Anne Ve Baba Eğitimi İçin Yeni Teknikler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

HATIRLAYIN

(Büyükannelerin ve Dedelerin Görevleri)
Torun sahibi olan yaşlı kimselerin, torunlarıyla iyi bir iletişim kurarak, karşılıklı sevgi ve saygı ortamı oluşturmaları gerekir

Torunlarıyla ilişkileri karşılıklı sevgi ve saygıya dayanan, sıcak ve dengeli ilişkiler kurabilen yaşlılar, bu şekilde daha sağlıklı ve mutlu bir yaşlılık dönemi geçirirler

Ülkemizde özellikle şehirlerimizde, artık geniş aile yerini anne baba ve evlenmemiş çocuklardan oluşan çekirdek aileye bıraksa da, hâlâ aile büyüklerinin (dede, büyükanne) otoritesine dayalı geniş aile geçerliliğini korumakta ve varlığını sürdürmektedir

Dede ve büyükannenin torunlarıyla yakın teması arttıkça, ana-baba-nın çocuğun eğitimindeki ağırlığı ve etkinliği azalmaktadır

Anne veya baba, dede veya büyükanneyi kırmamak için özen gösterirken, dede veya büyükanne de çocuğa karşı "hayırların tümüne karşı "evet" diyerek, aşırı bir hoşgörü içerisindedir

Bu durumda anne babasından olumsuz cevap alan çocuk, soluğu aile büyüklerinin yanında alır ve isteklerine büyük bir ihtimalle kavuşur

(Yavuzer, 1999: 43)

Aile büyükleri, torunları tarafından sürekli sevilmek ve ilgilerini canlı tutmak için bu koruyucu tutumlarını sürdürürler

Çocuğun her isteğinin şartsız yerine getirilmesi, onda şımarık ve sorumsuz bir kişilik geliştirmektedir

Bu şekildeki aşırı hoşgörü ve koruyuculuk çocuğun eğitiminde denge ve tutarlılığı ortadan kaldırmaktadır

Anne ve baba, çocuğun eğitimi ve yetiştirilmesinde birinci derecede yetkili ve sorumlu olmalıdır

Gerekirse büyükanne ve dedeye çocuğun eğitimi ve terbiyesinde biraz mesafeli olmaları uyarısı, onları kırmadan yapılmalı ve gereken ortam hazırlanmalıdır

Çocuğun eğitimi, terbiyesi ve yetiştirilmesinde direksiyon kesinlikle anne babada olmalıdır

(Elmacıoğlu, 1998: 74)

SON SÖZ
Ailede iş bölümü, bir dayanışma ve bir gücün ifadesidir

Aile yükü, aile bireyleri tarafından ne kadar paylaşılırsa, o kadar tatlı bir kaynaşma olur ve uzun ömürlü bir sevgi iklimi oluşur

( BİR HATIRA ")
Davet edildiğimiz şehirde, bir aile tarafından ağırlanıyorduk

Evin hanımı çalışmıyor, beyi ise bir devlet dairesinde memurdu

Yaşları onun üzerindeki üç çocuğun ikisi erkek, biri de kızdı

Çocuklar okuyorlardı

Sade, tertipli ve sessiz bir ev ortamı vardı, insanı rahatlatan aile atmosferinde huzurlu bir iletişim, anlayış ve davranış sergileniyordu

Eve girer girmez alabildiğine temiz ve düzenli bir ortam sizi karşılıyordu

Salonda öylesine güzel bir zevk ve öylesine titiz bir el çalışmıştı ki, hayran kalmamamız elde değildi

Duvardaki tablolar, özenle tanzim edilmiş kitaplık, lüks olmayan eşyaların renk uyumu, ayrı bir güzellik veriyordu

Lavabo "bile, dikkat çekecek kadar tertipli ve düzenliydi

Aile fertlerinin birbirlerine hitap şekilleri ve davranışları, bir eğitimci olarak beni çok etkilemişti

Evin beyinin çocuklara olan "Yavrum, canım" şeklindeki hitabı, büyülü bir sevgi saçıyordu

