|
Prof. Dr. Sinsi
|
10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları
10 Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 10-11-12-13-14
0Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları[/url]
SAYFA 10:
1- B
2- D
3- edebi eserler tarihi olayları yansıtır ve bilgi verir
4- D, D, Y
5- uygarlık tarihini, atom bombasının atılmasını
6- edebi eselerden hareketle bir milletin duygu ve düşüncede geçirdiği
evreleri inceler: edebiyat tarihi
Toplumların yaşadıkları olayları sebep-sonuç ilişkisi içinde inceler: tarih
Toplumların yaşamlarını her bakımdan inceler: uygarlık tarihi
Fikir duygu ve hayallerin söz veya yazı ile edebi şekilde ifade edilme sanatıdır: edebiyat
SAYFA 11:
1-a) tarihi daha iyi öğrenebilmek için dönemlere ayrılmıştır Tüm dünyayı etkilediği için bu olaylar kullanılmıştır
b) evet
SAYFA 12:
1-a) göç destanı
Kişiler: Uygur sultanı
Zaman: Uygurlar dönemi
Mekan: turfan, selenge, tola ırmakları ve çin
Mitolojik unsurlar kullanılmıştır ve olağanüstüdür
Zihniyet: gelenek görenekleri, savaşları, akrabalıkları, yaşayışları görülüyor
Kıssa-i Yusuf:
Yapı: beyitlerle yazılmıştır Mesnevidir Aruz ölçüsü kullanılmıştır HzYusufun hayatı anlatılmıştır
Dil ve anlatım: islamiyetin etkisiyle ortaya çıkan Osmanlı Türkçesi
Zihniyet: İslam kültürünün edebiyata yansıması
Araba sevdası:
Yapı: bihruz beyin hayatı Batılılaşmanın etkisi Bihruz beyin evinde geçmiş bir metin
Dil ve anlatım: batı kültüründen etkilenerek yazılmış Düz yazı
Zihniyet: Tanzimat dönemiyle batılılaşmanın etkisi
b) destan: İslamiyet öncesi dönem
mesnevi: İslami dönem
roman: batı etkisinde gelişen türk edebiyatı dönemi
SAYFA 13:
2- a) gazel:
Beyitlerle yazılmıştır Aruz ölçüsü kullanılmıştır Dili ağırdır Yabancı kelimeler çoktur Divan edebiyatı ürünüdür
Koşma:
Dörtlüklerle yazılmıştır Hece ölçüsü kullanılmıştır Dili sadedir Aşık tarzı halk edebiyatı ürünüdür
b) halk edebiyatı halka divan edebiyatı ise okumuşlara hitap eder
SAYFA 14:
1- E
2- D
3- D
4- mesnevi: beyit
Roman: batı uygarlığı
Destan mitolojik öğeler
5-D, D, Y
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 15-17-18-19-20
SAYFA 15:
1- E
2- E
3- E
4- D, D, D
5- tercümanı ahval, batı etkisinde gelişen türk edebiyatı, şiir ve inşa
6- D
7- C
8- İslamiyet öncesi türk edebiyatı: Şamanizm, yuğ, göktanrı, bozkurt
İslami dönem türk edebiyatı: tasavvuf, kaside, minyatür, aruz
Batı etkisinde gelişen türk edebiyatı: roman, opera, gazete, batılılaşma
9- D
10- A
11- D
12- yaşadığı dönemin etkisinde kaldığı için
13- C
SAYFA 17:
1- geçim kaynakları hayvancılık Yaşam biçimleri göçebelik
2- a) insanlar olayları hep bir bahane bularak ondan olduğuna inanıyorlar ve olayları böyle kapatıyorlar
b) uzayda yaşam olup olmadığını merak ediyorlar
SAYFA 18:
1- a) parçalarda belli oluyor
b) olağanüstü nitelikleri ortaya koyuyor
c) çözüm bulamadıkları konulara olağanüstülük katmışlardır
SAYFA 19:
2- destanları milletler dilden dile yaşatıyorlar Her millet bir destan dönemi yaşamıştır
SAYFA 20:
1- E
2- D, D, D, Y
3- C
4- mitolojik
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 21-23-24-25
SAYFA 21:
Hazırlık sorusu: nesilden nesile ağızdan ağza aktarılarak günümüze ulaşmıştır Bir de kaşarlı mahmutun divan-ı lügatit türk adlı kitabında yazmaktadır
SAYFA 23:
1- ergenekondan çıkmak için yol aramaları ve çıkmaları
Börtö çenenin bütün boylara haber göndererek ergenekondan çıktıklarını haber vermeleri
Tatarlarla tekrar savaşıp kazanmaları
2- a) vergi alınmış, devlet yapısı güçlüymüş
Zihniyet: bağımsızlık için uğraşmaları
Hayvancılıkla uğraşıyorlarmış Çadırları ve sürüleri varmış
