Mısır Mitolojisi | Mısır Tanrıları

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Ailuros : Antik Mısır'da kedi tanrıça

Bastet olarak da biliniyordu

Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü

Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı

Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi

Aker : Güneşi ayarlamak ve yükseltmekten sorumlu Tanrı

Akeru : Aker'in yardımcılığını yapan Tanrılar Grubuna verilen genel ad

Amathaunta : Mısır mitolojisine göre Deniz Tanrıçası

Am-heh : Mısır mitolojisinde karma Tanry

Yeraltı Dünyasının Tanrısı

Ammut : Ölümsüz yasama layık olmayanın kalbini yiyen canavar

Amon : Hermopolis rahiplerine göre Yaratıcı Tanrı

Amon-Ra : Amon'in rahipleri tarafından karma birleşik Tanrı

Amon-Ra bir Boğa olarak resmedilirdi

Amset : Horus'un oğlu

Ölülerin karaciğerinin koruyucusudur ve Tanrıça İsis tarafından korunur

Anubis - (Anpu) : Ölüleri koruyan ve yücelten Tanrıça

Çakal başlıdır

Piramit metinlerinde Anubis Ra'nın oğlu olarak yer alır

Başka metinlerde ise Osiris yada Seth ile ilişkilendirilir

Anubis Osiris'in ölümünden sonra onun vücudunun korunması işini üstlenir

Anuket - (Anqet): Soğuk su dağıtıcısı

Apis : Verimlilik Tanrısıdır

Güneş diski ve uraeusserpentten oluşan boğa tacıyla betimlenmiştir

Kutsal Apis boğası Memphis'te bulunurdu ve Serapum'da büyük bir kitle halinde Apis boğalarının mezarı bulunuyor

Bastet - (Bast): Kedilerin koruyucusu olan Tanrıça

Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü

Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı

Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi

Bes : Müzik ve iyi yemek gibi aile zevklerinin Tanrısı olarak sayılır

Ayrıca çocukların eğlendiricisi ve koruyucusudur

Sakallı vahşi görünümlü komik bir cüce olarak ve yuvarlak bir yüzle resmedilmiştir

Bennu: Mısır mitolojisinde Güneş Tanrısı Ra'nın ruhuna sahip olduğu söylenen balıkçıla benzeyen bir kuştur

Ayrıca bu mitolojiye göre, Bennu kendini Ra Tapınağı'nın çevresinde olan kutsal bir ağacın alevinden oluşturmuştur

Başka bir versiyona göre de, Bennu Osiris'in kalbindeki çatlaktan dışarı çıkmıştır

Bennu, gri, mavi, mor ya da beyaz balıkçıl olarak resmedilmiştir

Buto : Aşağı Mısır'ın Kobra Tanrıçası

Duamutef : Horus'un oğlu

Ölünün midesinin koruyucusudur ve Tanrıça Neith tarafından korunur

Edjo : Yılan Tanrıça Aşağı Mısır'ın sembolü ve koruyucusu

Geb : Yeryüzünün Tanrısı

Gökyüzünün eşi

Kutsal hayvanı kazlardı

Erkek olan Geb Mısır toprağını daha genel olarak da yeryüzünü temsil eder

Hapi - (Hapy): Horus'un oğlu

Ölülerin ciğerlerinin koruyucusudur ve Tanrıça Nephthys tarafından korunur

Hapi ismi farklı hiyerogliflerle ifade edilmişti; çoğunlukla ama her zaman olmamak kaidesiyle Nil Nehrinin Tanrısının ismiydi

Hapi tacı zambaklardan (yukarı Nil) veya papirüs bitkilerinden (Aşağı Nil) yapılmış şişman bir adama benzetilmiştir

