Göğün Sessiz Kralları | Bulutlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Kümülonimbüs bulutları yağış ve gök gürültüsü getiriyor Amasya Merzifon’da bu sefer doluya neden olmuşlar

Pamuk bulutları olarak tanınan kümülüslerin (Latince “yığın” anlamına geliyor) çoğu bilinenin aksine yağmur getirmez

İyi hava bulutlarıdır

Uygun koşullarda birleşip yağmur bulutlarını oluşturanları da yok değil

Tabanları düz, üst kısımları genellikle karnabahar gibidir

Kümülüsleri çeşitli şekillere benzetme oyununu mutlaka oynamışsınızdır

Grili-beyazlı stratokümülüsler en yaygın bulutlardandır

Yer yer birbiriyle birleşmiş, yer yer küçük boşluklar olacak şekilde gökyüzünü tamamen kaplamış kümülüs bulutlarına benzerler

Ara sıra hafif bir yağmur atıştırmasına neden olur

Kuş gözlemi yaparken en sevdiğim bulut çeşididir

Bol gölgeli ve serin!

Altostratüsler, Sinop İnceburun’da olduğu gibi geniş alanları kaplayabilen, şekilsiz ya da lifli bulutlar

Stratüsler alçak sis örtüleridir

Gökyüzünü tamamen kaplarlar ve belirli bir şekilleri yoktur

Hafif bir yağış bırakırlar

Yere iyice alçaldıklarında “sis” adını alırlar

Memleketim Antakya’da yılın belirli bir döneminde sabahları sıklıkla sis olurdu

Bunun içinden geçerek okula giderken kendimi masal dünyasında gibi hissederdim

Altokümülüsler, orta katman bulutlarıdır

Kolunuzu gökyüzüne 30 derecelik bir açıyla uzattığınızda bulutların genişliği bir-üç parmak arasındadır

Bulutların güneşe bakan yüzleri bembeyaz, diğer yüzleri koyu gridir

Undulatus adı verilen bir alt türü var ki mutlaka görmek istersiniz

Bir tür birbirine paralel yollar şeklinde sıralanır

Bulut gözlemciliği çevremizi daha çok fark etmemizi, göğün güzelliklerini tanımamızı sağlayan özel bir uğraş Afyon Bolvadin’deki Ortakarabağ düzlüklerini kaplayan fırtına bulutları da benzersiz bir görüntü oluşturmuş

Altostratüsler gökyüzünü kaplayan orta katman bulutlarıdır

Güneşin ya da ayın görünmesini engelleyecek kadar kalın da olabilir, hafifçe görünmelerini sağlayacak denli ince de

İnceyse güneş ve ay çevresinde renkli bir ışık diski oluştururlar

En yüksek katmanda bulunan sirrüsler tüy bulutları olarak bilinir

Bu tüyler yüksek irtifadaki sert rüzgârlarla savrularak düşen buz kristalleridir

Birkaç gün içinde yağmur gelebileceğine işaret ederler

Ender görülen ve Kelvin-Helmholz adı verilen sirrüs türünü araştırmanızı ısrarla öneririm

Stratokümülüs lentikülaris bulutları, Ankara Dikmen’i mavi ve pembeye boyamış

Sirrokümülüsler yüksek katmanda oluşan küçücük pamuk bulutlarıdır

Neredeyse tamamen buz kristallerinden oluşmuşlardır

Kolunuzu gökyüzüne 30 derecelik bir açıyla uzattığınızda bulutların genişliği bir parmağınızdan küçüktür

Sirrüs bulutlarının yayılıp birleşmesi sonucunda oluşan ve incecik buz kristali tabakası halinde bulunan sirrostratüsler güneş ya da ay etrafından hale oluşturur

Bu bulutların genellikle 12 ila 24 saat arasında yağış getireceği belirtilir

Devasa kümülonimüsler, Ankara’yı şimşeklerle aydınlatıyor Göğün bu öfkeli devleri, çoğunlukla iyi hava bulutları olarak bilinen kümülüslerin birleşmesiyle oluşuyor

Kilometrelerce uzanan nimbostratüsler kesintisiz ve orta-şiddetli yağışa sahip kalın ve gri bulutlardır

Karıştırıldığı kümülonimbüs ise yağışını daha kısa sürede bırakır

Bu bulutun getirdiği yağışa geniş yapraklı, karışık kuzey ormanlarında yakalanmak isterim

Damlalar yapraklara, dallara çarparak toprağa düşer

Düşerken oluşturdukları senfoniyi dinlerim

Gök gürültülü fırtına bulutları olan kümülonimbüsleri yeniden anlatmama gerek var mı?

