08-13-2012
|
#5
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kanser Çeşitleri
Gastrointestinal Karsinoid Tümörler
Gastrointestinal karsinoid tümör, gastrointestinal sistemden kaynaklanan bir kanserdir
• Sağlıkla ilgili özgeçmiş, gastrointestinal karsinoid tümör gelişme riskinde etkili olabilir
• Gastrointestinal karsinoid tümör hastalığın erken evrelerinde belirti vermez Eğer tümör karaciğer veya vücudun başka yerlerine yayılırsa karsinoid sendroma neden olabilir
• Gastrointestinal karsinoid tümör tanısında kan ve idrar testleri kullanılır
• Bazı faktörler prognozu (iyileşme şansı) ve tedavi şeklini etkiler
Gastrointestinal karsinoid tümör, gastrointestinal sistemden kaynaklanan bir kanserdir
Gastrointestinal sistem mide, ince barsak ve kalın barsağı kapsar Yediğimiz yiyeceklerdeki besin maddelerini ( vitaminler, mineraller, karbonhidratlar, yağlar, proteinler ve su) işleyen ve artıkların vücuttan atılmasını sağlayan sindirim sisteminin bir parçasıdır Gastrointestinal karsinoid tümör, gastrointestinal sistemde yer alan, belli tip hormon üreten hücrelerden kaynaklanır Bu hücreler, yiyeceklerin mide ve barsaklar boyunca hareket etmesini sağlayan kas hareketlerini ve sindirim sıvılarını düzenlemede yardımcı olan hormonları üretir Gastrointestinal karsinoid tümörlerde hormon üretir Rektum (kalın barsağın son bölümü) kaynaklı karsinoid tümörler genellikle hormon üretmez
Gastrointestinal karsinoid tümörler yavaş gelişir Çoğu appendiks (kalın barsağa bağlı bir organ), ince barsak ve rektumda görülür İnce barsakta birden fazla tümör oluşumu sıktır Karsinoid tümörü olan bir kişinin, aynı anda veya daha ileri bir zamanda sindirim sisteminde kanser görülme olasılığı artar
Sağlıkla ilgili özgeçmiş, gastrointestinal karsinoid tümör gelişe riskinde etkili olabilir
Risk faktörleri aşağıdadır:
• Ailesinde multiple endokrin neoplazi tip 1 ( MEN 1 ) sendromu olması
• Midenin asit salgılama alışkanlığında değişikliğe neden olan atrofik gastrit, pernisiyöz anemi veya Zollinger-Ellison sendromu gibi hastalalıklarının olması
• Sigara içme
Gastrointestinal karsinoid tümör hastalığın erken evrelerinde belirti vermez Eğer tümör karaciğer veya vücudun başka yerlerine yayılırsa karsinoid sendroma neden olabilir
Gastrointestinal karsinoid tümörler tarafından üretilen hormonlar, genellikle kan ve karaciğer enzimleri tarafından parçalanır Eğer tümör karaciğere yayılmışsa çok fazla miktarda hormon vücutta kalır ve karsinoid sendrom denilen bir grup semptomun oluşumuna neden olur
Gestasyonel Trofoblastik Tümörler
Gestasyonel trofoblastik tümörler (GTT) , koryoadenoma destrüens, metastatik mol ve koryokarsinom yerine kullanılan , gestasyonel trofoblastik hastalık (GTH) ise mol hidatidiform yerine kullanılan bir klinik tanımlamadır Tüm bunlar trofoblast dokusunudan gelişen patolojiler olup, en sık karşılaşılan şikayet uterin kanama ve bazen de vajinal yol ile gelen parça düşürmedir Akciğer metastazı olan olgularda , nefes darlığı , kanama gözlenebilir Vajinal tutulum olan olgularda vajinal kanama veya ağrı olabilir
Bulgular ve Tanı
Doğurganlık çağında görülen adet gecikmesi durumunda, uterin kanama da mevcut ise, gebelik, düşük tehdidi, dış gebelik ön tanılarına ek olarak Mol veya GTT akla gelmelidir İleri yaşlarda, menopoz döneminde bulunan çok az sayıda olguda da GTH saptanabilir Ayırıcı tanı için , ultrasonografik inceleme yapılmalıdır Endometriyal kavite içerisinde, normal bir gebeliğe ait görüntü olmaması , kavite içerisinde yer kaplayan kistik alanlar içeren heterojen bir görünüm saptanması durumunda (Resim 1), tedavi ve teşhis amacı ile küretaj yapılmalıdır Bazı olgularda uterus, son adet tarihine göre olması gerekenden daha büyük olabilir Serum beta-hCG düzeyi çoğu kez yüksek olarak bulunur Beta -hCG değeri aşırı yüksek olanlarda overlerde büyük lutein kistleri saptanabilir Bazen, hipertiroidi bazen de hiperemesis bulguları olaya eşlik edebilir
Renkli akın Doppler USG, myometriyum içine invazyon gösteren trofoblastik hastalık tanısı için kullanılabir Renkli akım penceresi açıldığında myometriyum içinde aşırı derecede damarlanma artışı gösteren bir patoloji saptanırsa, tanı klinik olarak invaziv mol olarak kabul edilmelidir
Patoloji , Davranış ve Yayılım
Olguların çok büyük kısmında histopatolojik tanı tam mol hidatidiform’dur Mol’de villus yapısı korunmuştur ve hidropik bir şişme mevcuttur Parsiyel mol’de ise , fetus ve mol hidatidiform beraber bulunur Küretaj sonrası mol tanısı alan büyük bir oranı beniğn bir seyir izlerken , %10-20 kadarında takip esnasında maliğn trofoblastik değişim (GTT) gözlenir GTT , %60 mol sonrası gelişir Bunun yanısıra %30 düşük ve %10 da miadında doğumu takiben de gelişebilir Trofoblastik dokunun maliğn davranış biçimi gösteren koryokarsinomda villus yapısı kaybolmuştur Bazı olgularda molar doku myometriyum dokusu içine invazyon gösterir (koryoadenoma destrüens-invaziv mol) Mol ve koryokarsinom tanısı küretaj materyalinde koyulabilirken, histopatolojik olarak koryoadenoma destrüens tanısı ancak histerektomi piyesinde koyulabilir Plasental site trofoblastik tümör (PSTT) GTH’ın bir varyantı olup, nadir görülür ve takip ve tedavisi mol hidatidiform dan farklıdır
GTT’ler vajen ve pelvis içine yayılım gösterebilirler Akciğer en sık metastaz yaptığı organdır Karaciğer, beyin ve dalak gibi organlara da metastaz gözlenebilir
GTT de Cerrahi Tedavi
Bundan sonraki yaşantısında çocuk sahibi olmak istemeyen olgular ile kemoterapiye dirençli olgularda , tümör hacmini azaltmak amacı ile histerektomi yapılabilir Histerektomi sonrası gereksinim olan kemoterapi kür sayısı genellikle azalır Karaciğer, akciğer veya beyinde metastaz bulunan kemoterapiye dirençli olgularda metastazektomi de bir seçenek olarak kullanılabilir
|
|
|