Har-nedj- itef : Horusun bir görünümü

Ölümün koruyucusu

Harpocrates : Osiris'le İsis'in oğlu

Emzirilen küçük bir çocuk

Parmak emen genç bir oğlan olarak gösterilmiştir

Hatmehit : Balık Tanrıça

Hator - (Hathor): Mısır'ın çok eski bir gökyüzü Tanrıçası Tanrıçasıdır

İnek Tanrıçadır

İnek başı ile sembolize edilirdi

Sık sık İsis'le eşdeğer tutulmuştur

Hator Edfu'da Horus'un partneri olarak tapılmıştır

Aşk müzik ve gülmenin Tanrıçası olarak düşünülmektedir

Hauhet : Ölçülemeyen Sonsuzluğun Tanrıçası

Çoğunlukla bir kurbağa gibi yada kurbağa kafalı bir kadın gibi resmedilirdi

Heh : Sonsuzluğu temsil eden Tanrılardan

Bir kurbağa yada kurbağa kafalı bir adam gibi resmedilirdi

Hemen : Şahin Tanrı

Hemsut : Kader Tanrıçası

Heqet : Hermopolis'teki 8 Tanrıdan biri

Heru-ra-ha : Horus ve Ra'ya şükretmeyi sembolize eden karma bir Tanrı

Hike : Doğaüstü güçlerin Tanrısı

Horus : Osiris'le İsis'in oğlu

Cennetin hükümdarı yeryüzünün kralı ve kutsal şahin olarak kabul edilir

Horus'un evrensel olduğu ve ezelden beri var olduğu fikri piramit yazılarında belirtiliyor

Imhotep : Hekimlik Tanrısı

Djoser'in veziri sonra Ptah'in oğlu gibi ibadet edilmiştir

İsis : Mısır'ın en büyük Tanrıçası

Simgesi Sirius yıldızıdır

Sanat Tanrıçasıdır

Osiris'in dulluğunun ve şiirin Tanrıçası olarak bilinmektedir

Kutsal hayvanı kobra yılanıdır

İsis'in Mısır halkı tarafından reankarnasyonla Cleopatra'nın içinde yaşadığına inanılmıştı

Khepri - (Khepare): Heliopolitan inancında yaratıcı Tanrı

Atum ve Ra ile karışmıştır

Yükselen günesin böcek Tanrısı

Khnemu : Su baskını ve Nil'in iri Tanrısı

Khnum - (Khnemu): Yaratıcı Tanrılardan biri

Bir çömlekçi ustalığıyla çamura biçim verip insanı yaratıyordu

Khons - (Khonsu): Ay Tanrısı

Theban'da tapılmıştır

Maat - (Ma'at) : Gerçek ve Hukukun Tanrıçası

Mefetseger : Krallar Vadisi'nin Tanrıçası

Min : Erkek Bereket Tanrısı

Ona güç ve iktidar Tanrısı da denilmektedir

Month - (Montu): Savaş Tanrısı

Mısır'da tapılmıştır

Mut : Amon'in eşi ve Theban'ın ana Tanrıçası

Akbaba başlıdır

Nefertem :Nilüfer çiçeğinin Memphis Tanrıçası

Neith : Eski bir savaş ve dokuma Tanrıçası

Nekhebet : Yukarı Mısır'daki Akbaba Tanrıçası

Nephthys : Ölülerin özel koruyucu Tanrıçası

Seth'in eşi ve Isis'in kız kardeşi

Neter'ler : Mısır yazılı belgelerinde Tufan'dan sonra ülaaai yönettiği söylenen "yarı Tanrı" varlıklar

Nun : Kainat'ın yaratıldığı ilk suların Tanrısı

Nut : Gökyüzü Tanrıçası

Osiris ve Isis'in annesi ve gökyüzü Tanrıçası

Gökyüzü olarak dünyanın üzerinde kemer gibi uzanmıştır

Onuris : Savaşçı ve Abidos'un gökyüzü Tanrısı

Osiris : Mısır kültünde en önemli Tanrılardan biri

Ölülerin Tanrısı ölümsüz yaşam için diriliş Tanrısı kural koyucu koruyucu ölülerin yargıcı

Gökyüzünde Orion takımyıldızının onu simgelediği düşünülürdü

Ptah : Mısır panteonunda en eski ve en büyük "Yaratıcı Tanrı"

Cennetleri ve dünyayı yaratmakla sorumlu

Memphis'in mumya yaratma Tanrısı

Mimari mühendislik ve "yapı bilimi" ile özdeşleştirilir

İnsan başlı bir Tanrıdır

Qebsenuef - (Qebehsenuef): Horus'un oğlu

Ölülerin bağırsaklarının koruyucusudur ve Tanrıça Selket tarafından korunurdu

Qetesh :Aşkın ve güzelliğin Tanrıçası

Aynı zamanda doğa Tanrıçası olarak da tanınmaktaydı

Ra : Hermopolis güneş Tanrısı

Atmaca kafalı bir insan olarak temsil edildi

Satet : Nil suyu ve bereket Tanrıçası

Seker : Işığın Tanrıçası ve yeraltından başlayan öbür dünyaya giden ölülerin ruhlarının koruyucusudur

