Kolesterol Nedir? İyi Huylu Ve Kötü Huylu Kolesterol Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Kolesterol Nedir? İyi Huylu ve Kötü Huylu Kolesterol Nedir?

Kolesterol, insan ve hayvan hücrelerinde bulunan yağımsı bir maddedir

Vücut tarafından üretildiği gibi (örneğin karaciğerde) çeşitli besinlerle de vücuda girer

Tüm vücutta yaygın olmakla birlikte, özellikle beyin, sinirler, kalp, bağırsaklar, kaslar, karaciğerde bulunur

Birçok hormonun (kortizon, seks hormonları gibi) üretiminde kullanılan kolesterol aynı zamanda D vitamini ve safra üretiminde de kullanılır

Kolesterol, yağımsı bir madde olduğundan suda çözünmez

Kanda taşınabilmesi için suda çözünür maddelerle birleşmesi gerekir

İşte bu maddeler karaciğerde üretilir

Kolesterol bunlarla birleşince lipoprotein adını alır

Bunlar; karaciğerden diğer organlara ve kandan karaciğere kolesterol taşırlar

LDL (Low Density Lipoprotein, düşük yoğunluklu lipoprotein), kötü huylu kolesterol: Karaciğerden kolesterolü alıp diğer organlara, kana iletimini sağlar

LDL değerleri kan dolaşımında ne kadar yüksek oranda bulunursa kalp hastalığına yakalanma riskiniz o kadar yüksektir

Kişide kalp ve damar hastalığı yoksa LDL kolesterol düzeyinin 130 mg/dl’nin altına düşürülmesi yeterlidir

Kişide kalp ve damar hastalığı varsa hedef LDL kolesterol düzeyi 100 mg/dl’nin altı olmalıdır

HDL (High Density Lipoprotein, yüksek yoğunluklu lipoprotein), iyi huylu kolesterol: Kandaki kolesterolü karaciğere taşır

HDL kolesterol düzeyi düşük ise de kalp hastalığına yakalanma riskiniz yüksektir

Trigliserid: Çok fazla doymuş yağ, karaciğer tarafından kollestrol oluşturur ve kandaki kolestrol seviyesini yükselir

Üzerine çok fazla kalori alındığında ve alkol alındığında ise, karaciğer bunu trigliseride dönüştürür ve kandaki trigliserid seviyesini yükselttir

VLDL (Çok düşük yoğunluklu lipoprotein): Büyük oranda trigliserid ve daha az oranda kolesterol içerir

Büyük kısmı karaciğerde oluşturulur

"Küçük ve yoğun LDL" parçacıkları yani VLDL kolesterol

VLDL kötü kolesterol LDL'nin en zararlı olan alt grubudur

VLDL seviyelerinin artışı kalp damar hastalığı riskinizi oldukça yükseltir

Yani kolesterol seviyeleriniz normal de olsa, küçük ve yoğun LDL düzeyleriniz fazla ise damar hastalığı riskiniz yükselmiştir

Bu nedenle kolesterol seviyelerinizi kontrol ettirirken VLDL seviyelerinize de baktırmalısınız

VLDL'niz 5 ile 40 mg/dl'nin üzerindeki rakamlarda ise son derece dikkatli olmanız gerekir

20 Yaşın üzerindekiler için kan kolesterol düzeyleri

< 200 mg/dl (Normal)
200-239 mg/dl (Sınırda yüksek)
> 240 mg/dl (Yüksek)

Kan LDL-Kolesterol düzeyleri

< 130 mg/dl (Norma)
130-159 mg/dl (Sınırda yüksek)
> 160 mg/dl (Yüksek)

Kan HDL-Kolesterol düzeyi

Kadında ortalama: 55 mg/dl (Normal)
Erkekte ortalama: 45 mg/dl (Normal)
< 35 mg/dl (Düşük)

Riskli Durumlar

Kolesterol > 200 mg/dl veya
LDL-kolesterol > 130 mg/dl veya
HDL-kolesterol < 35 mg/dl

Kan Trigliserid düzeyi

< 200 mg/dl (Normal)
200-400 mg/dl (Sınırda yüksek)
400-1000 mg/dl (Yüksek)
> 1000 mg/dl (Çok yüksek)

Yüksek kolestrol, öldürücü olabilen çeşitli hastalıklara kaynaklık eder:

Kalp damar hastalıkları
Kalp krizi
Felç
Dolaşım hastalıkları

Kolesterolü yükselten nedenler:

Kalıtımsal yatkınlık
Uygunsuz beslenme
Yüksek tansiyon
Şeker hastalığı
Şişmanlık
Böbrek, karaciğer, tiroid hastalıkları
Cinsiyet (Menopoz öncesi kolesterol düzeyi kadınlarda daha düşüktür)
Sigara
Alkol
Hareketsiz yaşam tarzı

Kalıtımsal yatkınlık dışındaki nedenler yaşam tarzı ile ilgili olduğundan değiştirilebilir

