Mitolojide Tanrılar | Yunan Mitolojisi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Tanrılar ve Tanrıçalar

İlk tanrılar ve Titanlar
Zeus ve Olimposlu tanrılar
Pan ve Nympheler
Apollo ve Dionysos
Deniz tanrıları ve Toprak tanrıları

Kahramanlar

Herakles ve onun oniki görevi
Akhilleus ve Truva savaşı
Odysseus ve Odyssey
İason ve Altın post
Perseus ve Gorgon
Oedipus ve Thebes
Theseus ve Minotauros
Triptolemus
Ikarus ve Daidalus

Yunan mitolojisi, Yunan tanrıları, tanrıçaları ve kahramanları hakkındaki hikâyelerden oluşan sözlü edebiyatla yaratılmış ve yaygınlaşmış bir mitolojidir

Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hallerinden alıyoruz

Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için de bazen zamanın sanatındaki ipuçlarını bile toplar

Genel olarak Yunan mitolojisi Yakın Doğu ve birçok Avrupa mitolojosini etkilemiştir

Yunan Tanrılarının herbiri Romalılar tarafından kabul görmüş ve farklı isimler kullanılmıştır

Roma mitolojisi nerdeyse tamamen Yunan mitolojisini baz almıştır

Yunan mitolojisindeki efsanelerde çoğu eski Yunan tanrıları insan şeklindedir

Yunan tanrılarının yaratılış hikâyeleri

Seçilmiş 12 tanrı (ki bu 12 tanrı, 5 kadın ve 7 erkekten oluşur) Olimpos Dağı'nda otururlar

Bunlara Oniki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan) denir

Yunan Mitolojisinde Dünya'nın yöneticileri olan tanrılar grubudur

"Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir

Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir

Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir

Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır

Oniki sayısı ise karşımıza bir çok mitte çıkan bir rakamdır; Yahudilikte Oniki İsrail kabilesi, Hristiyanlıkta İsa'ın 12 Havarisi; Alevilikte Oniki İmam gibi

Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrılarıda 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır

Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13

tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur

Bu açıdan önceden Oniki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionysos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır

Bu 12 sayısı hiç bozulmaz, bir tanrı eklenirse bir başkası bu listeden çıkar

Oniki Olimposlular kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşında yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir

Savaştan sonra Titanlar cezalandırılır

Gaia, Khaos (Khaos zaten Titanlar tarafından yok edillmişti), Phoebe ve Kronos gibi Titanlar Tartarus a gönderilir (Tartoros bir titan fakat Tartarus sonsuzluğa kadar giden bir yeraltı yeridir)

Titanalar, Olympos Tanrıları tarafından Tartarus'ta sonsuza kadar süren bir cezaya bırakılır

Yerküreyi taşımak ile cezalandırılan Atlas gibi, Titanlardan Olymposluların yanına geçen Titan tanrıları da vardır

Prometheus'da bunlardan biridir

Şimşeklerin efendisi Zeus nice savaşlar vererek yönetimi babası Kronos ve onun yardakçıları titanların elinden almış, 3 erkek kardeşiyle dünyayı bölüşmüştür

Çekilen kuraya göre gökyüzü Zeus'a, denizler Poseidon'a, yeraltı da Hades'e düşer

Herkes görev dağılımından sonra Olympos'a çıkar ve dünyayı yönetmeye başlarlar

Hades'in yeraltında, Poseidon'un denizin altında olmak üzere Olimpos dışında da sarayları vardır

Ayrıca Demeter ve Hestia örneklerinde olduğu gibi tanrılar isterlerse Olimpos'tan tamamiyle ayrılabilirler yada Herkül gibi yeni tanrılar yada Ganymedes gibi ölümlülerde Olimpos'a kabul edilebilir

Olimpos tanrıları başlıca iki gruba ayrılır

Birinci kuşak denilen ilk doğanlar, Titan soyundan gelir

İkinci kuşak tabir edilen sonradan doğanlarsa tamamiyle baştanrı Zeus'un çocuklarıdır

Bu durum yalnız iki istisnası vardır

Kimi kaynaklar, Afrodit'i, titan Kronos'un babası Uranos'un denize düşen cinsel organından doğduğunu, titan soyundan geldiğini öne sürer

Diğeride Hephaistos'tur; bazılarına göre tanrıça Hera, Hephaistos'u tek başına doğurmuştur

