Truva Tarihi Ve Savaşı

Troya Veya Eski Adıyla Truva




Hititçe: Vilusa ya da Truvisa,
Yunanca: Τροία, Troia veya Ίλιον, İlion,
Latince: Troia veya Ilium

Homeros tarafından yazıldığı sanılan iki manzum destandan biri olan İlyada'da bahsi geçen Troya savaşının geçtiği antik kent

Antik, İda Dağı'nın (Kaz Dağı) eteklerinde, Çanakkale il sınırları içinde yer alır 1870'lerde Alman amatör arkeolog Heinrich Schliemann tarafından Tevfikiye köyü civarında keşfedilen antik kentte çıkan eserler büyük oranda Türkiye, Almanya ve Rusyadadır

Köken Bilimi


Fransızcanın etkisiyle antik kentin bu dildeki "Troie" kelimesinin okunuşundan Türkçe' ye Truva olarak geçen kelime, günümüzde yerini "Troya"ya bırakmaya başlamıştır Ana gerekçe ise kentin tarihsel ve uluslararası alanda "Troia" olarak bilinmesi ve bu sözcüğün Türkçe doğru okunuşunun "Troya" olmasıdır Ama bu konu hala tartışmalıdır Özellikle eski belgelerde Truva adı yaygındır ve Truva Savaşı örneğinde olduğu gibi kimi adlandırmada yaygın ad hala Truva'dır

Tarihi Troya Bölgesi


Antik kent, Çanakkale merkez ilçesine bağlı Tevfikiye köyünün batısındadır (39°58′K, 26°13′D) Köyün eski adı olan "Hisarlık" nedeniyle, antik kentin yeri Hisarlık mevkii olarak da bilinir 1871 de amatör arkeolog Heinrich Schliemann tarafından keşfedilen antik şehrin kalıntılarında, ilerleyen zamanlarda gerçekleştirilen kazılar sonucu, aynı yerde yedi kez -farklı dönemlerde- kent kurulduğu ve farklı dönemlere ait 33 katman olduğu saptanmıştır




İlk olarak Efes ve Milet antik kentleri gibi denize yakın olan kent, Çanakkale Boğazının güneyinde bir liman kenti olarak kurulmuştur Zamanla Kara Menderes nehrinin kent kıyılarına taşıdığı alüvyaonlar nedeniyle denizden uzaklaşmış ve önemini yitirmişitr Bu yüzden yaşanan doğal felaketler ve saldırılar sonrasında yeniden iskan edilmeyip, terk edilmişitir






Truva Tarihi


Yaklaşık 5000 senelik tarihiyle Truva ( Troia , Troya) antik dönemlerden günümüze kadar varlığını koruyan, en önemli şehirlerden biridir

Stratejik konumu nedeniyle Truva yüzyıllar boyu birçok uygarlığın dikkatini çekmiştir Bu nedenle birçok istila ve savaşa ev sahipliği yapmıştır

Truva bölgesindeki kazılar, kendi içinde bir tarihi barındırır 1870 -1890 yılları arasında Heinrich Schliemann, Frank Calvert' in yardımlarıyla ilk kazıları gerçekleştirmiştir Bu kazılar bilimsel uygunluktan uzak, üstünkörü tekniklerle gerçekleştirilmiştir Maalesef Heinrich Schliemann aralıklarla süren kazıları sürecinde, meşhur Truva Hazinelerinin bir bölümünü beraberinde Berlin'e kaçırmıştır Bu hazineler Berlin'in Ruslar tarafından istilasında el değiştirmiş, şu an Moskova' da Pushkin Müzesinde gerçek sahibini beklemektedir

Hazinelerin diğer bölümü , İstanbul Arkeoloji Müzesinde, Troya adlı bölümde sergilenmektedir Bu hazinelerin bugün Kral Priamos devrinden en az 1000 yıl öncesine, yani Hisarlıktaki II Yerleşmeye ( Truva II) ait olduğu tahmin edilmektedir





Troya'da ele geçen bazı buluntular


Wilhelm Dörpfeld Truva 'daki ilk sistematik kazıların ve ilk ölçekli planın sahibidir Dörpfeld ' den sonra Truva kazılarını 1932-1939 yılları arasında Karl Blegen başkanlığındki ekip yürütmüştür 1988 yılından buyana, kazıları Almanya - Tubingen Üniversitesinden Profesör Manfred Korfman, Daimler Benz sponsorluğunda yürütmektedir Son yıllardaki sponsor firmalar arasında yer alan Siemens de değerli katkılarını esirgememiştir




