İstanbul’Da Camiye Çevrilen Kiliseler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Kefeli Camii
(Manuel Manastırı)

Kefeli Camii ya da Kefeli Mescidi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan tarihi bir cami

Aslında bir Bizans kilisesi iken Osmanlı padişahı IV

Murat döneminde, Recep Paşa tarafından 1630 yılında camiye çevrilmiştir

Cami 7,22 metre genişliğinde ve 22,6 metre uzunluğundadır

Bir minaresi bulunmaktadır

Yeri
İstanbul'un Fatih ilçesinde, Salmatomruk mahallesinde, Kasap Sokak'ta bulunmaktadır

Kariye ve Fethiye camilerinin arasında, yaklaşık yarı mesafelerindedir

Kocamustafapaşa Sümbül Efendi Camii
(Andreas Manastırı)

Caminin Kuzeydoğudan görünümü

Koca Mustafa Paşa Camii, halk arasında Sümbül Efendi Camii ya da Sümbül Efendi Türbesi olarak bilinir

Resmî adı Hz

Pîr Yusuf Sümbül Sinan Âsitânesi’dir

(Ayios Andreas en te Krisei Manastırı ya da kısaca Andreas Manastırı) İstanbul'un Kocamustafapaşa semtinde Doğu Roma döneminden kalma dinî bir yapıdır

Manastırın ne zaman yapıldığı bilinmemekle birlikte içinde bulunan 6

yüzyıla ait parçalar ve sütun başlıkları burada 6

yüzyılın bir ibadet yerinin olduğunu ispatlamaktadır

Manastır adını Bizans halkına Hıristiyanlığı kabul ettirdiğine inanılan Hagios Andreas en te Krisei adındaki havariden almıştır

Mihrap ve Minber

İkonakırıcılık akımı sırasında bir hayli tahrip edilmiştir

Latin istilasından sonra ciddi bir onarımdan geçmiş günümüzde Koca Mustafa Paşa Camii'nin esasını oluşturan kilise inşa edilmiştir

İstanbul'un fethine kadar manastır ve kilise olarak faaliyet gösteren bina 1486'da camiye dönüştürülmüştür

Üç avlu kapısı, iki giriş kapısı vardır

Giriş kapıları camekanlı bölmedendir

Bu kapılar son cemaat yerine açılır ve buradan iki kapıyla camiye girilir

Kürsü, minber, müezzin mahfili ahşaptır

İki kapı arasındaki mermer kitabe avlunun ortasındaki şadırvana bakar

Kocamustafa kapısından girişte sağ ve solda hazire ve sağda metruk ahşap ev bulunmaktadır

Ev şimdi restorasyon edilmiştir

Kubbe 4 sütuna yaslanır, iki apsid, iki nartekslidir

Sütun başlıkları yapraklı, monogramlıdır

Minare ortadadır

Sağda Safiye Sultan Türbesi, avluda Halvetîye'nin Sümbülîye kolunun pîri, 1493'de vefat eden Pîr Yusuf Sümbül Sinanüddîn Efendi başta olmak üzere, Sümbülîye büyüklerinin türbeleri bulunmaktadır

Sümbül Efendi Türbesi ile şadırvan arasında korumaya alınmış 500 yıllık selvi ve yanında beyaz mermer sütundan tarihi çeşme bulunur

Kiliseden kalan sütunlar

Koca Mustafa Paşa Camisi'nin avlusunda, 2000 yıllık olduğu söylenegelen bir Çınar ağacı vardır ve onun altında da Muhammed’in torunu ve Fatma ile Ali’nin oğulları olan Hüseyin'in torunlarının kabirleri bulunmaktadır

[kaynak belirtilmeli] Ayrıca avlusunda Konstantin'in müslüman olduktan sonra Sarı Sıdıka ismini alan Katerina ismindeki kızının mezarıda bulunmaktadır

Küçük Ayasofya Camii
(Aziz Sergios ve Bakkhos Manastırı)

Küçük Ayasofya Camii'nin dıştan görünümü

İstanbul'un Küçük Ayasofya semtindeki cami kiliseden camiye çevrilmiştir

6

yüzyıldaki Ahagios Petros ve Ahagios Paulos Bazilikası 1497'de cami olmuştur

Temelinde 3 metreye 1,8 metrelik blok taşlar kullanılan ender eserlerdendir

8 köşeli ana kubbesi bulunmaktadır

Bahçesinin güney kısmında 24 odalı geniş bir bahçesi ve ortasında şadırvanı olan Hüseyin Ağa Medresesi vardır

Medrese Yesevi Vakfı tarfından restore edilmiş ve Türk el sanatlarının hizmetine verilmiştir

Yakınından tren yolu geçer

Solda Kesikbaş Hüseyin Ağa türbesi yer alır

Bizans İmparatoru I

İustinianos ve karısı Theodora tarafından 527-536 yılları arasında `Sergios ve Bachos Kilisesi` adıyla yaptırılan ve II

Beyazıt Döneminde (1500 yıllarında) Topkapı Sarayı Dar`üssaade Ağası Hüseyin Ağa tarafından camiye dönüştürülen Küçükayasofya Camii, İstanbul`un en eski Bizans Dönemi yapısı olarak biliniyor

Bina 1836 ve 1956 yıllarında iki onarım görmüş, muhtelif kurşun ve sıvaları yenilenmiş, minare önemli ölçüde onarılmış

Kentin tarihi boyunca geçirdiği yangın, deprem, istila, yağmalama gibi bütün felaketlere direnen bu yapının, varlığını koruması ve geleceğe güçlendirilerek aktarılması İstanbul`un zengin tarihi mirası açısından büyük önem taşıyor

