08-14-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Mardin Coğrafyası
MARDİN COĞRAFYASI
MARDİN COĞRAFYASI
Mardin Güneydoğu Anadolu Böigesinde 39 56°- 42 54 doğu boylamları ve 36 55° - 38 51 arasında yer alır
Doğuda Sırnak ve Siirt, batıda Şanlıurfa, kuzeyde Diyarbakır ve Batman, Güneyde Suriye topraklarıyla çevrilidir
Mardin'in yüzölçümü 8 891 km2 denizden yüksekliği 1 082 metredir Mardin İli'nin iklimi üzerinde kuzeydeki yüksek dağlar etkili olmaktadır Bölgede kış döneminde oluşan yüksek basınç alanı,kış aylarının soğuk geçmesine yol açar
Bir yanda güneydeki çöl ikliminin etkisi altında bu!unması,bir yandan kuzeydeki yüksek dağların serin hava kütlelerinin bölgeye girişini engellemesi nedeniyle ilin genelinde yazlar çok sıcak geçerken karasal iklimin tipik özelliği görülür Ancak; Derik Nusaybin ve Savur ilçelerinde pamuk, fındık ve zeytin gibi ürünlerin yetişmesi Mikru iklim özelliğinin yörede hüküm sürdüğünü göstermektedir
Mardin ili'nin meteorolojik verilerine göre; Mardin'e yağışın en fazla Mart ayında 115 8 m olarak düştüğü, en yüksek sıcaklığın 42 5 °C ile Temmuz ayında, en düşük sıcaklığın Şubat aynıda -2,6 C olduğu tespit edilmiştir En yüksek nem oranı % 76 1 ile Ocak ayında ölçülmüştür
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Dicle ve Fırat havzalarında yer alan Mardin ilinde çok çeşitli yeryüzü şekillerine rastlanılır
Mardin, bütün jeolojik zamanları temsil eden kristal ve tortul kütle çeşitlerinden iç püskürük mahsullerine ve bunların değişmesinden meydana gelen sahalara varıncaya kadar çeşitli formasyonlarla temsil edilmiştir
İlin yeryüzü şekilleri temelini I zamanda kayaları teşkil eder Jeolojinin II zamanında kuzeydoğuda kalkerli yerler tebeşir devrinde teşekkül etmiştir III zamanda Toros kıvrımları oluşurken, volkanlar teşekkül ederek faaliyet göstermiştir Eski volkanların biriktirdiği lavlar Turabdin, Karacadağ gibi kümeler oluşturmuştur IV zamanın alüvyon topraklarım ortadan bölmekte ve Diyarbakır havzasıyla Suriye çölü arasında bir eşik oluşturmaktadır
Mezopotamya Ovasına ve Suriye çölüne egemen bir konumda olan Mardin Dağları, geceleri uçsuz bucaksız bir denizi andıran ovasından yaklaşık 600-1000 m, yükseklikte çok geniş bir kütle oluşturmaktadır Bu yükselti Mardin Eşiği'dir
Büyükdere Vadisi ile Gümüş Çayı Vadisinin birleşmesiyle genişleyen taban üzerinde yer alan Kızıltepe Ovası en geniş alandır Akarsuların taşıdığı alüvyonlarla kaplı Derik,Kızıltepe,Mardin ve Nusaybin Ovaları yakın bir tarihte GAP'la birlikte bolluk ve berekete kavuşmayı beklemektedir Suriye sınırı boyunca Mardin ve Nusaybin Ovaları (Mezopotamya) uzanır
Nusaybin ve Savur yöreleriyle Mardin Dağlarınm vadi boylarında yöre halkınca yetiştirilen Kavak,Badem, Bıtım,Ceviz,Sumak,Kiraz ve Mahleplerin dışında il alanına bozkırlar egemen olur
Mardin Dağlarının, Mazıdağı,Derik,Midyat, Savur ve Nusaybin yörelerine sokulan yüksekkesimlerde meşe ağaçlarmdan oluşan topluluklara raslanılır Bu orman parçalarında yer yer Sakız Ağacı, Dişbudak,Söğüt ve Çınar ağaçları da vardır
|
|
|