Stres Sırasında Organizmada Meydana Gelen Değişiklikler..

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-13-2012

Selye, bedenin stresli durumlarda verdiği üç aşamalı tepkiyi "Genel Uyum Sendromu"
olarak adlandırmıştır

Bu kurama göre, organizmanın strese tepkisi üç aşamada gelişir

Bunlar alarm tepkisi, direnme ve tükenme aşamalarıdır

Alarm Aşaması: Birey bir stres kaynağı ile karşılaştığında, sempatik sinir sisteminin etkin hale gelmesi nedeniyle beden savaş ya da kaç tepkisi" gösterir

Savaş ya da kaç tepkisi sırasında bedende oluşan fiziksel ve kimyasal değişmeler sonucunda kişi, stres kaynağı ileyüzleşmeye ya da kaçmaya hazır hale gelir

Bu durum kalp atışlarının hızlanması,
tansiyonun yükselmesi, solunumun hızlanması ve ani adrenalin salgılanması biçiminde
gelişir

Savaş ya da kaç tepkisinin ortaya çıktığı aşama, "alarm aşaması" olarak adlandırılır
Streste alarm aşamasında, stresi yaratan kaynaklar ve bunların yoğunluğu arttığı ölçüde stres
eğrisi hızla normal direnç düzeyinin üzerine çıkarak normal davranıştan sapmanın ilk
işaretleri verilmeye başlanır

Direnme Aşaması: Alarm aşamasını, "uyum ya da direnme aşaması" izler

Stres kaynağına
uyum sağlanırsa her şey normale döner

Bu aşamada kaybedilen enerji, yeniden
kazanılmaya ve bedendeki tahribat giderilmeye çalışılır

Stresle başa çıkıldığında
parasempatik sinir sistemi etkin olmaya başlar

Kalp atışı, tansiyon, solunum düzene girer,
kas gerilimi azalır

Direnme aşamasında birey, strese karşı koymak için elinden gelen tüm
gayreti ortaya koyar ve stresli bir insanın davranışlarını göstermektedir

Belirli bir süre
bireyin davranışlarında ve yaşantısında bu durum gözlenebilir

Tükenme Aşaması: Uyum aşamasındaki gerilim kaynakları ve bunların yoğunluk dereceleri
azalmadığı sürece ya da artış gösterdikleri durumlarda bireyin gayreti kırılır ve
davranışlarında ciddi derecede sapmalar ve hayal kırıklıklarının yaşandığı bir evreye girilir

Eğer stres kaynağı ile başa çıkılamaz ve uyum sağlanamaz ise, fiziksel kaynaklar
kullanılamaz ve tükenme aşamasına geçilir

Tükenme aşamasında, parasempatik sinir
sistemi etkindir

Kişi tükenmiştir ve stres kaynağı hala mevcuttur

Bu aşamada uzun süreli
stres kaynakları ile mücadele edilemez ve kişi başka stres kaynaklarının etkilerine de açık
hale gelir

Alıntı

08-13-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Stres Sırasında Organizmada Meydana Gelen Değişiklikler.. Selye, bedenin stresli durumlarda verdiği üç aşamalı tepkiyi "Genel Uyum Sendromu" olarak adlandırmıştır Bu kurama göre, organizmanın strese tepkisi üç aşamada gelişirBunlar alarm tepkisi, direnme ve tükenme aşamalarıdır *Alarm Aşaması:* Birey bir stres kaynağı ile karşılaştığında, sempatik sinir sisteminin etkin hale gelmesi nedeniyle beden savaş ya da kaç tepkisi" gösterir Savaş ya da kaç tepkisi sırasında bedende oluşan fiziksel ve kimyasal değişmeler sonucunda kişi, stres kaynağı ileyüzleşmeye ya da kaçmaya hazır hale gelir Bu durum kalp atışlarının hızlanması, tansiyonun yükselmesi, solunumun hızlanması ve ani adrenalin salgılanması biçiminde gelişir Savaş ya da kaç tepkisinin ortaya çıktığı aşama, "alarm aşaması" olarak adlandırılır Streste alarm aşamasında, stresi yaratan kaynaklar ve bunların yoğunluğu arttığı ölçüde stres eğrisi hızla normal direnç düzeyinin üzerine çıkarak normal davranıştan sapmanın ilk işaretleri verilmeye başlanır *Direnme Aşaması:* Alarm aşamasını, "uyum ya da direnme aşaması" izler Stres kaynağına uyum sağlanırsa her şey normale döner Bu aşamada kaybedilen enerji, yeniden kazanılmaya ve bedendeki tahribat giderilmeye çalışılır Stresle başa çıkıldığında parasempatik sinir sistemi etkin olmaya başlar Kalp atışı, tansiyon, solunum düzene girer, kas gerilimi azalır Direnme aşamasında birey, strese karşı koymak için elinden gelen tüm gayreti ortaya koyar ve stresli bir insanın davranışlarını göstermektedir Belirli bir süre bireyin davranışlarında ve yaşantısında bu durum gözlenebilir *Tükenme Aşaması*: Uyum aşamasındaki gerilim kaynakları ve bunların yoğunluk dereceleri azalmadığı sürece ya da artış gösterdikleri durumlarda bireyin gayreti kırılır ve davranışlarında ciddi derecede sapmalar ve hayal kırıklıklarının yaşandığı bir evreye girilir Eğer stres kaynağı ile başa çıkılamaz ve uyum sağlanamaz ise, fiziksel kaynaklar kullanılamaz ve tükenme aşamasına geçilir Tükenme aşamasında, parasempatik sinir sistemi etkindir Kişi tükenmiştir ve stres kaynağı hala mevcuttur Bu aşamada uzun süreli stres kaynakları ile mücadele edilemez ve kişi başka stres kaynaklarının etkilerine de açık hale gelir Alıntı