Mısır Mitolojisi

Roma Mitolojisi

08-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mitolojide Tanrılar \| Yunan Mitolojisi Tanrılar ve Tanrıçalar İlk tanrılar ve Titanlar Zeus ve Olimposlu tanrılar Pan ve Nympheler Apollo ve Dionysos Deniz tanrıları ve Toprak tanrıları Kahramanlar Herakles ve onun oniki görevi Akhilleus ve Truva savaşı Odysseus ve Odyssey İason ve Altın post Perseus ve Gorgon Oedipus ve Thebes Theseus ve Minotauros Triptolemus Ikarus ve Daidalus Yunan mitolojisi, Yunan tanrıları, tanrıçaları ve kahramanları hakkındaki hikâyelerden oluşan sözlü edebiyatla yaratılmış ve yaygınlaşmış bir mitolojidir Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hallerinden alıyoruz Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için de bazen zamanın sanatındaki ipuçlarını bile toplar Genel olarak Yunan mitolojisi Yakın Doğu ve birçok Avrupa mitolojosini etkilemiştir Yunan Tanrılarının herbiri Romalılar tarafından kabul görmüş ve farklı isimler kullanılmıştır Roma mitolojisi nerdeyse tamamen Yunan mitolojisini baz almıştır Yunan mitolojisindeki efsanelerde çoğu eski Yunan tanrıları insan şeklindedir Yunan tanrılarının yaratılış hikâyeleri Seçilmiş 12 tanrı (ki bu 12 tanrı, 5 kadın ve 7 erkekten oluşur) Olimpos Dağı'nda otururlar Bunlara Oniki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan) denir Yunan Mitolojisinde Dünya'nın yöneticileri olan tanrılar grubudur "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır Oniki sayısı ise karşımıza bir çok mitte çıkan bir rakamdır; Yahudilikte Oniki İsrail kabilesi, Hristiyanlıkta İsa'ın 12 Havarisi; Alevilikte Oniki İmam gibi Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrılarıda 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13 tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur Bu açıdan önceden Oniki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionysos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır Bu 12 sayısı hiç bozulmaz, bir tanrı eklenirse bir başkası bu listeden çıkar Oniki Olimposlular kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşında yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir Savaştan sonra Titanlar cezalandırılır Gaia, Khaos (Khaos zaten Titanlar tarafından yok edillmişti), Phoebe ve Kronos gibi Titanlar Tartarus a gönderilir (Tartoros bir titan fakat Tartarus sonsuzluğa kadar giden bir yeraltı yeridir) Titanalar, Olympos Tanrıları tarafından Tartarus'ta sonsuza kadar süren bir cezaya bırakılır Yerküreyi taşımak ile cezalandırılan Atlas gibi, Titanlardan Olymposluların yanına geçen Titan tanrıları da vardır Prometheus'da bunlardan biridir Şimşeklerin efendisi Zeus nice savaşlar vererek yönetimi babası Kronos ve onun yardakçıları titanların elinden almış, 3 erkek kardeşiyle dünyayı bölüşmüştür Çekilen kuraya göre gökyüzü Zeus'a, denizler Poseidon'a, yeraltı da Hades'e düşer Herkes görev dağılımından sonra Olympos'a çıkar ve dünyayı yönetmeye başlarlar Hades'in yeraltında, Poseidon'un denizin altında olmak üzere Olimpos dışında da sarayları vardır Ayrıca Demeter ve Hestia örneklerinde olduğu gibi tanrılar isterlerse Olimpos'tan tamamiyle ayrılabilirler yada Herkül gibi yeni tanrılar yada Ganymedes gibi ölümlülerde Olimpos'a kabul edilebilir Olimpos tanrıları başlıca iki gruba ayrılır Birinci kuşak denilen ilk doğanlar, Titan soyundan gelir İkinci kuşak tabir edilen sonradan doğanlarsa tamamiyle baştanrı Zeus'un çocuklarıdır Bu durum yalnız iki istisnası vardır Kimi kaynaklar, Afrodit'i, titan Kronos'un babası Uranos'un denize düşen cinsel organından doğduğunu, titan soyundan geldiğini öne sürer Diğeride Hephaistos'tur; bazılarına göre tanrıça Hera, Hephaistos'u tek başına doğurmuştur Mısır Mitolojisi Roma Mitolojisi