Sekhmet : Yıkım ve savaşın dişi aslan Tanrıçası

Selket : Akrep Tanrıçadır

Büyüleri vardır

Kötü ruhlu insanlara ölüm verir

Serapis : Yer altı dünyasının ve güneşin Helenistik Tanrısı

Seshat : Ölçüm ve Yazma Tanrıçası

Seth : Eski dönemlerde fırtına gök ve gök gürültüsü Tanrısı

Kötü güçlerin etkisi altına giren Seth kardeşi Osiris'i öldürdü ve Mısır'a sahip olmak istedi

Ama İsis dağılmış parçalarından Osiris'i canlandırdı ondan bir çocuk sahibi oldu

Oğulları Horus Seth'i yenip babasının intikamını aldı ve Mısır'ın başına geçti

Osiris'e karşı çıktıktan sonra şeytani Tanrı olarak anılmaya başlamıştır

Shu : Rüzgar ve havanın Tanrısı

Mut ve Geb'in babası

Yunan mitolojisindeki Atlas gibi gökyüzünü taşır

Sobek : Timsahlar Tanrısı

Su Tanrısı olarak aynı zamanda Nil'in yıllık taşmasını ve vadisinin gübrelenmesini sembolize etti

Tavaret - (Tauret): Hamile kadınlara göz kulak olan hipopotam Tanrıçasıdır

Tefnut : Nem ve bulutların Tanrıçasıdır

Nut ve Geb'in annesi

Bazı metinlerde kardeşi Şu ile beraber Güneş'in doğuşundan itibaren gökyüzünü taşır

Thoth : Bilgeliğin Tanrısı

Yazma Akıl ve Ay Tanrısı özelliği ile anılmıştır

İbiş kuşu başıyla resmedilmiştir ve elinde bir dolmakalem ve her şeyi kaydettiği parşömenler vardır