Çiftlerin "Bey, hanım" sözlerinde veya annenin çocuklarına karşı "Çocuğum, bir tanem" hitabında sımsıcak heceler dökülüyordu

Mutfağa yemek için geçtiğimizde, harikulade bir dünya ile daha kar¬şılaştım

Genellikle hanımların göstermekten kaçındığı mutfaktaki estetik görünüm, mübalağasız göz alıyordu

Hele masadaki yemeklerin dizilişini görünce dayanamadım

"ALLAH aşkına oturmayın" dedim

Böylesine ince bir zevkle düzen¬lenmiş şu yemek masasını resimleyeyim

Masada öylesine harika bir görünüm vardı ki, mahir bir ressamın büyülü fırçasından çıkmış birtablo gibi karşımda duruyordu

çok da lüks olmayan bu evin, yine lüks olmayan eşyalarıyla örnek bir düzenleme yapılmış olmasının etkisi altındaydım

Daha da önemlisi, fertler arasındaki o muhteşem uyumdu

Dayanamadım; "Bu güzellikleri ve uyumu nasıl başardınız?" diye sordum

Evin beyi bu huzurun ve uyumun sırrını anlatmaya başladı:

- Evin temeli, karşılıklı anlayış, saygı ve birbirimize olan güvenimiz
üzerine kurulmuştur

- Biz evliliğimizin ilk gününde, birbirimizi üzmeyeceğimize, incitmeyeceğimize ve rencide etmeyeceğimize söz verdik

Bunun için özel bir gayret gösterdik

Bir müddet sonra bu davranışlarımız netice verdi, iyi bir uyum oluştu

- Birimiz kızdığında, öbürümüz asla karşılık vermeyiz, alttan alıp, o sinirli havanın geçmesini bekleriz

Ondan sonra oturur, bunun nedenini sakin kafayla konuşuruz ve problemi havada bırakmayız, mutlaka çözeriz

- Çevremizde ve akrabalarımızda bize yönelik bir eleştiri ve dedikodu duyduğumuzda, asla birbirimizi tenkit etmeyiz, bilakis birbirimize kenetlenip, birlikte savunma yaparız

- Evde eşimle birlikte, çocuklarımızın önünde asla kötü bir söz, birbirimizi üzecek davranışlar ve dozu kaçmış bir tartışma sergilemeyiz

Ve kimse asık suratla gezmez

Azami olarak güler yüzlü davranmak için özel bir gayret gösteririz

- Çocuklarımızla tam bir arkadaş gibiyiz

Onların her problemleriyle ilgilenip, onları çözeriz

- Evimizde sık sık toplantı olur

Bu toplantıda evin ve aile fertlerinin problemleri tartışılır, birlikte kararlar alınır

Alınan kararlara ise, herkes uyar

- Evin ekonomik gücünü herkes bilir

Her ay başı bu yönde toplantı yapılır, gelir ve gider ortaya konur

Bütün aile fertleri harcamalarını buna göre yapar

- Evde herkes birbirine yardımcıdır

Evin hanımı bir iş yaparken, boş olan yardıma koşar

- Evde genelde herkesin belirlenmiş bir işi vardır

0 işler, sorumlu olandan sorulur

Biri diğerine, izni olmadan müdahale etmez

- Ev ve evin fertleriyle ilgili her şey açık yürütülür

Kimse kimseden bir şeyi kaçırmaz ve gizlemez

Zaten evde işleyen sistem buna ihtiyaç bırakmamıştır

- Komşularımızı iyi seçtik

Birbirimize desteğimiz oluyor

Ayrıca son derece güveneceğimiz ve davranışlarından ve ilminden istifade edeceğimiz bir arkadaş grubumuz var

Haftanın belli saatlerinde bir araya gelip sohbetler ederiz, kitap okuruz, ilim ve görgümüzü arttırırız

- Evde herkesin kitap okuma programı vardır, ilmi, dini ve kültürel kitaplardan her hafta mutlaka bir tane bitiririz

