Tefsir Dersleri...

Resim Ve Heykelin Haramlık İlleti



Gecen hadis naslarındon anlaşıldığına göre resim ve heykelin haram olmasındaki İllet, Allah (cc)'ın yarattığı canlı varlıklara benzetmektir


1- «Kıyamet günü en şiddetli azaba uğrayacaklar dünyada Allah ^cc)'ın yarattıklarına benzer şeyler yapanlardır»


2- «Kıyamet günü bu suretleri yapanlara azob edilecek ve yarat*tıklarınıza can veriniz denilecektir»


3- «Allahu taala şöyle buyurdu: Yarattıklarım gibi yaratmaya kal*kışanlardan daha zalim kim vardır? Eğer onlar yaratıcı İseler bir zerre, bir dane (veya bîr arpa danesl) yaratsınlar»■w6y ü^mhöo tmdi


Bu hadislere göre resim ve heykelin horam kilınmosındaki İllet Allah (cc)'ın yarattıklarına benzetmektir Resim ve heykelin haram kılınmasında-kl hikmet İse insanları putperestlikten uzaklaştırmak, Itlkadt şirkten ve putatapıcılıktan korumaktır Zira bütün putperest milletlere putperestlik resim ve heykel yoluyla girmiştir Buna Ümmü Seleme (ranha) ve Ümmö Habibe (ranha) hadisi -delalet eder ki o hadiste Resulullah (sav), «Kıya*met günü onlar Allah (cc)'ın yarattıklarının en şerlisldirler» buyurmuştur


Nuh 'kavminin ibadet ettiği Ved, Suvâ, Yeğûs, Ye'uk ve Nesr İsmindeki putlar —bunlar Kur'ando zikredilmektedir— Nuh kavminden salih kişile*rin İsimleriydi, öldükleri zaman kavimleri onları ve yaptıklarım hatırlamak ,tçin birer heykellerini diktiler Aradan zaman geçince de onlara tapınmaya başladılar


So'lebl, «Sakın taptıklarınızı bırakmayın Hele t Ved» den, ıSuvâ»dan, fYeğû8»tan ve «Nesndsn zinhar vazgeçmeyin» dediler» (Nuh: 23) âyeti*nin tefsirinde Ibnl Abbas (ra)'tan şöyle nakleder: «Bunlar Nuh kavminin solih kişilerinin isimleriydi, öldükten sonra şeytan onların kavmine, dünya*da İken onların oturdukları yerlere birer heykellerinin yapılmasını ve o hey*kellere isimlerinin verilmesini tavsiye ederek, «Siz onların yaptıklarını bu heykeller vasıtasıyla hatırlayarak yaparsınız» dedi Onları yapan insanlar hayatta İken kimse onlara ibadet etmedi Fakat onları yapanlar öldüğü ve ilim ortadan kalktığı zaman onlara ibadet edilmeye başlandı» [4]


İbnü'l-Arabi de şöyle der: «Bizim şeriatımızda heykelin yasaklanma*sına —Allah (cc) doğrusunu bilir ama— Arapların puta ve taşa tapma*ları sebeb olmuştur Cürvkü onlar putlar yapar ve onlara taparlardı Al*lahu taala da heykel yapmayı yasaklayarak putperestlik kapısını tamamen kapattı»


İbnü'l-Arabî sözlerine şöyle devam eder: «Ben İskenderiye civarında müşahede ettim Birisi öldüğü zaman ağaçtan güzel bir heykelini yapıp evine koyuyorlar Eğer ölen erkekse, en güzel erkek elbiseleri, kadın ise en güzel kadın elbiseleri giydiriyorlar Kapısını da kapatıyorlar Daha sonra üzücü bir hadise İle karşılaştıkları veya (kinci bir cenazeleri olduğu zaman heykelin bulunduğu evin kapısını açıp yanına oturarak ağlamaya ve onun adını onmaya başlıyorlar Ağlaya ağlaya kederlerinden kurtulup ferahlanıncoya kadar bunu sürdürüyorlar Sonra odadan çıkarak kapısını yeniden kapatıyorlar Aradan zaman geçtikçe diğer putlar gibi ona da tap*maya başlıyorlar» [5]




