Kanser Çeşitleri

Tekrarlayan (nükseden) Karaciger disi Safra Yollari Kanseri

Nükseden karaciger disi safra yolari kanseri, tedavi edildikten sonra tekrarlamis (geri gelmis) kanserdir Kanser, safra kanalinda veya vücudun baska herhangi bir yerinde tekrarlayabilir

Tedavi Seçenekleri Genel Degerlendirme

Karaciger disi safra yollari kanseri olan hastalara degisik tedaviler uygulanabilir

Iki standart tedavi yöntemi uygulanmaktadir

Cerrahi Radyasyon tedavisi

Klinik çalismalarda baska tedavi yöntemleri denenmektedir Bunlar;

Radyasyon duyarlilastiricilar

Kemoterapi

Biyolojik tedavi


Karaciger disi safra yollari kanseri olan hastalara degisik tedaviler uygulanabilir

Karaciger disi safra yollari kanserli hastalara farkli tedaviler saglanabilir Bazi tedaviler standarttir (su anda kullanilan yöntemler), bazilari ise klinik arastirmalarla denenmektedir Tedaviye baslamadan önce hasta, bir klinik arastirmada yer almak isteyebilir Bir tedavi klinik arastirmasi, mevcut tedavi yöntemlerini gelistirmek ve kanserli hastalarin tedavisinde yeni bilgiler edinmek için yapilan arastirma çalismasidir Bir klinik arastirma, uygulanan yeni yöntemin standart tedavilerden daha iyi oldugunu gösterirse, bu yeni tedavi yöntemi standart tedavi haline gelebilir

Iki tip standart tedavi uygulanmaktadir:

Cerrahi

Safra kanalinin çikarilmasi: Tümör küçük ve sadece safra yolunda sinirli ise, tüm kanal çikarilabilir Bu durumda karacigerdeki safra kanali agizlari ile ince barsak birlestirilerek yeni bir kanal olusturulur Bu islemde çevredeki lenf bezleri de çikarilir ve kanserli hücreler içerip içermemesi açisindan mikroskop altinda incelenir

Kismi hepatektomi: Kanserin bulundugu karaciger bölümünün çikarilmasi islemidir Çikarilan parça etrafinda saglam bir doku kismi bulunan, bir karaciger kismi, karacigerin bir lobu veya daha genis bir kismi olabilir

Whipple islemi: Pankreasin basi, safra kesesi, midenin bir kismi, ince barsagin bir kismi ve safra kanalinin çevresel lenf bezleri ile çikarilmasi islemidir Gerekli sindirim salgilari ve Insülin yapmaya yetecek kadar pankreas dokusu birakilir

Cerrahi olarak safranin köprülenmesi (baypas): Tümör tamamen çikarilamiyor, barsagi tikiyor ve safranin kese içinde birikmesine neden oluyorsa, bir köprüleme islemi yapilabilir Bu islemde, safra kesesi veya safra kanali, tikanikligi asacak sekilde kesilerek baska bir yol olusturmak üzere ince barsakla birlestirilir Bu islem tikanikliga bagli gelisen sariligin düzeltilmesine yardim eder

Radyasyon tedavisi

Radyasyon tedavisi yüksek enerjili X-isinlari veya diger tip radyasyon kullanilarak kanser hücrelerini öldüren tedavi yöntemidir Iki tip radyasyon tedavisi vardir Eksternal (dis) radyasyon tedavisinde vücudun disindan kanserli bölgeye radyasyon gönderen bir cihaz kullanilir Internal (iç) radyasyon tedavisinde kanserin içine veya hemen yakinina yerlestirilen igne, kateter veya tel gibi malzemelere tutturulmus radyoaktif maddeler kullanilir Radyasyon tedavisinin uygulama seklinin seçimi, tedavi edilecek kanserin tip ve evresine bagimlidir

Kolon Kanseri


• Kolon kanseri kolon dokusunun malign (kanser) hücrelerinden kaynaklanan bir hastaliktir

• Yas ve anamnez kolon kanseri gelisim riskini etkiler

• Kolon kanserinin olasi belirtileri bagirsak aliskanliklarinda degisiklik veya diskida kan varligidir

• Rektum, rektal doku ve kan testleri ile kolon kanserinin tespiti ve tedavisi yapilir

