08-10-2012
|
#8
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Gümüşhane Hakkında Bilgi
Gümüşhane Çeşmeleri
İmera (Olucak) Manastır Çeşmesi (Merkez)
Çeşmenin kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır
Çeşme iki bölümden meydana gelmiş olup, ilk bölümde düzgün yontma taşlarla iç bölüme geçişi sağlayan bir koridor oluşturulmuştur İkinci bölümde ise, çeşmenin musluk ve yalak taşı bulunmaktadır
Günümüzde çeşme yanındaki köyün içe suyunu karşılamaktadır
Hıdır İlyas Çeşmesi (Merkez)
Eski Gümüşhane Süleymaniye Mahallesi’nde bulunan bu çeşmenin de kitabesi bulunmamaktadır
Düzgün yontma taştan yapılan çeşmenin tek lülesi ve yalağı vardır Günümüzde büyük ölçüde tahrip olmuş, özelliğini yitirmiştir
Mir Ahmet Raşit Çeşmesi (Merkez)
Köfeki taşından oldukça geniş bir kemer içerisine alınmış olan çeşme, 45 00x37 50 m ölçüsünde olup, üzerindeki sülüs yazılı kitabesinin dışında sağ ve sol köşelerinde de yazılar bulunmaktadır
Günümüzde suyu akmakta olan bu çeşmenin su haznesinin duvarlarının taşları kısmen sökülmüştür
Komiserin Çeşmesi (Merkez)
Eski Gümüşhane Süleymaniye Mahallesi’nde bulunan Komiserin Çeşmesi kesme taştan, düzgün olmayan bir biçimde yapılmıştır Sivri bir kemer içerisine alınan çeşmenin tek lülesi ve bir de yalağı vardır
Kabaköy Çeşmesi (Merkez)
yüzyılda yapıldığı anlaşılmaktadır
Osmanlı mimarisinde alışılagelen çeşmeler dışında bir mimarisi bulunmaktadır Düzgün kesme taştan yapılmış, kuzey ve doğu cephesinin kuzeydoğu köşesinde yuvarlak iki kemer bulunmaktadır Çeşmeye iki sıralı taş basamaklarla çıkılmaktadır Çeşmenin dışa kapalı olan batı ve güney cephelerinde musluklar ve oturma taşları sıralanmıştır
Çeşme günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir
Vank Köyü Çeşmesi (Merkez)
Yuvarlak kemerli, moloz taştan yapılan çeşme, toprağa gömülü olup, üzeri beşik tonoz şeklindedir Mimari yönden bir özellik taşımamaktadır
Daltaban Çeşmesi (Merkez)
Dünya Savaşı sırasında ilan edilen Cihat nedeniyle yaptırılmıştır
Çeşme sekizgen mermer kaide üzerine dört cepheli, üç bölümlü olarak anıtsal biçimde yapılmıştır Köfeki taşından yapılan çeşmenin musluklarının bulunduğu bölümler birer metre uzunluğunda dört kare cepheden meydana gelmiştir Bunların her birinde yaprak motifleri arasına birer musluk yerleştirilmiştir Çeşmenin ikinci katı bu kez 70 cm boyunda dört kare cepheden oluşturulmuştur Ayrıca doğu, kuzey ve güney cephelerine madalyonlar içerinse mermer kitabeler yerleştirilmiştir Batı cephesi boş bırakılmıştır Çeşmenin üçüncü bölümü yedi cepheli bir sütun şeklinde olup, iki bölümün ortasından yükselmektedir
Meryemana Mahallesi Çeşmesi (Kürtün)
Bu durumda çeşmenin de XIX yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır
Çeşme düzgün yontma taştan yapılmış, yuvarlak bir eyvanın içerisinde bulunmaktadır Çeşmenin ayna taşı ve yalağı eyvanın dibindedir Çeşmenin kitabesi ve lülesi ile yalağı tahrip olmuş günümüze iyi bir durumda gelememiştir
Aşağı Mahalle Çeşmesi (Kürtün)
Gümüşhane, Kürtün ilçesi Yaylalı Köyü Aşağı Mahallesi’nde bulunan bu çeşmenin kitabesi bulunmadığından yapım tarihi bilinmemektedir
Çeşme yuvarlak kesme taştan kemerli olup, ayna ve yalağı iç kısımdadır Çeşme günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir
Sadak Köyü Çeşmesi (Kelkit)
Kare planlı bir çeşme olup, düzgün kesme taştan yapılmıştır Haznesinin ve çeşmenin üzeri ahşap, kiremit kaplı bir çatı ile örtülmüştür Çeşmenin iki ayrı lülesi ve bir de yalağı bulunmaktadır