b) Türkler kağanlar tarafından yönetiliyormuş Göçebelikten yerleşik hayata geçmişler Savaşçı bir millet
3- nevruz bayramı
SAYFA 24:
1- A
2- D
3- Y, D, D
4- sözlü edebiyat ürünleri söylendikleri dönemin özelliklerini taşır Geçmiş dönemlerin yaşam biçimleriyle ilgili bilgi verir Bundan dolayı türk kültürü için önemlidir
5- sözlü edebiyat ürünü: destan
Türk destanlarındaki ortak motif: demir
Ergenekondan çıkış günü: nevruz
6- mitolojik, mit
Etkinlik:
Kam: büyücü, doktor
Baksı: büyücü, doktor
Ozan: halk şairi
Şaman: din adamı
SAYFA 25:
1- sevindikleri zaman insanlar dışa dönük olurlar Mutluluklarını belli ederler Yüzleri güler Ölümler karşısında üzülürler ve içlerine kapanırlar
2- ağıt ve mersiye de ölüm karşısında duyulan duygudan bahsedilmiştir Gazel ve güzelleme de aşktan bahsedilmiştir
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 27-28-29
SAYFA 27:
1- a) ölüm, acı, yas, son
b) bunu yapması kolay yaparsınız
c) inanmadıklarını göstermek için
2- a)
1 dörtlük: -dı mu, -di mü: redif , -l: yarım uyak
2 dörtlük: -tur, -tür: redif
3 dörtlük: -ok: redif
4 dörtlük: -rup, -rıp: redif
5 dörtlük: -yu, -yü: redif
6 dörtlük: -dı, -di: redif
7 dörtlük: -dı, -di: redif
8 dörtlük: -dı, - di: redif
9 dörtlük: -çıdı: redif, -n: yarım uyak
b) ölçü: 7li hece ölçüsü, kalıp: 4+3
c) anlamı kuvvetlendirir
ç) tema: alp er tunganın ölümü, konu: ölüm
3- deyimler:
- bent, benzi sarardı
- öç almak
- feryat etmek
- yarayı deşmek
- niyet etmek
4- a)
Kişileştirme:
- dağların başı (bile) kertilir
- felek iyice zayıfladı
Benzetme:
- erkekler kurtlar gibi hep birlikte uluyor
- (yüzlerine) safran sürülmüş (sanırsınız)
Abartma:
- yakalarını yırtıyor ve çığlık atıyorlar
- (bu etler vücuttan sarkıyor ve) yerlere değip sürükleniyor
b) şiire zenginlik katıyor ve akılda daha kalıcı olmasını sağlamaktadır
SAYFA 28:
1- 1 koşuk: bahar
2 koşuk: zafer(savaş)
3 koşuk: ayrılık(vefasız sevgili)
2- a)
1 koşuk: -şıp, -şip: redif
2 koşuk: -uldı: redif
3 koşuk: -dım, -dim: redif
b) ölçü: 7li hece ölçüsü, kalıp: 4+3
3- deyimler:
- yüz yüze gelmek
- hayretler içinde kalmak
- yerden bitmek
- kurulmak
- ekin biçmek
SAYFA 29:
4- kişileştirme:
- mor ile yeşil yüz yüze geliyor
- ve birbirlerine sarılıyorlar
Benzetme:
- düşman) askeri ekin (biçilir) gibi biçildi
- (gözlerim) yağmur gibi kan(lı yaşlar) saçıyor (şimdi)
Abartma:
- insan(bu renk cümbüşünü görünce) hayretler içinde kalıyor
- yuvarlak otağ(ım) kuruldu
ANLAMA VE YORUMLAMA
Sagu ile koşuk arasındaki benzerlikler:
İkisi de sözlü edebiyat ürünüdür İkisi de 7li hece ölçüsüyle yazılmıştır İkisinde de deyimler ve edebi sanatlar vardır Her ikisi de dörtlüktür İkisinin de kalıbı 4+3 tür Uyak şemaları aynıdır(düz uyak)
Farklılıklar:
Sagunun nazım şekli: sagu
Tema: acı
Koşukun nazım şekli: koşuk
Tema: sevinç, savaş, aşk
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 30-37-38
SAYFA 30:
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1- D
2- ağıt
Doğa, aşk, yiğitlik
3- eski devlet büyüklerinin ölümü üzerine söylenen ağıt: sagu
Coşku ve heyecanın dile getirildiği manzume: koşuk
Eski Türklerde şair, din adamı: şaman
4- Y, D, Y, D
SAYFA 37:
1- oğuz kağanın doğuşu Oğuzun gençliği Oğuzun göğün kızı ile evlenmesi Oğuzun yerin
Kızı ile evlenmesi Oğuz hanın Türklerin büyük kağanı olması Oğuz hanın batıda idil boyu akınları Oğuz hanın Kıpçak akını Karluk türk boylarının türeyişi Kalaç türk boylarının türeyişi Cürçed akını ve kanglı türk boylarının türeyişi Oğuz hanın güney akınları Oğuz hanın altı oğluna hanlık vermesi Oğuz hanın büyük bir şölen vermesi
TİP ÇÖZÜMLEME TABLOSU:
Tip nasıl bir insandır?
