Resim Nedir? Sanatındaki Akımlar Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

Resim Nedir?

Resim; bir ifade ve anlatım vasıtası olan bir sanattır

Daha açıklamalı dille anlatırsak resim; duygu ve düşüncelerin gerek çizgi gerekse şekil ve renklerle ifadesidir

Bir ifade vasıtası olan resmin yapısında, anlatımında ressamı etkileyen bir takım felsefi görüşlerin varlığını da dikkate almak gerekir

Bunlardan en önemlileri ise ,

Klasizm ;
Rönesans sanat geleneklerine uygun resim yapma anlayışının hakim olduğu bir sanat akımıdır

Perspektif,ölçü, plan, kompozisyon ve ışık-gölge gibi ana kurallara bağlı kalınarak daha çok realist anlamda resim yapma olarak tanımlanabilir

Klasizm; Edebiyatta eski Yunan ve Roma sanatını temel alan tarihselci yaklaşım ve estetik tutumdur

Yeniden doğuş diye adlandırılan Rönesans döneminde gelişmiştir

Klasizmin temel öğeleri kendi içinde soyluluk, akılcılık, uyum, açıklık, sınırlılık, evrensellik, idealizm, denge, ölçülülük, güzellik, görkemliliktir

Yani bir eserin klasik sayılabilmesi için bu özellikleri barındırması gerekmektedir

Kısaca klasik bir eser, bir üslubun en yetkin ve en uyumlu ifadesini bulduğu eserdir

Klasizm temellerini Rönesans aristokrasisinden alır

Klasizm bir bakıma aristokrasinin akımıdır

Bu akımın başlıca temsilcileri;
Leonardo daVinci, Michelangelo Buonarroti ve Raffaello'dur

Leonardi di Vinci'nin Mona Lisa'sı

Barok ;

17

yüzyılın başında Avrupa’da yepyeni bir sanat üslubunun doğduğuna tanık olunur

Bu yeni üslup, Rönesans üslubundan ayrı, hatta ona tümüyle karışt bir sanat üslubudur

Sanat tarihçileri, yalnız resim, heykel ve mimarlığı değil, diğer sanat dallarını da kapsayan, temelde Rönesans’tan farklı, yeni bir dünya görüşüne dayanan bu üsluba “Barok Sanat” adını vermişlerdir

Barok sözcüğü, Portekizce “Barucca” sözünden gelir

Portekizce’de garip biçimli, eğri-büğrü incilere verilen bu küçültücü ad, aradan yüzyıl geçtiği halde Rönesans ilkelerine bağlılıkta direnen tutucu kişilerce konulmuştu

Barok döneminde resimler hem duvar, hem de tuval üzerine yapılmaktaydı

Bu akımın en büyük ustaları;

Caravaggio, Rubens, Rembrandt ve Valezquez'dir

Holofernes'in Başını Kesen Yudit

1951'de Milano'da düzenlenen bir sergide ortaya çıkan bu tablo günümüzde Roma,
Galleria Nazionale di Arte Antica'da bulunmaktadır

16

yüzyılın sonlarından kalan resmin,
muhtemelen, Caravaggio'nun tek Yudit tablosu değildir

Neoklasizm

18

Yüzyılda, sanatta bir takım yeni gelişmeler kendini göstermiştir

Örneğin sanatçılar için tabiat, aile, aile hayatı, iyilikseverlik gibi çeşitli duyguların sanatçıları ilgilendirmesi ve bu konuların ele alınıp işlenmesi, bu gelişmelerin kayda değer bir bölümüdür

Fransa'da doğan bu anlayış, Sanat Tarihi dilinde "Neo-Klasik Dönem" olarak adlandırılmıştır

Bu dönemde, eski Yunan ve Roma tarzı tekrar canlandırılmıştır

Bu akım özellikle Barok Sanatı'nın aşırı süslemeciliğine duyulan bir tepkidir

Neoklasik resmin teknik özellikleri; ışığın getirdiği etkilerden uzak, perspektif ve derinlik aramayan, arka plana ağırlık veren -keskinleşen- çizgilerdir

