Dünyadan Bir Şiir / Dünyadan Bir Şair

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

Ada

Anne, sen uykudayken,
rüzgârla kırbaçlanmış,
türkü söylerken bizi kuşatan sular
ezgisini yitirmiş şarkıların sesinde
yaşarsın
çıplak ve unutulmuş ve kıraç

Ada:
Senin tepelerin ve vadilerin
zamanın geçtiğinin farkında değil

Onlar düşlerinde kaldı
-çocuklarının düşlerinde-
esmekte olan rüzgârların
ve uçmakta olan tasasız kuşların

Ada:
Kızıl dünya biçimlendirdi bir tepe gibi sonsuzluğu!
-taş kalpli yeryüzü-
bütün gücüyle bağlarken rüzgârları
engebeli uçurumlar önünü kesmekte tüm ufukların!

Amilcar CABRAL
Çeviri: Kenan HANOK

**********
Amilcar CABRAL kimdir?

- Yaşamı:
Gine-Bissau’nun bağımsızlık mücadelesinin önderi Amilcar Cabral, 1921 yılında Cabo Verde’de doğdu

Ailesi varlıklıydı, sömürgeci Portekizlilerle ilişkileri vardı

Cabral bu sayede kültürlü bir eğitim ortamı içinde büyüdü

Yetişme dönemini belirleyen en önemli olaylar, İkinci Paylaşım Savaşı yıllarında, savaş koşulları ile birleşen kuraklıkların yol açtığı, binlerce kişinin ölümüne yol açan kıtlık ve Faşist Portekiz birliklerinin ırkçı baskıları olmuştur

1945 yılında Portekiz’in başkenti Lizbon’da kaydolduğu Yüksek Ziraat Okulu’nu 1951’de bitirip tarım mühendisi oldu

Öğrencilik yıllarında edebiyatla da ilgilenmeye başladı

Henüz Lizbon’dayken Centro de Estudos Africanos (Afrika Araştırmaları Merkezi) içinde ilk politik faaliyetlerine başlamıştı

Lizbon’da Portekiz Tarım İstasyonu’nda stajyer olarak çalışırken, Bissau’ya naklini yaptırdı

Bissau’ya gelen Amilcar Cabral, kısa sürede yasal olarak politik faaliyet yürütebilmenin olanaksızlığını kavradı ve 1956’da, ülkesinin kaderini değiştirecek olan tarihsel kararını vererek, arkadaşlarıyla birlikte Partido Africano de Idependência da Guiné e Cabo Verde’yi (Gine ve Capo Verde’nin bağımsızlığı İçin Afrika Partisi-PAIGC) kurdu

PAIGC’nin hedefi, ülkenin bağımsızlığa kavuşturulması, emperyalist güçlerle yapılan tüm anlaşmaların kaldırılması ve temel üretim araçlarının kamulaştırılmasıydı

1959 yılındaki 50 kişinin öldürülmesiyle sonuçlanan genel grevden sonra, 15 Kasım 1960’ta, PAIGC bir bildiriyle Portekiz’den, Portekiz Gine’si ile Cabo Verde Adalarına bağımsızlık vermesini, buradaki üslerini kaldırarak askeri gücünü çekmesini ve tüm siyasi tutukluların serbest bırakılmasını istedi

Elbette ki bildirinin, artan sömürgeci baskıdan başka hiçbir sonucu olmadı ve PAIGC’ın silahlı mücadele süreci de başlamış oldu

Sabotaj ve ani baskınlarla gelişen direniş, 1963’te PAIGC’nin örgütlediği bir halk ayaklanmasına dönüştü

1964’ün başında parti, ülkenin üçte birine egemen olmuş, programına uygun tarım kooperatifleri kurarak eğitim ve sağlık alanında ilk kez toplumsal çözümleri denemeye başlamıştı

Afrika’nın neredeyse tamamına yayılan diğer direnişçi güçlerden de destek alan parti, 1966’da ülkenin yarısını kontrolü altına almıştı

Sömürgecilerin “reform” aldatmacasını reddeden parti, 1972’de hakim olduğu topraklarda genel seçimleri gerçekleştirdi ve ilk ulusal halk meclisi toplandı

Çaresizlik içinde son günlerini yaşayan sömürgeciler, içinde bulunduğu güç durumdan kurtulabilmek için devrimin önderlerini hedef almayı seçti ve Amilcar Cabral, 20 Ocak 1973 gecesi Gine Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Konarkri’de sömürgeci Caetano rejiminin ajanları tarafından katledildi

Cabral’ın düşü ölümünden kısa bir süre sonra gerçekleşti ve Ulusal Halk Meclisi 1973’te cumhuriyeti ve bağımsızlığı ilan etti

Yeni devlet, aynı yılın Kasım ayında Birleşmiş Milletler tarafından tanındı

Faşist Salazar diktatörlüğünün Nisan 1974’te yıkılmasıyla, Portekiz de yeni devleti tanıdı

Cabral bütün hayatını, şiirle başlattığı, silahla südürdüğü mücadelesine adamış, özel hayatını, gündelik zevkleriyle aşklarını bu uğurda hiçe sayabilmiş ve mücadelesini inatla sürdürmüş bir önderdi

- Şiirlerinden:
Ada
İşte Sevgili Yurdum

- Yapıtlarından:
Gine'de Devrim: Bir Afrika Halkının Kurtuluş Mücadelesi
Son Konuşmalar: Kaynağa Dönüş

(alıntıdır)

