William Shakespeare | Soneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

William ShakespeareSoneler | Soneler Hakkında Ek Bilgiler

«Bütün dünya bir sahnedir»

William Shakespeare

Alıntı:

TÜM SONELER / Talât Sait Halman

Alıntı:

Cem Yayınları / 1989

Shakespeare yeryüzünü baştan başa sahne olarak görmüş ve kendi sahnesine bütün yeryüzünü sokmağa çalışmıştır

Ama, hem oyun yazarı, hem şair olan Shakespeare'in bütün dünyası sahne değildi

Yaşantılarının birçoğunu trajedilerindeki ve komedilerindeki kişilerin sözleriyle dile getirmekle yetinmedi, şiirleriyle de açıkladı

Büyük yazarın iç dünyası, Sonelerindedir

Bu özlü şiirlerde, dramatik ses değil, lirik ses egemendir

Çoğu, derin duyguları, güçlü heyecanları, acıları ve sevinçleri anlatır

İngiliz şairi William Wordsworth Soneler için diyor ki:

«Bu anahtarla Shakespeare gönlünün kilidini açmıştır»

Onaltıncı yüzyılın sonlarında yazılmış olan Sonelerde, Shakespeare insan ruhunun birçok boyutlarını yansıtmış ve yaratmıştır

Baştan sona okunduklarında incceik sevgilerden yaman cinsel iştahlara kadar değişen bir gönül serüvenini anlattıkları görülüyor

Soneler, denebilir ki, İngilizcenin en ünlü şiir dizisidir

Hem de dünya aşk edebiyatınin en güzel örnekleri arasındadır

İngilizce, bu şiirlerde, gerek duygu ve düşünce derinliği

gerek söyleyiş zenginliği bakımından, ölümsüz bir yere ulaşmıştır

Sonelerin önemi, özellikle üç yönden büyüktür:

1 - Salt şiir olarak, Soneler'in çoğu, benzeri az bulunur güzelliktedir

Ünlü Hayyam çevirmeni Edward FitzGerald şu övgüyü boşuna yazmış olmasa gerek: «Soneleri titizlikle okuduğum güne kadar bana yarı-tanrı gibi göründüğü için Shakespeare'i yarı tanıdığımı söylersem yargımın aşırı olduğunu sanmam

»

2 - Soneler, Shakespeare'in iç dünyasının birçok yönlerine ışık tutmaktadır

Büyük İngiliz ozan ve eleştirmeni Samuel Taylor Coleridge'in oğluna Shakespeare'in kafasını anlamak için Sonelere başvurmasını salık vermesi bunun içindir

3 - Soneler, ünlü yazarın dramatik sanatçılığı ile lirik sesi arasında kesin bağlar kurduğu için de ilginçtir

Sonelerin tümünü başka herhangi bir dile aynı biçimle, aynı kafiye düzeniyle çevirmek, düşünülebilecek en zor çeviri işlerinden biridir

Nitekim, birçok dillerde, tüm Sonelerin çevirisi yoktur

En gözüpek çevirmenler bile, bu mihnetli işi üstlenmekten ürkmüş gibidirler

İngilizceden Türkçeye sone çevirisi, iki dilin yapısı ve ses düzeni birbirine hiç benzemediği ve vakit vakit ters düştüğü için, büyük zorluklar çıkarmaktadır

Belki de bu yüzden, Shakespeare'in oyunlarının üçte ikisi-bazıları altı yedi kez,- dilimize çevrildiği halde, Soneler genellikle ihmale uğramıştı

Tüm Sonelerin ilk çevirisi 1979 yılında Saadet Bozkurt ve Bülent Bozkurt tarafından yayınlandı

Titizlikle hazırlanmış olan ve orijinallere sadık kalan bu yararlı çalışmada:, çeviriler vezinsiz, kafiyesiz, düzyazı iledir, yer yer mısraların açıklamasını yapıyor gibidir; şiirsellikten çok uzaktır

Bence, şiirsellik yönünden,en başarılı örnekler arasında, Sabri Esat Siyavuşgil'in bir, Can Yücel'in iki sone çevirisi vardır