Bu akımın en büyük ustası Jacques Louis David'dir

Jacques Louis David'e ait Socrates

Empresyonizm
İzlenimcilik anlamına gelen empresyonizmde sanatçılar dış dünyaya ait olanı; ışığı, renkleri, tepkileri, hüzünleri işlemekte ve yakalanan anlık konuları resmetmektedir

Bu akım ışık ile resim yapma olarak tanımlanmaktadır

İzledikleri temel kaynak güneştir

Konu ışık yansımaları arasında kaybolmuştur

17

yüzyılda doğan Barok üslup, hayli değişmiş olarak18

yüzyılda da varlığını sürdürmüştür

Barok sanatın gölge-ışıkkarşıtlığına dayanan çarpıcı, içe işleyici dramatik etkisi giderek kaybolmuş ve yerini daha yumuşak bir üsluba bırakmıştır

Bu dönemde ressamlar, atelyelerin loş ortamından çıkıp güneş ışığı altında resim yapmışlardır

Bu dönemin en önemli temsilcileri ;
Claude Monet, Auguste Renoir, Vincent van Gogh,
Cezzanne, ToulouseLeatrec, Sisley, Camille Pissarro'dur

Vincent van Gogh'un Arles'de Kahvehane tablosu

Kübizm

Kübizm, 20

yüzyılın başlarında ortaya çıkan bir sanat akımıdır

Kübizm'de nesneler parçalanıp, ayrıştırılır ve tekrar düzenlenir

Sanatçı objeyi tek noktadan bakarak resmetmek yerine, pek çok noktadan bakarak objeyi daha geniş bir baglamda gözler önüne serer

Genelde yüzeyler, hiçbir tutarlı derinlik duygusu gözetmeden, görünüşte rastgele köşelerde kesişir

Arka fon ve figür, kübizmin karakteristik özelliklerinden olan belirsiz, sığ alanı yaratabilmek için birbirinin içine işlemiş olarak yer alır

Kübizm, Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından 1907 yılında başlatılmıştır

Picasso ve Braque, fovistlerden(fovizm), Afrika heykelinden, ressam Paul Cezanne ve Georges Seurat’tan etkilenmiştir

Kübizm, 1910 yıllarında iyice yaygınlaşmıştır

Pablo Ruiz Picasso'nun paha biçilemeyen tablosu;
Genç Kız ve Sandalye

Sürrealizm ;

Sürrealizm(Gerçeküstücülük), 20

yy

’ın başlarında Avrupa’da ortaya çıkan bir sanat akımıdır

Şair ve ressamlar I

Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkım karşısında, dehşete kapılmış, akılcı tutuma karşı tavır alarak, bilinç dışının düşsel dünyasına yönelmeye başlamışlardı

1924’te yayımladıkları Gerçeküstücülük Bildirgesi’nde düşüncenin aklın denetimi olmadan ve ahlâk gibi engelleri hiçe sayarak, ortaya konmasını savundular

Yapıtlarında nesneleri alışılmamış biçimlerde betimleyen Gerçeküstücü sanatçılar, çoğunlukla düşlerin gizli dünyasını dile getirmeye çalıştılar

Bazen de nesneleri kendi doğal ortamlarından çıkartarak şaşırtıcı, düşsel bir ortama taşıdılar

Gerçeküstücülük Akımı’nın Belçika’daki en önemli temsilcisi olan René Magritte (1898-1967) akıl ile akıl dışı arasındaki çizgiyi yok eden resimler yaptı

Bacakları kadın, üstü balık bir denizkızı; kartal tepeli bir buzul, eğik Pizza Kulesi’ni destekleyen bir kuş tüyü çarpıcı tablolarında yer alan ilgi çekici görüntülerdendir

1920’den başlayarak, Gerçeküstücülerle ilişki kuran İspanyol ressamı Ruan Miro (1893-1983) beklenmedik biçimler ve renkler kullandı

Resimlerinde yer alan kadın, kuş, yıldız gibi kendine özgü biçimlerdeki motiflerle düşsel görüntüler yarattı

Bu büyülü motiflerle çocuksu bir dünya kurdu

Gerçeküstücülük Akımı’yla neredeyse özdeşleşen, Salvador Dali’nin(1904-1989) anılarından ve düşlerinden esinlenerek yaptığı resimlerinde eriyip akan saatler, gövdesinde çekmeceler taşıyan insanlar, boşlukta uçan eşyalar yer alır