Suretlerin Çeşitleri



1- Gölgeli suret Alçı, bakır, taş, ağaç vb den yapılan heykeller


2- Gölgesiz suret Duvar üzerine yapılan kabartma, kağıt, halr, ki*lim veya benzeri bir eşya üzerine çizilen resimler Buna göre gölgeli surete ' heykeı, gölgesiz surete resim denilmektedir


Llsan'ül Arap suret ile timsalin aynı olduğunu yazmaktadır; [6]


Kurtubîde şöyle der «Âyetteki «temaslı» (heykeller) kelimesi «timsali^ kelimesinin çoğuludur Timsal, cam, alçı, taş vbden bir canlı veya can-' sızın benzerinin yapılmışıdır» [7]




Resim Ve Heykellerden Hangileri Haramdır?



Resim ve heykellerin haram olan şekillerini aşağıya alıyoruz:


1- Ağaç, bakır, alçı ve benzeri şeylerden yapılan insan ve hayvan heykelleri ümmetin icmaı ile haramdır Zira Resulullah (sov), «Köpek, re*sim, heykel ve cünüp kimse bulunan yere melekler girmez» buyurmuş*tur[8]


2- Elle çizilen veya dokunan canlı resimleri ittifakla haramdır Zira Resulullah (sav), «Kıyamet günü bu suretleri yapanlara azab edilecek ve yarattıklarınıza can veriniz denilecektir» buyurmuştur


3- Yapılan resmin bütün azaları tamam İse bütün alimlerin ittifakı ile haramdır Zira Resulullah (sav), «Her kim bir suret yaparsa Allahu taala kıyamet günü onun yapmış olduğu sureti karşısına getirecek ve o ona can verene kadar ozab verecektir Onun ona can vermesi de ebediyyen mümkün değildir» buyurmuştur


Hz Ayşe'den de şöyle rivayet edilmiştir: «Üzerimde, üstünde suret bulunan bir örtü vardı Resulullah (sav) yanıma geldi, örtüyü görünce rengi değişti, örtüyü alarak parçaladı Sonra da «Kıyamet günü en şiddet*li azaba uğrayacaklar dünyada Allah (cc)'ın yarattıklarına benzer şeyler yapanlardır» buyurdu, örtünür* parçalarından İki yastık yptım Resulul*lah (sav) bu yastıkları dirseğinin altına alırlardı» Bu hadisi Müslim rivayet etmiştir[9]


Resulullah (sav)'m o örtüyü yırtması suretin haram olduğuna delalet eder Hz Ayşe'nin örtünün parçalarından yastık yapması, azaları parça*lanan suretin kamil bir suret sayılmadığı ve kullanılmasının mubah oldu*ğuna delalet eder Alimler bu hadise dayanarak, parçalanmış suretlerin kullanılmasının haram olmadığı sonucuna varmışlardır


4- Tazim edilen ve herkesin görebileceği yüksek bir yere asılan suretin haram olduğu üzerinde ittifak edilmiştir Çünkü Hz Ayşe, «Odam*da üzerinde kuş resmi olan bir örtü vardı İçeriye girenin hemen karşısına gelecek şekilde asılıydı Resuiullah (sav) odaya girince, «Onu benden çe*vir Onu her görüşte dünyayı hatırlıyorum» buyurdu» demiştir[10]


Ebu Tolha'nın Hz Ayşe'den rivayet ettiği «Resululloh, (sav) bir savaşa gittiğinde bir döşek yüzü alarak kapıma astım Döşek yüzünde suret var*dı Resulullah (sav) savaştan dönünce döşek yüzünü gördü Yüzünde İk*rah belirtileri görüldü Kapıdaki perdeyi alarak yere attı ve «Allahu taala bize taşı ve toprağı örtmemizi emıetmemlştlr» buyurdu O örtüyü parça*layıp İçine hurma lifi doldurarak iki yastfk yaptım Resulullah (sav) buna ses çıkarmadı» hadisi de buna delalet etmektedir, [11]




Mubah Olan Resim Ve Heykeller



1- Ağaç, çiçek ve tabii manzaraların* resmini yapmak rraram de*ğildir Yukarıda İbni Abbas'ton nakledilen, hadiste îbni: Abbas {raj'ın res*sama, «Eğer mutlaka resim yapacoksan ağaçların ve canlı olmayan şey*lerin suretini yap» demesi, bunun mubah ofduğuna delalet eder


