Ülkü Adatepe - Atatürk'ün En Küçük Manevi Kızı

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

Ülkü Adatepe
Atatürk'ün en küçük manevi kızı

Ülkü Adatepe , Atatürk’ün en küçük manevi kızı

Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın evlatlık kızı Vasfiye Hanım ile Fransızca öğretmeni ve gar şefi Mehmet Tahsin Çukurluoğlu'nun kızıdır

Atatürk, doğumundan önce ister kız olsun, ister erkek olsun Ülkü isminin verilmesini istediği Ülkü’yü, bebekliğinden 6 yaşına kadar Çankaya Köşkü’ne yanına almıştır

Kendisi 6 yaşında iken manevi babası Atatürk hayatını kaybedinceye değin ona yurt gezilerinde eşlik etmiş ve onun kalbinde büyük bir yer edinmiştir

Şimdide Atatürk’ün Başyaveri Cevat Abbas Gürer’in ağzından Ülkü’yü dinleyelim:

''Ülkü’nün anası Bayan Vasfiye asırlardan beri Tunka kıyılarından güneye doğru inen Türk ailelerinin yavruları arasında kimsesiz kalmış bir yavrucağızdı

Onu Selanik’te Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım himayesine almış o zamanlar Ülkü kadar küçük ve masum olan Vasfiye’ye şefkat kucağını açmıştı

Vasfiye de bütün Türkler’de olduğu gibi selabetli bir yaradılışın terbiye ve metaneti vardı

Evin çocuğu gibi muamele gören bu küçük kızcağızı Zübeyde hanım gün geçtikçe daha fazla seviyordu

Vaktaki Atatürk’ün annesi vefat etti, Vasfiye’de Makbule Hanım’ın yanında kaldı

Aradan geçen zaman içinde evvelce küçük bir yavru olan Vasfiye büyümüş gelişmiş evlenmek çağına ermişti

H er aceminin yapacağı veçhiyle o da sayın Makbule Boysa’nın iznini almadan evlenmiş fakat mutlu olamamıştı

Bu suretle Vasfiye’yi Atatürk ailesi yıllarca kaybetmişti

Uzun yıllar sonra bir gün komşusu bir bayanın delaletiyle Vasfiye Dolmabahçe Sarayı’na beni görmeye gelmişti, fakat kendisi mahcubiyetinden lafa hiç karışmıyor adeta arkadaşı ona tercümanlık yapıyordu

Vasfiye, bir ara evlilik hayatının ağırlığı her gün muhtelif evlerde ağır hizmetlerin mukabili olarak verilen ücretlerin bile elinden alındığı ve bu hallere ahlakını korumak uğruna katlandığını ağlayarak anlattı ve Atatürk’e iltica ettiğini bildirmemi rica etti

Beni müteessir eden Vasfiye’nin elem ve ıstıraplarını hikaye ettiğim zaman Atatürk mütehassis oldular çok sevdiği annesinden yadigar kimsesiz bu zavallı kadını himayelerine aldılar

Vasfiye’nin izdivacının ilk senesinde Ülkü dünyaya geldi

İstasyonda küçük ve kasvetli bir evde doğan Ülkü daha altı aylık iken büyük bir sevgiyle Atatürk’e bağlanmıştı

Ana ve babasını tanıdığı kadar Atatürk’ü de tanıyordu

Her gördüğünde kollarına atılmak istiyordu

Ülkü’nün bu sokulganlığı mukabelesiz kalmıyordu

Atatürk ve Ülkü Geziden dönerken - 1936

Büyük Ata’nın kucağında dakikalarca kalır saat ve kordonu ile saatlerce oynardı saati kulağına götürmeyi de bellemişti

ülkü aylarını doldurdukça gittikçe Atatürk’e bağlanıyordu, bir yaşını tamamladıktan sonra ebedi şefe daha ziyade yanaşmak ondan ayrılmamak ister her tesadüfünde Atatürk’e bir şeyler anlatmak için yarım yamalak sözlerine masumane işaretler katardı fakat saatle de oynamayı unutmazdı

Atatürk küçük Ülkü’nün her hareketinden hoşlanırdı, hele her zaman saati unutmamasını ve dinlemesini kuvvetli hafızasına verirdi

Gün geçtikçe Atatürk Ülkü’yü artan bir muhabbetle sevmeye başlamıştı

Atatürk aslında küçük çocuk sevmezdi denebilir ki ilk sevdiği küçük çocuk Ülkü’dür bildiğimin aksine olan bu muhabbet merakımı mucip oluyordu

Bir gün Atatürk’ün Ülkü’ye muhabbetinin neden ileri geldiğini sordum

Cevaben; “zekayı takdir ederim, bu çocukta kıymetli bir zekilik görmekteyim, Ülkü ile onun için alakadar oluyorum” dedi

