Parlayan Şehir | Gaziantep (Ayıntap)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Nurdağı İlçesi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Gaziantep’e bağlı bir ilçe olan Nurdağı'nın doğusu Şahinbey ve Şehitkamil ilçeleri, batısı Osmaniye ili ve Bahçe ilçesi, kuzeyi Kahramanmaraş ili Türkoğlu ve Pazarcık ilçeleri, güneyi İslahiye ilçesi ile çevrilidir

İlçenin doğusunda Hurşit Dağları, batı ve güneyinde Amanos ile Nurdağı yer almaktadır

Buradaki Aslanlıbel Geçidi ile doğusundaki Akyokuş mevkii kış aylarında çok yağışlı ve sislidir

Gaziantep'e 67 km

uzaklıktaki ilçenin denizden yüksekliği 570 m

dir

İlçede, Akdeniz iklimi hüküm sürmekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır

İlçenin batısındaki Aslanlıbel Geçidi ile doğusundaki Akyokuş mevkiinde şiddetli kar yağışı olmaktadır

Kuzeyden ve zaman zaman kuzeybatıdan esen rüzgarların etkisinde olmaktadır

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve madenciliğe dayalıdır

Yetiştirilen başlıca ürünler, arpa, buğday, mısır, pamuk, şeker pancarı, kırmızı biber, soğan, korunga, fiğ, yoncadır

Hayvancılıkta ise sığır, koyun, keçi, tavuk yetiştirilmekte olup, arıcılık da yapılmaktadır

İlçe toprakları içerisinde zengin krom yatakları vardır

Nurdağı, Mezopotamya-Anadolu-Akdeniz arasında geçiş yolu üzerinde bulunmasından ötürü Eski Tunç Çağı'ndan beri yerleşime sahne olmuştur

Burada yapılan kazılar Orta Tunç Çağı, kalkolitik Çağı’nda da burada yerleşim olduğunu göstermiştir

Hitit İmparatorluğu bu yöreye de hakim olmuş ve küçük bir Hitit Krallığı yörede hüküm sürmüştür

Ardından Asurlular, Gerdaniler yöreye hakim olmuş, Geç Hitit dönemine ait kalıntılar Nurdağı yakınındaki, Sakçagözü ve Zincirli Höyük'te ortaya çıkarılmıştır

İngiliz Arkeoloji Enstitüsü adına Prof

Gastrang’ın yörede yaptığı çalışmalarda (1954), Nurdağı’nın çeşitli bölgelerinde bir çok Hitit yerleşimi olan höyüklerle karşılaşmıştır

Bu çalışmalar sonunda, Nurdağı yöresinde, Hititlerin uzun süre yaşadıkları ortaya çıkmıştır

Sonraki yıllarda Persler yöreye egemen olmuş, Büyük İskender’in doğu seferi sırasında tüm çevre ile birlikte Nurdağı yöresi de Makedonyalılar'ın eline geçmiştir

İskender'in ölümünden sonra yöre, bir süre Seleukosların egemenliğine geçmiş, daha sonra da Romalılar ve Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır

Hıristiyanlığın ilk zamanlarında, Cebeli Bereket Dağları ilk Hıristiyanların yerleştikleri yerler olmuştur

Nurdağı, Bizanslılar'la Araplar arasında sınır konumunda olmuştur

Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türkmen boyları buraya yerleşmiş ve yöre bir süre Selçukluların egemenliğinde kalmıştır

Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferi sırasında da Osmanlı topraklarına katılmıştır

Mısırlı İbrahim Paşa'nın Suriye'nin Kuzeyini işgal etmesi ve Nizip Savaşı'ndan sonra geri çekilmesi üzerine bu bölgelerde yoğun olarak bulunan Çelikanlı ve Delikanlı aşiretlerinin çekişme ve kavgaları yüzünden asayişsizlik çoğalmış, Sultan Abdülmecit zamanında Halep vilayetleri valileri olan Derviş ve Cevdet Paşalar bu bölgede düzeni sağlamak üzere görevlendirilmişlerdir

Cebelibereket vilayeti de bu dönemde kurulmuştur

Nurdağı da İslahiye gibi bu vilayete bağlanmıştır

Hurşid Ağa Konağı

Cumhuriyetin ilanı sırasında yine bölgede asayişsizlik baş göstermiş ve 1933 yılında da Gaziantep’e bağlanmıştır

1990 yılında da ilçe konumuna getirilmiştir

Sakçagözü ve Şelalesi

İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Ukkaşiye Türbesinin bulunduğu tepede, bir kilise kalıntısı, Hisar Köyü civarında Bizans dönemine tarihlendirilen kale kalıntıları, Hz

Ukkaşiye’nin Türbesi ve başta Hurşit Ağa Konağı (Zerda Dizisi'nin çekildiği konak) olmak üzere Türk sivil mimari örnekleri bulunmaktadır

Ancak bu konak Şubat 2005'te bilinmeyen bir nedenle yanarak kullanılmaz hale gelmiştir

Bu evlerin en büyük özelliği, taş su basmanı üzerine kerpiç, ahşap kamışlarla yapılmış olmalarıdır