08-04-2012	#7
Prof. Dr. Sinsi	İstanbul’Da Camiye Çevrilen Kiliseler Kefeli Camii (Manuel Manastırı) Kefeli Camii ya da Kefeli Mescidi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan tarihi bir cami Aslında bir Bizans kilisesi iken Osmanlı padişahı IV Murat döneminde, Recep Paşa tarafından 1630 yılında camiye çevrilmiştir Cami 7,22 metre genişliğinde ve 22,6 metre uzunluğundadır Bir minaresi bulunmaktadır Yeri İstanbul'un Fatih ilçesinde, Salmatomruk mahallesinde, Kasap Sokak'ta bulunmaktadır Kariye ve Fethiye camilerinin arasında, yaklaşık yarı mesafelerindedir Kocamustafapaşa Sümbül Efendi Camii (Andreas Manastırı) Caminin Kuzeydoğudan görünümü Koca Mustafa Paşa Camii, halk arasında Sümbül Efendi Camii ya da Sümbül Efendi Türbesi olarak bilinir Resmî adı Hz Pîr Yusuf Sümbül Sinan Âsitânesi’dir (Ayios Andreas en te Krisei Manastırı ya da kısaca Andreas Manastırı) İstanbul'un Kocamustafapaşa semtinde Doğu Roma döneminden kalma dinî bir yapıdır Manastırın ne zaman yapıldığı bilinmemekle birlikte içinde bulunan 6 yüzyıla ait parçalar ve sütun başlıkları burada 6 yüzyılın bir ibadet yerinin olduğunu ispatlamaktadır Manastır adını Bizans halkına Hıristiyanlığı kabul ettirdiğine inanılan Hagios Andreas en te Krisei adındaki havariden almıştır Mihrap ve Minber İkonakırıcılık akımı sırasında bir hayli tahrip edilmiştir Latin istilasından sonra ciddi bir onarımdan geçmiş günümüzde Koca Mustafa Paşa Camii'nin esasını oluşturan kilise inşa edilmiştir İstanbul'un fethine kadar manastır ve kilise olarak faaliyet gösteren bina 1486'da camiye dönüştürülmüştür Üç avlu kapısı, iki giriş kapısı vardır Giriş kapıları camekanlı bölmedendir Bu kapılar son cemaat yerine açılır ve buradan iki kapıyla camiye girilir Kürsü, minber, müezzin mahfili ahşaptır İki kapı arasındaki mermer kitabe avlunun ortasındaki şadırvana bakar Kocamustafa kapısından girişte sağ ve solda hazire ve sağda metruk ahşap ev bulunmaktadırEv şimdi restorasyon edilmiştir Kubbe 4 sütuna yaslanır, iki apsid, iki nartekslidir Sütun başlıkları yapraklı, monogramlıdır Minare ortadadır Sağda Safiye Sultan Türbesi, avluda Halvetîye'nin Sümbülîye kolunun pîri, 1493'de vefat eden Pîr Yusuf Sümbül Sinanüddîn Efendi başta olmak üzere, Sümbülîye büyüklerinin türbeleri bulunmaktadır Sümbül Efendi Türbesi ile şadırvan arasında korumaya alınmış 500 yıllık selvi ve yanında beyaz mermer sütundan tarihi çeşme bulunur Kiliseden kalan sütunlar Koca Mustafa Paşa Camisi'nin avlusunda, 2000 yıllık olduğu söylenegelen bir Çınar ağacı vardır ve onun altında da Muhammed’in torunu ve Fatma ile Ali’nin oğulları olan Hüseyin'in torunlarının kabirleri bulunmaktadır[kaynak belirtilmeli] Ayrıca avlusunda Konstantin'in müslüman olduktan sonra Sarı Sıdıka ismini alan Katerina ismindeki kızının mezarıda bulunmaktadır Küçük Ayasofya Camii (Aziz Sergios ve Bakkhos Manastırı) Küçük Ayasofya Camii'nin dıştan görünümü İstanbul'un Küçük Ayasofya semtindeki cami kiliseden camiye çevrilmiştir 6 yüzyıldaki Ahagios Petros ve Ahagios Paulos Bazilikası 1497'de cami olmuştur Temelinde 3 metreye 1,8 metrelik blok taşlar kullanılan ender eserlerdendir 8 köşeli ana kubbesi bulunmaktadır Bahçesinin güney kısmında 24 odalı geniş bir bahçesi ve ortasında şadırvanı olan Hüseyin Ağa Medresesi vardır Medrese Yesevi Vakfı tarfından restore edilmiş ve Türk el sanatlarının hizmetine verilmiştir Yakınından tren yolu geçer Solda Kesikbaş Hüseyin Ağa türbesi yer alır Bizans İmparatoru I İustinianos ve karısı Theodora tarafından 527-536 yılları arasında `Sergios ve Bachos Kilisesi` adıyla yaptırılan ve II Beyazıt Döneminde (1500 yıllarında) Topkapı Sarayı Dar`üssaade Ağası Hüseyin Ağa tarafından camiye dönüştürülen Küçükayasofya Camii, İstanbul`un en eski Bizans Dönemi yapısı olarak biliniyor Bina 1836 ve 1956 yıllarında iki onarım görmüş, muhtelif kurşun ve sıvaları yenilenmiş, minare önemli ölçüde onarılmış Kentin tarihi boyunca geçirdiği yangın, deprem, istila, yağmalama gibi bütün felaketlere direnen bu yapının, varlığını koruması ve geleceğe güçlendirilerek aktarılması İstanbul`un zengin tarihi mirası açısından büyük önem taşıyor