Kötü kolesterol’ü düşürmek için birinci adım yaşam tarzı değişiklikleridir

Kalp sağlığını koruyan sağlıklı diyet tercih edilmelidir

Sağlıklı bir vücut kilosu hedeflenmelidir

Fiziksel aktivite artırılmalıdır

Kolesterol düşürücü ilaç kullanıyor olsanız da bu önerileri uygulamanız gerekir

08-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kolesterol Nedir? İyi Huylu Ve Kötü Huylu Kolesterol Nedir? Kolesterol Nedir? İyi Huylu ve Kötü Huylu Kolesterol Nedir? Kolesterol, insan ve hayvan hücrelerinde bulunan yağımsı bir maddedir Vücut tarafından üretildiği gibi (örneğin karaciğerde) çeşitli besinlerle de vücuda girer Tüm vücutta yaygın olmakla birlikte, özellikle beyin, sinirler, kalp, bağırsaklar, kaslar, karaciğerde bulunur Birçok hormonun (kortizon, seks hormonları gibi) üretiminde kullanılan kolesterol aynı zamanda D vitamini ve safra üretiminde de kullanılır Kolesterol, yağımsı bir madde olduğundan suda çözünmez Kanda taşınabilmesi için suda çözünür maddelerle birleşmesi gerekir İşte bu maddeler karaciğerde üretilir Kolesterol bunlarla birleşince lipoprotein adını alır Bunlar; karaciğerden diğer organlara ve kandan karaciğere kolesterol taşırlar LDL (Low Density Lipoprotein, düşük yoğunluklu lipoprotein), kötü huylu kolesterol: Karaciğerden kolesterolü alıp diğer organlara, kana iletimini sağlar LDL değerleri kan dolaşımında ne kadar yüksek oranda bulunursa kalp hastalığına yakalanma riskiniz o kadar yüksektir Kişide kalp ve damar hastalığı yoksa LDL kolesterol düzeyinin 130 mg/dl’nin altına düşürülmesi yeterlidir Kişide kalp ve damar hastalığı varsa hedef LDL kolesterol düzeyi 100 mg/dl’nin altı olmalıdır HDL (High Density Lipoprotein, yüksek yoğunluklu lipoprotein), iyi huylu kolesterol: Kandaki kolesterolü karaciğere taşır HDL kolesterol düzeyi düşük ise de kalp hastalığına yakalanma riskiniz yüksektir *Trigliserid: Çok fazla doymuş yağ, karaciğer tarafından kollestrol oluşturur ve kandaki kolestrol seviyesini yükselir Üzerine çok fazla kalori alındığında ve alkol alındığında ise, karaciğer bunu trigliseride dönüştürür ve kandaki trigliserid seviyesini yükselttir VLDL (Çok düşük yoğunluklu lipoprotein): Büyük oranda trigliserid ve daha az oranda kolesterol içerir Büyük kısmı karaciğerde oluşturulur "Küçük ve yoğun LDL" parçacıkları yani VLDL kolesterol VLDL kötü kolesterol LDL'nin en zararlı olan alt grubudur VLDL seviyelerinin artışı kalp damar hastalığı riskinizi oldukça yükseltir Yani kolesterol seviyeleriniz normal de olsa, küçük ve yoğun LDL düzeyleriniz fazla ise damar hastalığı riskiniz yükselmiştir Bu nedenle kolesterol seviyelerinizi kontrol ettirirken VLDL seviyelerinize de baktırmalısınız VLDL'niz 5 ile 40 mg/dl'nin üzerindeki rakamlarda ise son derece dikkatli olmanız gerekir 20 Yaşın üzerindekiler için kan kolesterol düzeyleri < 200 mg/dl (Normal) 200-239 mg/dl (Sınırda yüksek) > 240 mg/dl (Yüksek) Kan LDL-Kolesterol düzeyleri* < 130 mg/dl (Norma) 130-159 mg/dl (Sınırda yüksek) > 160 mg/dl (Yüksek) Kan HDL-Kolesterol düzeyi Kadında ortalama: 55 mg/dl (Normal) Erkekte ortalama: 45 mg/dl (Normal) < 35 mg/dl (Düşük) Riskli Durumlar Kolesterol > 200 mg/dl veya LDL-kolesterol > 130 mg/dl veya HDL-kolesterol < 35 mg/dl Kan Trigliserid düzeyi < 200 mg/dl (Normal) 200-400 mg/dl (Sınırda yüksek) 400-1000 mg/dl (Yüksek) > 1000 mg/dl (Çok yüksek) Yüksek kolestrol, öldürücü olabilen çeşitli hastalıklara kaynaklık eder: Kalp damar hastalıkları Kalp krizi Felç Dolaşım hastalıkları Kolesterolü yükselten nedenler: Kalıtımsal yatkınlık Uygunsuz beslenme Yüksek tansiyon Şeker hastalığı Şişmanlık Böbrek, karaciğer, tiroid hastalıkları Cinsiyet (Menopoz öncesi kolesterol düzeyi kadınlarda daha düşüktür) Sigara Alkol Hareketsiz yaşam tarzı Kalıtımsal yatkınlık dışındaki nedenler yaşam tarzı ile ilgili olduğundan değiştirilebilir Kötü kolesterol’ü düşürmek için birinci adım yaşam tarzı değişiklikleridir Kalp sağlığını koruyan sağlıklı diyet tercih edilmelidir Sağlıklı bir vücut kilosu hedeflenmelidir Fiziksel aktivite artırılmalıdır Kolesterol düşürücü ilaç kullanıyor olsanız da bu önerileri uygulamanız gerekir