|
Prof. Dr. Sinsi
|
Âyet Ve Hadislere Göre Duâ Etmenin Usul Ve Âdabı
Beni (ibadetle) anın; ben de sizi, (seveb ve mağfiretim ile) anayım (Nimetlerimi anarak) beni övün, (Onları örterek) beni inkâr etmeyin"[17]
Hamd, O ´a mahsustur ki, O´nun eşi yoktur, Kahhar´dır, Azîz´-dir, Gaffar´dır, her şeyi takdir edip onları idare edendir; akıl ve görüş sahibi olanlara ibret olsun diye, geceyi gündüze bürüyendir
O ki, mahrukatı içinden uyarıpta seçtiği kimseleri hayırlılar sınıfına sokmuş ve kullarından dilediklerini de muvaffak kılıp onları rahmetine yakın olan iyiler cümlesinden yapmıştır Sevdiği kimseleri de anlayışlı kılıp onları bu dünya hayatında Zahidler yapmış, onlar da hem O´-nun rızası için, hem de ahiret yurdu için hazırlanarak çalışmışlar O´nun gazabını gerektiren şeylerden sakınmak ve ateşten korunmak hususunda son derece gayret sarf etmişlerdir ´a itaat yoluna koyularak sabah-akşam ve değişen bütün ahvalde, gece-gündüz bütün anlarda ´ı zikretmeye (anmaya) devam ederek canları pahasına çalışmışlardır Böylece onların kalbleri nur parıltıları ile aydınlanmıştır
´ın bunca nimetlerine karşılık, hamdlerin en ziyadesi ile O´na hamd ederim, kerem ve ihsanının ziyadesini de O´ndan isterim Yüce Al-lah´dan başka hiç bir ilâh olmadığına şahidlik ederim; O birdir, her şey ona muhtaçtır, Azîz´dir, Hakîm´dir
Yine şahidlik ederim ki, Muhammed (SaUallahu Aleyhi ve Sellem), O´-nun kuludur, peygamberidir, seçkinidir, sevgilisidir, dostudur, mahlûkatın en faziletlisidir, geçmiş ve geleceklerin en iyisidir
´ın Salât ve Selâmı bu Peygambere, diğer peyamberlere ve Âl´inin ve ashabının her biri ile sair salih kimselere olsun
Yüce, AZÎZ ve Hakîm olan , buyurmuştur:
"Beni (ibadetle) anın, ben de sizi (sevab ve mağfiretimle) anayım"
(îmam Kurtubî Hazretleri bu ayeti kerimeyi tefsir ederken bize şu bilgiyi vermektedir: Beni anın ve zikredin demek, bana kulluk ve itaat edin ki, ben de sizi sevab ve mağfiret ile mükâfatlandırayım demektir Zikir ´a itaattir; ´a itaat etmeyen O´nu zikretmemiştir, her ne kadar teşbihi, tehlili ve Kur´an okumayı çok yapmış olsa da
Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem´in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "´a itaat eden (O´nun emirlerini yerine getirip yasaklarından kaçınan), muhakkak ki ´ı zikretmiştir; o kimse nafile namazını, orucunu ve hayır işlerini azaltsa bile Kim de ´a isyan ederse, ´ı unutmuştur: namazını, orucunu ve hayır işlerini çoğaltsa bile"´[18]
Yine Cenabı Hak buyurmuştur:
"Ben, cinleri ve insanları, ancak bana ibadet etsinler diye yarattım"[19]
Bu ayeti kerimelerden anlaşılıyor ki, kulun en faziletli hali, âlemlerin Rabbi olan ´ı zikretmesidir ve ´ın Peygamberi, peygamberlerin efendisi Hazreti Muhammed Aleyhisselâm´dannakledilen zikirlerle meşgul olmasıdır
Âlimler, gece ve gündüz işleri ile dualar ve zikirler hakkında pek çok kitablar yazdıkları irfan sahiblerince bilinmektedir Fakat bunların hepsi, isnadları ve hadîslerin tekerrürünü ihtiva ettiklerinden faydalanma isteğinde bulunanların istifadelerini azalttığından, ben bunu okuyuculara kolaylaştırmayı kasdettim
Böylece isteklilere kolaylık olsun diye, anlattığım maksada binaen bu kitabı muhtasar olarak yazmaya başladım Kitabın büyük bir bölümünde, daha önce söylediğim kısaltmayı tercih sebebinden dolayı, isnadları (hadîs-i şeriflerde teselsül eden senedleri= ravileri) kaldırdım, çünkü ki-tab, ibâdet edecekler için hazırlanmıştır, onlar isnadları inceleyecek değillerdir Az kimseler müstesna, isnad ve tekrarları çoğunluk hoş görmez
çünkü kitabdan maksad, zikirleri Öğrenmek ve onlarla amel etmektir; ve onların anlamlarım aydınlanmak isteyenlere açıklamaktır
înşaâllah, isnadlar yerine, bunlardan daha önemli olan ve çok kerre noksan bırakılan şeyleri anlatacağım Bu önemli işde, hadîslerin sahîhi-ni, hasenini, zayıfını ve münkerini beyan etmektir Çünkü hadîs alimlerinden azı müstesna, insanların hepsi bunu bilmeye muhtaçtır İşte gözetilmesi gereken en önemli iş budur ve okuyucunun sağlam hadîs alimleri ile güvenilir ehliyetli imamlar kanalından araştırıp öğreneceği şeydir înşaallah buna, hadîs ilminden nefis sözler, fıkhî incelikler, önemli kurallar, nefis terbiyesi ile ilgili bilgiler ve ahlâk yoluna girenler için bilinmesi şart olan âdab ilâve edilecektir Bilgili ve bilgisiz herkes için anlaşılması kolay bir şekilde bütün anlatacaklarımı açık olarak ifade edeceğim Resûlüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kim bir hidayete (hayırlı bir işe) çağırırsa, o hayra uyan kimselerin sevabını aynen alır ve bu durum onların sevablanndan hiç bir şey eksiltmez"[20]