• Bazi faktörler prognoz ve tedavi seçeneklerini etkiler


Kolon kanseri kolon dokusunun malign (kanser) hücrelerinden kaynaklanan bir hastaliktir

Kolon vücut sindirim sisteminin bir parçasidir Sindirim sistemi besinlerin hareketi, emilimi (vitaminler, mineraller, karbonhidratlar, yaglar, proteinler ve su) ve vücut disina atilimindan sorumludur Sindirim sistemi özofagus, mide, ince ve kalin barsaktan olusur Kalin barsagin ilk 6 feet'i kolon olarak adlandirilir Son 6 inç ise rektum ve anal kanaldan olusur Anal kanal anüste (kalin bagirsagin vücut disina açildigi yer) sonlanir

Yas ve anamnez kolon kanseri gelisim riskini etkiler

Risk faktörleri:

• Yasin 50 ve üzeri olmasi

• Ailede kolon veya rektum kanseri hikayesi

• Kiside daha önce kolon, rektum, over, endometrium veya meme kanseri gelismis olmasi

• Kolonda poliplerin varligi

• Ülseratif kolit (kalin barsakta ülserler) veya crohn hastaligi hikayesi

• Ailesel adenomatöz polipozis ve herediter nonpolipoz kolon kanseri (Lynch sendromu) gibi herediter durumlar

Kolon kanserinin olasi belirtileri bagirsak aliskanliklarinda degisiklik veya diskida kan varligidir

Bu ve diger semptomlar kolon kanseri ve diger durumlar tarafindan olusturulur Asagidaki problemlerden birisi ortaya çikarsa hasta doktor tarafindan degerlendirilmelidir:

• Barsak aliskanliklarinda degisiklikler

• Diskida (parlak kirmizi veya siyah) kan varligi

• Ishal, kabizlik, veya barsagin tam olarak bosalmadigi hissi

• Normalden daha sik tuvalete çikma

• Genel karin rahatsizliklari (sik gaz agrilari, siskinlik, dolgunluk, veya kramplar)

• Bilinen bir neden olmadan kilo kaybi

• Devamli yorgunluk

• Bulanti

Rektum, rektal doku ve kan testleri ile kolon kanserinin tespiti ve tedavisi yapilir

Asagidaki test ve prosedürler kullanilabilir:


• Fizik muayene ve anamnez: Vücudun genel olarak degerlendirilmesi ile saglik durumu, anormal olabilecek hastalik belirtilerinin tespitidir Ayrica hastanin saglik aliskanliklari ve geçirmis oldugu hastaliklar ve tedavileri de alinir

• Diskida gizli kan testleri: Diskida sadece mikroskopla görülebilecek kani tespit eden testtir Diski örnekleri özel kartlar üzerine konarak test amaciyla doktor veya laboratuara götürülür

• Dijital rektal muayene: Rektumun degerlendirilmesidir Doktor veya hemsire, kaydirici sürülmüs eldivenli parmagi ile rektumu veya anormal bölgelerin muayenesini yapar

• Baryum enema: Alt sindirim sisteminin seri X-ray filmlerle degerlendirilmesidir Baryum içeren sivi (gümüs-beyaz metalik içerikli) rektuma verilir Baryum alt sindirim sistemini kaplar ve grafiler çekilir Bu isleme alt sindirim sisteminin görüntülenmesi denir

• Sigmoidoskopi: Polipler, anormal alanlar veya kanserin tespiti amaciyla rektum ve sigmoid (alt) kolona bakilmasi islemidir Sigmoidoskop (ince bir tüp) rektumdan sigmoid kolona sokulur Poliplerden veya dokudan örnekleme amaciyla biopsiler alinabilir

• Kolonoskopi: Polipler, anormal alanlar veya kanserin tespiti amaciyla rektum ve kolona bakilmasi islemidir Kolonoskop (ince bir tüp) rektumdan kolona sokulur Poliplerden veya dokudan örnekleme amaciyla biopsiler alinabilir

• Biopsi: Mikroskop altinda degerlendirme amaciyla hücre veya dokularin alinmasi islemidir

