Prof. Dr. Sinsi
|
Ramazan Bayramında Ne Yapılır
Ramazan Bayramında Ne Yapılır
Ramazan Bayramında Yapılması Gerekenler
Dini bayramlarımız daha gelmeden heyecan başlar Alışveriş hareketlenir, bayramlıklar alınır, mutfak malzemeleri daha özenli bir şekilde hazırlanır, şekerler-tatlılar tedarik edilir…
Bayram esnasında yapılması gerekenler de yazılır-çizilir, her camide anlatılır Küskünlerin barışması, garip-gurebanın kollanması, akraba-arkadaş-dostların ziyaret edilmesi, ölmüşler için dua okunması…
Görüldüğü gibi, bozulmuş toplumsal dengelerin düzeltilmesi, arızaların giderilmesi için ne gerekiyorsa istenmiş Yoğun günlük koşuşturmalar içerisinde, bir yılda unutulmuş, ihmal edilmiş insani vazifelerin bir daha hatırlanması temin edilmiş
Ramazan bayramında yapılması vâcib olan fıtır sadakası vermek, bayram namazı kılmak gibi ibadetlerin yanında sünnet, müstehab olanları da vardır Ramazan'ın ilk gününde oruç tutmak ise haramdır
Bayram namazının cami-mescid gibi kapalı yerler yerine açık alanda, geniş ve düz bir meydanda kılınması sünnettir Medine'ye bin arşın uzaklıkta bir yer vardı ki buraya "Musallâ" adı verilmişti Bayram namazları da burada kılınırdı Ebû Saîd el-Hudrî diyor ki: "Resulullah fıtır bayramı ile kurban bayramı günlerinde Musallâ'ya çıkardı İlk başladığı şey namaz olurdu Sonra namazdan çıkıp, cemaat saflarında otururken ayakta onlara dönüp vaaz eder ve istediklerini tavsiyede bulunurdu Abdullah b Sâib şöyle anlatır: "Resulullah (s a s) ile bayram namazında bulundum Namazı bitirince; Biz hutbe okuyacağız, dinlemek isteyen otursun dinlesin, gitmek isteyen de gidebilir" buyurdu (Ebu Davud II, 225)
Bayram namazlarında ezan okunmaz Bu konuyla ilgili pek çok hadis vardır Ancak, halkın namazı kaçırmaması için çağrı yapılabileceği yönünde mürsel hadisler de vardır Örneğin, "Resulullah, bayramlarda essalâtü câmiah (Topluca namaz kılmaya buyrunuz) diye nidâ etmeyi müezzine emir buyurmuşlardır  Dolayısıyla bu rivâyeti kabul edip 'namaza gelin' gibi sözlerle namaza çağırmak mekruh olmaz Ancak "Hayyaalessalah gibi ezan cümleleriyle nidâ edilirse bu mekruh olur" (Tecrid-i Sarih, III, 181) diyen âlimler de vardır
Bayramda erken kalkmak, gusletmek, misvak kullanmak, güzel koku sürünmek, yeni ve temiz elbise giymek, sevindiğini belli etmek, fıtr, yani Ramazan bayramında, bayram namazından önce tatlı yemek, hurma yemek, hurmayı 1, 3, 5 gibi tek adet yemek, teke riayet etmek sünnettir Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ tektir, teke riayet edeni sever ) [Buhari]
Bayramda yüzük takmak, karşılaştığı müminlere güler yüzle selam vermek, fakirlere çok sadaka vermek, İslamiyete doğru olarak hizmet edenlere yardım etmek, dargınları barıştırmak, akrabayı, din kardeşlerini ziyaret etmek, onlara hediye götürmek sünnettir
Bu günümüzde yapacağımız ilk şey namaz kılmaktır"(1) mealindeki hadise dayanarak Ramazan ve Kurban bayramları bayram namazlarının kılınmasıyla başlar
Ramazan Bayramı sabahı erken kalkmak gerekir Bayramın tatlılığını duymak, diğer günlerden farklı olduğunu hissetmek, guslederek temiz (mümkünse yeni) elbiseler giymek, dişleri fırçalamak, güzel kokular sürünmek, saçı-sakalı, tırnakları ve vücudun diğer yerlerindeki kılları sünnete uygun bir şekilde temizleyip düzene koymak, İslâm’ın adabından olan güzel şeylerdir ve müstehaptır Fertlerin birbirine karşı diğer günlerden daha fazla güleryüzlü davranması, neşeli görünmek, topluca bayram namazına gitmek; namazdan önce varsa hurma, hurma yoksa tatlı bir şey yemek; bunun da bir, üç, beş gibi tekli olmasına dikkat etmek; namaza giderken Allah’ı zikretmek, karşılaşılan Müslümanlarla selamlaşıp bayram sevincini paylaşmak Efendimiz’in (sas) sünnetleridir Yakın akrabaların birbirini ziyaret edip sorması, ihtiyaç içinde olanlara yardımcı olunması gerekir Ana-babayı unutmamak, bayram günlerinde kendilerini ziyaret edip gönüllerini almak bu mümkün değilse telefon etmek önemli bir yükümlülüktür
|