08-04-2012
|
#4
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Yeraltı Şehirleri | (Kapadokya – Nevşehir)
4 Mazı Yeraltı Kenti (Ürgüp)
Antik adı "Mataza" olan Mazı köyü, Ürgüp'ün 18 km güneyinde, Kaymaklı Yeraltı Şehri'nin ise lOkm doğusundadır Vadinin her iki dik yamaçlarında Erken Roma Dönemi'ne ait kaya mezarları bulunmaktadır Platoda ise çok sayıda Bizans Dönemi'ne ait mezarlar yer alır
Değişik yerlerde dört girişi tespit edilebilmiş, asıl giriş düzensiz taşlardan örülü bir koridorladır Kısa koridordaki iri sürgü taşı, yeraltı şehrinin giriş çıkışı kontrol altına alınmasını sağlamaktadır İç kısımdaki küçük oda, sürgü taşının rahat bir şekilde hareket etmesi için yapılmıştır Ayrıca sürgü taşının karşısında kapının tam olarak kapanması için bir girinti bulunmaktadır
Böylece dışarıdan içeriye girmek imkânsız hale gelmektedir Girişin tam karşısındaki sütunlu mekân ahırdır Yeraltı yerleşiminin geniş alanlarına yayılan ahırlar, diğerlerinden farksızdır Ancak bir ahırın ortasında kayadan oyulmuş, hayvanların su içmesini sağlayan yalak bulunması diğerlerinden farklı özelliğidir Ahırların çok sayıda olması hayvansal üretimin bolluğunu dolayısıyla refah seviyesinin yüksek olduğunu gösterir
Ahırların arasında kalan bir mekân, şırahane olarak kullanılmıştır Tavan kısmında moloz taşlardan örülmüş, üzümleri aşağıya doğru dökmeye yarayan bir baca yer alır Ahırlardan kısa bir koridor vasıtasıyla yeraltı şehrinin kilisesine ulaşılır Bu mekânın girişi sürgü taşı ile kapatılabilmektedir
Kilise apsisi, Kaymaklı Yeraltı Şehri'ndeki kilisenin aksine uzun kenar köşesine oyulmuş, faseti kabartmalarla süslenmiştir Kilisenin kenarlarına oturmaya yarayan alçak platformlar yapılmıştır Girişin yanında bulunan oda ise din görevlisine ait olmalıdır Kilisede bulunan aşağıya doğru yaklaşık 20 m derinlikteki su kuyusu, yeraltı şehrinin gerçek derinliğini göstermesi açısından önemlidir
Kilise apsisinin karşısındaki küçük oyuk aynı zamanda gizli baca olup yeraltı şehrinin diğer mekânlarına geçişi sağlar Bacanın iki tarafındaki küçük oyuklar tırmanmayı kolaylaştırmıştır Üst katlara geçiş gizli bacalar sayesindedir Üst kat salonları ve odaları birbirlerine dar, uzun tünellerle bağlanmıştır Mazı yeraltı şehrinin genel özelliği alt kat mekânlarının bağlantıları kısa pasajlarla, üst kat mekânlarının ise uzun dar pasajlarla sağlanmasıdır
Bu pasajların çoğu kapandığından dolayı yeraltı şehrinin ne kadar bir alana yayıldığı bilinememektedir Dini mekâna sahip Kaymaklı ve Derinkuyu yeraltı şehirleri büyük alanlara yayılmıştır Mazı yeraltı yerleşiminde de bir kilise bulunduğundan dolayı onlar gibi geniş alanlara yayılmış olması olasıdır
|
|
|
|