2- Parçalanmış uzuvların tek tek resmini yapmak —eL göz ayafc gibi— harom değildir Zira Hz Ayşe, yukarıda geçen hadiste «Ben o örtüyü parçalayıp İçine hurma lifi doldurarak İki yasttk yaptım Resulullah (sov) buna ses çıkarmadı» demiştir [12]


3- Kız çocukların oynaması için yapılan oyuncak bebekler de ha*ram değildir Hz Ayşe Resululloh (sav) İle evlendiğinde yedi Resulullah (sav)'m evine geldiğinde de dokuz yaşında idi Beraberinde oyuncak be*beklerini de getirmişti Resulullah (sav) beko yurduna göçtüğü zaman İse yaşı onsekizdi


Hz Ayşe'den şöyle rivayet edilmiştir: «Resulullah (sav)'m yanında İken oyuncak bebeklerimle oynardım Benimle birlikte oyun oynayan birçok arkadaşım vardı Resulullah eve gelince arkadaşlarım utanarak saklanır*dı Resulullah (sav) benimle oynamaları İçin onları tekrar bana gönderir*di» [13]


Alimler, çocukların oynamaları İçin yapılan bebekleri, zaruretten dola*yı mubah kabul etmişlerdir Çünkü kız çocukları gelecekteki çocuk bakım ve terbiyesini bebeklerle oynayarak öğrenmektedirler Ayrıca bu oyuncak*lar kısa sürede bozulurlar Bunun gibi hamurdan ve tatlıdan yapılan hey*keller de haram değildir Çünkü bunlar yenilmek İçin yapılmaktadır




Alimlerin Resim Hakkındaki Görüşleri



İbnü'l-Arabi: «Hadisler resmin yasak olduğuna delalet etmektedir Ancak elbiselik kumaşlar üzerine nakış şeklinde çizilen resimler yasak olan resimlerden sayılmamıştır Ancak Resulullah (sav) üzerinde resim bulunan bir örtü hakkında Hz Ayşe'ye, «Onu benden çevir Çünkü onu her görüşte dünyayı hatırlıyorum» buyurmuştur Bu hadis bunların da mek*ruh olduğunu İfade etmektedir


«Resulullah (sav)'ın parçaladığı bir örtüyü Hz Ayşe'nin İki yastık yapması ve Resulullah (sav)'ın buna ses çıkarmaması suretlerin parça*lanmasından dolayıdır Bu sebeble parçalanmış suretlerin kullanılması mubahtır Çünkü onlar resim hüviyetini kaybetmiştir Eğer parçolanmış kumaş, suretin azaları bir araya gelecek şekilde birleş t İril İrse yine onu kullanmak haram olur Zira yukarıda Hz Ayşe'den rivayet edilen hadiste, Resulullah (sav)'ın yastık üzerindeki suretleri kerih görmesi ve bu suretler hakkındaki sözleri bunun yasak olduğuna delalet etmektedir Bu yasak*lamanın da en azından kerahet İfade ettiği bilinmektedir» [14]


Ebu Hayyan : «Bizim şeriatımızda resim yapmak haramdır Çünkü re*sim yapanlar hakkında çok şiddetli valdler varkJ olmuştur Sehl bin Ha-nlf'ten rivayet edilen, «Allahu taala resim yapanları lanetler» hadisi de bunlardan birisidir Herne kadar bazı alimlerden kumaşlar üzerine nakış gibi çizilen resimler hususunda cevaz nakledilmişse de İbnl Atlyye bu nakil hususunda, «Ben buna cevaz veren bir alim hatırlamıyorum» de*miştir» [15]


Alusi: «Süleyman aleyhisselamın şeriatında hayvanların resmini yapmak haram değildir Bizim şeriatta İse kesinlikle haramdır Bize göre heykel ve kabartma ile kağıt veya duvar gibi bir zemin üzerine çizilen re*simler arasında bir fark yoktur Çünkü şeriatımızda resim ve heykel yapan*lar hakkında çok şiddetli valdler mevcuttur Bu sebeble başka bir şeriata itibar edilemez Şu halde Süleyman aleyhisselamın İmtiyazlarını bildiren âyetin akışında cinlerin ona heykel yaptıklarının bildirilmesini onun mubah-lığına delil almak sahih değildir Çünkü ö bizim şeriatımız değildir» [16]