Latince adlar karışık mı geldi? Bu karışıklığı ancak gözlem yaparak çözebilirsiniz

Şimdi başınızı pencereden uzatın ve gökyüzündeki hangi bulutun size göz kırptığını bulmaya çalışın

Yazı: Burcu Meltem Arık
Fotoğraflar: Turgut Tarhan

08-04-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Göğün Sessiz Kralları \| Bulutlar Kümülonimbüs bulutları yağış ve gök gürültüsü getiriyor Amasya Merzifon’da bu sefer doluya neden olmuşlar Pamuk bulutları olarak tanınan kümülüslerin (Latince “yığın” anlamına geliyor) çoğu bilinenin aksine yağmur getirmez İyi hava bulutlarıdır Uygun koşullarda birleşip yağmur bulutlarını oluşturanları da yok değil Tabanları düz, üst kısımları genellikle karnabahar gibidir Kümülüsleri çeşitli şekillere benzetme oyununu mutlaka oynamışsınızdır Grili-beyazlı stratokümülüsler en yaygın bulutlardandır Yer yer birbiriyle birleşmiş, yer yer küçük boşluklar olacak şekilde gökyüzünü tamamen kaplamış kümülüs bulutlarına benzerler Ara sıra hafif bir yağmur atıştırmasına neden olur Kuş gözlemi yaparken en sevdiğim bulut çeşididir Bol gölgeli ve serin! Altostratüsler, Sinop İnceburun’da olduğu gibi geniş alanları kaplayabilen, şekilsiz ya da lifli bulutlar Stratüsler alçak sis örtüleridir Gökyüzünü tamamen kaplarlar ve belirli bir şekilleri yoktur Hafif bir yağış bırakırlar Yere iyice alçaldıklarında “sis” adını alırlar Memleketim Antakya’da yılın belirli bir döneminde sabahları sıklıkla sis olurdu Bunun içinden geçerek okula giderken kendimi masal dünyasında gibi hissederdim Altokümülüsler, orta katman bulutlarıdır Kolunuzu gökyüzüne 30 derecelik bir açıyla uzattığınızda bulutların genişliği bir-üç parmak arasındadır Bulutların güneşe bakan yüzleri bembeyaz, diğer yüzleri koyu gridir Undulatus adı verilen bir alt türü var ki mutlaka görmek istersiniz Bir tür birbirine paralel yollar şeklinde sıralanır Bulut gözlemciliği çevremizi daha çok fark etmemizi, göğün güzelliklerini tanımamızı sağlayan özel bir uğraş Afyon Bolvadin’deki Ortakarabağ düzlüklerini kaplayan fırtına bulutları da benzersiz bir görüntü oluşturmuş Altostratüsler gökyüzünü kaplayan orta katman bulutlarıdır Güneşin ya da ayın görünmesini engelleyecek kadar kalın da olabilir, hafifçe görünmelerini sağlayacak denli ince de İnceyse güneş ve ay çevresinde renkli bir ışık diski oluştururlar En yüksek katmanda bulunan sirrüsler tüy bulutları olarak bilinir Bu tüyler yüksek irtifadaki sert rüzgârlarla savrularak düşen buz kristalleridir Birkaç gün içinde yağmur gelebileceğine işaret ederler Ender görülen ve Kelvin-Helmholz adı verilen sirrüs türünü araştırmanızı ısrarla öneririm Stratokümülüs lentikülaris bulutları, Ankara Dikmen’i mavi ve pembeye boyamış Sirrokümülüsler yüksek katmanda oluşan küçücük pamuk bulutlarıdır Neredeyse tamamen buz kristallerinden oluşmuşlardır Kolunuzu gökyüzüne 30 derecelik bir açıyla uzattığınızda bulutların genişliği bir parmağınızdan küçüktür Sirrüs bulutlarının yayılıp birleşmesi sonucunda oluşan ve incecik buz kristali tabakası halinde bulunan sirrostratüsler güneş ya da ay etrafından hale oluşturur Bu bulutların genellikle 12 ila 24 saat arasında yağış getireceği belirtilir Devasa kümülonimüsler, Ankara’yı şimşeklerle aydınlatıyor Göğün bu öfkeli devleri, çoğunlukla iyi hava bulutları olarak bilinen kümülüslerin birleşmesiyle oluşuyor Kilometrelerce uzanan nimbostratüsler kesintisiz ve orta-şiddetli yağışa sahip kalın ve gri bulutlardır Karıştırıldığı kümülonimbüs ise yağışını daha kısa sürede bırakır Bu bulutun getirdiği yağışa geniş yapraklı, karışık kuzey ormanlarında yakalanmak isterim Damlalar yapraklara, dallara çarparak toprağa düşer Düşerken oluşturdukları senfoniyi dinlerim Gök gürültülü fırtına bulutları olan kümülonimbüsleri yeniden anlatmama gerek var mı? Latince adlar karışık mı geldi? Bu karışıklığı ancak gözlem yaparak çözebilirsiniz Şimdi başınızı pencereden uzatın ve gökyüzündeki hangi bulutun size göz kırptığını bulmaya çalışın Yazı: Burcu Meltem Arık Fotoğraflar: Turgut Tarhan