Hamza İbn Abdulmuttalip (R.A.)

(Hz HAMZA)




Hz Peygamber'in amcası, Şehidlerin efendisi


Künyesi; Ebn Ya'la veya Ebû Ammâre; Lakabı; Esedullah (Allah'ın Aslanı)dır Babası Abdulmuttalib, annesi Hâle'dir


Hz Hamza, Peygamberimizin amcalarının en küçüğüdür Doğumdan bir kaç gün sonra, Peygamberimizi emziren Ebû Lebeb'in câriyesi Süveybe daha önceleri Hz Hamza'yı da emzirmiş olduğundan, Hamza Peygamberimizin süt kardeşi idi


Hz Hamza, orta boylu, güçlü kuvvetli, heybetli, onurlu bir sahabîdir Hz Hamza (ra) iyi bir avcı, keskin nişancı, Kureyş'in en şereflilerindendir Mazlumlara yardım etmeyi seven cesur bir savaşçıydı Av dönüşü evine gitmeden Ka'be'yi tavaf edecek kadar kutsal kabul ettiği değerlere saygılı, karşılaştığı şahıslara selâm verip sohbet etmesini seven mürüvvetli bir insandı Onun gençlik dönemine ait bilgilerimiz yok denecek kadar azdır (İbnu'l-Esîr, İsdit'l-Gâbe, II, 52)


Peygamberimiz yakınlarına İslâm'ı tebliğ etmiş olmasına rağmen, Hz Hamza henüz müslüman olmamıştı Ebû Cehil'in Peygamberimize yaptığı bir hakaret sonucunda müslüman olmuştur Peygamberimiz bir gün Safâ tepesinde iken Ebû Cehil ve arkadaşları onun yanına gelirler Ebû Cehil Peygamberimize hakaret eder Abdullah b Cüdâ'nın câriyesi bu olayı seyredin av dönüşü Kabe'ye uğramayı âdet edinen Hz Hamza'ya anlatır Hz Hamza, eve gitmeden Ebû Cehil'in yanına uğrayarak elindeki yayı Ebû Cehil'in kafasına çalar, başını yaralar ve hakaret eder Bir gün sonra da Allah Rasûlünün yanına giderek (Bi'set'ten iki yol sonra) müslüman olur


Hz Hamza'nın müslüman olması Peygamberimizi çok sevindirmiştir Onun İslâm'a girmesiyle müslümanlar güçlendi Müşrikler rahatsız oldular


Mekke müşrikleri, hicretten sonra da rahat durmadılar Peygamberimizin ve müslümanların Medine'den çıkarılması için Abdullah b Übeyy, Hazreç ve Evs kabilesi müşrikleriyle ilişki kurdular Müslümanların hac yollarını da kapadılar


Müşriklerin gözlerini korkutmak, Şam ticaret yollarını keserek onları sıkıntıya düşürmek gerekiyordu Peygamberimiz bu amaçla Hz Hamza'yı Sifu'l-Bahr'a gönderdi Otuz kişilik bir kuvvetle Hz Hamza belirtilen yere vardı Müşriklerin kervam Sifu'l-Bahra gelmişti Kervanda Ebû Cehil de bulunuyordu Üçyüz kişilik bir kuvvetleri vardı


Hz Hamza, müşriklerle çarpışmak istiyordu Yanında bulunan müslümanlar da aynı duyguyu yaşıyorlardı


Henüz müşrik olan Mecdi b Amr b Cühenî bu iki grubun arasına girdi Hem müslümanlarla hem de müşriklerle görüştü Sonunda iki tarafı çarpışmaktan vazgeçirdi


Bundan Sonra Hz Hamza'yı Bedir savaşında görüyoruz Bedir savaşında Utbe, Vefid, Şeybe meydana çıktılar Çarpışmak için er dilediler Hz Hamza, Şeybe ile çarpıştı Bir hamlede Şeybe'yi öldürdü Daha sonra Utbe'yi ve Tuayma b Adiyy'i öldürdü


Hz Hamza, Bedir savaşında kahramanca savaştı Allah ve Rasûlünün hoşnutluğunu kazandı