İşte ebedi Şefin Ülkü’ye olan muhabbetinin sebebi budur

Florya - 1936

Aylar yıllar geçiyor Ülkü’de büyüyordu

Masumane sözlerini şirin halleriyle ikmal eden küçük Ülkü ile meşgul olmak Atatürk için bir zevk oluyordu

Ankara’nın belli başlı gidilecek yerlerinden biri olan, kendi elleriyle ihya edilmiş bulunan orman çiftliğine gidildiği vakit mutlaka Ülkü’yü ziyaret ederdi

Atatürk ve Ülkü Orman Çiftliğinde

Atatürk Ülkü’yü otomobiline alır yanına oturtur ona büyük bir adam muamelesi yapardı

Ebedi şef Ülkü’nün bütün arzularını yerine getirmek isterdi, hatta ne kadar çocukça olsa bile

Mesela yaramaz Ülkü bir ara artist olma hevesini gösterdi

Atatürk bu sanatı takdir ettiği için kabil olsaydı Ükü’yü yetişmiş bir kız gibi tiyatro ve dans okuluna hemen verecekti, fakat Ülkü’nün çok küçük olması münasebetiyle arzusunun yerine getirilemeyeceği tabii ise de Atatürk’ün bu arzuları yapamadığından üzüldüğünü hayretle görmüştüm

Atatürk Ülkü ile Resim-Heykel Sergisinde (20

09

1937)

Ülkü bir ara paratifodan rahatsızlandı

Dolmabahçe’de büyük bir ihtimamla tedavi altına alındı

O mevsimde Florya’da kalan Atatürk’ün her gün ülkü’yü ziyaret etmekte olduğunu görüyorduk

Ülkü’nün yanına evvela Atatürk giriyor hatırını sorduktan sonra inceden inceye sıhhatini vaziyetini tetkik ediyordu

Ve ülkünün arzusu yoklanarak müsaadesi alınır bizler sıra ile büyük muhabbet taşıyan küçük hastanın hal ve hatırını sormak üzere yanına girerdik

Atatürk huzurlu ve sükunlu zamanlarında uzunca ve düzenli uyurdu

Mühim meseleler ve kararlar muvacehesinde kaldığı zaman veya muharebe günlerinde uyumazdı

Hele Türk milletine benliğini Türk’ün asaletini ve yapma yaratma kuvvet ve kudretini tanıtmak içlin kati delilleriyle meydana çıkarmak ve onu tespit etmek azmiyle koyulduğu fasılasız Türk tarihiyle, bütün dillerin kaynağı ona Türk’ün geniş ve zengin lehçelerinden ana dil Türkçe’yi yurdun aydınlarıyla halk tabakasının konuşacağı ve yazacağı kapsamlı bir Türk dili yapmak ve onu bütün asaletiyle dört bucağa yaymak kararıyla yıllarca süren dahiyane çalışmalarında ise birbiri ardınca üç dört gece uyumadığı görülürdü

Atatürk’ün uyku saatini geçtiği zamanlar Ülkü meraklı masum bir hassasiyetle atamızın yatak odasının kapısına gider kasten gürültü patırtı yaparak uyandırırdı

Yaramaz Ülkü gürültüsüyle uyandırdığı Atatürk’e “Çok uyudun Atatürk artık kalk” derdi

Ülkü’nün bu samimi arzusunu Atatürk güler yüzle karşılardı

Büyük adamı uyandırmak cesaretini taşıyan yalnızca Ülkü’ydü

Atatürk son zamanlarda gezdiği ve gittiği yerlere çok sevdiği Ülkü’sünü de beraber götürürdü

Atatürk, Ülkü ve Başyaveri Cevat Abbas Gürer

Ülkü’yü halk arasında söyletmekten, kazaska, zeybek oynatmaktan ve akrobatik hareketler yapmasından zevk alırdı

Ülkü coştuğu zaman cıva kadar seyyal kabiliyetler gösterdikçe Atatürk sonsuz zevk duyar ve takdirlerinle ve iltifatlarına gark ettiği Ülkü’sünün başına titrerdi

Hatta bir defa iltifat “bu çocuğa bir şey olursa bana çok dayanılmaz acılar verir” demişti

Böylece Ülkü’ye olan şiddetli muhabbetlerini açıklamışlardı

Atatürk’e bütün bunları yaptıran, her yıl geçtikçe Ülkü’sünün artan inkişaf eden zekasıydı

Atatürk’ün hastalığı esnasında bile bütün muhalefetlere rağmen Ülkü çok düşkün olduğu ebedi şefin yanına fırsat düşürerek girerdi