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	William Shakespeare \| Soneler \| Soneler Hakkında Ek Bilgiler William ShakespeareSoneler \| Soneler Hakkında Ek Bilgiler «*Bütün dünya bir sahnedir» William Shakespeare* Alıntı: TÜM SONELER / Talât Sait Halman Alıntı: Cem Yayınları / 1989 Shakespeare yeryüzünü baştan başa sahne olarak görmüş ve kendi sahnesine bütün yeryüzünü sokmağa çalışmıştır Ama, hem oyun yazarı, hem şair olan Shakespeare'in bütün dünyası sahne değildi Yaşantılarının birçoğunu trajedilerindeki ve komedilerindeki kişilerin sözleriyle dile getirmekle yetinmedi, şiirleriyle de açıkladı Büyük yazarın iç dünyası, Sonelerindedir Bu özlü şiirlerde, dramatik ses değil, lirik ses egemendir Çoğu, derin duyguları, güçlü heyecanları, acıları ve sevinçleri anlatır İngiliz şairi William Wordsworth Soneler için diyor ki: «Bu anahtarla Shakespeare gönlünün kilidini açmıştır» Onaltıncı yüzyılın sonlarında yazılmış olan Sonelerde, Shakespeare insan ruhunun birçok boyutlarını yansıtmış ve yaratmıştır Baştan sona okunduklarında incceik sevgilerden yaman cinsel iştahlara kadar değişen bir gönül serüvenini anlattıkları görülüyor Soneler, denebilir ki, İngilizcenin en ünlü şiir dizisidir Hem de dünya aşk edebiyatınin en güzel örnekleri arasındadır İngilizce, bu şiirlerde, gerek duygu ve düşünce derinliği gerek söyleyiş zenginliği bakımından, ölümsüz bir yere ulaşmıştır Sonelerin önemi, özellikle üç yönden büyüktür: 1 - Salt şiir olarak, Soneler'in çoğu, benzeri az bulunur güzelliktedir Ünlü Hayyam çevirmeni Edward FitzGerald şu övgüyü boşuna yazmış olmasa gerek: «Soneleri titizlikle okuduğum güne kadar bana yarı-tanrı gibi göründüğü için Shakespeare'i yarı tanıdığımı söylersem yargımın aşırı olduğunu sanmam» 2 - Soneler, Shakespeare'in iç dünyasının birçok yönlerine ışık tutmaktadır Büyük İngiliz ozan ve eleştirmeni Samuel Taylor Coleridge'in oğluna Shakespeare'in kafasını anlamak için Sonelere başvurmasını salık vermesi bunun içindir 3 - Soneler, ünlü yazarın dramatik sanatçılığı ile lirik sesi arasında kesin bağlar kurduğu için de ilginçtir Sonelerin tümünü başka herhangi bir dile aynı biçimle, aynı kafiye düzeniyle çevirmek, düşünülebilecek en zor çeviri işlerinden biridir Nitekim, birçok dillerde, tüm Sonelerin çevirisi yoktur En gözüpek çevirmenler bile, bu mihnetli işi üstlenmekten ürkmüş gibidirler İngilizceden Türkçeye sone çevirisi, iki dilin yapısı ve ses düzeni birbirine hiç benzemediği ve vakit vakit ters düştüğü için, büyük zorluklar çıkarmaktadır Belki de bu yüzden, Shakespeare'in oyunlarının üçte ikisi-bazıları altı yedi kez,- dilimize çevrildiği halde, Soneler genellikle ihmale uğramıştı Tüm Sonelerin ilk çevirisi 1979 yılında Saadet Bozkurt ve Bülent Bozkurt tarafından yayınlandı Titizlikle hazırlanmış olan ve orijinallere sadık kalan bu yararlı çalışmada:, çeviriler vezinsiz, kafiyesiz, düzyazı iledir, yer yer mısraların açıklamasını yapıyor gibidir; şiirsellikten çok uzaktır Bence, şiirsellik yönünden,en başarılı örnekler arasında, Sabri Esat Siyavuşgil'in bir, Can Yücel'in iki sone çevirisi vardır