10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 78-79-81-83-84

Sayfa 78 tablo

benzerlıkler;her ikisindedeaşk konusu işlenir

gazelde ilahi ** mecazi aşk konuları,ilahide yalnızca aşk konusu işlenir

her ikisindede dini terimler kullanılır

her ikisininde son bölümünde şairin mahlası wardır

kafiye ** redif kullanılır

farklılıklar;
nazım şekli;ilahi halk edebiyatına ait gazel ise divan edebiyatına ait

nazım birimi;ilahi dörtlük gazel beyit
ölçü;hece ölçüsü gazelde aruz ölçüsü

Sayfa 79

6a)
Benzetme= Kan suya benzetilmiş

Aşık kendini muma benzetiyor

Eğretileme=acep şol kafirin imanı yok mu
Zıtlık =Ağlamak Gülmek, Dert Derman
Soru Sorma=Son mısralarda soru sormaktadır

b)
mum=aşık
kafir=maşuk(aşık olunan kişi)
gamze=sevgilinin yan bakışı
peykan=ok

7

soru
aşk acısı,özlem,ümitsizlik,hüzün,çaresizlik

8

soru
divan edebiyatının ilk temsilcilerindendir
edebi sanatlara yer vermiştir
dili sanatlıdır
tasavvuf etkisi görülmez

Sayfa 81

benzerlikler: her ikisinde de hece ölçüsü kullanılmıştır

dinsel konular tabiat ve doğa güzelliği aşk gibi konular işlenmiştir

farklılıklar:i

ö

nazım birimi dörtlük

i

s

nazım birimi beyittir

i

ö

yarım kafiye kullanılır

i

s

tam kafiye redif kullanılır

i

ö

hece ölçüsüyle yazılır

i

s

aruz ölçüsüyle yazlır

i

ö

dil sadedir türkçedir

i

s

arapça ve farsça kelimeler kullanılır

sanatlı bir dil kullanılır

Sayfa 83 Tablo

vahdet-i vücüd=varlık tektir…

insan-ı kamil=nefis……

fenafillah=nefsin aruzlarından…
masiva=allah dışında

2=e
3=d
4=d,d,d,y
5=c
6=insan-ı kamil , tekke dergah , ilahi aşk , mürit derviş
7=tekke dergah , allah, ilahi aşk şarabı sunan mürşit , nefsiöldürmek için yapılan zühd terbiye
8=e

Sayfa 84 1 etkinlik

deniz kenarına oturmuş dalgaların kıyıya vuruşunu seyrediyorum

Uzaktan büyük gibi görünen dalgalar köpük köpük noktalıyor yolculuğunu

Tepemde güneş batmaya can atıyormuş gibi karşıma geçiveriyor hızla

Parlaklığı kızıla bırakıyor büyük bir ihtişamla

Artık denizde mavi değil,sereserpe teslim ediyor kendinin güneşe

Dalgaları değil artık yakamozları seyrediyorum bir yaz günü günbatımında

10

Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 86-87-88

Sayfa

86

1

a

simbatın harap bir kaleyi tamir ettirip yerleşmesi,müslümanların dehşet saçmaya başlaması,seyitin yola çıkması,kaleyi dolaşıp gördüğü su deliğinden içeri girmesi anlatılıyor

2ETKİNLİK

a

battalname ile ilgili olan 8yy

da olusturuluyor fakat 15

yy da yazIya geciyor temasI battal gazinin kahamanlIgI …

birde battalname metninden sunlar anlasIlIyor gaza ve cihat anlayIsI tarIm ve hayvancIlIkla ugrasIdIgI ve battal gazinin bir tImarlI sipahi olabilicegi
b

Silah yerine kılıç kullanıldığı,kaleler olduğu,cihat ve gaza anlayışı
2

Tarkan ve Cüneyt Arkın filmleri

3-soru
Metnin yapısını oluşturan öğeler:
olay örgüsü,
kişiler,
zaman,
mekan
*Metnin yapısını oluşturan öğeler arasındaki ilişki:
_Metnin yapısını oluşturan öğeler arasında organik bir bağ vardır

Yaşanan olay belli bir zamanda, belli bir mekanda kahramanlar arasında yaşanır

Metne bir bütünlük kazandıran olay örgüsünün meydana gelmesini sağlayan yönde budur