Hatır sormaya gelen bu sevgili küçük ziyaretçi her vakit sevinçle karşılanırdı

''

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ülkü Adatepe - Atatürk'ün En Küçük Manevi Kızı Ülkü Adatepe Atatürk'ün en küçük manevi kızı Ülkü Adatepe , Atatürk’ün en küçük manevi kızı Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın evlatlık kızı Vasfiye Hanım ile Fransızca öğretmeni ve gar şefi Mehmet Tahsin Çukurluoğlu'nun kızıdır Atatürk, doğumundan önce ister kız olsun, ister erkek olsun Ülkü isminin verilmesini istediği Ülkü’yü, bebekliğinden 6 yaşına kadar Çankaya Köşkü’ne yanına almıştır Kendisi 6 yaşında iken manevi babası Atatürk hayatını kaybedinceye değin ona yurt gezilerinde eşlik etmiş ve onun kalbinde büyük bir yer edinmiştir Şimdide Atatürk’ün Başyaveri Cevat Abbas Gürer’in ağzından Ülkü’yü dinleyelim: ''Ülkü’nün anası Bayan Vasfiye asırlardan beri Tunka kıyılarından güneye doğru inen Türk ailelerinin yavruları arasında kimsesiz kalmış bir yavrucağızdı Onu Selanik’te Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım himayesine almış o zamanlar Ülkü kadar küçük ve masum olan Vasfiye’ye şefkat kucağını açmıştı Vasfiye de bütün Türkler’de olduğu gibi selabetli bir yaradılışın terbiye ve metaneti vardı Evin çocuğu gibi muamele gören bu küçük kızcağızı Zübeyde hanım gün geçtikçe daha fazla seviyordu Vaktaki Atatürk’ün annesi vefat etti, Vasfiye’de Makbule Hanım’ın yanında kaldı Aradan geçen zaman içinde evvelce küçük bir yavru olan Vasfiye büyümüş gelişmiş evlenmek çağına ermişti H er aceminin yapacağı veçhiyle o da sayın Makbule Boysa’nın iznini almadan evlenmiş fakat mutlu olamamıştı Bu suretle Vasfiye’yi Atatürk ailesi yıllarca kaybetmişti Uzun yıllar sonra bir gün komşusu bir bayanın delaletiyle Vasfiye Dolmabahçe Sarayı’na beni görmeye gelmişti, fakat kendisi mahcubiyetinden lafa hiç karışmıyor adeta arkadaşı ona tercümanlık yapıyordu Vasfiye, bir ara evlilik hayatının ağırlığı her gün muhtelif evlerde ağır hizmetlerin mukabili olarak verilen ücretlerin bile elinden alındığı ve bu hallere ahlakını korumak uğruna katlandığını ağlayarak anlattı ve Atatürk’e iltica ettiğini bildirmemi rica etti Beni müteessir eden Vasfiye’nin elem ve ıstıraplarını hikaye ettiğim zaman Atatürk mütehassis oldular çok sevdiği annesinden yadigar kimsesiz bu zavallı kadını himayelerine aldılar Vasfiye’nin izdivacının ilk senesinde Ülkü dünyaya geldi İstasyonda küçük ve kasvetli bir evde doğan Ülkü daha altı aylık iken büyük bir sevgiyle Atatürk’e bağlanmıştı Ana ve babasını tanıdığı kadar Atatürk’ü de tanıyorduHer gördüğünde kollarına atılmak istiyordu Ülkü’nün bu sokulganlığı mukabelesiz kalmıyordu Atatürk ve Ülkü Geziden dönerken - 1936 Büyük Ata’nın kucağında dakikalarca kalır saat ve kordonu ile saatlerce oynardı saati kulağına götürmeyi de bellemiştiülkü aylarını doldurdukça gittikçe Atatürk’e bağlanıyordu, bir yaşını tamamladıktan sonra ebedi şefe daha ziyade yanaşmak ondan ayrılmamak ister her tesadüfünde Atatürk’e bir şeyler anlatmak için yarım yamalak sözlerine masumane işaretler katardı fakat saatle de oynamayı unutmazdı Atatürk küçük Ülkü’nün her hareketinden hoşlanırdı, hele her zaman saati unutmamasını ve dinlemesini kuvvetli hafızasına verirdiGün geçtikçe Atatürk Ülkü’yü artan bir muhabbetle sevmeye başlamıştı Atatürk aslında küçük çocuk sevmezdi denebilir ki ilk sevdiği küçük çocuk Ülkü’dür bildiğimin aksine olan bu muhabbet merakımı mucip oluyordu Bir gün Atatürk’ün Ülkü’ye muhabbetinin neden