Ben de, hayır yolunu kolaylaştırmak, onu göstermek, o yola koyulma hâlini açıklamak ve ona delâlet etmek suretiyle hayır sahiplerine yardımcı olmak istedim
Kitabın başında bazı önemli bölümler anlatacağım ki, bunlara, hem bu kitabın sahibi, hem de ondan başkası ihtimamla muhtaçtır
Ashab içinde, ilmî araştırması olmayanlarca, meşhur olmayan (bilinmeyen) bir kimse olduğu zaman, buna dikkati çekip: "Bize falan sahabî-den rivayet edilmiştir" dedim ki, onun sahabî olduğunda şüphe edilmesin
Bu kitaba, îslâmın asılları olan meşhur beş kitaptaki hadîslerden başkasını koymadım Bu beş kitab şunlardır: Sahîh-i Buharı, Sahîh-i Müslim, Sünen-i Ebî Davud, Tirmizî ve Nese´î Biraz da, bunlardan başka meşhur kitablardan rivayet edeceğim
Cüz ve Müsnedlere gelince,[21] ben bunlardan bazı yerlerde pek az nakil yapacağım Yine yukarda açıklanan beş asıl kitabdan da zayıf hadîs nakletmeyeceğim Ancak nadir olarak nakledeceğimin zafiyetini de açıklayacağım Çoğunlukla bu kitabda sahih olan hadîsleri yazacağım Bundan dolayı, bu kitabın asıl olmasını, itimada şayan bulunmasını umuyorum
Sonra bir mesele hakkında delâleti açık olan hadîslerden toplayarak konularına ait bablarda onları toplayacağım
Bil ki, âlimlerden çok kimseler, gece-gündüz yapılacak zikir ve işler hakkında nefis kitablar yazmışlardır Bu kitablarda, muhtelif yollardan muttasıl (kesiksiz) isnadlardan gelen zikirleri rivayet etmişlerdir Bu kitab-ların en güzeli, imam Ebû Abdurrahman En-Neseî´nin "Gece-gündüz İşleri" eseridir Bundan daha güzel, daha nefis ve faydalan daha çok olan, İmam Ebû Bekir Ahmed b Muhammed b îshak Es-Sünnî-nin (Radıyal-lahu Anhüm) "Gece-gündüz Bilgileri" kitabıdır
Ben, İbni Sünnî´nin tüm kitabını, şeyhimiz Hafız İmam Ebu´1-Beka halid b Yûsuf bSa´d bEl-Hasan (Radıyallahu Anh) dan dinledim
Şeyhim Ebû´1-Bekâ, rivayetinde şu isnadı yaparak demiştir:
"Bize büyük âlim İmam Ebû´l-Yemen Zeyd haber vermiştir O, Kindî kabilesinden Hasan´m oğlu Zeydin oğlu Hasan´ın oğludur Rivayet tarihi altıyüz iki (hicrî) yılına raslar Ebû´l-Yemen Zeyd de demiştir
Bize Şeyh İmam Ebû´l-Hasan Sa´dül´1-Hayr Muhammed haber vermiştir O, Sehl´in oğlu Ensarî´dir Ebû´l-Hasan da demiştir
Bize, Şeyh İmam Ebû Muhammed Abdurrahman haber vermiştir O, Hasan oğlu Ahmed oğlu Sa´d´ın oğludur, Ed-Dûnî´dir Ebû Muhammed Abdurrahman da şöyle demiştir:
Bize, kadı Ebu´n-Nasr Ahmed bEl-Hüseyin b Muhammed b EI-Kes-sar Ed´dînûrî haber vermiştir O da demiştir ki:
Bize, şeyh Ebû Bekir Ahmed b Muhammed b İshak Es-Sünnî (Radıyallahu anh) haber vemiştir"
Ben, inşa-, özet olarak İbni´s-Sünnî´nin kitabından nakledeceğim için burada şu isnadı yapmış oldum Bu itibarla kitabın takdim edilmesini istedim Böyle bir hareket, hadîs imamları ile diğer âlimler katında güzel kabul edilmiştir Özellikle bu kitabın isnadını anlattım; çünkü bu ezkâr konusunda diğer kitapların en toplu olanıdır Yoksa bu konuda benim rivayet edeceğim bütün hadîsler (elhamdü lillâh), muttasıl dinlemelerle sa-hîh rivayetlerdir; ancak nadirattan, buna aykırı pek az rivayet vardır
İşte îslâmın asılları olan "beş kitab" dan nakledeceklerim bu rivayeti sahîh olanlardandır "Kütübü´l-Hamse = Beş kitab" şunlardır:
Buharî ve Müslim´in iki Sahihi, Sünen-i Ebî Davud, Tirmizî ve Nese´î Yine bu sahîh hadîs kitablarmdan sayılan Müsnedler ve Sünen kitabları vardır: İmam Malik´in Muvatta´i, İmam Ahmed ibni Hanbel´in Müsned´i, Ebû Avane´nin müsnedi, İbni Mace´nin Sünen´i Dare Kutnî´nin süneni, Beyhakî´nm ve diğerlerinin sünen kitabları gibi
"Ecza´ ?Cüz" kitablarmdan da nakledeceğimi İnşa- ileride göreçeksin Bütün bunları, müelliflerine muttasıl sahîh isnadlarla rivayet edeceğim Daha iyisini bilir
(kaynak alıntıkütübü sitte)
|