Türklerin Anadolu’Da Fethettiği Son Başkent | Trabzon (Trapezus)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-04-2012

Şalpazarı (Ağasar)

Şalpazarı (Ağasar) Trabzon'un bir ilçesidir

Osmanlı Devleti yönetimindeki Karadeniz Bölgesi'nde o devirde ismi Vilayet-i Çepni olan Giresun'un Görele ilçesine bağlı bir köy'dü

Halkının çok önemli bir bölümü Türkmen/Çepnilerden oluşur

Şalpazarı ilçesinde yerleşimin çok eski tarihlere dayandığı bilinmektedir

Yörede yaşayan insanlar Oğuzların Üçoklar boyundan olan Çepni’lerdir

Çepni’lerin bu bölgeye Trabzon’un fethinden önce Akkoyunlu Hükümdarı ve Safavi Türkmen İmparatorur Şah İsmail'in DayısıUzun Hasan zamanında kafileler halinde geldikleri bilinmektedir

Çepni kelimesinin anlamı; Düşmana karşı gözü pek, Asi,mazlumlara karşı merhametli, mert,sınır bekçiliği yapan manasına gelmekte olup, yöre insanı bu özelliklerin tümünü taşımaktadır

İlçede yaşayan çepniler; Horasan Orta Asya’dan göç ettikten sonra Doğu Anadolu’nun Doğu kesimleri ile İran’a yerleşmiş oldukları,buralarda yaşadıkları sırada yönetime karşı ayaklanma faaliyetlerine karıştıkları bilahare yönetim tarafından çıkarılan bir fermanla Anadolu’ya sürgün edildikleri tarihçilerin yapıtlarından anlaşılmaktadır

Buradan sürgün edilen Çepni Türklerinden 100

000 kadarı Doğu Karadeniz’de Gürgentepe-Koyulhisar-DereliGörele, Tirebolu, Şebinkarahisar, Torul, Kürtün ve Ağasar (Şalpazarı) yörelerine yerleşmişlerdir

İlçe Osmanlı döneminde Trabzon Sancağı Görele kazasına bağlı iken 1798 tarihinde çıkarılan bir fermanla Trabzon sancağına bağlı Vakfıhatuniye (Vakfıkebir) kazasına bağlandığı yöre halkının elinde bulunan belgelerden anlaşılmıştır

Şalpazarı İlçesi, 1914 yılında Vakfıkebir kazasına bağlı nahiye haline getirilmiş, 1987 yılında çıkarılan bir kanunla ilçe olmuş ve 02

08

1988 tarihinde teşkilatlanıp fiilen faaliyete geçmiştir

İlçede yaşayan insanların % 10’i aile işletmeciliği şeklinde ziraat ve hayvancılık, % 35’i gurbet işçiliği, % 20’si de diğer mesleklerde iştigal etmektedir

İlçe merkezindeki konutlar genellikle sağlığa elverişli olup, betonarme binalardan oluşmaktadır

İlçede Resmi kurum ve okulların artmasıyla azda olsa konut sıkıntısı ortaya çıkmıştır

İlçenin engebeli bir arazi yapısına sahip olması yerleşimi olumsuz etkilemektedir

Köylerdeki konutlar ise geleneksel ahşap mimari şeklindedir

Son yıllarda köylerde de betonarme konutlar inşa edilmektedir

İlçede sosyal yaşamı geliştirecek sinema, tiyatro gibi kültürel faaliyetler olmadığından halkın tek eğlence kaynağı televizyon ve yaz aylarında düzenlenen geleneksel şenliklerdir

İlçemiz merkezinde ve yaylalarında çok sayıda şenlik organize edilmektedir

İlçe insanlarına istihdam sağlayıcı yatırım ve işletme olmadığından halkın büyük bir kısmı mevsimlik ve daimi gurbet işçiliği, üretim düzeyi ve karlılık oranı düşük aile işletmeciliğine dayanan hayvancılık ve ziraat ile geçimlerini temin etmektedir

İlçe insanları ekonomik ihtiyaçlarını geçmişten bu güne gurbet işçiliği, çiftçilik ve hayvancılıkla temin etmişlerdir

İlçede istihdam sağlayıcı herhangi bir yatırım yoktur

Tarıma elverişli toprakların az oluşu halkın başka geçim kaynakları aramasına neden olmaktadır

Bunların içersinde gurbet işçiliği ve memuriyet başta gelmektedir

Mısır, fındık, patates, tereyağı ve diğer sebze çeşitleri tarımsal ürünleri teşkil eder, ancak bu mahsuller 3

000 civarındaki çiftçi ailesine ticari bir gelir getirmekten çok aile içerisinde tüketilmektedir

Köyleri

Ağırtaş (Gevurgıran) ,Akçiriş,Çamlıca, Çarlaklı, Çetrik, Doğancı, Dorukkiriş, Düzköy, Fidanbaşı, Geyikli, Gökçeköy, Gölkiriş, Güdün, Kabasakal, Kasımağzı, Karakaya, Kuzuluk, Pelitçik, Sayvançatak, Simenli, Sütpınar, Sinlice, Tepeağzı, Üzümözü, Galafka’dır

