|
Prof. Dr. Sinsi
|
Aşk,Tutku Ve Zekanın Sembolü: Kleopatra
Güzellik, aşk, tutku, entrika, zeka deyince akla gelen en önemli isimlerden biri o
Mısır'ın 9 dil bilen zeki kraliçesi, VII Kleopatra, kendinden önce gelen tüm Kleopatra'ları unutturdu ve bilinen tek Kleopatra olarak adını tarihe yazdırdı
İşte Kleopatra'nın ölüm yıldönümü bugün MÖ 69 ile MÖ 30 yılları arasında yaşayan bu efsanevi isim, kimine göre, o erkek delisi bir kadın; kimine göre ise, beyninde her türlü entrikanın dolaştığı kötü ruhlu bir kadındı
Peki kimdi gerçek Kleopatra? Onun hakkında duyduklarımız ve gördüklerimizin ne kadarı doğru?
Kleopatra, Büyük İskender'in kurduğu şehir olan İskenderiye'de doğdu Aslen Yunan olan Kleopatra, babası XI Ptolemaios`un vasiyeti üzerine kardeşi ile evlendi
O zamanlar Mısır'da egemen olan Yunanlılar Mısır toplumuna karışmamak için kendi soylarından olan kişilerle evleniyorlardı, bu da akraba evlilikleri özürlü insanların doğumuna yol açıyordu
Babası öldüğünde 18 yaşında olan Kleopatra tahta çıktı
Halkın içine girebilmek ve halkın kendisini benimsemesi için kendini Mısır dinine verdi Kardeşi tarafından iktidardan uzaklaştırılıp sürgüne yollandı
Kleopatra iktidara yanında büyük Roma diktatörü Sezar ile geri döndü
Kleopatra'nın bir halı içinde Sezar`ın sarayına girdiği ve bu büyük kralı kendine aşık ettiği rivayet ediliyor
Bu olaydan sonra kardeşi, kimsenin bilmediği bir sebeple Nil sularında boğuldu
Kardeşinin aradan çekilmesi ile Kleopatra tek başına iktidar koltuğuna oturdu
O sırada Sezar'dan bir çocuğu oldu ve minik Sezarion`u alıp Roma'ya gitti En büyük hayali, iki imparatorluğu birleştirip Büyük İskender'in de hayali olarak bilinen tüm dünyaya sahip olmaktı
MÖ 44'te Sezar ölünce bu hayallerini ertelemek zorunda kaldı
Sezar ölünce Roma İmparatorluğu, tahta çıkan Octavian (Sezar'ın yeğeni ve resmi evlatlığı) ve Marcus Antonius arasında ikiye ayrıldı
Doğu artık Marcus tarafından yönetilmekteydi ve ilk işi de Mısır'ı ziyaret oldu
Antonius ve Kleopatra'nın Dillere Destan Aşkı
Antonius Kleopatra'ya delice aşık oldu Kleopatra'nin Antonius'dan da iki kız çocuğu oldu
Bir süre Tarsus'da yaşadılar ve bu yıllarda Octavius`a savaş açtılar
Actium'da yapılan savaşta Kleopatra ve Marcus kaçmak zorunda kaldı
İskenderiye'deki sarayına dönen Kleopatra'nın kendisini bir kobraya sokturarak intihar ettiği rivayet edilir Kleopatra, öldüğünde 39 yaşındaydı
Lüks ve Şehvet Düşkünü Kleopatra
Romalı şair Horacius, Kleopatra'nın öldüğü gün "zafer flamalarının çıkartılıp, evlere asılmasını"önermişti
Aradan bin yıl geçmesine karşın, egemen kültür o denli etkin olmuştu ki, Dante bile onu "lüks ve şehvet düşkünü" olarak tanımlamıştı
Kuşkusuz, "Kleopatra miti"nde Hollywood'un payını da inkâr etmemek gerek
Gerek Cecil B De Mille'in 1934 yapımı "Kleopatra", gerekse de Joseph Mankiewicz'in dev prodüksiyonu, 4 Oscar ödüllü, 1963 yapımı "Kleopatra" filmi (Liz Taylor, Richard Burton ve Rex Harrison) bu miti daha da güçlendirdi
Her iki ünlü filmde de Mısır kraliçesi, erkekleri tuzağına düşüren, entrikalar çeviren ve rakiplerini zehirle ortadan kaldırmayı hedefleyen, tutkulu ve hırslı bir kadın olarak seyirciye sunulmuştu
Oysa gerçekte, VII Kleopatra, yani son Mısır kraliçesi ve son firavun, gerek karakter bakımından gerekse fiziksel açıdan, hiç de anlatıldığı gibi bir insan değildi
Sezar'dan olan çocuğu Sezarion'un bile kafasını uçurtacak kadar Kleopatra'dan nefret eden Octavius, bu mağrur kraliçeyi bir kez dize getirdikten sonra ailesinin kökünü kazımakla yetinmemiş, tüm sanatçılarını ve filozoflarını onu karalama kampanyası için harekete geçirmişti
Son yıllarda, ardı ardına Kleopatra üzerine yayımlanan araştırma, anı ve roman türü kitaplarda biraz daha objektiflik egemense de, "Kleopatra miti" ile ilgili yanlışların bazıları, bu eserlerde de varlığını sürdürüyor
Eskilino'lu Venüs
Gerçek Kleopatra nasıl bir insandı?
