 m, derinliği 3 m’dir Bozova yakınındadır Küçükgöl: Uzunluğu 250 m, genişliği 50 m, derinliği 1,5 m’dir Bozova yakınındadır Halilürrahman Gölü 150 m uzunluğunda 30 m genişliğindedir Derinliği 2 m’dir Merkez ilçededir Gölde balık çok boldur, fakat kutsal sayıldığından yenmez Aynızeliha Gölü: 50 m uzunluğunda 30 m genişliğindedir Derinliği 3 m’dir Gölde balık çoktur Balıklar kutsal sayıldığından yenmez İklim ve Bitki Örtüsü Şanlıurfa ilinde kara iklimi hüküm sürer Yazlar uzun ve çok sıcak, kışlar çok soğuk geçer Yaz ile kış, gece ile gündüz arasında ısı farkı fazladır Nem oranı az olduğundan Türkiye’nin en sıcak ili olmasına rağmen, havalar boğucu değildir Senelik yağış ortalaması 331 mm ile 473 mm arasında değişir Senenin 25 günü sıcaklık 0°C’nin altındadır En yüksek sıcaklık +46,5°C’dir Senelik ısı farkı 40 derecedir 2 Ağustos 1957’de Şanlıurfa’da sıcaklık +46,5°C’ye çıkarak, Türkiye’nin sıcaklık rekoru kırılmıştır Bitki örtüsü: Şanlıurfa topraklarının % 60’ı ekili ve dikili alanlardan ve % 38’i çayır ve mer’alardan ibârettir Ormanlık ve fundalık sahası çok az olup, % 0,6’dır İl toprakları bozkır görünümündedir Fakat arâzi lâle, menekşe, papatya, kuzukulağı, semizotu, ebegümeci ve hardal gibi bitkilerle kaplıdır