08-03-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Genel Türk Tarihi Kronolojisi (1299 - 1924)
1557 Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi
1557 Süleymaniye Külliyesi'nin açılışı
1558 Şakayık-ı Nu'maniye telifi
1558 Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanması
1559 Şehzade Bayezid ile Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması
1560 Cerbe'nin alınışı
1560-1600 Osman'ın Nakkaşhane'de faaliyet göstermesi
1561 Taşköprüzade'nin ölümü
1562 Osmanlı-Habsburg Sulhü
1563 Seydi Ali Reis, Ali B Hüseyin el-Katibi'nin ölümü
1565 Başarısız Malta kuşatması
1565 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
1566 Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II Selim'in cülusu
1567 Yemen isyanı
1568 Davud el-Antaki'nin Tezkire adlı eserini telif etmesi
1569 Astarhan seferi
1569 Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1569-1595 Lokman'ın şehnameci olarak vazife görmesi
1571 Kıbrıs fethinin ikmali
1571 İnebahtı hezimeti
1571 Mustafa B Ali el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin edilmesi
1574 Buğday Zaferi
1574 Tunus'un fethi
1574 Selimiye'nin açılışı
1574 II Selim'in vefatı ve III Murad'ın cülusu
1575 Münşeat'üs-Selatın'in III Murad'a takdimi
1575 Edirne'de, Sinan eliyle II Selim için Selimiye Camii'nin inşası
1577 Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578 Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması
1578 Fas'ta el-Kasrü'l-kebir Zaferi
1578 Kafkaslar'da hareket
1580 İlk İngiliz Ahidnamesi'nin verilişi
22 Ocak 1580 İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması
1583 Meşale Zaferi
18 Kasım 1583 Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St Benoit mektebini açmaları
1584-1588 Lokman'ın iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanması
1585 Tebriz'in alınışı
1585 Takiyüddin el-Rasıd'ın ölümü
1586 İlk Sikke tashihi
1587 Gürcistan harekatı
1588 Gence seferi
1588 Resm-i tashih-i sikke konulması
1588-1606 Bosnalı Mehmed'in saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife görmesi
1589 İkinci sikke tashihi
1590 Osmanlı-İran Antlaşması
1590 Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla %1 oranında ilave yapılması
1593 Osmanlı-Habsburg Savaşları
1595 Estergon'un düşüşü
1595 III Murad'ın vefatı, III Mehmed'in cülusu
1596 Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Zaferi
1598-1663 Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin inşası
1599 Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti (Elizabeth I 'in IV Mehmed'e gönderdiği org); Davud el-Antaki'nin ölümü
1600 Sikke tashihi
1601 Kanije Zaferi
1601 İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci
1603 Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması
1603 III Mehmed'in vefatı, I Ahmed'in cülusu
1603-1703 I Ahmed döneminden III Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre
1607 Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması
1609-1610 Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da
1612 Osmanlı-İran Antlaşması
1612 Hollandalılara ahidname verilmesi
1613 Ömer B Ahmed el-Ma'I el-Çulli'nin ölümü
1614 Ali B Veli B Hamza el-Mağribi'nin ölümü
1615 İran Savaşı'nın yeniden başlaması
1615 Revan Seferi
1617 I Mustafa'nın cülusu
1617 İstanbul'da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası
1618 I Mustafa'nın hal'I ve II Osman'ın cülusu
1618 Sikke tashihi
1621 II Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi)
1622 II Osman'ın katli ve I Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı
1623 I Mustafa'nın tahttan indirimesi ve IV Murad'ın cülusu
1624 Sikke tashihi
1629 Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile, yine "St Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması
1634 İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1635 IV Murad'ın Revan seferine çıkışı
1638 Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı
1638 Hekimbaşı Emir Çelebi'nin ölümü
1639 Osmanlı-İran sulhü : Kasrışirin Antlaşması
1640 IV Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi
1642 Hafız Osman'ın İstanbul'da doğuşu
1642-1698 Hattat Hafız Osman
1645 Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı
1648 İbrahim'in hal'ı, IV Mehmed'in cülusu
1648 Kandiye kuşatması
1650 Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri)
1656 Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması
1656 Çınar Vak'ası
1656 Köprülüler devrinin başlaması
1658 Katip Çelebi'nin ölümü
1660 Varad Kalesi'nin alınışı
1663 Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi
1664 St Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması
1666 Türk Divan edebiyatında sebk-ı Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü
1669 Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1670 Hekimbaşı Salih B Nasrullah B Sellüm'ün ölümü
1672 Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı
1672 Bucaş Antlaşması
1673 Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi
1676 Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması
1678 Ukrayna'da Çehrin seferi
1678 Hafız Osman'ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi
1680 Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N A Strungk'un Esther operası)
1682 Osmanlı-Rus Antlaşması
1682 Seyahatname'nin yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü
1683 II Viyana kuşatması ve büyük bozgun
1683 Ebu Abdullah Muhammed b Süleyman el-Fasi b Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü
1685 Uyvar'ın elden çıkışı
1685 Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı
1686 Budin'in düşüşü
1687 IV Mehmed'in tahttan indirilmesi, II Süleyman'ın cülusu
1687 Eğri Kalesi'nin düşüşü
1687 Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması
1688 Belgrad'ın elden çıkışı
1690 Kanije Kalesi'nin düşüşü
1690 Belgrad'ın geri alınışı
1690 Fransızların Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti
1691 Ebu Bekr Behram b Abdullah el-Dımaski'nin ölümü
1691 II Ahmed'in tahta çıkışı
1691 Salankamen bozgunu
1691 Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması
1695 II Ahmed'in ölümü
1695 II Mustafa'nın cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması
1697 Zenta bozgunu
1698 Şehremini Baruthanesi yangını
1698 Hafız Osman'ın İstanbul'da vefatı
1699 Karlofça Antlaşması'nın imzalanması
1700 Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması
1702 İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi
1702 Müneccimbaşı Ahmed Dede b Lütfullah'ın ölümü
1702 İstanbul Çuka İmalathanesi'nin faaliyetinin durdurulması
1703 Edirne Vak'ası
