08-04-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Argan Ağacı | Argonia Spinosa | Argan Yağı | Argan Yağının Faydaları
Argan Ağacı (Latince: Argonia Spinosa), sadece Fas’ın güneybatı bölgesinde yetişen bu ağacın boyu 10 metre kadardır Çevresi de 15 metreyi bulmaktadır Argan ağacı 150-200 yıl yaşayabilen çok dayanıklı bir ağaçtır Morocco'nun güney batı bölgelerinin kuraklığına mükemmel bir şekilde adepte olmuştur Kökleri su bulmak için çok derinlere kadar büyür ve böylece toprağa tutunarak erozyonun önlenmesine yardım eder
Argan ağacı,nüfusun ekonomik oluşumu ve ekolojik dengenin korunmasında hayati bir rol oynar Argan ağacının nesli tükenmekte olduğu için 1998 yılında Fas Argan bölgesi UNESCO Biyosfer Rezervleri Programı’na dahil edilmiştir Böylece Argan ağaçları koruma altına alınmıştır
Argan ağacının(Argania spinosa) yemişinden elde edilir Bu ağaç Morocco'nun(Fas'ın) güney batısında 700000 ile 800000 hektarlık bir alanda yetişmektedir Yüzyıllar boyunca bu bölgenin Berber Kadınları Argan yağını üretip kendi tüketimleri ve geleneksel Morocco ilacı olarak kullanmışlardır Argan yağı yüksek besin,kozmetik değeri ve sayısız iyileştirici özelliklerinden dolayı Fas'ın sıvı altınıdır ve çok kıymetlidir
Milyonlarca yıl önce evrimin bir döneminde ilk türleri oluşmuştur Zamanla aralarından biri, Fas'ın güneybatısındaki özel bir bölgeyi beğenip, sadece burada varlığını sürdürmüştür Halen 8 bin kilometre karelik bir bölgeye yayılmış seyrek ormanlık alanda, boyları 10 metreye ulaşan yaklaşık 20 milyon argan ağacı var Kurak mevsimlerde hayatta kalabilmek için ağaçlar köklerini 30 metre derinliğe kadar uzatıp yer altı sularına ulaşabiliyor
Kuraklık daha da uzarsa yapraklarını döküp bir tür uykuya yatıyor, geçici olarak büyümesini durduruyor Yüzlerce yıldır bölgedeki 120 civarında Berberi köyünün en önemli gelir kaynağı bu ağaç Gölgesinde arpa yetişiyor, kökleri erozyonu önlüyor, kerestesi inşaatta ve yakıt olarak kullanılıyor Sahra Çölü'nün hemen kenarındaki uygunsuz iklim koşulları yüzünden ancak iki yılda bir veren sarı, kayısı büyüklüğündeki meyvelerinden sözü edilen o mucize yağ elde ediliyor
"İki yılda bir boyu en fazla 10 metreye ulaşan ağaçların meyvelerini toplamak iş mi?" diyebilirsiniz İşin zor yanı meyvelere ulaşabilmek Zira bu görmüş geçirmiş ağaç türü, meyvelerine göz diken her türlü yaratığa karşı koyacak bir savunma sistemi geliştirmiş Dalların arasına gizlenmiş meyvelere uzanmak isteyenler, her biri parmak uzunluğunda sert dikenlerden oluşan bir tür iğneli fıçıya girmiş gibi oluyorlar
En gözü pek Berberi delikanlısı bile buna cesaret edemiyor Ağacı çırparak meyveleri düşürmek mümkün değil; çünkü dallar son derece kırılgan Ağacı sallamak da yasak Zira argan ormanları devletin koruması altında; buna rağmen yavaş yavaş soyu tükeniyor Berberilere sadece ağaçlara hiç zarar vermeden kullanma hakkı tanınmış, o kadar
Olgun meyvelerin hasadı için ya meyvelerin iyice olgunlaşıp, kendiliğinden düşmelerini beklemek ya da keçilerin ağaçlara tırmanmalarına izin vermek gerekiyor Bu bölgenin keçileri de bir âlem; ağaçların en tepesine kadar çıkabiliyorlar Üstelik dikenlerden de etkilenmiyor, olgun argan meyvelerini çok seviyorlar İşte meselenin püf noktası da burada Keçiler mutlulukla meleyerek hep birlikte ağaçlara tırmanıyor, meyveleri çekirdekleriyle mideye indiriyorlar, karınları doyunca aşağıya inip keyifle gölgede dolanıyorlar
Bu sırada argan meyvesi işkembelerinden, bağırsaklara doğru yoluna devam ediyor, Berberi kadınları da bu anı bekliyor Çünkü gerisi kadınların işi Keçi pisliklerinin arasındaki çekirdekler teker teker toplanıyor, iki taş arasında kırılıyor, içindeki bademi andıran kısım çıkarılıyor Zarı da elle ayıklandıktan sonra, iç kısım çekirdek kabukları odun ateşinde tavada kavruluyor ve özel bir değirmende ılık su ilave edilerek hamur haline getiriliyor Çekirdek hamuru yoğrularak yağı çıkarılıyor Kalitesine göre 30 ile 100 kilo argan meyvesinden 12 saatlik el emeği sonunda 1 litre argan yağı elde edilebiliyor Geleneksel Berberi yöntemi böyle 1998'de UNESCO burayı koruma alanı ilan etmiş
|
|
|
|