Her şeyden önce kısa boyluydu Vücudunun çok güzel olduğu söylenemezdi, ancak hatları düzgündü
Gözleri ve teni açık renkteydi Bütün bu özellikler aslında çok doğaldı Çünkü Kleopatra, bir Mısır kraliçesi olmasına karşın Yunan soyundan geliyordu
Kleopatra'nın fiziksel özelliklerinin en somut kanıtı ise, Sezar'ı daha 23 yaşındayken Roma'da ziyaret ettiği dönemde heykeltıraş Stefanos'a verdiği çalışma
"Eskilino'lu Venüs" olarak bilinen bu heykelin, Kleopatra'nın aslına en sadık heykeli olduğu, yaklaşık tüm bilim adamları tarafından kabul görüyor
Kleopatra'nın yüz yapısına ilişkin en iyi belge ise, Berlin Müzesi'nde korunan ve üstünde Kleopatra'nın resmi bulunan madeni para
Üçgen bir yüz hattına, iri ve uzun bir burna, dar bir alna sahip En tipik özelliği ise alt dudağı
Kalın ve etli alt dudağı, Ptolemaios Hanedanı'ndan geldiğinin en somut kanıtı
Karakterine gelince
Kraliçenin saray entrikaları konusunda uzman olduğunu herkes kabul ediyor Ancak unutmayalım ki, 18 yaşındayken kokuşmuş bir krallığın iplerini elinde tutuyordu
Üstelik, bütün bölgenin tek hakimi olan Romalılar'ı da göz ardı etmemek gerekiyor Bu bağlamda, kendisini her zaman ünlü Mısır firavunlarının varisi olarak görmesine rağmen, Kleopatra böylesine karmaşık dengelere sahip bir ortamda, Yunan geleneğinden gelen, gerçekçi ve ayakları yere basan bir politika izlemek zorunda kalmıştı
Entrikalar çevirmek, siyasal rakiplerini zehirlemek, komplolar kurmak ve ihanet, aslında Mısır kraliçesinin politik öncelikleri değildi
Bunların hepsi, İlkçağ'ın ve özellikle, Roma sarayının vazgeçilmez siyasal numaralarıydı
Ancak, Kleopatra'nın bunları yapmasının yanı sıra, çok büyük sulama kanalları inşa ettirdiğini, özellikle köylülerin yaşam düzeyini yükseltmek için önemli iyileştirmeler yaptığını, ne yazık ki çok az tarihçi yazıyor
Kleopatra, Petra kralı Abdül ve Romalı bir ressamla yaşadığı küçük birkaç kaçamak dışında, sevdiği insanlara (Sezar ve Antonius) hep sadık kaldı
O, zayıflamış Mısır Krallığı'nın, özellikle doğudan gelen Pers tehlikesi karşısında, Roma ittifakı olmadan, kendi başına varlığını koruyamayacağını görmüştü
Roma ile her zaman bir ittifak aradı Ama bunun, asla tam boyun eğme anlamına gelmemesi için çabaladıAmacı, Roma ile birlikte eski Mısır'ın, Firavunlar Mısırı'nın gücünü yeniden yaratmaktı
Büyük İskender'in hayali olan bu büyük imparatorluğun başına da, Sezar'dan olma oğlu Sezarion'u uygun görüyordu
Kleopatra gerçeği tablosunu, eğitimiyle tamamlayalım
Mısır kraliçesi, tarihçi Plutarkhos'un belirttiği gibi "güzel olmaktan çok, zeki ve kültürlüydü"
54 yaşının tüm olgunluğu ve şöhretinin zirvesini yaşayan Sezar'ı sadece güzelliğiyle baştan çıkardığını ileri sürmek, tarihi biraz zorlamak olur
Kleopatra, tam 9 dili mükemmel derecede konuşuyordu
Mısır'a 300 yıl boyunca hükmeden Ptolemaios Hanedanı'nın hükümdarları arasında Mısır diliyle konuşan tek kişi Kleopatra'ydı
Ötekiler, sarayda Yunanca konuşmayı tercih ederlerdi
Kleopatra efsanesine ilişkin mutlaka düzeltilmesi gereken son bir nokta da, engerek yılanıyla intihar etmesi
Rakotisli eski köle Eudomon'un ona gönderdiği incir sepetinin içinde bir yılan vardı, ama ölüm engerek yılanından değil, gerçek bir kral kobradan geldi
|