Kazılar sonucu ortaya çıkan antik kentin duvarları


Tüm bu çalışmalar ışığında, tarihi olayların mukayesesi, seramik parçalar, yangın izleri, yapı tip ve özellikleri ve diğer detaylar incelenerek yapılan tarihlemeler sonucu, yedi ayrı kültürü temsil eden, dört mimari katın oluşturduğu üst üste kurulmuş dokuz yerleşme (şehir kalıntısı) saptanmıştır Bu yerleşmelerin dönemleri aşağıdaki gibi sıralanır:




Truva I ( Troia , Troya) (MÖ 3000 - 2500) --Truva II (MÖ 2500 - 2200) -- Truva III (MÖ 2200 - 2050 ) -- Truva IV ( MÖ 2052 - 1900 ) --- Truva V - (MÖ 1900 - 1800 ) -- Truva VI (MÖ 1800 -1300) -- Truva VI A (MÖ 1300 - 1260 ) --Truva VII B1 ( MÖ 1260 - 1190) -- Truva VII B 2 (MÖ 1190 - 1100) -- Truva VIII ( MÖ 700 - 350 ) -- Truva IX ( MÖ 350 - MS 400 )

Tunç ( Bronz) Çağında, MÖ 3000 ve 2000 arasında, Truva (Troya Troia) Avrupa ve Asya arasındaki stratejik konumu nedeniyle canlı bir kültür kenti, yerleşik tarım topluluklarını yöneten bir krallığın merkeziydi

MÖ 2500 - 2200 arasında kurulan Truva II, döneminin en gelişmiş uygarlık merkezi olmuş ve bir yangınla son bulmuştur Saldırılar sonucunda oluşan büyük yangınlar, Truva (Troia , Troya) da kurulan farklı dönemlere ait yerleşimlerin genelde sonunu hazırlamıştır




Wilhelm Dörpfeld Truva ( Troy, Troia, Truva) antik şehrinde gerçekleştirdiği kazılar sonucunda, Truva VI döneminin Homer'in meşhur İlyada destanındaki efsanevi Truva Savaşına ev sahipliği yaptığını iddia etmiştir Truva' da kazı çalışmarı gerçekleştirmiş diğer ünlü arkeolog Carl W Blegen ise, Truva savaşının Truva VI A dönemine ait olduğunu iddia etmektedir Efsanevi Truva Savaşı'nın sonunda çıkan büyük yangının sonucunda yine bir dönem daha kapanmıştır


Daha sonra yeniden imar edilen kent MÖ 1000 yıllarında başka bir yıkımla terk edilmiş ve uzunca bir dönem yerleşim gerçekleşmemiştir Truva VIII döneminde (MÖ 700 - 350 ), Midilli (Lesbos) ve Bozcaada (Tenedos) dan gelen Grek göçmenlerle, Truva yeniden canlanmıştır Bu dönemde İlion veya İlium ismiyle anılan Truva, aynı zamanda dinsel açıdan kutsal bir merkez olarak kabul görmüştür




MÖ 6 yüzyılın sonuna doğru bir dizi istilaya uğrayan Truva antik kenti sırasıyla; Persler, Büyük İskender, Selevkoslar, Pergamon Krallığı ve Romalıların egemenliğine geçmiştir Truva IX olarak bilinen son dönemin büyük çoğunluğu Roma imparatorluğunun yönetimi altında geçmiştir MÖ 85'te Romalıların yağmaladığı kenti, aynı yıl Romalı general Sulla yeniden onarmış, Augustus ve daha sonraki imparatorlarla Truva gelişimini sürdürmüştür





Amphitheatre-Tiyatro


Athena Tapınağı


Dönemin en önemli yapısı Athena Tapınağıdır Diğer önemli yapılardan bazıları, bouleuterion (meclis), tiyatro ve auditorium olarak sayılabilir MS 330'da Konstantinopolis (İstanbul) un ele geçirilmesi ve başkent ilan edilmesiyle, Truva zamanla gerilemiş ve eski dönemlerdeki önemini yitirmiştir
Kaynak: Wikipedia