08-03-2012	#5
Prof. Dr. Sinsi	Dünyadan Bir Şiir / Dünyadan Bir Şair Ada Anne, sen uykudayken, rüzgârla kırbaçlanmış, türkü söylerken bizi kuşatan sular ezgisini yitirmiş şarkıların sesinde yaşarsın çıplak ve unutulmuş ve kıraç Ada: Senin tepelerin ve vadilerin zamanın geçtiğinin farkında değil Onlar düşlerinde kaldı -çocuklarının düşlerinde- esmekte olan rüzgârların ve uçmakta olan tasasız kuşların Ada: Kızıl dünya biçimlendirdi bir tepe gibi sonsuzluğu! -taş kalpli yeryüzü- bütün gücüyle bağlarken rüzgârları engebeli uçurumlar önünü kesmekte tüm ufukların! Amilcar CABRAL Çeviri: Kenan HANOK ******** Amilcar CABRAL kimdir? - Yaşamı: Gine-Bissau’nun bağımsızlık mücadelesinin önderi Amilcar Cabral, 1921 yılında Cabo Verde’de doğdu Ailesi varlıklıydı, sömürgeci Portekizlilerle ilişkileri vardı Cabral bu sayede kültürlü bir eğitim ortamı içinde büyüdü Yetişme dönemini belirleyen en önemli olaylar, İkinci Paylaşım Savaşı yıllarında, savaş koşulları ile birleşen kuraklıkların yol açtığı, binlerce kişinin ölümüne yol açan kıtlık ve Faşist Portekiz birliklerinin ırkçı baskıları olmuştur 1945 yılında Portekiz’in başkenti Lizbon’da kaydolduğu Yüksek Ziraat Okulu’nu 1951’de bitirip tarım mühendisi oldu Öğrencilik yıllarında edebiyatla da ilgilenmeye başladı Henüz Lizbon’dayken Centro de Estudos Africanos (Afrika Araştırmaları Merkezi) içinde ilk politik faaliyetlerine başlamıştı Lizbon’da Portekiz Tarım İstasyonu’nda stajyer olarak çalışırken, Bissau’ya naklini yaptırdı Bissau’ya gelen Amilcar Cabral, kısa sürede yasal olarak politik faaliyet yürütebilmenin olanaksızlığını kavradı ve 1956’da, ülkesinin kaderini değiştirecek olan tarihsel kararını vererek, arkadaşlarıyla birlikte Partido Africano de Idependência da Guiné e Cabo Verde’yi (Gine ve Capo Verde’nin bağımsızlığı İçin Afrika Partisi-PAIGC) kurdu PAIGC’nin hedefi, ülkenin bağımsızlığa kavuşturulması, emperyalist güçlerle yapılan tüm anlaşmaların kaldırılması ve temel üretim araçlarının kamulaştırılmasıydı 1959 yılındaki 50 kişinin öldürülmesiyle sonuçlanan genel grevden sonra, 15 Kasım 1960’ta, PAIGC bir bildiriyle Portekiz’den, Portekiz Gine’si ile Cabo Verde Adalarına bağımsızlık vermesini, buradaki üslerini kaldırarak askeri gücünü çekmesini ve tüm siyasi tutukluların serbest bırakılmasını istedi Elbette ki bildirinin, artan sömürgeci baskıdan başka hiçbir sonucu olmadı ve PAIGC’ın silahlı mücadele süreci de başlamış oldu Sabotaj ve ani baskınlarla gelişen direniş, 1963’te PAIGC’nin örgütlediği bir halk ayaklanmasına dönüştü 1964’ün başında parti, ülkenin üçte birine egemen olmuş, programına uygun tarım kooperatifleri kurarak eğitim ve sağlık alanında ilk kez toplumsal çözümleri denemeye başlamıştı Afrika’nın neredeyse tamamına yayılan diğer direnişçi güçlerden de destek alan parti, 1966’da ülkenin yarısını kontrolü altına almıştı Sömürgecilerin “reform” aldatmacasını reddeden parti, 1972’de hakim olduğu topraklarda genel seçimleri gerçekleştirdi ve ilk ulusal halk meclisi toplandı Çaresizlik içinde son günlerini yaşayan sömürgeciler, içinde bulunduğu güç durumdan kurtulabilmek için devrimin önderlerini hedef almayı seçti ve Amilcar Cabral, 20 Ocak 1973 gecesi Gine Halk Cumhuriyeti’nin başkenti Konarkri’de sömürgeci Caetano rejiminin ajanları tarafından katledildi Cabral’ın düşü ölümünden kısa bir süre sonra gerçekleşti ve Ulusal Halk Meclisi 1973’te cumhuriyeti ve bağımsızlığı ilan etti Yeni devlet, aynı yılın Kasım ayında Birleşmiş Milletler tarafından tanındı Faşist Salazar diktatörlüğünün Nisan 1974’te yıkılmasıyla, Portekiz de yeni devleti tanıdı Cabral bütün hayatını, şiirle başlattığı, silahla südürdüğü mücadelesine adamış, özel hayatını, gündelik zevkleriyle aşklarını bu uğurda hiçe sayabilmiş ve mücadelesini inatla sürdürmüş bir önderdi - Şiirlerinden: Ada İşte Sevgili Yurdum - Yapıtlarından: Gine'de Devrim: Bir Afrika Halkının Kurtuluş Mücadelesi Son Konuşmalar: Kaynağa Dönüş (alıntıdır)**