- olağanüstü özelliklerle doğmuş ve büyümüş Halkı için hiçbirşeyden korkmayan kişidir
Tip durağan mıdır, dinamik midir?
- dinamik
Destanın hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu?
- doğuşu ve gençliği Yaptığı savaşlar Türk boylarının üzerine gitmesi
Sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir?
- olağanüstü özellikler sergilediği için halkın ondan beklentisi fazladır
Bu tipin sizin toplum yapınızdan farkı var mı?
- var
Bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi var mı?
- var
Tip kendi kişiliğinin farkında mı?
- farkında
Sizce gerçek hayatta bu destandaki tip gibi davranan biri olabilir mi?
- olamaz
SAYFA 38:
3- a) kağanların kağanı, yerin göğün kağanı, türk boylarının dize getirilişi
b) oğuz kağanın hayatı
4- hayır Birilerinin benden bu kadar çok şey beklemesi beni rahatsız eder
5- zaman: belirli bir zaman dilimi yoktur
Mekan: idil boyu, Kıpçak boyu, orta asya
Mekanın anlatımı: sadece yer isimleri verilmiş
Kişiler: oğuz kağan, 6 oğlu, 2 eşi
Kişilerin olay örgüsündeki işlevi: oğuz kağan akınlar yapmakta ve halkın beklentilerini yerine getirmektedir
6- a) birçok var
b) dilden dile, nesilden nesile aktarılarak bu hale gelmiştir
2 etkinlik: İslamiyet öncesi türk edebiyatı dönemi
8- ilahi bakış açısıyla bahaeddin ögel
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 40-41
SAYFA 40:
1- nesnel bir anlatım sergilemiştir Gören birisi olarak anlatmıştır
2- olaylar günlük dilden alıntılar yapılarak lirik bir dil kullanılmıştır Manzum bir şekilde yazılmıştır
3- bunlarla beraber dile coşku gelmiştir
4- destan dili abartılıdır Doğal dil sade bir yapıya sahiptir
5- destan dili karışık, abartılı, liriktir Gerçekçi değildir Roman düzdür Olağanüstülük yoktur Gerçeğe yakındır
6- amaç toplumu eğitmektir Destanlarda idealize edilen tipler sayesinde toplum düzeninin yükseltmektedir
7- varolan döneme ait dönemin özelliklerini içerir Nesilden nesile aktarılırken olağanüstülük artmıştır
8- o dönemin kahramanlıklarının nasıl geçtiğini anlatır
SAYFA 41:
Doğal destan ile yapma destan arasındaki benzerlikler:
Her ikisinde de olağanüstü öğeler vardır Anlatımları liriktir Topluma yer veren olaylar vardır Temaları benzerdir Toplumu eğitmek için yazılır Manzumdur
Farklılıklar:
Doğal destan: anonimdir Belli bir oluşum süreci vardır Mitolojik öğeler oldukça fazladır Zamanı belli değildir
Yapma destan: yazarı bellidir Belli bir oluşum süreci yoktur Mitolojik öğeler fazla değildir Zamanı bellidir
1-
Tema: kahramanlık, savaş, aşk, halkı ve toplumu derinden etkileyen olaylar ve bu olaylardaki etkili kişiler
Dil ve anlatım: manzume şeklinde yazılır
Mekan: bazen yer isimleri verilirken betimleme yapılır Bazen de sadece yer isimleri verilir
Zaman: belirsiz bir zaman anlayışı vardır
Olay örgüsü: olağanüstü öğelerle zenginleştirilerek geniş bir olay örgüsü sağlanmıştır
2- bu dönem edebiyatı müzik eşliğinde dile getirilmiştir Hece ölçüsü kullanılmıştır Nazım birimi dörtlüktür Döneme göre dil sadedir Anonimdir Dizelerde genel olarak yarım uyak hakimdir Daha çok aşk, doğa ve ölüm konularını işler
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1- C
2- D
3- E
5- D, Y, Y
6- ilyada
Toplumsal
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 43-44-45-46
SAYFA 43:
1-
Yazının icadından önce insanlık tarihi:
Yazının icadından önceki dönemde bilgiler gelecek kuşaklara aktarılmadan önce yok olmaktadır Bu nedenle de ilerleme çok yavaş olmuştur İnsanlar gündelik bilgilerle yetinmek zorunda kalmışrı