Bu, yılda 52 kitap ya¬par

Bu da, bir insan için çok önemli bir kazanımdır

- Birlikte pikniğe gideriz

Piknik, birbirimizle kaynaşmak için bir vesile olur

Çünkü orada şehir hayatının stresini atarız

Bu türlü birliktelikler, aile fertlerinde "Takım ruhu" oluşturur

Maddi ve manevi güzellikleriyle insanı derinden etkileyen o aile yuvasında gördüğüm hayret uyandıran örnekler bitmemişti

Geceyi de geçirdiğim o evde, sabahleyin kalktığımda beni bir sürpriz daha bekliyordu

Gömleğim ve çorabım yıkanmış, ütülenmiş, baş ucumda duruyordu

Bu örneğine az rastlanan bir misafirperverlik anlayışıydı

Son derece mahcup olmuştum

Daha da önemlisi bundan çok etkilenmiştim

İnsana bu derece değer vermenin bir başka örneğini, bir başka kültürde görmek mümkün değildi, inancın, ahlâkın ve saygının oluşturulduğu Türk-islâm kültürü böylesine çarpıcı örnekler sunuyordu

Aile fertlerini; bağımsız aile ruhundan uzak, kendi hayatını yaşaması gereken bireyler olarak gören zihniyete bu mutluluk ve ibret tabloları iyi okutulmalıydı

Aile huzurunun, "Kendi hayatını yaşaması gereken"
fertlerde mi saklı olduğu, yoksa "aile ruhunu" oluşturan birlik ve beraberlikte mi yattığı iyi görülmeliydi

Çantamı aldım, evin halkına teşekkür edecek bir kelime bulamadım

Yalnızca:

"Siz beni aile okulunuzda bir gün içinde öyle eğittiniz ki, bu eğitimi¬mi hayatım boyunca unutmayacağım," diyebildim

Ev halkı beni son sürprizle uğurlamıştı

Çünkü ayakkabımı giyerken onların boyanmış olduğunu fark ettim

Tek kelimeyle, o evden mutluluk gözyaşları dökerek çıktım

Yüce ALLAH o aileye lâyık olduğu mutluluğu ve huzuru esirgemesin, bizlere de o hazzı ve süruru yaşamayı nasip etsin

(Ertuğrul, 2001: 84-87)