Kurtubî: «Buharı, Müslim ve diğer sünen kitaplarında rivayet edilen hadiste Resulullah (sav), «Kıyamet günü bu suretleri yapanlara azob edi*lecek ve yarattıklarınıza can veriniz denilecektir» buyurmuştur Resulul*lah (sav), resim ve heykel yapanları lanetlerken de bunlardan hiçbirisini İstisna etmemiştir Tirmtzî, Ebu Hüreyre (ra)'den, o da Resulullah (sav)'tan şöyle rivayet eder: «Kıyamet günü ateşten bir baş yükselecek Onun gö*ren gözleri, işiten kulakları ve konuşan ağzı olacak Şöyle diyecek: Ben üç sınıf insana azab vermek için vekil tayin edildim Zulümde İnad eden*lere, Allah (cc)'tan başka bir tanrıya davet edenlere, resim ve heykel ya*panlara» [17] Buhari'nin rivayet ettiği, «Kıyamet günü en şiddetli azaba uğrayacak olanlar dünyada Allah (cc)'ın yarattıklarına benzer şeyler ya*panlardır» hadisi de resim ve heykelin haram olduğuna delalet eder» [18]


İmam Nevevî: «Resim ancok yerde çiğnenen Veya kullanılfâta İhti*mam gösterilmeyen bir eşya üzerinde olursa caizdir»


İbni Hocer el-Askalani, Buharî şerhinde, «Heykel İcmaen haramdır Elbise ve kumaşlar üzerine yapılmış resimler hakkında İse dört görüş var*dır :


1- «Üzerinde resim olan kumaşla İlgili hadise dayanarak caiz ol*duğunu kabul eden görüş


2- «Hadislerin umumi manalarına dayanarak resmin kesin olarak haram olduğu görüşü


3- «Resim eğer elbise ve eşya üzerinde tam olarak görülüyorsa ha*ramdır Şayet parçalar halinde veya baş kesilmiş halde bulunuyorsa caiz*dir diyen görüş En sahih olan görüş budur


4- «Kullanışta ehemmiyet verilmeyen sergi gibi şeyler üzerine çizi *ten resimler mubahtır Eğer resme karşı bir saygı gösteriliyorsa haramdır diyen görüş» [19]


Kız çocukların oyuncak bebekleri resim ve heykele ait hükümlerden /istisna edilmiştir




Fotoğrafın Hükmü Nedir?



r Son dönem fakihlerine göre fotoğraf, haram oian resimlerin hükmü irçine girmemektedir Zira fotoğraf, resim konusunda Resuiullah (sav)'tan varid olan naslann kapsamına girmemektedir Çünkü fotoğrafta Allah îitccj'tn yarattığı canlılara toenzetme düşüncesi yoktur Bu sebeble fotoğ*rafın hü-kmü, hadisin nassıyla istisna edilen 'kumaş üzerine nakşedilen re*simlerin hükmü grbidir [20]


Şeyh Saİs : «Fotoğrafın hükmü, kumaşlar üzerine nakşedilen resimle*rin hükmü gibidir Bu resimlerin istisna olduğuna hadis delalet etmektedir Kaidi ki fotoğrafa suret değildir de denilebilir Çünkü o aynada görülen in*san suretine benzer Aynada görülen suretin yapılmış bir resim olduğunu kimse İddia edemez Yalnız şu do var ki, fotoğraf aynadaki haytfle hiç de benzemez Çünkü fotoğrafın gölgesi vardır, aynadaki suretin ise gölgesi yoktur Aynca fotoğrafı çoğaltmak imkanı da vardır Halbuki fotoğraf ger*çekte bir suret değildir Belki, mevcut suretleri tesbit ederek kaybolmak*tan korumaktır Fotoğrafın helalliğine hükmeden fa-kihler «Şüphesiz her-şeyin bir sureti vardır Bu suret güneş veya ışık vasıtasıyla da başka bir yere alınabilmektedir Madem ki hadiste kumaş üzerine nakşedilen resim*ler istisna edilmiştir, fotoğrafın caiz olması da gerekir Çünkü bu zaman*da halkın fotoğrafa ihtiyacı vardır» demektedirler» [21]