Yazının icadından sonra insanlık tarihi:
Sümerlilerin yazıyı icat edişiyle birlikte bilgiler gelecek kuşaklara aktarılmış ve insanlık tarihi bu dönemden sonra hızlı bir şekilde gelişmeye başlamıştır
2- kısacası insanlar daha cahil olurdu
SAYFA 44:
1- yaptıkları savaşlar anlatılıyorçinliler anlatılıyor Ve bu abideyi diktirdiğini söylüyor
2- sesleniş, öğütler, milletime uyarılar
3- azimli, olayları doğru değerlendiren, milleti için her türlü fedakarlığı yapmış olan biri
4- b) türk milletine, türk gelenek ve göreneklerine sahip çıkarsan yaşarsın
5- düzgün cümleler kurulmuştur Cümleler kısa ve anlaşılırdır Yabancı kelimelere yer isimleri dışında rastlanmamıştır
SAYFA 45:
6- a) hükümdarın tanrı tarafından seçilen kutlu birisi olduğuna inanılmıştır Savaşlar yapıldığını anlaşmalar yapıldığını anlatmaktadır Göktürklerin tarihi hakkında da bilgi edinebiliriz
b) günlük yaşamda kullanılan unsurların alfabeye yansıdığını görüyoruz
SAYFA 46:
Sözlü edebiyat: koşuk, sav, sagu, destan
Yazılı edebiyat: göktür yazıtları, Uygur kitabeleri
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 47-49
SAYFA 47:
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
1- B
2- D
3- Y, D, Y, Y, Y
4- 8 yüzyıl
Göktürk
Yollug
5- Orhun bölgesinde adına taş diktirilen kağan: bilge kağan
Orhun yazıtlarının bulunduğu ülke: Moğolistan
Orhun yazıtlarında kullanılan türk alfabesi: Köktürk alfabesi
SAYFA 49:
BULMACA:
1- Moğolistan
2- mit
3- oğuz kağan destanı
4- klasik
5- Osman bey
6- ilyada
7- yuğ
8- tercümanı ahval
9- koşuk
10- sagu
11- nutuk
12- manaz
13- kurgan
14- alp er tunga
15- nevruz
16- ozan
17- tigin
18- Tanzimat fermanı
19- tonyukuk
10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 50-53
SAYFA 50:
1- A
2- E
3- A
4- A
5- sagu
Ağıt
Mersiye
Yapay ve doğal
6- Y, Y, D, Y, D
7- B
8- din değişiklikleri, medeniyet değişiklikleri
9- C
10- D
11- A
12- C
13- E
14- D
Sayfa 53
Kültürel değerler ve değişimin nedenleri tablosu
Göktürklerde Kültürel Değerler:
1-Göktanrı inancı
2-Bu inancın etkisinin görüldüğü Göktürk Kitabeleri
3-Göktürk alfabesi
Uygurlarda Kültürel Değerler:
1-Budizm inancı
2-Bu inancın yansıdığı metinler
3-Uygur alfabesi
Değişim Nedenleri:
1-Din değişikliği
2-Yerleşik hayata geçilmesi
3-Hayat anlayışının değişmesi
Karahanlılarda Kültürel Değerler:
1-İslamiyet
2-İslamiyetin yansıdığı eserler
3-Karahanlı Türkçesi
4-Arap alfabesi
Değişim Nedenleri:
1-İslamiyetin kabulü
2-Din değişimiyle birlikte zihniyetinde değişmesi
Sayfa 53 2Soru
Türkçenin Edebi bir olarak kullanılması ve değişmeyen öğeler Türkçe’nin kullanılmasıdırMilliyetçilil ön plandadır
Sayfa 53 Fotoğrafın yorumu
-konar göçerdirler
-hayvancılık olduğu anlaşılıyor
-atlar evcilleştirilmiştir
-hanlıklarla yönetildiği anlaşılıyor
10Sınıf Sayfa 55 Ölçme ve Değerlendirme
1)E
2)B
3)Arap,Türkçe
İlk
Türkçedir
4)D
5)Köktürk devleti=göktanrı inancı
Uygur devleti=Budizm,mani dini
Karahanlı devleti=İslamiyet
Mesnevi nazım şeklinin özellikleri:
1-mesneviler öğüt verici bir olayı anlatan uzun şiirlerdir(savaş,aşk,tarihi olaylar ve tasavvuf)
2-mesneviler divan edebiyatında bir bakıma günümüzdeki roman ve hikayenin yerini tutuyordu
3-beyit sayısı sınırsızdır
4-her beyit kendi arasında kafiyelidir(aa,bb,cc…)
5-aruzun kısa kalıplarıyla yazılır
6-beş mesnevinin bir araya gelmesiyle hamse oluşur
-mesnevi nazım şekli türk edebiyatında ilk defa ne zaman kullanılmıştır?