Gökçeler Köyü Çeşmesi (Şiran)
Çeşme köyün başka bir yerinden buraya getirilmiş ve bu arada kısmen de olsa özelliğini yitirmiştir
Çeşmenin bölümleri arasında farklılıklar dikkati çekmektedir Bazı yerlerde de orijinal fresk izleri bulunmaktadır Büyük olasılıkla bu çeşmenin parçaları bir kiliseden alınmıştır
Alınyayla (Macara) Çeşmesi (Torul)
uzaklıktaki Alınyayla (Macara) Köyü’nde bulunan çeşmenin kitabesi bulunmadığından yapım tarihi bilinmemektedir
Kesme taştan sivri kemerli olan çeşmenin üstü kırık hatlarla üçgen şeklinde sonuçlandırılmıştır Çeşmenin tek lülesi ve bir de yalağı vardır Günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir
Göğüs Mahallesi Çeşmesi (Torul)
uzaklıkta bulunan Güzeloluk Köyünde bulunan bu çeşmenin kitabesi günümüze gelememekle beraber, yapı üslubundan XIX yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır
Çeşme kesme taştan üç bölüm halinde yapılmıştır Alt bölümde yalak, üstünde sivri kemerli, içerisinde ayna taşının bulunduğu bölüm, üstünde de kırma taştan çatı bulunmaktadır Çeşmenin sivri kemerleri silmeli plasterlerin üzerine oturtulmuştur Tek lüleli ve tek yalağı olan çeşme günümüze iyi bir durumda gelmiştir
Soğuksu Mahallesi Çeşmesi (Torul)
Gümüşhane Torul ilçesi Merkez Soğuksu Mahallesi’nde bulunan bu çeşme kitabesinden öğrenildiğine göre, h 1260 (1844) yılında Gorgodosoğlu Osman Ağa tarafından yaptırılmıştır
Kesme taştan sivri kemerli, üç lüleli bir çeşme olup, önünde yalak taşı bulunmaktadır
Yayıkçılar Çeşmesi (Torul)
uzaklıktaki Gümüştuğ Köyü yayıkçılar Mahallesi’nde bulunan bu çeşmenin de kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır Yapı üslubundan XVIII yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır
Çeşme yuvarlak kemer içerisine alınmıştır Yontma taştan yapılmış olan bu yuvarlak kemer içerisinde sivri kemerli ana çeşme yerleştirilmiştir Çeşmenin üzeri bindirme taşlarla sınırlandırılmıştır Sonraki tarihlerde çeşmeye ilaveler yapılmış ve özelliğinden kısmen uzaklaşmıştır Ayna taşı mermerden olup, iki lüleli ve önünde de yalağı bulunmaktadır
Manatlı Mahallesi Çeşmesi (Torul)
Yapı üslubundan XVI -XVII yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır
Kesme taştan yuvarlak kemerli olup, ayna taşı ve su haznesi bulunmaktadır
Alpulu Mah Çeşmesi (Torul)
Gümüşhane Torul ilçesi Uğurtaş Köyü Alpulu Mahallesi’nde bulunan bu çeşmenin kitabesi olmadığından yapım tarihi bilinmemektedir Bununla beraber mimari üslubundan XVII yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır
Düzgün yontma taştan, yuvarlak kemerli olan çeşmede yer yer de moloz taş kullanılmıştır Yuvarlak kemerin içerisinde ayna taşı ve yalak bulunmaktadır
Osman Ağa Çeşmesi (Torul)
1264 (1848) yılında Korkudaşzade Osman Ağa tarafından yaptırılmıştır
Köfeki taşından yapılan çeşmenin iki yanındaki sütunlar üzerine oturtulan sivri kemerli ve beşik çatıdan meydana gelmiştir Buradaki sütunların altına oturma amaçlı taşlar yerleştirilmiştir Ayna taşının iki yanında maşrapa konulmak üzere nişler açılmış, üzerine de kitabesi yerleştirilmiştir
Çeşme günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir
Işık Köyü Çeşmesi (Torul)
Gümüşhane Torul ilçesi Işık Köyü’nde bulunan bu çeşme kitabesinden öğrenildiğine göre h 1171 (1757) yılında yaptırılmıştır Bu kitabe köfeki taşı üzerine sülüs yazı ile yazılmıştır
Çeşme köfeki taşından hafif sivri kemerli olup, ayna taşı ve yalak taşından meydana gelmiştir Günümüze iyi bir durumda gelebilmiştir
|
|
|