Bedir savaşında Hz Hamza (ra)'nın etkinliği ileri boyutlara ulaştı ve müşriklere karşı amansız bir savaş verdi Hârisû't-Temîmî, HzHamza'nın Bedir'deki durumunu anlatan bir rivayetinde şöyle diyor: "Hamza b Apdülmuttalib(ra)'in, Bedir savaşında üzerinde, deve kuşu olan kim" diye sordu "Hamza b Abdulmuttalib" diye cevap verildi O müşrik: "Ne yaptıysa O bize yaptı" diye mırıldandı" (M Yusuf Kandehlevi, Hadislerle müslümanlık, ll, 553)


Hz Hamza, Bedir Savaşını mütekaib Kaynukoğulları gazvesine katıldı


Peygamber Medine'ye geldiğinde Yahudilerle anlaşma yapmıştı Yahudiler, Bedir savaşını müslümanların kazanmasını hazmedemediler


"Siz savaşın ne demek olduğunu bilmeyen adamlarla çarpıştınız" dediler Savaş için fırsat kollamaya başladılar


Kaynuka gazvesi'nin genel sebebi bir kadına karşı yapılan terbiyesizliktir Kadıncağız bazı eşyalarını Kaynuka pazarında sattıktan sonra bir kuyumcuya giriyor Kuyumcu yahudi kadının eteğinin alt kısmını üst kısmına bir dikenle iğneliyor Kadıncağız ayağa kalktığında üzeri açılıyor Utanıyor, sıkılıyor, feryat ediyor, çevresinden yardım istiyor Kadının yardımına koşan müslümanlar Yahudiyi öldürüyor Yahudiler de müslümanın başına üşüşüyorlar ve onu şehid ediyorlar


Öldürülen müslümanın akrabaları Peygamberimizden yardım istiyorlar Bunun üzerine-Peygamberimiz Yahudilerden antlaşmanın yenilenmesini istedi Yahudiler Peygamberimizin bu isteğini reddettiler


Bu olay üzerine Peygamberimiz beyaz sancağım Hz Hamza'nın eline verip Kaynukaoğullarının üzerine gönderdi Kaynukaoğulları Yahudileri bekledikleri yardıma kavuşamayınca teslim olmak zorunda kaldılar


Bedir savaşı'nın acısını unutmayan Kureyşliler yeniden savaş için hazırlığa başladılar Bir yıl önceki kervanın gelirini savaş için harcamaya karar verdiler Savaş için değişik müşrik kabilelerden yardım isteyerek büyük bir kuvvet oluşturdular


Bu kez de Kureyş'in kadınları da katılacaktı Bedir Savaşı'nın bozgunla bitmesi sebebiyle müşrik kadınlar erkeklerini suçluyorlardı Bedir'in matemini tutarak erkekleri savaşa teşvik ediyorlardı


Cübeyr b Mut'i'nin Vahşi adında Habeşli bir kölesi vardı Bu köle harbe (Habeşlilere özgü bir mızrak) atmakta oldukça maharetli idi Hz Hamza, Cübeyr b Mut'im'in amcası Tuayma b Adiyy'i Bedir savaşında öldürmüştü Cübeyr, amcasının acısını unutmamıştı Kölesi Vahşi ile konuştu Hz Hamza'yı öldürmesi şartıyla kendisini serbest bırakacağını bildirdi


Peygamberimiz, Medine'nin içinde kalmayı, savunma savaşı yapmayı düşünüyordu Bedir Savaşı'na katılmayanlar düşmanla yüz yüze gelmek, Medine dışında savaşmak istiyorlardı Peygamberimiz Ashabın bu tavrı karşısında Medine dışında savaşılmasına karar verdi


Hz Hamza'da Medine dışında savaşılmasına taraftardı Hattâ Peygamberimize "sana, kitabı indirmiş olan Allah'a yemine eder, and içerim ki, bu kılıcıma Medine dışında Kureyş müşrikleriyle çarpışmadıkça yemek yemeyeceğim" demişti


Hz Hamza Cuma günü oruçlu idi Cumartesi müşriklerle karşılaştığı zaman da oruçlu bulunuyordu