Rosetta (Reşid) Taşı | Mısır

Rosetta (Reşid) Taşı







Rosetta Taşı ya da Reşid Taşı, Mısır'da kale yapımındaki bir kazı sırasında rastlantı eseri bir Fransız askeri tarafından bulunmuş, yine Mısır'da Fransızlar tarafından kurulmuş olan Enstitüye gönderilmiştir

Hiyeroglif Dil





Taş, belli başlı üç Mısır tapınağına gönderilmek amacıyla ve üç dilde yazılmış Bu diller:Demotik(Mısır'da halkın kullandığı dil), Hiyeroglif ve Antik Yunanca Böylece Mısır halkı ile Mısır asilleri ve Yunanlılar bu antlaşmayı rahatlıkla okuyabilmişlerdir

Demotik Dil





Yüzyıllar boyunca çözülemeyen bir sır olarak kalan Hiyeroglif, Napolyon'un 1798 yılındaki Mısır Seferi sırasında bulunan bu taşın yardımıyla çözülmüştür Eski Mısır yazıları çözülmeden önce arkeologlar, Hiyerogliflerin Mısır'ın tufan'dan önceki yaşamına ait şekiller olduğunu düşünürlerdi MÖ 196 yılında yazıldığı tahmin edilen bu taş adını bulunduğu Reşit (Rosetta) kasabasından almaktadır
Ağırlığı 760 kg dan daha fazla ve 114 cm uzunluğunda, 72 cm genişliğinde, 28 cm kalınlığındaki bu taş granit ya da siyah bazalttan yapılmıştır Büyük İskender'in Mısır'ı fethinden sonra hüküm sürmeye başlayan Ptolemaios Hanedanı'nın hükümdarlarından biri tarafından yazdırılmıştır O güne kadar okunamamış Demotik ve Hiyeroglif alfabelerinin yanı sıra, okunabilen Yunanca bir metnin de aynı taş üzerinde bulunması ile tek bir metnin üç ayrı dilde yazılmış olduğu görüşü pek çok araştırmacının ilgisini çekmiştir


Reşid kentinden bir görünüş
Tarihi Toplar ve Rosetta Tasi





Taşın ve dolayısıyla Hiyeroglifin sırrını çözen araştırmacı, 1822 yılında, eski Mısır yazılarının güncel koptik diline benzediğini ortaya koyan araştırmacı Jean-Francois Champollion olmuştur Yazıtın Yunanca kısmını Hiyerogliflerle kıyaslayan Champollion'a Demotik alfabesini 1914 yılında çözen İngiliz Thomas Young'ın çalışmaları da yardımcı olmuştur

British Museum'daki Rosetta Tasi





Eski Mısır'a ait yazıların çözülmesi ile birlikte Egyptology diye adlandırılan Eski Mısır bilimi doğmuş ve geçmiş yüzyılların açıklığa kavuşması kolaylaşmıştır İngiliz kolleksiyoncuların eline geçen taş, günümüzde British Museum'da sergilenmektedir





Tarihi

Fransa-Figeac'taki Kutsal Yer



Rosetta Taşı MÖ 305 - MÖ 30 yılları arasında Mısır'ı yöneten Helenistik Ptolemaios hanedanlığının yazıt taşıdırPtolemaios hükmünün, hüküm serisinin en iyi bilinen bir örneğidir Ptolemaios hükmünün kopyaları pek çok tapınağın avlusuna dikildi Rosetta taşındaki hükmün metni Nil nehrindeki bir adada olan Philae tapınağına oyuldu







Rosetta Taşı'nın Bulunuşu







Napolyon'un 1798 Mısır seferinden sonra, Fransızlar bölgeye pekçok bilim adamı ve arkeolog getirerek Kahire'de Mısır enstitüsünü kurdular Fransız ordu mühendisi yüzbaşı 'Pierre-François Bouchard taşı 15 Temmuz 1799'da inşaat çalışmalarına devam ederken keşfetti Rosetta şehrinin Mısır limanı yakınındaki Fort Julien de çalışırken onun önemli olduğunu anlıyordu ve general Jacquer de Menou ya gösterdi Onlar taşı Mısır enstitüsüne gönderdilerAğustosta oraya vardı Fransız gazetesi Courrier de l'Egypte onun Eylül'de bulunduğunu duyurdu

Kaynak