Bana göre fotoğraf resmin bir çeşididir Çünkü aletle yapılan resme de suret denilmektedir Bu işi kendisine meslek edinen kimseye de gerek örfen, gerek lügaten «suret yapıcı» denilmektedir Herne kadar hadisler elle çizilen resimler hakkında varid olmuşsa da görünüm itibariyle resimle fotoğraf arasında hiçbir fark yoktur, öyleyse fotoğrafa ancak zaruret hal*lerinde helal denilebilir


Bununla birlikte fotoğrafın çok büyük zararları bulunmaktadır Çün*kü zamanımızda gazete ve mecmualarda renk renk, boy boy elbiseli veya çıplak fotoğraflar sergilenmektedir Bunlar ise gençliği zehirlemektedirler Bu resimler insanları tahrik etmekte, din ve ahlak üzerinde bozucu bir tesir yapmaktadır Fitne uyandıracak çıplak bir resim veya şekil hakkında hiçbir akıllı insan helaldir diyemez, haramlığından şüphe edemez Bu fo*toğrafların zararı, elle çizilen resimlerin zararından daha çok olmaktadır çünkü


Suretlerin haramlık illetleri yalnız Allah (cc)'ın yarattıklarına benzet*mek değildir Resim ve heykelin yasak edilmesinde bilinmesi gereken ana nokta, milletlere putperestliğin resim ve heykel yoluyla girmiş olmasıdır O milletler büyük bir adam öldüğü zaman onun resim ve heykelini yapar-Jardı Bundan maksatları da onu hatırlamak ve sonra gelen insanların on*ların yolundan gitmesini sağlamaktı Fakat zamanla onlara tapmaya baş*larlardı


Bugün halkın duvarlara astığı boy boy resimlere, sırf hatırlamak İçin de olsa elle çizilmemiş de olsa, şeriat müsade etmez Çünkü ona gelecek*te tazim ve ibadet edilebilir Fotoğrafa, elle yapılmış bir suret değildir, o kağıt üzerindeki bir gölgedir demek aklı selimin kabul edemeyeceği bir id*diadır Yalnız zaruri hallerde kimlik Isbatı için çekilen fotoğraflar mubah*tır Bunun dışında hatıra içinde çekilse haramdır




Suretlerin Haramlığı Hakkında Varid Olan Şüpheler



BatıküMürü ve ilmi almış bazı kimseler, resmin yüksek ve zevkli bir sanat dalı olduğunu ve Batı medeniyetine yaklaşmak İçin resmin önem*li bir vasıta olduğunu İddia etmektedirler Bazı kimseler de birtakım mev*kilere ulaşmak ve Batı kültürü içinde yaşayan İnsanlara hoş görünmek için bu iddiada bulunmaktadırlar Bu vesile İle de resim ve heykelin ha-ramlığı hususunda bazı şüpheler ileri sürmektedirler Bu şüpheleri özetle*yerek reddetmeye çalışacağız


1 Şüphe: Bu Iddiocılor, resim ve heykel hakkındaki varkl olan nas-ların, İslam davetine mani olmamast ve putperesetliğln ortadan kaldırıl*ması İçin geçici bir yasaklama getirdiğini zannetmektedirler! Buna göre artık putlara tapma korkusu kalmadığına göre resim ve heykel yapmanın haramltk hükmü de ortadan kalkmıştır Bu şüphenin reddi için Şeyh Ahmed Şaklr'İn İmam Hanbel (ra)'in Müsnedindekİ 7166 nolu hadise yazdığı, tahlili nakletmekle iktifa ediyoruz:


cSuretlertn (resim, heykel, fotoğraf) horam olmadığını iddia edenlerin delilleri, yalnızca, nasları şeriatta anılmayan illetlerle tevil etmektir Kaldı ki bu İlletlerde de suretlerin haram olmadığına delalet eden blrşey yoktur Bunlara göre İslâmın başlangıcında suretlerin haram edilmesinin sebebi putperestlik korkusudur Halk putperestliğe çok yakın olduğu ve yalnız Allah (cc)'a İbadet etmelerini temin etmek İçin İslâm suretleri yasakla*mıştır Günümüzde böyle bir korku, puta tapma İhtimali olmadığına göre, -suret yapmanın haramlığı da ortadan kalkmıştır Çünkü halkın tekrar put*perestliğe dönme ihtimali yoktur