Salvador Dali'nin bir tablosu

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Resim Nedir? Sanatındaki Akımlar Nelerdir? Resim Nedir? Resim; bir ifade ve anlatım vasıtası olan bir sanattır Daha açıklamalı dille anlatırsak resim; duygu ve düşüncelerin gerek çizgi gerekse şekil ve renklerle ifadesidir Bir ifade vasıtası olan resmin yapısında, anlatımında ressamı etkileyen bir takım felsefi görüşlerin varlığını da dikkate almak gerekir Bunlardan en önemlileri ise , Klasizm ; Rönesans sanat geleneklerine uygun resim yapma anlayışının hakim olduğu bir sanat akımıdır Perspektif,ölçü, plan, kompozisyon ve ışık-gölge gibi ana kurallara bağlı kalınarak daha çok realist anlamda resim yapma olarak tanımlanabilir Klasizm; Edebiyatta eski Yunan ve Roma sanatını temel alan tarihselci yaklaşım ve estetik tutumdur Yeniden doğuş diye adlandırılan Rönesans döneminde gelişmiştir Klasizmin temel öğeleri kendi içinde soyluluk, akılcılık, uyum, açıklık, sınırlılık, evrensellik, idealizm, denge, ölçülülük, güzellik, görkemliliktir Yani bir eserin klasik sayılabilmesi için bu özellikleri barındırması gerekmektedir Kısaca klasik bir eser, bir üslubun en yetkin ve en uyumlu ifadesini bulduğu eserdir Klasizm temellerini Rönesans aristokrasisinden alır Klasizm bir bakıma aristokrasinin akımıdır Bu akımın başlıca temsilcileri; Leonardo daVinci, Michelangelo Buonarroti ve Raffaello'dur Leonardi di Vinci'nin Mona Lisa'sı Barok ; 17 yüzyılın başında Avrupa’da yepyeni bir sanat üslubunun doğduğuna tanık olunur Bu yeni üslup, Rönesans üslubundan ayrı, hatta ona tümüyle karışt bir sanat üslubudur Sanat tarihçileri, yalnız resim, heykel ve mimarlığı değil, diğer sanat dallarını da kapsayan, temelde Rönesans’tan farklı, yeni bir dünya görüşüne dayanan bu üsluba “Barok Sanat” adını vermişlerdir Barok sözcüğü, Portekizce “Barucca” sözünden gelir Portekizce’de garip biçimli, eğri-büğrü incilere verilen bu küçültücü ad, aradan yüzyıl geçtiği halde Rönesans ilkelerine bağlılıkta direnen tutucu kişilerce konulmuştu Barok döneminde resimler hem duvar, hem de tuval üzerine yapılmaktaydı Bu akımın en büyük ustaları; Caravaggio, Rubens, Rembrandt ve Valezquez'dir Holofernes'in Başını Kesen Yudit 1951'de Milano'da düzenlenen bir sergide ortaya çıkan bu tablo günümüzde Roma, Galleria Nazionale di Arte Antica'da bulunmaktadır 16 yüzyılın sonlarından kalan resmin, muhtemelen, Caravaggio'nun tek Yudit tablosu değildir Neoklasizm 18 Yüzyılda, sanatta bir takım yeni gelişmeler kendini göstermiştir Örneğin sanatçılar için tabiat, aile, aile hayatı, iyilikseverlik gibi çeşitli duyguların sanatçıları ilgilendirmesi ve bu konuların ele alınıp işlenmesi, bu gelişmelerin kayda değer bir bölümüdür Fransa'da doğan bu anlayış, Sanat Tarihi dilinde "Neo-Klasik Dönem" olarak adlandırılmıştır Bu dönemde, eski Yunan ve Roma tarzı tekrar canlandırılmıştır Bu akım özellikle Barok Sanatı'nın aşırı süslemeciliğine duyulan bir tepkidir Neoklasik resmin teknik özellikleri; ışığın getirdiği etkilerden uzak, perspektif ve derinlik aramayan, arka plana ağırlık veren -keskinleşen- çizgilerdir Bu akımın en büyük ustası Jacques Louis David'dir Jacques Louis David'e ait Socrates Empresyonizm İzlenimcilik