Tefsir Dersleri...

NUR SURESİ



Bu mübarek sure, toplumun çekirdeğini meydana getiren aile ile il-j* hükümleri, yani İslâmın aile sistemini ihtiva eder Bu mevzu sınırlan emüe yabancı bir eve girerken izin istemek, erkeklerin yabancı kadın-aç bakmamaları ve kadınların iffetlerini korumaları gibi İçtimaî edebler iıe strtirlerinin mahremi olmayan kadın ve erkeklerin bir araya gelmeleri, jcrjşup konuşmaları gibi haramlar izah edilmektedir Müslüman bir aile «en uygun olan örtünme ve manevî temizlik gibi aile ve cemiyeti ahlak-scı*Jardan koruyarak ıslah olmalarına vesile olacak hükümler de beyan «çimektedir


Bu surede ayrıca zina ve zina iftirasının cezaları, erkeğin bizzat ken*di «ansını fahişelikle itham etmesinin cezası da bildirilmektedir Bu hü-«ttcraierin vazedilmesindeki kasıt toplumun anarşiden, fesaddan haysiyet-bziiiik ve şerefsizlikten, neslin bozulmasından korunmasıdır, özet olarak 34 sure diğer bir yönüyle gerek namus, gerek şeref bakımından aileye tehlikeleri önleyici ahlaki hükümler getirmektedir


Bu hükümler ailede uygulanmazsa fuhuş ve diğer benzeri ahlaksızlık-a- topluma sirayet eder ve önlenmesi imkansız hale gelecek kadar yay-jHnaştr Zira aileyi fertler, cemiyetleri de aileler teşkil eder


Nur Suresi ayrıca çok yüksek ahlakî hükümler de ihtiva etmektedir ül hükümler üzerine kurulan aile ve cemiyetlerin sağlam bir yapıya ka-«jopnaması mümkün değildir Gerek İçtimaî ve ahlakî ve gerekse iktisadi «e siyasî yönlerden güçlü ferdlerden teşekkül etmiş güçlü bir aile, güçlü nteterden de kuvvetli bir toplum meydana gelir


Kurtubî bu sure hakkında şunları söyler: «Bu surenin zikrettiği hü-«unierin gayesi temiz bir neslin vücuda gelmesidir Bu yüzden Hz Ayşe, e-cmmlarınızı evlerinize getirmeden önce Nur Suresini okutun, öğretin «imanızı sonra kurun» buyurmuştur» [1]


Sureye «Nur» isminin verilmesi, ihtiva ettiği hükümlerle iffet ve na-mstann, soyların korunmasını garantiye aldığı içindir Bu yalnız Allah cqi'in peygamberlere vahyettiği âyetlerle mümkündür Allah (cc) kendi »davetinin feyzinden varlığın üzerine akıtmış olduğu rahmetiyle mümin «ularının kalblerini adeta bir nura çevirmektedir




41 DERS ZİNA İLE İLGİLİ HÜKÜMLER



(Enzelnâhâ): Enzelnâ inzal kökünden gelen bir fiildir


Ayetlerin gelişine inzal veya nüzul denir İnzal ve nüzul, yukarıdan aşağıya geliştir Bu tabir Kur'an-ı kerimin Allah (cc) tarafından geldiğine de delalet eder Buradaki manası ise «Bizim sana vahyettiğimiz» demektir


(Ve fereznâhâ: Farz kökünden gelen bir fiildir


--rz, katı bir nesneyi kesmeye denir Âyetteki anlamı da herhangi birşeyi en kamil bir şekilde kabul ettirmek demektir


(Ayâtin beyyinatin): Âyât âyetin çoğuludur Âyet, Kuranın surelerini meydana getiren, başı ve sonu bulunan, bir veya daha fazla cümleden mürekkeb kelamdır Âyet alamet anlamına geldiği gibi gibi, Allah (cc)'ın kudretine delalet eden şeylere de denir


(Tezekkerûne): Tezekkür kökünden gelen bir


- idir Tezekkür, insan hafızasından çıkan herhangi birşeyin tekrar hafıza-«a dönmesine denir Buradaki manası ise ibret almaktır


(Ezzâniyetü vezzânî): Bunlar zina kökünden gelen


sıfattırlar Zina haram olan cinsî münasebete denir Seri ıstılahta se bir erkeğin nikahsız olarak bir kadınla yapmış olduğu cinsi münase*bettir


(Feclidû): Celd kökünden gelen bir fiildir Sopa *eya kamçıyla vurmak manasına gelir


(Re'fetün): Re'fet sevgi ve şefkat demektir


(Tâifetün): Taife, tavaf kökünden gelen bir sıfattır Tavaf, birşeyin etrafında dönmeye denir Âyetteki manası, suçlunun etrafında bir topluluğun dönmesidir Bu toplumdan maksat, suçun sonucunu germek ve ibret almak için suçlunun cezalandırılmasına insanların şahit £C ilmesidir


(Layenkihu): Nikah kökünden gelen bir fiildir âyette akid manasındadır


(Müşriketen): Şirk kökünden gelen bir sıfattır Hiçbir semavî dine inanmayan manasına gelir


