İstanbul’Da Camiye Çevrilen Kiliseler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Fethiye Camii
(Pammakaristos Manastırı)

Eskiden Kilise olan ve şimdi cami olarak kullanılan Fethiye camii

Fethiye Camii, İstanbul Fatih'e bağlı Fethiye mahallesinde bulunan camidir

Hıristiyanlık'ta, Fethiye Camii'nin adı Pammakaristos Manastırı'dır

Aslında kilise olarak, 13

yüzyıl sonlarında Bizans’ın ileri gelenlerinden Mihail Glabas Tarkaniotes tarafından inşa ettirilmiştir

İstanbul'un fethinden sonra 1454 yılında patrikhane olarak kullanılmıştır

1601 yılında İran savaşlarında Gürcistan ve Azerbaycan'ın fethedilmesiyle, fethin hatırası olarak camiye dönüştürülmüştür

Fethiye Camii, camiye dönüştürülürken kilisenin apsis kısmı yıkılarak yerine kıble yönüne uygun bir mihrap yapılmış, bir minare ve medrese inşa ettirilmiştir

Cumhuriyet döneminde müzeye dönüştürülmüş, 1955 yılında Amerikan Bizans Enstitüsü tarafından içindeki mozaik ve freskolar açığa çıkarılmış, sonradan yapılan kemer sökülüp yerine eski haline uygun sütunlar yapılmıştır

1960'lı yıllarda yeniden camii olarak ibadete açılmıştır

Camii'nin duvarları taş ve tuğla karışımıdır

Dış duvarlarında ve içerideki mozaiklerde Grekçe yazılar göze çarpmaktadır

Gül Camii
(Aya Theodosia)

Gül Camii (Ayia Theodosia) İstanbul'un Ayakapı semtindeki Doğu Roma döneminden kalma dinî yapıdır

Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10

ya da 11

yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir

İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır

1499 yılında camiye çevrilmiştir

Bina tuğla tonozlu bir bodrum üzerine inşa edilmiştir

Kilisenin planı Yunan haçı biçimindedir

Kubbe, duvarlara bitişmeyen dört ayak üstünde durur

Binanın doğu tarafında, ortadaki daha geniş olmak üzere üç apsis vardır

Apsislerdeki nişler ve tuğla bezemeler 13

ve 14

yüzyıllardaki tamirler sırasında yeniden yapıldığını gösterir

Orta apsisle sağ yan nef arasındaki payede içinde bir mezar olan bir hücre bulunur

08-04-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	İstanbul’Da Camiye Çevrilen Kiliseler Fethiye Camii (Pammakaristos Manastırı) Eskiden Kilise olan ve şimdi cami olarak kullanılan Fethiye camii Fethiye Camii, İstanbul Fatih'e bağlı Fethiye mahallesinde bulunan camidir Hıristiyanlık'ta, Fethiye Camii'nin adı Pammakaristos Manastırı'dır Aslında kilise olarak, 13 yüzyıl sonlarında Bizans’ın ileri gelenlerinden Mihail Glabas Tarkaniotes tarafından inşa ettirilmiştir İstanbul'un fethinden sonra 1454 yılında patrikhane olarak kullanılmıştır 1601 yılında İran savaşlarında Gürcistan ve Azerbaycan'ın fethedilmesiyle, fethin hatırası olarak camiye dönüştürülmüştür Fethiye Camii, camiye dönüştürülürken kilisenin apsis kısmı yıkılarak yerine kıble yönüne uygun bir mihrap yapılmış, bir minare ve medrese inşa ettirilmiştir Cumhuriyet döneminde müzeye dönüştürülmüş, 1955 yılında Amerikan Bizans Enstitüsü tarafından içindeki mozaik ve freskolar açığa çıkarılmış, sonradan yapılan kemer sökülüp yerine eski haline uygun sütunlar yapılmıştır 1960'lı yıllarda yeniden camii olarak ibadete açılmıştır Camii'nin duvarları taş ve tuğla karışımıdır Dış duvarlarında ve içerideki mozaiklerde Grekçe yazılar göze çarpmaktadır Gül Camii (Aya Theodosia) Gül Camii (Ayia Theodosia) İstanbul'un Ayakapı semtindeki Doğu Roma döneminden kalma dinî yapıdır Eski adı ve yapım tarihi hakkında kesin bilgiler olmamakla birlikte 10 ya da 11 yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir İkonoklazm akımı sırasında Büyük Saray'ın ana girişi Halki Kapısı üzerindeki İsa ikonasının indirilmesine karşı çıktığı için öldürülen Theodosia adlı kadının kutsal emanetlerinin bu kiliseye konduğu ve bu kilisenin Aya Theodosia olduğuna inanılır 1499 yılında camiye çevrilmiştir Bina tuğla tonozlu bir bodrum üzerine inşa edilmiştir Kilisenin planı Yunan haçı biçimindedir Kubbe, duvarlara bitişmeyen dört ayak üstünde durur Binanın doğu tarafında, ortadaki daha geniş olmak üzere üç apsis vardır Apsislerdeki nişler ve tuğla bezemeler 13 ve 14 yüzyıllardaki tamirler sırasında yeniden yapıldığını gösterir Orta apsisle sağ yan nef arasındaki payede içinde bir mezar olan bir hücre bulunur