anlamına gelen empresyonizmde sanatçılar dış dünyaya ait olanı; ışığı, renkleri, tepkileri, hüzünleri işlemekte ve yakalanan anlık konuları resmetmektedir Bu akım ışık ile resim yapma olarak tanımlanmaktadır İzledikleri temel kaynak güneştir Konu ışık yansımaları arasında kaybolmuştur 17 yüzyılda doğan Barok üslup, hayli değişmiş olarak18 yüzyılda da varlığını sürdürmüştür Barok sanatın gölge-ışıkkarşıtlığına dayanan çarpıcı, içe işleyici dramatik etkisi giderek kaybolmuş ve yerini daha yumuşak bir üsluba bırakmıştır Bu dönemde ressamlar, atelyelerin loş ortamından çıkıp güneş ışığı altında resim yapmışlardır Bu dönemin en önemli temsilcileri ; Claude Monet, Auguste Renoir, Vincent van Gogh, Cezzanne, ToulouseLeatrec, Sisley, Camille Pissarro'dur Vincent van Gogh'un Arles'de Kahvehane tablosu Kübizm Kübizm, 20 yüzyılın başlarında ortaya çıkan bir sanat akımıdır Kübizm'de nesneler parçalanıp, ayrıştırılır ve tekrar düzenlenir Sanatçı objeyi tek noktadan bakarak resmetmek yerine, pek çok noktadan bakarak objeyi daha geniş bir baglamda gözler önüne serer Genelde yüzeyler, hiçbir tutarlı derinlik duygusu gözetmeden, görünüşte rastgele köşelerde kesişir Arka fon ve figür, kübizmin karakteristik özelliklerinden olan belirsiz, sığ alanı yaratabilmek için birbirinin içine işlemiş olarak yer alır Kübizm, Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından 1907 yılında başlatılmıştır Picasso ve Braque, fovistlerden(fovizm), Afrika heykelinden, ressam Paul Cezanne ve Georges Seurat’tan etkilenmiştir Kübizm, 1910 yıllarında iyice yaygınlaşmıştır Pablo Ruiz Picasso'nun paha biçilemeyen tablosu; Genç Kız ve Sandalye Sürrealizm ; Sürrealizm(Gerçeküstücülük), 20 yy’ın başlarında Avrupa’da ortaya çıkan bir sanat akımıdır Şair ve ressamlar I Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkım karşısında, dehşete kapılmış, akılcı tutuma karşı tavır alarak, bilinç dışının düşsel dünyasına yönelmeye başlamışlardı 1924’te yayımladıkları Gerçeküstücülük Bildirgesi’nde düşüncenin aklın denetimi olmadan ve ahlâk gibi engelleri hiçe sayarak, ortaya konmasını savundular Yapıtlarında nesneleri alışılmamış biçimlerde betimleyen Gerçeküstücü sanatçılar, çoğunlukla düşlerin gizli dünyasını dile getirmeye çalıştılar Bazen de nesneleri kendi doğal ortamlarından çıkartarak şaşırtıcı, düşsel bir ortama taşıdılar Gerçeküstücülük Akımı’nın Belçika’daki en önemli temsilcisi olan René Magritte (1898-1967) akıl ile akıl dışı arasındaki çizgiyi yok eden resimler yaptı Bacakları kadın, üstü balık bir denizkızı; kartal tepeli bir buzul, eğik Pizza Kulesi’ni destekleyen bir kuş tüyü çarpıcı tablolarında yer alan ilgi çekici görüntülerdendir 1920’den başlayarak, Gerçeküstücülerle ilişki kuran İspanyol ressamı Ruan Miro (1893-1983) beklenmedik biçimler ve renkler kullandı Resimlerinde yer alan kadın, kuş, yıldız gibi kendine özgü biçimlerdeki motiflerle düşsel görüntüler yarattı Bu büyülü motiflerle çocuksu bir dünya kurdu Gerçeküstücülük Akımı’yla neredeyse özdeşleşen, Salvador Dali’nin(1904-1989) anılarından ve düşlerinden esinlenerek yaptığı resimlerinde eriyip akan saatler, gövdesinde çekmeceler taşıyan insanlar, boşlukta uçan eşyalar yer alır Salvador Dali'nin bir tablosu