«Bunlar şu anda gerçek bir putperestliğin mevcut olduğunu unutmak*tadırlar Mesela; günümüzde kabirlere ve kabirlerde yatanlara öyle bir hürmet vardır ki, putperestlikten pek de farklı değildir Kabirlere tapar*casına bir saygı gösterilmekte, bir sıkıntısı olan bir kabirde yatandan sıkıntısının giderilmesi hususunda yardım İstemektedir 8u şekilde put*perestlik, insanlar farkına bile varmadan kalbferlne yerleşmektedir İşte bu cahilane fetvanın bir sonucu olarak memleketimiz putperestlik eser*leriyle dolmuştur Resim ve heykel öylesine yaygınlaşmış klr her taraf bunlarla tıklım tıklım doludur Bunların niçin yapıldığı sorulunca onların unutulmaması ve saygı gösterilmesi İçin cevabı veriliyor Üstelik bunun İslâmî -bir tavır olduğunu zannetmektedirler Yapılan resim ve heykellerin teşhiri için galeriler açılmaktadır Buralara gidenler, uzanmış, oturmuş ve*ya ayakta durur vaziyette çıplak ve sanki canliymış hissini veren heykel*lerle karşılaşmaktadır Bunlar güzel sanat eseri diye iftiharla sergilenmek*tedir»


2 Şüphe: Suretin helal olduğunu İddia edenler, suretlerin haram of-duğuna delalet eden hadislerin ahodî hadis olduğunu, bunların da kesin horamlık İfade edemeyeceğini söylemektedirler Kesin bir nas olmadıkça herhangi bir sanat dalını haram kabul etmek mümkün değildir demekte*dirler


Bu şüphenin reddi hususunda şöyle deriz: Bu iddia İslâm şerlatini bil*meyen bazı kimselerin açık cehaletlerini ortaya koymaktadır Çünkü bütün İsiâm alimleri, İster mütevatir ister ohadî olsun Resulullah (sav)'tan riva*yet edilen bütün kavli, fiilî ve ameli hadislerle amel etmemizin vacip ol*duğunda ittifak etmişlerdir, Şu bilinmektedir ki fıkhın birçok hükümleri ahadî hadislerle tesbit edilmiştir Eğer onların zannettikleri gibi ahadî ha*disler kafiyet ifade etmeseydi birçok şer'î hüküm olmazdı Bu İddia faklh bir alimden sadır olamaz Ancak şer'î hükümlerin istinbat yollarını ve şe*riatın usulünü bilmeyenler böyle bir İddiada bulunabilirler İşin hayret e-dilecek yanı şudur ki, bu gibi iddialarda bulunanlar, kendi görüşlerini is-bat için senetleri çok zayıf, hatta hiçbir muhaddis tarafından hadis kabul edilmeyen hadis ve sözleri delil getirmektedirler Onların arzu ve görüş*lerine uyduğu takdirde hadisin sıhhati hiçbir önem taşımamaktadır


Başta İmam Şafii (ra) olmak üzere fıkıh usulü alimleri bu şüpheyi do*yurucu bir şekilde reddetmektedirler Şöyle ki, ahadî bir hadis tesbit edil*diği zaman onunla amel edileceğini açık şekilde ortaya koymuşlardır İs*lâm alimleri günümüze gelene kadar ahadî hadislerle amel ederek onun kesin bir delil olduğunu kabul etmişlerdir Zin senetleri tesbit edilen aha*dî bir hadisi reddetmek, şeriatın birçok hükmünü reddetmektir