08-04-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Anne Ve Baba Eğitimi İçin Yeni Teknikler HATIRLAYIN (Büyükannelerin ve Dedelerin Görevleri) Torun sahibi olan yaşlı kimselerin, torunlarıyla iyi bir iletişim kurarak, karşılıklı sevgi ve saygı ortamı oluşturmaları gerekir Torunlarıyla ilişkileri karşılıklı sevgi ve saygıya dayanan, sıcak ve dengeli ilişkiler kurabilen yaşlılar, bu şekilde daha sağlıklı ve mutlu bir yaşlılık dönemi geçirirler Ülkemizde özellikle şehirlerimizde, artık geniş aile yerini anne baba ve evlenmemiş çocuklardan oluşan çekirdek aileye bıraksa da, hâlâ aile büyüklerinin (dede, büyükanne) otoritesine dayalı geniş aile geçerliliğini korumakta ve varlığını sürdürmektedir Dede ve büyükannenin torunlarıyla yakın teması arttıkça, ana-baba-nın çocuğun eğitimindeki ağırlığı ve etkinliği azalmaktadır Anne veya baba, dede veya büyükanneyi kırmamak için özen gösterirken, dede veya büyükanne de çocuğa karşı "hayırların tümüne karşı "evet" diyerek, aşırı bir hoşgörü içerisindedir Bu durumda anne babasından olumsuz cevap alan çocuk, soluğu aile büyüklerinin yanında alır ve isteklerine büyük bir ihtimalle kavuşur (Yavuzer, 1999: 43) Aile büyükleri, torunları tarafından sürekli sevilmek ve ilgilerini canlı tutmak için bu koruyucu tutumlarını sürdürürler Çocuğun her isteğinin şartsız yerine getirilmesi, onda şımarık ve sorumsuz bir kişilik geliştirmektedir Bu şekildeki aşırı hoşgörü ve koruyuculuk çocuğun eğitiminde denge ve tutarlılığı ortadan kaldırmaktadır Anne ve baba, çocuğun eğitimi ve yetiştirilmesinde birinci derecede yetkili ve sorumlu olmalıdır Gerekirse büyükanne ve dedeye çocuğun eğitimi ve terbiyesinde biraz mesafeli olmaları uyarısı, onları kırmadan yapılmalı ve gereken ortam hazırlanmalıdır Çocuğun eğitimi, terbiyesi ve yetiştirilmesinde direksiyon kesinlikle anne babada olmalıdır (Elmacıoğlu, 1998: 74) SON SÖZ Ailede iş bölümü, bir dayanışma ve bir gücün ifadesidir Aile yükü, aile bireyleri tarafından ne kadar paylaşılırsa, o kadar tatlı bir kaynaşma olur ve uzun ömürlü bir sevgi iklimi oluşur ( BİR HATIRA ") Davet edildiğimiz şehirde, bir aile tarafından ağırlanıyorduk Evin hanımı çalışmıyor, beyi ise bir devlet dairesinde memurdu Yaşları onun üzerindeki üç çocuğun ikisi erkek, biri de kızdı Çocuklar okuyorlardı Sade, tertipli ve sessiz bir ev ortamı vardı, insanı rahatlatan aile atmosferinde huzurlu bir iletişim, anlayış ve davranış sergileniyordu Eve girer girmez alabildiğine temiz ve düzenli bir ortam sizi karşılıyordu Salonda öylesine güzel bir zevk ve öylesine titiz bir el çalışmıştı ki, hayran kalmamamız elde değildi Duvardaki tablolar, özenle tanzim edilmiş kitaplık, lüks olmayan eşyaların renk uyumu, ayrı bir güzellik veriyordu Lavabo "bile, dikkat çekecek kadar tertipli ve düzenliydi Aile fertlerinin birbirlerine hitap şekilleri ve davranışları, bir eğitimci olarak beni çok etkilemişti Evin beyinin çocuklara olan "Yavrum, canım" şeklindeki hitabı, büyülü bir sevgi saçıyordu Çiftlerin "Bey, hanım" sözlerinde veya annenin çocuklarına karşı "Çocuğum, bir tanem" hitabında sımsıcak heceler dökülüyordu Mutfağa yemek için geçtiğimizde, harikulade bir dünya ile daha kar¬şılaştım Genellikle hanımların göstermekten kaçındığı mutfaktaki estetik görünüm, mübalağasız göz alıyordu Hele masadaki yemeklerin dizilişini görünce dayanamadım "ALLAH aşkına oturmayın" dedim Böylesine ince bir zevkle düzen¬lenmiş şu yemek masasını resimleyeyim Masada öylesine harika bir görünüm vardı ki, mahir bir ressamın büyülü fırçasından çıkmış birtablo gibi karşımda duruyordu çok da lüks olmayan bu evin, yine lüks olmayan eşyalarıyla örnek bir düzenleme yapılmış olmasının etkisi altındaydım Daha da önemlisi, fertler arasındaki o muhteşem uyumdu Dayanamadım; "Bu güzellikleri ve uyumu nasıl başardınız?" diye sordum Evin beyi