Hiyerogliflerin ve simyanın onun insanlığa armağanı olduğu söylenir

Yunan Tanrısı Hermes ile özdeşleştirilmiştir

Bir görüşe göre Tarot kelimesi de Thoth'un adından türemiştir

Uneg : Mısırlıların tarım Tanrısı

Unut : Kuş beyinli Tanrıça olarak anılmıştır

Wepwawet : Eski Mısır'da çakal başlı savaş ve cenaze tanrısı

Asyut (Siut) bölgesinde Mezarlık Tanrısı olarak tapınılırdı

Yunanlar ona Ophois derlerdi

Wosyet : Eski Mısır'da gençlerin koruyucusu olarak bilinen Tanrıça

Zenenet : Hermonthis'in Tanrıçası

Kaynak : Derlemedir

08-04-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Mısır Mitolojisi \| Mısır Tanrıları Ailuros : Antik Mısır'da kedi tanrıça Bastet olarak da biliniyordu Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi Aker : Güneşi ayarlamak ve yükseltmekten sorumlu Tanrı Akeru : Aker'in yardımcılığını yapan Tanrılar Grubuna verilen genel ad Amathaunta : Mısır mitolojisine göre Deniz Tanrıçası Am-heh : Mısır mitolojisinde karma Tanry Yeraltı Dünyasının Tanrısı Ammut : Ölümsüz yasama layık olmayanın kalbini yiyen canavar Amon : Hermopolis rahiplerine göre Yaratıcı Tanrı Amon-Ra : Amon'in rahipleri tarafından karma birleşik Tanrı Amon-Ra bir Boğa olarak resmedilirdi Amset : Horus'un oğlu Ölülerin karaciğerinin koruyucusudur ve Tanrıça İsis tarafından korunur Anubis - (Anpu) : Ölüleri koruyan ve yücelten Tanrıça Çakal başlıdır Piramit metinlerinde Anubis Ra'nın oğlu olarak yer alır Başka metinlerde ise Osiris yada Seth ile ilişkilendirilir Anubis Osiris'in ölümünden sonra onun vücudunun korunması işini üstlenir Anuket - (Anqet): Soğuk su dağıtıcısı Apis : Verimlilik Tanrısıdır Güneş diski ve uraeusserpentten oluşan boğa tacıyla betimlenmiştir Kutsal Apis boğası Memphis'te bulunurdu ve Serapum'da büyük bir kitle halinde Apis boğalarının mezarı bulunuyor Bastet - (Bast): Kedilerin koruyucusu olan Tanrıça Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi Bes : Müzik ve iyi yemek gibi aile zevklerinin Tanrısı olarak sayılır Ayrıca çocukların eğlendiricisi ve koruyucusudur Sakallı vahşi görünümlü komik bir cüce olarak ve yuvarlak bir yüzle resmedilmiştir Bennu: Mısır mitolojisinde Güneş Tanrısı Ra'nın ruhuna sahip olduğu söylenen balıkçıla benzeyen bir kuştur Ayrıca bu mitolojiye göre, Bennu kendini Ra Tapınağı'nın çevresinde olan kutsal bir ağacın alevinden oluşturmuştur Başka bir versiyona göre de, Bennu Osiris'in kalbindeki çatlaktan dışarı çıkmıştır Bennu, gri, mavi, mor ya da beyaz balıkçıl olarak resmedilmiştir Buto : Aşağı Mısır'ın Kobra Tanrıçası Duamutef : Horus'un oğlu Ölünün midesinin koruyucusudur ve Tanrıça Neith tarafından korunur Edjo : Yılan Tanrıça Aşağı Mısır'ın sembolü ve koruyucusu Geb : Yeryüzünün Tanrısı Gökyüzünün eşi Kutsal hayvanı kazlardı Erkek olan Geb Mısır toprağını daha genel olarak da yeryüzünü temsil eder Hapi - (Hapy): Horus'un oğlu Ölülerin ciğerlerinin koruyucusudur ve Tanrıça Nephthys tarafından korunur Hapi ismi farklı hiyerogliflerle ifade edilmişti; çoğunlukla ama her zaman olmamak kaidesiyle Nil Nehrinin Tanrısının ismiydi Hapi tacı zambaklardan (yukarı Nil) veya papirüs bitkilerinden (Aşağı Nil) yapılmış şişman bir adama benzetilmiştir Har-nedj- itef : Horusun bir görünümü Ölümün koruyucusu Harpocrates : Osiris'le İsis'in oğlu Emzirilen küçük bir çocuk Parmak emen genç bir oğlan olarak gösterilmiştir Hatmehit : Balık Tanrıça Hator - (Hathor): Mısır'ın çok eski bir gökyüzü Tanrıçası Tanrıçasıdır İnek Tanrıçadır İnek başı ile sembolize edilirdi Sık sık İsis'le eşdeğer tutulmuştur Hator Edfu'da Horus'un partneri olarak tapılmıştır Aşk müzik ve gülmenin Tanrıçası olarak düşünülmektedir Hauhet : Ölçülemeyen Sonsuzluğun Tanrıçası Çoğunlukla bir kurbağa gibi yada kurbağa kafalı bir kadın gibi resmedilirdi Heh : Sonsuzluğu temsil eden Tanrılardan Bir kurbağa yada kurbağa kafalı bir adam gibi resmedilirdi Hemen : Şahin Tanrı Hemsut : Kader Tanrıçası Heqet : Hermopolis'teki 8 Tanrıdan biri Heru-ra-ha : Horus ve Ra'ya şükretmeyi sembolize eden karma bir Tanrı Hike : Doğaüstü güçlerin Tanrısı Horus : Osiris'le İsis'in oğlu Cennetin hükümdarı yeryüzünün kralı ve kutsal şahin olarak kabul edilir Horus'un evrensel