1703 III Ahmed'in tahta çıkışı
1703 "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması
1708 İstanbul'da Selanikli ustaların çalıştığı Çuka İmalathanesi'nin kurulması
1709 Tersane içinde bir "lengerhane" yapımı
1711 Prut Zaferi ve Barışı
1711 Rıdvan b Abdullah el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü
1713 "Zincir" altının çıkarılması
1715 Venedik'e savaş açılması ve Mora Seferi
1716 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı
1716 "Fındık" altınının piyasaya çıkarılması
1718 Pasarofça Antlaşması
1718 Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü
1718-1730 İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu Atrabu'l Asar'ı)
1720 İstanbul'da devlet tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması
1720 Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III Ahmed tarafından Lehistan'a)
1720 III Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721 Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi
1723 İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
1724-1725 Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence'nin alınışı
1726 İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1727-1839 Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi
1729 "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
1730 Yanyalı Mehmed Esad b Ali b Osman'ın ölümü
1730 Patrona Halil isyanı, III Ahmed'in hal'i, I Mahmud'un cülusu
1732 Osmanlı-İran barışı
1733 İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
1733 Kefe Mukataası'nın, İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi
1735 Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
1736 Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1736 Abdullah b Ebi Bekr b Süleyman el-Maraşi'nin ölümü
1739 Belgrad Antlaşması
1739 Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
1742 Ömer Şifai'nin ölümü
1743 Osmanlı-İran Savaşı'nın yeniden hızlanması
1745 Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
1746 Osmanlı-İran barışı
1747 Humbaracıbaşı Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü
1748 Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi'ne katılması
1748-1755 İstanbul'da I Mahmud ve III Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi
1751 Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
1754 I Mahmud'un ölümü, III Osman'ın cülusu
1757 III Osman'ın ölümü, III Mustafa'nın cülusu
1757-1758 Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması
1758 Mustafa Rakım'ın Ünye'de doğuşu
1760 (1173) Abbas Vesim Efendi b Abdurrahman b Abdullah'ın ölümü
1766 Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması
1768 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
1770 Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi
1770-1776 Fransız Subayı Baron de Tatt'un İstanbul'da bulunması
1771 Kırım'ın işgali
1772 Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
1773 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu
1773-1774 Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
1774 Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü
1774 Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması
21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması
29 Nisan 1775 Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın kurulması
1776 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde, yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi
10 Mart 1779 Aynalıkavak Tenkihnamesi
1780 Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu
1781 Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi
1783 Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
1784 Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784 Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri
8 Ocak 1784 Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması
1787-1788 İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
17 Ağustos 1787 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı
9 Şubat 1788 Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi
1789 Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü
Ocak 1789 Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
7 Mayıs 1789 I Abdülhamid'in ölümü ve III Selim'in tahta çıkması
11 Temmuz 1789 Osmanlı-İsveç ittifakı
1790 İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b Mustafa b Mahmud'un ölümü
31 Ocak 1790 Osmanlı-Prusya ittifakı
27 Temmuz 1790 Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması Reichenbach Konvansiyonu
18 Eylül 1790 Yergöğü Mütarekesi
Ekim - Kasım 1790 Kili ve İsmail Kaleleri'nin Rusya tarafından zaptı
1791-1799 Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III Selim zamanı)
4 Ağustos 1791 Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi Ziştovi Antlaşması
11 Ağustos 1791 Rus Savaşı'nın sonu Kalas Mütarekesi
1792 Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792 III Selim devrinde 100'lük guruş basılması
10 Ocak 1792 Kırım'ın Rusya'ya bırakılması
10 Ocak 1792 Yaş Antlaşması
1793 Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
1793 Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
1793 Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in III Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshası
1793 Zahire Nezareti'nin kurulması
1793-1794 Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794 Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
1795 Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III Selim'e gönderdiği)
1795 Zahire Hazinesi'nin kurulması
1797 Mühendishane'de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi
1797 Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
1797 Pazvandoğlu isyanı
1797 Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları
17 Eylül 1797 Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması
1798 Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı
3 Ocak 1798 Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı
1 Temmuz 1798 Fransa'nın Mısır'a saldırması
3 Eylül 1798 Fransa'ya savaş ilanı
1799 Neticesiz dış istikraz teşebbüsü
5 Ocak 1799 Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak
Şubat 1799 Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi
Mayıs 1799 Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi
Ağustos 1799 Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı
1800 Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması
Mart 1800 Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları
1801 Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü
Ağustos 1801 Mısır'ın tahliyesine dair mütareke
|
|
|