11yüzyılda yusuf has hacip tarafında kutadgu bilig’de kullanılmıştır
11 Yüzyıl: İslami Dönem Türk Edebiyatı’na ait ilk eser 11Yüzyıl’a ait olan ‘Kutadgu Bilig’dir Yusuf Has Hacip tarafından yazılmış öğretici bir eserdir Siyaset-nâme niteliğindedir ve 6500 beyitten oluşur Bu döneme ait diğer bir önemli eser de ‘Divânû Lügâtit Türk’tür Kaşgarlı Mahmut tarafından Araplara Türkçe’yi öğretmek amacıyla yazılmış bir lügâttır Bu döneme ait önemli bir eser de Edip Ahmet Yükneki’nin öğretici nitelikteki dini kitabı ‘Atabetül Hakayık’tır
12 Yüzyıl: Bu yüzyılın en önemli ismi Hoca Ahmed Yesevi’dir, Türk tasavvuf tarihinin ilk önemli şairidir Hikmetleriyle büyük ün kazanmıştır Bu yüzyılın diğer önemli ismi ise Kitab-ı Meryem, Kitab-ı Bakırgen ve Kitab-ı Âhirzaman adlı eserlerin sahibi, aynı zamanda Hoca Ahmed Yesevi’nin öğrencisi olan Hakim Süleyman Ata’dır
10Sınıf Sayfa 56 Hazırlık Çalışması
Bir topluluğu millet haline getiren değerler o milletin dili, dini ve ırkıdır Bu üç faktörden ırk birliği önemlidir; ama tek başına millet olgusunu açıklamaktan uzaktır Aynı ırka mensup olduğu halde değişik milletler oluşturmuş ve dolayısıyla değişik devletler kurmuş insan toplulukları vardır Dil insanların birbirine bağlayan en önemli faktörlerden birisidir Ancak, aynı dili konuştuğu halde farklı devletler kurmuş insan toplulukları mevcuttur Diğer yandan din de insanların bir millet oluşturmasında çok önemli bir faktördür Farklı dinden olan, farklı mezhepten olan insanlar genellikle farklı milletler oluşturmuşlar, farklı devletler kurmuşlardır Buna karşılık, aynı dinden olanların mutlaka aynı millet oluşturacakları söylenemez Zira, aynı dine ve hatta aynı mezhebe mensup olmakla birlikte farklı devlet kuran birçok millet vardır Görüldüğü gibi bu faktörlerin güçleri hakkında önceden bir şey söylenemez Bu faktörlerden her biri, değişik yer ve zamanlarda diğerine nazaran daha belirleyici olmuştur
Atatürk’ün türk dili hakkındaki düşüncelerini içeren metin
”Türk milletinin dili Türkçe’dirTürk dili dünyada en güzel, en zengin ve en kolay alabilecek dildirOnun için her Türk, dilini çok sever ve onu yükseltmek için çalışırBir de Türk dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedirÇünkü Türk milleti geçirdiği nihayetsiz felaketler içinde ahlakının, an’anelerinin, muhafaza olduğunu görüyor Türk dili Türk milletinin kalbidir, zihnidir
Türk demek dil demektirMilliyetin çok bariz vasıflarından birisi dildirTürk milletindenim diyen insanlar herşeyden evvel ve mutlaka Türkçe konuşmalıdırTürkçe konuşmayan bir insan Türk harsına camiyasına mesubiyetini iddia ederse buna inanmak doğru olmaz”
|