08-04-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kıyıkışlacık - İasos Antik Kenti – (Kıyıkışlacık - Milas - Muğla)
Tarihi
Mandalya körfezinde, Güllük’ün karşı kıyısında bulunan İasos, Kıyıkışlacık (Asınkurin) köyünün bulunduğu yarımada ve çevresinde kurulmuş küçük bir yerleşim bölgesi Efsaneye göre Milen döneminde Argos’tan gelen topluluklar tarafından kurulan İasos, önceleri bir adaymış Zamanla alüvyonların dolmasıyla yarımada haline gelen kente en eski yerleşimin, MÖ 3binin sonuna kadar uzandığı saptanmış Antik kente ait önemli yapılar bu yarımada üzerinde yer almaktadır Büyük sur, su kemerleri, mezarlar ile balık pazarı olarak adlandırılan yapı ise sur dışında yer almaktadır
İasos Mandalya Körfezinin dibinde kurulmuş, daha eski plan ve haritalarda Asin kale ve Asin Kurin olarak adlandırılmaktadır Antik Kentin hemen yanında kurulmuş modern köy Kıyıkışlacıktır (Milas, Muğla)
Gelenek İasosu, Argos kolonisi olarak kabul eder; bununla beraber kazılar, sit alanında Erken Bronzdan beri oturulduğunu ve Orta ve Geç Bronz Çağlarnda da, yakındaki Miletos da olduğu gibi Miken kültüründen insanların yerleştiğini ortaya koymuştur İÖ Vyyın ortaları sırasında, Attik-Delos Birliğine vergi ödeyenler arasında görülür Peloponnesus savaşlarındaki olaylara oldukça karışmış, İÖ IV yyın başlarında Hekatomnid Satraplığının bir parçasını oluşturmuştur Büyük İskender tarafından kurtarılmış ve Makedon’un ardıllarını birbirine düşüren arda arda gelen olaylardan sonra, İÖ 125 yılında, Romalılar tarafından bütün Karia gibi Asia Eyaletine eklenmiştir İmparatorluğun ilk yüzyılları boyunca gelişmiş, belki de Erulilerin İS III yydaki akınlarından zarar görmüştür Erken Bizans Dönemi boyunca gelişimini tekrar bulmuştur En geç arkeolojik izler İS XV-XVI yya çıkar; daha sonraları sit terkedilmiş; XIXyüz yılın gezginleri tarafından tekrar bulunmuştur
İasos bir kıstak tarafından karaya bağlanan bir yarımadayı kapsar Kalker yapılı ve iğ biçimli yarımada (Antik dönemlerde olasılıkla ada), 1 km uzunluğa ulaşmaz, 450 mlik bir genişliği vardır ve deniz seviyesinden 90 m yüksekliktedir Olasılıkla değişik kullanım amaçlı iki limansal girinti, en eski yerleşimin kuruluşundan itibaren saygın olan denizciliğe kentin doğal eğiliminin ne olduğunu açıkça yansıtır
Yunuslu Çocuk
Balıkçılık ve denizcilik İasoslular için çok önemli İasos‘un simgesi olan ”Yunuslu Çocuk” heykeli de bunun en büyük kanıtı Tarihçi George Bean’in ”Karia” adlı kitabında yazdığı; ”Büyük İskender’in ilgisini çeken bir başka İasoslu da, yunus tarafından sevilmek gibi bir şansa sahip olan erkek çocuktu” satırları, İasos halkının denizle ve balıkçılıkla nasıl bütünleştiğini daha iyi anlatıyor
Hem yerli hem yabancı turistlerin büyük ilgisini çeken ”Yunuslu Çocuk” öyküsü, İasos‘ta asırlardır dilden dile, kulaktan kulağa aktarılıyor Olay, İasos‘taki erkek çocukların gimnazyumda çalıştıktan sonra denizde yıkanmaları geleneğinin sürdüğü günlerde yaşanıyor Çocuklar denizde yıkanırlarken, kıyıya yaklaşan bir yunus çocuklardan birini sırtına alıyor Çocukla birlikte açıklara giden yunus, bir süre sonra çocuğu yeniden kıyıya bırakıyor Bunu duyan İskender, çocuğu Babil’e getirtiyor ve deniz tanrısı Poseidon’un rahibi yapıyor Öykü burada bitiyor ama İasoslular bu olayı kolay kolay unutamıyorlar Hatta MÖ 3yyde çıkarılan madeni paralarında, koluyla yunusun sırtını tutmuş biçimde yüzen çocuk tasvirlerine yer veriyorlar İasos‘un en değerli hazinelerinden biri olan ”Yunuslu Çocuk” heykeli, Selçuk’daki Efes Müzesi’nde bulunuyor
|
|
|
|