(Ve hurrime zalike): Allahu taala müminlere zinayı haram kılmıştır




Ayetlerin İcmali Manaları



Allahu taala bu surede inzal buyurduğu âyetlerde mümin kullarına bazı hükümler, edebler, hikmetli dersler ve en güzel ahlaki esaslar vazet*mekte ve bunlarla onların dünya ve ahiret saadetlerini tanzim ettiğini ha*ber vermektedir Allahu taala surenin başlangıcında şöyle buyurmaktadır: Ey müminler, inzal ettiğim bu sure, Kur'an-ı kerimin encok ahkam ihtiva eden süresidir Bu hükümleri uygulamanız ve gösterdiği terbiye yolları ile terbiye edilmeniz için gönderiyoruz Yoksa yalnızca okumanız için indir*medik Bu sureyi ancak onun hükümleriyle amel etmeniz ve bu yolla diğer insan ve cemiyetlere ışık tutmanız, onun apaçık âyetlerinden, hikmetli de*lilleriyle Allah (cc)'ın büyüklüğüne delalet eden alametlerden ibret alma*nız için indirdik Bu surenin ihtiva ettiği adil kanunları tatbik ederseniz cemiyetinizi saadete ve en insani hayata kavuşturursunuz


Allahu taalanın vazettiği hükümlere uyarak zina edenleri yüzer sopa ile cezalandırdığınız ve bunu uyguladığınız zaman suçlulara en küçük bir acıma göstermeyerek azablarını hafifletmeyin Zira zina, şefkat göstere*rek hafifletilebilecek, atfedilebilecek bir günah değildir Onun İnsanların şeref ve haysiyetlerini nasıl zedelediğini, nesli nasıl bozduğunu, insanlık şerefine nasıl saldırdığını, sokaklara anarşiyi nasıl saldığını bilenler elbet*te zinanın nasıl büyük bir günah olduğunu bilirler Çünkü zina sokakları babasını, soyunu bilmeyen, tanımayan insanlarla doldurur Bunları idrak eden mümin, elbette Allahu taalanın zani için vazettiği cezayı uygularken şefkat göstererek hafifletmez Cezanın uygulanmasına herkesin şahit ola*rak ibret almasını ister Çünkü uygulanan cezanın görülmesi suçun iş-lenilmesi için en büyük engeldir


Allahu taala daha sonra şöyle buyurmaktadır: Zina eden bir erkek ancak kendi gibi zina eden bir kadınla evlenebilir Zina eden bir erkeğin namuslu ve iffetli bir kadınla evlenmesi mümkün değildir Zina eden bir kadin da ancak kendi gibi ahlaksız ve zina eden bir erkekle evlenebilir


Allahu taala zinayı, cemiyete tamiri imkansız zararlar doğuracağı için kesin surette haram kılmıştır




Ayetlerin Nüzul Sebebi:



Mûfessirler, bu âyetlerin nüzulü için birçok sebebten bahsederler Biz Btftionn en sıhhatli olanlarını naklediyoruz


1) Rivayete göre Mersed bin Ebi Mersed denilen bir adam vardı ve «Mekke'den Medine'ye esir taşırdı Mersed'in Mekke'de Anâk adlı fahişe ur dostu vardı Mersed bir esiri taşımak için Mekke'ye gitmişti Şöyle »kıtır: «Mehtablı bir gecede geldim ve bir duvarın gölgesinde durdum %ük da geldi ve karaltımı gördü Yanıma yaklaşınca beni tanıdı ve «Sen üersed misin?» diye sordu «Mersed'im» diye cevap verdim «Merhaba taş geldin» dedi «Bu geceyi bizim yanımızda geçir» Ben de «Ey Anâk **ah (cc) zinayı haram 'kıldı» dedim Bunun üzerine Anâk, «Ey oba halkıl 3u adam esirlerinizi kaçırıyor» diye bağırdı Sekiz kişi peşime düştü, -cndeme yolunu tuttum Bir kaya kovuğuna veya mağaraya girerek giz-endim Onlar yanıma kadar geldiler, başıma dikildiler Hatta bevlettiler •e sulan başımın üzerine aktı Fakat Allah (cc) onların gözlerini benden «ör etti Geri döncüler Ben de kaçıracağım esin alarak Medine'ye dön-sûm Resulullah (sav)'a gelerek, «Ya Resulullah (sav), Anâkla evlenebilir «iyim?» diye sordum Resulullah (sav) sustu ve bir cevap vermedi Sonra, «Zina eden erkek, zina eden veya müşrik bir olan kadından başkasını nikah-amaz» âyeti nazil oldu Resulullah (sav), «Ey Mersed, Anâkla evlenme» suyurdu» [2]


2) Ümmü Mehzul isminde bir kadın vardı Bu kadın para karşılığı zi*na ederdi Sahabe-i kiramdan birisi bu kadınla evlenmek istedi Bunun -zerine «Zina eden erkek, zina eden veya müşrik olan bir kadından baş-han nikahlamaz» âyeti nazil oldu [3]


3) Ashab-ı suffa denilen sahabilerin evleri olmadığı gibi yanında ka*tacakları kimseleri de yoktu Bunlar gündüzleri rızıklannı ararlar, gece do mescid-l saadetin avlusunda kalırlardı O tarihte Medine'de alenen üc-netie zina eden kadınlar vardı Suffa ashabından bazıları bir barınak sa*hibi olmak düşüncesiyle bu kadınlarla evlenmek istediler Bunun üzerine bu âyetler nazil oldu[4]