08-04-2012	#37
Prof. Dr. Sinsi	Türklerin Anadolu’Da Fethettiği Son Başkent \| Trabzon (Trapezus) Şalpazarı (Ağasar) Şalpazarı (Ağasar) Trabzon'un bir ilçesidir Osmanlı Devleti yönetimindeki Karadeniz Bölgesi'nde o devirde ismi Vilayet-i Çepni olan Giresun'un Görele ilçesine bağlı bir köy'dü Halkının çok önemli bir bölümü Türkmen/Çepnilerden oluşur Şalpazarı ilçesinde yerleşimin çok eski tarihlere dayandığı bilinmektedir Yörede yaşayan insanlar Oğuzların Üçoklar boyundan olan Çepni’lerdir Çepni’lerin bu bölgeye Trabzon’un fethinden önce Akkoyunlu Hükümdarı ve Safavi Türkmen İmparatorur Şah İsmail'in DayısıUzun Hasan zamanında kafileler halinde geldikleri bilinmektedir Çepni kelimesinin anlamı; Düşmana karşı gözü pek, Asi,mazlumlara karşı merhametli, mert,sınır bekçiliği yapan manasına gelmekte olup, yöre insanı bu özelliklerin tümünü taşımaktadır İlçede yaşayan çepniler; Horasan Orta Asya’dan göç ettikten sonra Doğu Anadolu’nun Doğu kesimleri ile İran’a yerleşmiş oldukları,buralarda yaşadıkları sırada yönetime karşı ayaklanma faaliyetlerine karıştıkları bilahare yönetim tarafından çıkarılan bir fermanla Anadolu’ya sürgün edildikleri tarihçilerin yapıtlarından anlaşılmaktadır Buradan sürgün edilen Çepni Türklerinden 100000 kadarı Doğu Karadeniz’de Gürgentepe-Koyulhisar-DereliGörele, Tirebolu, Şebinkarahisar, Torul, Kürtün ve Ağasar (Şalpazarı) yörelerine yerleşmişlerdir İlçe Osmanlı döneminde Trabzon Sancağı Görele kazasına bağlı iken 1798 tarihinde çıkarılan bir fermanla Trabzon sancağına bağlı Vakfıhatuniye (Vakfıkebir) kazasına bağlandığı yöre halkının elinde bulunan belgelerden anlaşılmıştır Şalpazarı İlçesi, 1914 yılında Vakfıkebir kazasına bağlı nahiye haline getirilmiş, 1987 yılında çıkarılan bir kanunla ilçe olmuş ve 02081988 tarihinde teşkilatlanıp fiilen faaliyete geçmiştir İlçede yaşayan insanların % 10’i aile işletmeciliği şeklinde ziraat ve hayvancılık, % 35’i gurbet işçiliği, % 20’si de diğer mesleklerde iştigal etmektedirİlçe merkezindeki konutlar genellikle sağlığa elverişli olup, betonarme binalardan oluşmaktadır İlçede Resmi kurum ve okulların artmasıyla azda olsa konut sıkıntısı ortaya çıkmıştır İlçenin engebeli bir arazi yapısına sahip olması yerleşimi olumsuz etkilemektedir Köylerdeki konutlar ise geleneksel ahşap mimari şeklindedir Son yıllarda köylerde de betonarme konutlar inşa edilmektedirİlçede sosyal yaşamı geliştirecek sinema, tiyatro gibi kültürel faaliyetler olmadığından halkın tek eğlence kaynağı televizyon ve yaz aylarında düzenlenen geleneksel şenliklerdir İlçemiz merkezinde ve yaylalarında çok sayıda şenlik organize edilmektedirİlçe insanlarına istihdam sağlayıcı yatırım ve işletme olmadığından halkın büyük bir kısmı mevsimlik ve daimi gurbet işçiliği, üretim düzeyi ve karlılık oranı düşük aile işletmeciliğine dayanan hayvancılık ve ziraat ile geçimlerini temin etmektedir İlçe insanları ekonomik ihtiyaçlarını geçmişten bu güne gurbet işçiliği, çiftçilik ve hayvancılıkla temin etmişlerdir İlçede istihdam sağlayıcı herhangi bir yatırım yoktur Tarıma elverişli toprakların az oluşu halkın başka geçim kaynakları aramasına neden olmaktadır Bunların içersinde gurbet işçiliği ve memuriyet başta gelmektedir Mısır, fındık, patates, tereyağı ve diğer sebze çeşitleri tarımsal ürünleri teşkil eder, ancak bu mahsuller 3000 civarındaki çiftçi ailesine ticari bir gelir getirmekten çok aile içerisinde tüketilmektedir Köyleri Ağırtaş (Gevurgıran) ,Akçiriş,Çamlıca, Çarlaklı, Çetrik, Doğancı, Dorukkiriş, Düzköy, Fidanbaşı, Geyikli, Gökçeköy, Gölkiriş, Güdün, Kabasakal, Kasımağzı, Karakaya, Kuzuluk, Pelitçik, Sayvançatak, Simenli, Sütpınar, Sinlice, Tepeağzı, Üzümözü, Galafka’dır