bu huzurun ve uyumun sırrını anlatmaya başladı: - Evin temeli, karşılıklı anlayış, saygı ve birbirimize olan güvenimiz üzerine kurulmuştur - Biz evliliğimizin ilk gününde, birbirimizi üzmeyeceğimize, incitmeyeceğimize ve rencide etmeyeceğimize söz verdik Bunun için özel bir gayret gösterdik Bir müddet sonra bu davranışlarımız netice verdi, iyi bir uyum oluştu - Birimiz kızdığında, öbürümüz asla karşılık vermeyiz, alttan alıp, o sinirli havanın geçmesini bekleriz Ondan sonra oturur, bunun nedenini sakin kafayla konuşuruz ve problemi havada bırakmayız, mutlaka çözeriz - Çevremizde ve akrabalarımızda bize yönelik bir eleştiri ve dedikodu duyduğumuzda, asla birbirimizi tenkit etmeyiz, bilakis birbirimize kenetlenip, birlikte savunma yaparız - Evde eşimle birlikte, çocuklarımızın önünde asla kötü bir söz, birbirimizi üzecek davranışlar ve dozu kaçmış bir tartışma sergilemeyiz Ve kimse asık suratla gezmez Azami olarak güler yüzlü davranmak için özel bir gayret gösteririz - Çocuklarımızla tam bir arkadaş gibiyiz Onların her problemleriyle ilgilenip, onları çözeriz - Evimizde sık sık toplantı olur Bu toplantıda evin ve aile fertlerinin problemleri tartışılır, birlikte kararlar alınır Alınan kararlara ise, herkes uyar - Evin ekonomik gücünü herkes bilir Her ay başı bu yönde toplantı yapılır, gelir ve gider ortaya konur Bütün aile fertleri harcamalarını buna göre yapar - Evde herkes birbirine yardımcıdır Evin hanımı bir iş yaparken, boş olan yardıma koşar - Evde genelde herkesin belirlenmiş bir işi vardır 0 işler, sorumlu olandan sorulur Biri diğerine, izni olmadan müdahale etmez - Ev ve evin fertleriyle ilgili her şey açık yürütülür Kimse kimseden bir şeyi kaçırmaz ve gizlemez Zaten evde işleyen sistem buna ihtiyaç bırakmamıştır - Komşularımızı iyi seçtik Birbirimize desteğimiz oluyor Ayrıca son derece güveneceğimiz ve davranışlarından ve ilminden istifade edeceğimiz bir arkadaş grubumuz var Haftanın belli saatlerinde bir araya gelip sohbetler ederiz, kitap okuruz, ilim ve görgümüzü arttırırız - Evde herkesin kitap okuma programı vardır, ilmi, dini ve kültürel kitaplardan her hafta mutlaka bir tane bitiririz Bu, yılda 52 kitap ya¬par Bu da, bir insan için çok önemli bir kazanımdır - Birlikte pikniğe gideriz Piknik, birbirimizle kaynaşmak için bir vesile olur Çünkü orada şehir hayatının stresini atarız Bu türlü birliktelikler, aile fertlerinde "Takım ruhu" oluşturur Maddi ve manevi güzellikleriyle insanı derinden etkileyen o aile yuvasında gördüğüm hayret uyandıran örnekler bitmemişti Geceyi de geçirdiğim o evde, sabahleyin kalktığımda beni bir sürpriz daha bekliyordu Gömleğim ve çorabım yıkanmış, ütülenmiş, baş ucumda duruyordu Bu örneğine az rastlanan bir misafirperverlik anlayışıydı Son derece mahcup olmuştum Daha da önemlisi bundan çok etkilenmiştim İnsana bu derece değer vermenin bir başka örneğini, bir başka kültürde görmek mümkün değildi, inancın, ahlâkın ve saygının oluşturulduğu Türk-islâm kültürü böylesine çarpıcı örnekler sunuyordu Aile fertlerini; bağımsız aile ruhundan uzak, kendi hayatını yaşaması gereken bireyler olarak gören zihniyete bu mutluluk ve ibret tabloları iyi okutulmalıydı Aile huzurunun, "Kendi hayatını yaşaması gereken" fertlerde mi saklı olduğu, yoksa "aile ruhunu" oluşturan birlik ve beraberlikte mi yattığı iyi görülmeliydi Çantamı aldım, evin halkına teşekkür edecek bir kelime bulamadım Yalnızca: "Siz beni aile okulunuzda bir gün içinde öyle eğittiniz ki, bu eğitimi¬mi hayatım boyunca unutmayacağım," diyebildim Ev halkı beni son sürprizle uğurlamıştı Çünkü ayakkabımı giyerken onların boyanmış olduğunu fark ettim Tek kelimeyle, o evden mutluluk gözyaşları dökerek çıktım Yüce ALLAH o aileye lâyık olduğu mutluluğu ve huzuru esirgemesin, bizlere de o hazzı ve süruru yaşamayı nasip etsin (Ertuğrul, 2001: 84-87)