08-04-2012	#26
Prof. Dr. Sinsi	Parlayan Şehir \| Gaziantep (Ayıntap) Nurdağı İlçesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Gaziantep’e bağlı bir ilçe olan Nurdağı'nın doğusu Şahinbey ve Şehitkamil ilçeleri, batısı Osmaniye ili ve Bahçe ilçesi, kuzeyi Kahramanmaraş ili Türkoğlu ve Pazarcık ilçeleri, güneyi İslahiye ilçesi ile çevrilidir İlçenin doğusunda Hurşit Dağları, batı ve güneyinde Amanos ile Nurdağı yer almaktadır Buradaki Aslanlıbel Geçidi ile doğusundaki Akyokuş mevkii kış aylarında çok yağışlı ve sislidir Gaziantep'e 67 km uzaklıktaki ilçenin denizden yüksekliği 570 m dir İlçede, Akdeniz iklimi hüküm sürmekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır İlçenin batısındaki Aslanlıbel Geçidi ile doğusundaki Akyokuş mevkiinde şiddetli kar yağışı olmaktadır Kuzeyden ve zaman zaman kuzeybatıdan esen rüzgarların etkisinde olmaktadır İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve madenciliğe dayalıdır Yetiştirilen başlıca ürünler, arpa, buğday, mısır, pamuk, şeker pancarı, kırmızı biber, soğan, korunga, fiğ, yoncadır Hayvancılıkta ise sığır, koyun, keçi, tavuk yetiştirilmekte olup, arıcılık da yapılmaktadır İlçe toprakları içerisinde zengin krom yatakları vardır Nurdağı, Mezopotamya-Anadolu-Akdeniz arasında geçiş yolu üzerinde bulunmasından ötürü Eski Tunç Çağı'ndan beri yerleşime sahne olmuştur Burada yapılan kazılar Orta Tunç Çağı, kalkolitik Çağı’nda da burada yerleşim olduğunu göstermiştir Hitit İmparatorluğu bu yöreye de hakim olmuş ve küçük bir Hitit Krallığı yörede hüküm sürmüştür Ardından Asurlular, Gerdaniler yöreye hakim olmuş, Geç Hitit dönemine ait kalıntılar Nurdağı yakınındaki, Sakçagözü ve Zincirli Höyük'te ortaya çıkarılmıştır İngiliz Arkeoloji Enstitüsü adına ProfGastrang’ın yörede yaptığı çalışmalarda (1954), Nurdağı’nın çeşitli bölgelerinde bir çok Hitit yerleşimi olan höyüklerle karşılaşmıştır Bu çalışmalar sonunda, Nurdağı yöresinde, Hititlerin uzun süre yaşadıkları ortaya çıkmıştır Sonraki yıllarda Persler yöreye egemen olmuş, Büyük İskender’in doğu seferi sırasında tüm çevre ile birlikte Nurdağı yöresi de Makedonyalılar'ın eline geçmiştir İskender'in ölümünden sonra yöre, bir süre Seleukosların egemenliğine geçmiş, daha sonra da Romalılar ve Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır Hıristiyanlığın ilk zamanlarında, Cebeli Bereket Dağları ilk Hıristiyanların yerleştikleri yerler olmuştur Nurdağı, Bizanslılar'la Araplar arasında sınır konumunda olmuştur Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türkmen boyları buraya yerleşmiş ve yöre bir süre Selçukluların egemenliğinde kalmıştır Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferi sırasında da Osmanlı topraklarına katılmıştır Mısırlı İbrahim Paşa'nın Suriye'nin Kuzeyini işgal etmesi ve Nizip Savaşı'ndan sonra geri çekilmesi üzerine bu bölgelerde yoğun olarak bulunan Çelikanlı ve Delikanlı aşiretlerinin çekişme ve kavgaları yüzünden asayişsizlik çoğalmış, Sultan Abdülmecit zamanında Halep vilayetleri valileri olan Derviş ve Cevdet Paşalar bu bölgede düzeni sağlamak üzere görevlendirilmişlerdirCebelibereket vilayeti de bu dönemde kurulmuştur Nurdağı da İslahiye gibi bu vilayete bağlanmıştır Hurşid Ağa Konağı Cumhuriyetin ilanı sırasında yine bölgede asayişsizlik baş göstermiş ve 1933 yılında da Gaziantep’e bağlanmıştır 1990 yılında da ilçe konumuna getirilmiştir Sakçagözü ve Şelalesi İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Ukkaşiye Türbesinin bulunduğu tepede, bir kilise kalıntısı, Hisar Köyü civarında Bizans dönemine tarihlendirilen kale kalıntıları, HzUkkaşiye’nin Türbesi ve başta Hurşit Ağa Konağı (Zerda Dizisi'nin çekildiği konak) olmak üzere Türk sivil mimari örnekleri bulunmaktadır Ancak bu konak Şubat 2005'te bilinmeyen bir nedenle yanarak kullanılmaz hale gelmiştir Bu evlerin en büyük özelliği, taş su basmanı üzerine kerpiç, ahşap kamışlarla yapılmış olmalarıdır