Muğla Milas İlçesi

MİLAS

Milas Muğla ilinin bir ilçesidir İlçe merkezi çok köklü bir tarihe sahip bir şehirdir Düzenli kent merkezi, antik kalıntıları, tarihi değeri bulunan eserleri ve evleri, canlı çarşisı, dünyaca ünlü Milas halıları ile turistik açıdan pek çok ilginç özelliği bulunan,
ancak Bodrum'a giden yolcuların bazen kenarından geçerek gözden kaçırdığı bir yerdir İlçe sınırları içinde 27 farklı antik sit ile Türkiye'nin bu alanda en yüksek sayıya sahip ilçesidir

Karya kenti Mylasa’nın adının efsanevi şahsiyetler Sisifos ile Aiolos'un torunu ve Khrysaor'un oğlu Mylasos’tan geldiği düşünülmektedir Coğrafyacı Strabon, Mylasa'nın iç Karya’nın en önemli üç kentinden biri olduğunu belirtmektedir (diğer ikisi Alabanda ve Stratonikeia) Mylasa'nın MÖ 5 yyda
12 İyonya kenti arasında oluşturulan Panionion birliğine ve Pers İmparatorluğu 'na karşı direnişe katıldığı bilinmektedir MÖ 446’daki Berymdon savaşı ndan sonra Pers hakimiyetinden kurtularak Attika Delos Deniz Birliğine dahil olur MÖ 334’de Büyük İskender kenti diğer Karya kentleri gibi Karya kraliçesi Ada’ya teslim eder
Mylasa MÖ 143’te Roma Valisi Maximus Acmilius’un isteği üzerine bir sınıf anlaşmazlığına hakemlik etmiş, sonra da Roma valilerinin başkanlık ettiği bölgesel mahkemelerin merkezi olmuştur MÖ 129’da (MÖ 133'te Bergama Devleti'nin Roma'ya ilhakından sonra)Roma egemenliğine girmiştir Bizans İmparatorluğu dönemine
gelindiğinde Hristiyan dünyasının bir parçası haline gelmiş Mylasa bir piskoposluk merkezidir 13 yüzyılda ise Menteşeoğulları Beyliği'nin başkenti olur


Milas kent gezisinin olmazsa olmazı 19 yüzyıl ve 20 yüzyılın ilk yıllarında yapılan ve büyük bölümü restore edilerek kullanılmaya devam eden Milas evleridir İki katlı avlulu evlere giriş avludan yapılır Evlerin ahşap destekli çıkmaları sokağa taşar Zemin katlar genellikle depo ve kiler olarak kullanılır Mutfak,tuvalet,ahır avlunun bir
köşesindedir Avludan üst kata ahşap ya da mermer merdivenle çıkılır İlçe merkezinde Nedime Beler, Murat Menteşe, Selahattin Oğuz, Servet Akgün evleri olarak tanınan evler ise Cumhuriyet'in ilk döneminde Avrupa’dan gelen Macar ve İtalyan mimarların katkılarıyla yapılmıştır Bu evler Milas evlerinden farklı olarak dışa açık olarak
yapılmıştır Mutfak ve tuvalet Avrupai tarzda yapı içindedir
Milas'ta 1950'li yıllara kalan varlığını sürdürmüş bir Yahudi cemaati bulunduğunu da burada belirtmek gerekir Sonradan İsrail'e göçen bu Milaslılar, anavatanlarına ziyaretlerini bugün de sürdürmektedirler

Milas şehri hükmettiği geniş ve verimli ova, ve sırtını dayadığı dağlardaki, günümüzde de işletilmeye devam eden, zengin mermer yatakları ile tarih boyunca avantajlı bir konumda olmuş, bulunduğu mevkiden sahil şeridine kolaylıkla erişilebilmesi de ilave bir şansını oluşturmuştur

Milas kent merkezi içindeki en eski eser Hisarbaşı mahallesinde, Hisarbaşı tepesinin doğusunda bir podyum üzerine inşa edilmiş olan Zeus Karios (Karyalı Zeus) Tapınağıdır Tapınağın Korent başlıklı tek sütunu hala ayaktadır

Kentin eski surlarından bugüne ulaşan tek kalıntı ise, yörede Baltalıkapı olarak bilinen kapı kemeridir Kapı MÖ 1 yüzyıla tarihlenmektedir Kemerinin kilit taşı üzerindeki çift yüzlü balta motifinden dolayı yörede Baltalıkapı olarak anılmaktadır

Kentteki bir başka antik çağ kalıntısı ise MS 2 yüzyılda inşa edilmiş ve çok iyi korunmuş bir mezar anıtı olan Gümüşkesen Anıtı dır Dünyanın yedi harikasından biri kabul edilen Halikarnas Mozolesi'nin daha küçük bir modelidir Sodra Dağı eteklerinde
Gümüşlük mahallesindeki mezar anıtı yüksek bir kaide ve basamaklı bir çatıdan oluşmaktadır

Milas’ın doğusunda Milas ovasında uzanan iki katlı su kemerleri erken Bizans dönemine aittir Kemerlerin inşaatında antik dönem mimari parçalar da kullanılmıştır

Kent merkezindeki Firuz Ağa Camii, Menteşeoğulları Beyliği döneminden kalan en önemli eserdir Osmanlı dönemine ait yapılar ise şunlardır:

Çöllüoğlu Hanı: 1719-1720 yıllarında yapılmıştır Hisarbaşı mahallesindedir
Milas Ulu Camii: Milas’ın en büyük camisidir 1378’de yapılmıştır Hoca Bedrettin mahallesindedir
Belen Camii: Duvar örgüsü tuğla-taş karışımı olup, antik dönem eserlerinden yararlanılmıştır 14 yüzyıla tarihlenen cami, Hisarbaşı mahallesinde, aynı adı taşıyan tepenin üstündedir
Milas Ağa Camii: Hacı Abdi mahallesindedir
Firuzbey Camii (Kurşunlu Cami): Firuzpaşa mahallesi ndedir
Milas'ta ayrıca Osmanlı dönemi eseri olan iki köprü bulunmaktadır Bunlardan biri kent merkezinden geçen Balovca deresi üzerindedir İzmir yolundaki Sarıçay üzerindeki tarihi köprü ise acilen restorasyona ihtiyaç göstermektedir
Milas'a bağlı Selimiye beldesindeki Osmanlı dönemine ait iki eserden biri olan Abdülfettah Camii ise, hanı ve hamamı ile bir külliye görünümündedir