olduğu ve ezelden beri var olduğu fikri piramit yazılarında belirtiliyor Imhotep : Hekimlik Tanrısı Djoser'in veziri sonra Ptah'in oğlu gibi ibadet edilmiştir İsis : Mısır'ın en büyük Tanrıçası Simgesi Sirius yıldızıdır Sanat Tanrıçasıdır Osiris'in dulluğunun ve şiirin Tanrıçası olarak bilinmektedir Kutsal hayvanı kobra yılanıdır İsis'in Mısır halkı tarafından reankarnasyonla Cleopatra'nın içinde yaşadığına inanılmıştı Khepri - (Khepare): Heliopolitan inancında yaratıcı Tanrı Atum ve Ra ile karışmıştır Yükselen günesin böcek Tanrısı Khnemu : Su baskını ve Nil'in iri Tanrısı Khnum - (Khnemu): Yaratıcı Tanrılardan biri Bir çömlekçi ustalığıyla çamura biçim verip insanı yaratıyordu Khons - (Khonsu): Ay Tanrısı Theban'da tapılmıştır Maat - (Ma'at) : Gerçek ve Hukukun Tanrıçası Mefetseger : Krallar Vadisi'nin Tanrıçası Min : Erkek Bereket Tanrısı Ona güç ve iktidar Tanrısı da denilmektedir Month - (Montu): Savaş Tanrısı Mısır'da tapılmıştır Mut : Amon'in eşi ve Theban'ın ana Tanrıçası Akbaba başlıdır Nefertem :Nilüfer çiçeğinin Memphis Tanrıçası Neith : Eski bir savaş ve dokuma Tanrıçası Nekhebet : Yukarı Mısır'daki Akbaba Tanrıçası Nephthys : Ölülerin özel koruyucu Tanrıçası Seth'in eşi ve Isis'in kız kardeşi Neter'ler : Mısır yazılı belgelerinde Tufan'dan sonra ülaaai yönettiği söylenen "yarı Tanrı" varlıklar Nun : Kainat'ın yaratıldığı ilk suların Tanrısı Nut : Gökyüzü Tanrıçası Osiris ve Isis'in annesi ve gökyüzü Tanrıçası Gökyüzü olarak dünyanın üzerinde kemer gibi uzanmıştır Onuris : Savaşçı ve Abidos'un gökyüzü Tanrısı Osiris : Mısır kültünde en önemli Tanrılardan biri Ölülerin Tanrısı ölümsüz yaşam için diriliş Tanrısı kural koyucu koruyucu ölülerin yargıcı Gökyüzünde Orion takımyıldızının onu simgelediği düşünülürdü Ptah : Mısır panteonunda en eski ve en büyük "Yaratıcı Tanrı" Cennetleri ve dünyayı yaratmakla sorumlu Memphis'in mumya yaratma Tanrısı Mimari mühendislik ve "yapı bilimi" ile özdeşleştirilir İnsan başlı bir Tanrıdır Qebsenuef - (Qebehsenuef): Horus'un oğlu Ölülerin bağırsaklarının koruyucusudur ve Tanrıça Selket tarafından korunurdu Qetesh :Aşkın ve güzelliğin Tanrıçası Aynı zamanda doğa Tanrıçası olarak da tanınmaktaydı Ra : Hermopolis güneş Tanrısı Atmaca kafalı bir insan olarak temsil edildi Satet : Nil suyu ve bereket Tanrıçası Seker : Işığın Tanrıçası ve yeraltından başlayan öbür dünyaya giden ölülerin ruhlarının koruyucusudur Sekhmet : Yıkım ve savaşın dişi aslan Tanrıçası Selket : Akrep Tanrıçadır Büyüleri vardır Kötü ruhlu insanlara ölüm verir Serapis : Yer altı dünyasının ve güneşin Helenistik Tanrısı Seshat : Ölçüm ve Yazma Tanrıçası Seth : Eski dönemlerde fırtına gök ve gök gürültüsü Tanrısı Kötü güçlerin etkisi altına giren Seth kardeşi Osiris'i öldürdü ve Mısır'a sahip olmak istedi Ama İsis dağılmış parçalarından Osiris'i canlandırdı ondan bir çocuk sahibi oldu Oğulları Horus Seth'i yenip babasının intikamını aldı ve Mısır'ın başına geçti Osiris'e karşı çıktıktan sonra şeytani Tanrı olarak anılmaya başlamıştır Shu : Rüzgar ve havanın Tanrısı Mut ve Geb'in babası Yunan mitolojisindeki Atlas gibi gökyüzünü taşır Sobek : Timsahlar Tanrısı Su Tanrısı olarak aynı zamanda Nil'in yıllık taşmasını ve vadisinin gübrelenmesini sembolize etti Tavaret - (Tauret): Hamile kadınlara göz kulak olan hipopotam Tanrıçasıdır Tefnut : Nem ve bulutların Tanrıçasıdır Nut ve Geb'in annesi Bazı metinlerde kardeşi Şu ile beraber Güneş'in doğuşundan itibaren gökyüzünü taşır Thoth : Bilgeliğin Tanrısı Yazma Akıl ve Ay Tanrısı özelliği ile anılmıştır İbiş kuşu başıyla resmedilmiştir ve elinde bir dolmakalem ve her şeyi kaydettiği parşömenler vardır Hiyerogliflerin ve simyanın onun insanlığa armağanı olduğu söylenir Yunan Tanrısı Hermes ile özdeşleştirilmiştir Bir görüşe göre Tarot kelimesi de Thoth'un adından türemiştir Uneg : Mısırlıların tarım Tanrısı Unut : Kuş beyinli Tanrıça olarak anılmıştır Wepwawet : Eski Mısır'da çakal başlı savaş ve cenaze tanrısı Asyut (Siut) bölgesinde Mezarlık Tanrısı olarak tapınılırdı Yunanlar ona Ophois derlerdi Wosyet : Eski Mısır'da gençlerin koruyucusu olarak bilinen Tanrıça Zenenet : Hermonthis'in Tanrıçası Kaynak : Derlemedir