Tefsir Dersleri...

zina ile İlgili hükümleb


aeyan etmesi gerekirdi Çünkü sahabiler âyeti dinlerken cezanın yalnız •«od olduğuna rttkad etmemeleri için bu şarttı Eğer böyle birşey olsaydı todis de âyetin bize nakli gibi mütevatlr ve meşhur olurdu Böyle bir haber gelmediğine göre bekarlar için zinanın cezası yalnız yüz sopadır Sürgün s« zinanın cezası değildir


2- Hanefiler «Cariyenin zina ettiği kesin olarak ortaya çıkınca ona zeza olarak sopa vurulsun Ayrıca eziyet edilmesin Dördüncü defa zina «derse efendisi tarafından bir ip fiyatına dahi olsa satılsın» hadisini delil alarak sopanın haddin tamamı olduğuna hükmederler Şayet sürgün ceza-tm tamamlayıcısı olsaydı Resulullah (sav)'ın bunu açıklaması gerekirdi


3- Hz Ali'den rivayet edilen, «İki bekar zina ettikleri takdirde onlara seza olarak sopa vurulur Sürgün edilmezler Zira sürgün edilmeleri on*ar için ıslah değil, fitne olur» sözü de cezanın yalnız sopa olduğunu gös-vmektedir


4- Hz Ömer, içki içtiğinden dolayı Rabl bin Ümeyye'yl Hayber'e sürgün etti O da Hayber'den kaçarak Bizans'a sığındı Bunun üzerine Hz 3mer, «Bundan sonra kimseyi sürgün etmem» demiş ve sözünden zinayı susna etmemiştir Eğer sürgün zinanın cezası olan sopanın tamamlayı-ası olsaydı Hz Ömer'in zina cezasını Istisno etmesi gerekirdi Hz Ömer'in su husustaki görüşünün özeti şudur: Sürgün bir ceza değil bir terbiyedir m imamın içtihadına bağlıdır, imam eğer maslahatı sürgünde görürse sürgün eder, görmezse etmez


Cumhurun delilleri:


1- Ubâde bin Sâmld (ra)'den rivayet edilen «Hükümleri benden alınız Allahu taala zina edenlere bir nizam vazetti: Zina eden bekarlara fûz sopa ve bir sene sürgün, zina eden evlilere yüz sopa ve recm» ha-«si


2- Buharı, Müslim ve Tirmizi'nin rivayet ettikleri hadisde Resulul-«afı (sav)'ın «Yüz koyun ve hizmetçi sana iade edilecektir Oğlunun cezası ğo yüz kamçı ve bir sene sürgündür Ya Üneys, bu adamın karısına git ve »yet itiraf ederse onu recmet» buyurmasıdır Görülüyor ki Resulullah sav), yüz sopadan sonra bir sene de sürgün cezası vermiştir Demek olu*yor ki sürgün cezası bekarın zinasının karşılığında uygulanan sopanın ta*mamlayıcısı olmaktadır


3- Yukarıda zikredilen hadisde «sürgün» kelimesi tekrar edilmiştir Bu tekrar do sürgünün tamamlayıcı bir ceza olduğunu göstermektedir


Âyetin ceza hükmünün a hadi hadislerle artırılmasına herhangi bir engel bulunmamaktadır Zira sopa cezası nasıl Kur'anla sabitse sürgün cezası da Kur'anın açıklayıcısı olan Resulullah (sav)'ın hadisi ile tesbit edilmiştir


Sürgün cezası kadına da uygulanır mı?


Alimler sürgünün de bir ceza olduğuna hükmetmekle birlikte bu ce*zanın kadınlara da uygulanıp uygulanmayacağında ihtilaf etmişlerdir


İmam Malik (ra) ve İmam Evzaî (ra) sürgün cezasının yalnız erkek*lere uygulanacağı, bu cezanın kadınlara uygulanamayacağı görüşünde*dirler Zira Resulullah (sav) m hadisi de buna delalet etmektedir


İmam Hanbel (ra) ve İmam Şafii (ra)'ye göre ise sürgün cezası hem erkeklere, hem de kadınlara uygulanır Yalnız, kadın sürgün edildiği tak*dirde masrafı kadına ait olmak üzere, bir mahremiyle birlikte gönderilir Bunların delilleri ise hadislerin umumîlik ifade etmesidir Hadislerin İfa-desindeki umumîliğe karşı, kadınları Sürgünden istisna edecek bir kayıt da yoktur İşte Hanbelî ve Şafiilerin meşhur olan görüşleri budur


İbni Kesir bu hususta tefsirinde şunları söyler: «Zina yapan kişi ya hiç evlenmeyen bekar veya sahih bir nikahla evlenen hür akil ve baliğ bir kişidir Şayet zani bekar ise cezası, âyette de beyan edildiği gibi yüz sopadır Ancak cumhurun görüşüne göre bu cezanın üstüne bir sene sür*gün cezası eklenir, imam-ı Azam (ra) ise bu görüşü kabul etmeyerek ce*zanın yalnız sopa olduğunu, sürgün cezasının İse imamın içtihadına bağlı olduğunu söylemiştir Burada cumhurun delili Buharı Müslim ve Tirmizî'-nin rivayet ettiği hadisdir» [10]


Şeyh Sais de Âyatü'l-Ahkam adlı tefsirinde şöyle der: «Bu hususta nakledilen hadisleri ve âyetin hükmünü toparlayarak şu sonuca varılabi*lir : Sopa haddin tamamıdır Sürgün ise tazirdir Bekarları sürgün etme*sinde Resulullah (sav)'ın maksadı sürgünün daha önleyici olmasıdır Çün*kü o zamanlar sürgün sopadan daha önleyici ve maslahata uygun görül*müştür O tarihte Araplar İslamı yeni yeni kabul ettiklerinden henüz ca-hiliye adetleri tam silinmiş değildi Nitekim şarap küplerini ve kaplarını da onların o kötü adetlerini kesin olarak terketmelerine daha uygun ol*duğu için parçalatmıştır» [11]




Beşinci Hüküm: Evli Bir Zımmînin Zina Cezası Nadir?



Alimler evli bir zımmînin zina cezası hakkında ihtilaf etmişlerdir Hanelilere göre onun cezası yalnız yüz sopadır Şafiilere göre ise onun cezası recmdir