Bu şüphenin reddi hususunda şöyle de denilebilir: Suretlerin haram olduğuna delalet eden naslar tevatür derecesine ulaşmıştır, islam alimleri de onları kuşaktan kuşağa aktarmıştır Bu hususta şüpheye düşenler için açık bir kapı da yoktur Ayrıca şunu da kesin olarak biliyoruz ki, İslâm ül*kelerinde resim, kabartma ve heykel yapılmamıştır İslâm sanatkarları con-lılıların resim ve heykellerini yapmaktan vazgeçerek sanatlarını hendesî şekiller çizerek, bitki ve manzara resimleri çizerek icra etmişlerdir Sanat*karların bu yolu tutmaları da canlı varakların resim ve heykellerini yap*manın haram olduğunu bilmelerindendlr Eğer resim ve heykel yapmak haram olmasaydı sanatkarlar bunları terketmezlerdi


3 Şüphe: Resim ve heykelin haram olmadığını iddia edenler, ahkam âyeti olmayan birtakım âyetlerle iddialarını İsbat etmeye çalışmaktadırlar Bunların İstidlal ettikleri âyetlerdeki heykellerin yapımı ise bizim şeriatı*mızdan değildir O, İslâm şeriatı ife hükümleri neshedilen geçmiş şeriat^ ların hükümleridir Bunların delil kabul ettiği âyetlerden biri de tefsir et*tiğimiz âyettir ki Allahu taala bu âyette şöyle buyurmaktadır: «O kafalar*dan, heykellerden, büyük havuzlar gibi çanaklardan, sabit sabit kazanlar*dan ne dilerse kendisine yaparlardı Ey Davud hanedanı, siz (Allaha) şü*kür için çalışın» Bu âyette resim ve heykelin helal olduğuna delalet ede*cek hiçbir şey yoktur Çünkü bu âyet cinlerin Süleyman aleyhlsselama yaptıkları hizmetleri haber vermektedir Âyette yapılan heykellerin canlı varlıkların heykelleri olduğuna dair de hiçbir işaret yoktur Bununla bera*ber bu âyet geçmiş bir şeriattan söz etmektedir Herkesin bildiği bir haki*kattir ki, dizden evvelki peygamberlerin şeriat ve hükümleri bizim için de geçerlidir Ancak eğer anları neshedecek bir nas yoksa Halbuki İslâm şeriatında resim ve heykeli haram kılan naslar mevcuttur Bu, İstâm alim*leri arasında ittifak edilen bir kuraldır Mesela; Yusuf aleyhisselamın şe*riatında saygı kasdiyla bir adama secde etmek caizdi İslâm ise Allah (cc)'-tan başka bir varlığa secde etmeyi haram kılmıştır Kur'an-ı kerimde Yusuf aleyhisselama kardeşlerinin secde etmesinin zikredilmesi Ailah (cc)'tan başkasına secde etmenin mubah olduğuna delalet etmez Dolayısıyla bu âyeti böyle delil almak sahih değildir Günkü bizim şeriqtımız önceki şe*riatları neshetmiştlr




Âyetlerden Alınacak Dersler



1- Allahu taala hasseten Davud aieyhisselama büyük imtiyazlar vermiştir


2- Dağların ve kuşların Davud aieyhisseiam ile birlikte teşbih etmesi, Davud aleyhisselamın mucizelerinden biridir


3- Herhangi bir sanatı bilmek ve icra etmek peygamberlerin dereceslni düsürmez Davud aleyhlsselama Allahu taala zırh yapmayı öğret*ti mistir


4- Allahu taala Süleyman aleyhlsselama rüzgarı ram etmişti Rüzgar onun emriyle eserdi


5- Allah (cc)'ın emri ile cinler Süleyman aleyhisselama insanların yapamayacağı şeyler yapıyorlardı


6- Süleyman aleyhisselamın şeriatında heykel yapmak mubahtı Fa*kat bu hüküm bizim şeriatımız tarafından neshedilmiştlr


7- Peygamberlik mevkii, hükümdarlık mevkiinden daha yüksektir Allahu teala bu iki yüksek mevkiyi Süleyman aleyhisselama bir arada vermişti


8- Allah (cc)'ın kullarına fazlı çoktur Bilhassa da peygamberle*rine Kullarına ve peygamberlerine düşen vazife İse, verdiği nimetlere kar*şılık Allahu taaiaya şükretmektir


9- Cinler gaybı bilmezler Eğer bilmiş olsalardı, Süleyman aleyhis*selamın vefatım bilerek zorla çalıştırıldıkları işe devam etmezlerdi