• Sanal kolonoskopi: Bilgisayarli tomografi ile seri filmler alinarak kolonun bir dizi filminin çekilmesi islemidir Bilgisayar filmleri birlestirerek poliplerin ve kolon yüzeyinde anormal olabilecek yapilarin ayrintili görüntülenmesini saglar

Bazi faktörler prognoz ve tedavi seçeneklerini etkiler

Prognoz asagidakilere baglidir:

• Kanserin evresi ( kanserin sadece kolonda olmasi, veya tüm kolonda olmasi veya vücudun diger yerlerine yayilmis olmasina baglidir)

• Kanser kolonda tikanikliga veya delige neden olmussa

• Tedaviye baslamadan önce kandaki karsinoembriyonik antijen düzeyleri (CEA: kanser varliginda kanda düzeyi yükselebilecek bir madde)

• Kanserin tekrari

• Hastanin genel durumu

Tedavi asagidakilere baglidir:

• Kanserin evresi

• Kanserin tekrari

• Hastanin genel durumu

Kolon kanseri teshis edildikten sonra, kanser hücrelerinin kolon veya vücudun diger bölgelerine yayilimin tespiti amaciyla testler yapilir

Kanserin kolon veya vücudun diger bölgelerine yayiliminin tespiti amaciyla yapilan isleme evrelendirme denir Evrelendirme islemi ile hastaligin evresi hakkinda bilgi edinilir Tedavinin planlanmasi açisindan evrenin bilinmesi önemlidir Evrelendirme amaciyla asagidaki testler ve prosedürler kullanilir:

• BT (bilgisayarli tomografi ile tarama): Vücut içinin farkli açilardan ayrintili görüntülenmesine dayanan bir islemdir Bu filmler bilgisayara bagli X-ray cihazi ile alinir Kontrast madde (boya) vene verilerek veya yutularak organ veya dokularin daha ayrintili görüntülenmesi saglanabilir Tedavinin planlanmasi için evrenin bilinmesi önemlidir Bu islem bilgisayarli aksial tomografi olarak ta adlandirilir

• Lenf nodu biopsisi: Lenf nodunun bir kisminin veya tamaminin çikarilmasidir Patolog mikroskop ile kanser hücreleri arar

• Tam kan sayimi: Kan örneginin alinarak asagidakiler için degerlendirilmesi:

- Kirmizi kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, ve plateletlerin sayisi

- Kirmizi kan hücrelerinde hemoglobin (oksijen tasiyan protein) miktari

- Kirmizi kan hücrelerinin kana orani

- Karsinoembriyojenik antijen (CEA) sayimi: Kandaki CEA düzeyini belirleyen testtir

CEA hem kanser hücrelerinden, hem de normal hücrelerden kan akimina salinir

Normal düzeylerin üzerinde oldugunda, kolon kanseri veya baska durumlarin isareti olabilir

• MRI ( Magnetik rezonans görüntüleme): Miknatis, radyo dalgalari ve bilgisayar kullanilarak kolon içinin ayrintili görüntülenmesini saglayan bir islemdir Gadolinyum adi verilen bir madde damar içine verilir Gadolinyum kanser hücrelerinin çevresinde toplanir, ve parlak bir görüntü olusturulur Bu isleme Nükleer magnetik rezonans görüntüleme de denir

• Gögüs röntgeni: Gögüs kafesindeki organ ve kemiklerin röntgen görüntülenmesidir X isinlari bir çesit enerji olup, vücuttan geçerek filmin üzerine düser ve vücudun içinin görüntülenmesi saglanir

• Cerrahi: Tümörün çikarilmasi ve kolon içindeki yayilimin görülebilmesini saglayan islemdir

Nüks kolon kanseri

Nüks kolon kanseri tedavi sonrasi tekrar ortaya çikan kolon kanseridir Kolon kanseri kolonda veya karaciger, akciger gibi vücudun diger bölgelerinde tekrarlayabilir

Kolon kanserli hastalarda farkli tip tedavi yöntemleri vardir

• 3 standart tedavi yöntemi kullanilir Bunlar:

- Cerrahi

- Kemoterapi

- Radyoterapi

- Diger tedavi yöntemleri klinik çalismalarla test asamasindadir Bunlar:

- Biyolojik terapi

- Kontrol muayeneleri nüks kolon kanserinin tespitine yardimci olur