ileri geldiğini sordum Cevaben; “zekayı takdir ederim, bu çocukta kıymetli bir zekilik görmekteyim, Ülkü ile onun için alakadar oluyorum” dedi İşte ebedi Şefin Ülkü’ye olan muhabbetinin sebebi budur Florya - 1936 Aylar yıllar geçiyor Ülkü’de büyüyordu Masumane sözlerini şirin halleriyle ikmal eden küçük Ülkü ile meşgul olmak Atatürk için bir zevk oluyordu Ankara’nın belli başlı gidilecek yerlerinden biri olan, kendi elleriyle ihya edilmiş bulunan orman çiftliğine gidildiği vakit mutlaka Ülkü’yü ziyaret ederdi Atatürk ve Ülkü Orman Çiftliğinde Atatürk Ülkü’yü otomobiline alır yanına oturtur ona büyük bir adam muamelesi yapardı Ebedi şef Ülkü’nün bütün arzularını yerine getirmek isterdi, hatta ne kadar çocukça olsa bile Mesela yaramaz Ülkü bir ara artist olma hevesini gösterdi Atatürk bu sanatı takdir ettiği için kabil olsaydı Ükü’yü yetişmiş bir kız gibi tiyatro ve dans okuluna hemen verecekti, fakat Ülkü’nün çok küçük olması münasebetiyle arzusunun yerine getirilemeyeceği tabii ise de Atatürk’ün bu arzuları yapamadığından üzüldüğünü hayretle görmüştüm Atatürk Ülkü ile Resim-Heykel Sergisinde (20091937) Ülkü bir ara paratifodan rahatsızlandıDolmabahçe’de büyük bir ihtimamla tedavi altına alındı O mevsimde Florya’da kalan Atatürk’ün her gün ülkü’yü ziyaret etmekte olduğunu görüyorduk Ülkü’nün yanına evvela Atatürk giriyor hatırını sorduktan sonra inceden inceye sıhhatini vaziyetini tetkik ediyordu Ve ülkünün arzusu yoklanarak müsaadesi alınır bizler sıra ile büyük muhabbet taşıyan küçük hastanın hal ve hatırını sormak üzere yanına girerdik Atatürk huzurlu ve sükunlu zamanlarında uzunca ve düzenli uyurdu Mühim meseleler ve kararlar muvacehesinde kaldığı zaman veya muharebe günlerinde uyumazdı Hele Türk milletine benliğini Türk’ün asaletini ve yapma yaratma kuvvet ve kudretini tanıtmak içlin kati delilleriyle meydana çıkarmak ve onu tespit etmek azmiyle koyulduğu fasılasız Türk tarihiyle, bütün dillerin kaynağı ona Türk’ün geniş ve zengin lehçelerinden ana dil Türkçe’yi yurdun aydınlarıyla halk tabakasının konuşacağı ve yazacağı kapsamlı bir Türk dili yapmak ve onu bütün asaletiyle dört bucağa yaymak kararıyla yıllarca süren dahiyane çalışmalarında ise birbiri ardınca üç dört gece uyumadığı görülürdü Atatürk’ün uyku saatini geçtiği zamanlar Ülkü meraklı masum bir hassasiyetle atamızın yatak odasının kapısına gider kasten gürültü patırtı yaparak uyandırırdı Yaramaz Ülkü gürültüsüyle uyandırdığı Atatürk’e “Çok uyudun Atatürk artık kalk” derdi Ülkü’nün bu samimi arzusunu Atatürk güler yüzle karşılardı Büyük adamı uyandırmak cesaretini taşıyan yalnızca Ülkü’ydü Atatürk son zamanlarda gezdiği ve gittiği yerlere çok sevdiği Ülkü’sünü de beraber götürürdü Atatürk, Ülkü ve Başyaveri Cevat Abbas Gürer Ülkü’yü halk arasında söyletmekten, kazaska, zeybek oynatmaktan ve akrobatik hareketler yapmasından zevk alırdı Ülkü coştuğu zaman cıva kadar seyyal kabiliyetler gösterdikçe Atatürk sonsuz zevk duyar ve takdirlerinle ve iltifatlarına gark ettiği Ülkü’sünün başına titrerdiHatta bir defa iltifat “bu çocuğa bir şey olursa bana çok dayanılmaz acılar verir” demişti Böylece Ülkü’ye olan şiddetli muhabbetlerini açıklamışlardı Atatürk’e bütün bunları yaptıran, her yıl geçtikçe Ülkü’sünün artan inkişaf eden zekasıydı Atatürk’ün hastalığı esnasında bile bütün muhalefetlere rağmen Ülkü çok düşkün olduğu ebedi şefin yanına fırsat düşürerek girerdi Hatır sormaya gelen bu sevgili küçük ziyaretçi her vakit sevinçle karşılanırdı''