Sayfa 87

BATTAL GAZİ DESTANINDAKİ KAHRAMANLARIN TİP ÇÖZÜMLEMESİ TABLOSU
1

a

karakter b

tip c

tip
2

a

dinamik b

duragan c

duragan
3

a

tümü b

tümü c

tümü
4

a

olumlu b

olumsuz c

olumlu
5

a

evet b

evet c

hayr
6

a

var b

yok c

var
7

a

evet b

evet c

evet
8

a

hayır b

evet c

evet

Sayfa 88

5

Mekanın ve zamanın anlatıldığı cümleler
Mekan:Seyit yürüdü ///kaleyi/// dolaştı

Mekan kale oluyor

Simbat ///saraya/// geldi

Seyit dahi sarnıça düştü

Zaman:Yatsı vaktiydi erteye değin……

Alem düşmanlardan boşalınca………

Mekanın ve zamanın anlatımı
Mekan:Mekanlar sadece adları söylemektedir

Tasviri yapılmamaktadır

Zaman:Kesin bir zaman ifade edilmemektedir

6

a

Metinde olaylar ilahi bakış açısına sahip bir anlatıcı tarafından anlatılmaktadır

b

Kişiden kişiye değiştiği için cvbı sana bırakıyorum

7

Tasvirler:Sevindiğinden///ağlaya ağlaya///evine geldi

Seyit///karanlıkça///bir yerde kaldı

Tasvirlerin işlevleri:Tasvirlerin amacı anlatılanların okuyucunun zihninde canlanmasıdır

Bunlar verilemezse anlatımda akıcılık olmaz

8

Günümüz türkçesine benzeyen bazı sözcükler vardır

Ancak bunlar ses değişikliklerine uğramışlardır

Mesela üç yirden kolanın berkitti diyor üç yerden sıkılaştırdı olacak

SAYFA 93 3 ETKİNLİK

Anadolu’nun fethini ve bu fethin kahramanlarını anlatan, 12

yüzyılda sözlü olarak şekillenen 13

yüzyılda yazıya geçirilen İslâmî Türk destanlarından biridir

Danişmend-nâme’de anlatılan olayların tarihi gerçeklere uygunluğu, kahramanlarının yaşamış Türk beyleri olmalarından, Anadolu coğrafyasının gerçek adlarıyla anılmasından dolayı uzun süre tarih kitabı olarak görülmüştür

DELİ DUMBUL
*İlahi bakış açısıyla yazılmıştır

*Hikayede olaylar nesir,kahramanların duygu ve düşünceleri nazım ve nesirle dile getirilmiştir
*Arı bir dil kulanılmış,olağanüstü olaylara yer verilmiştir
*tasvirlere başvurulmuştur

Sayfa 93

b)teması:
aile olmanın değeri
¨¨¨¨¨¨¨¨
2

Etkinlik a)adil bir yapı yok,islamiyet inancının yoğun bir şekilde olmasına rağmen farklı dinler görülüyor
2)tema evrenseldir
3)metnin yapısını oluşturan ögeler
*olay örgüsü
*kişiler
*zaman
*mekan
*ve dil anlatım(olay çevresinde oluşan metinlerde dil anlatıma da dikkat edilir)

SAYFA 93 TEKİ OLAY ÖRGÜSÜ SIRASI

12-2-4-10-5-7-13-3-9-11-1-6-8
KARAKTER Çözümleme tablosu
(sırasıyla 1,2,3,4,5)
……………deli dumbul……

;……

anne baba …………;………

eş
1………: deli ,zorba ,çıkarcı;……canları kıymetli,bencil ; fedakar,eşini
……………………………………… insanlar………………

;biri
2)……

:dinamik…………………

durağan ………………

;durağan
3)……

:Allah ın varlığını ve ; metinde zaten pasif karakterler(anne baba
birliğini kabul etmemesi …………………………………ve eş)
yaptığı köprüden geçendende
geçmeyenden de para alması
4)……

)sosyal ortam deli dumbulu etkilemiş

çünkü yaşadığımız devirde onun yaptığı davranışlara pek de rastlanılmamış

diğer karakterleri ise sosysal ortam etkilememiştir

5)………:karakterlerden deli dumbul gibi bir kişi toplumumuzda olamaz

anne baba için;her anne baba evladı için canını vermeye hazırdır

eş içinse;toplumumuzda kadın eşi için canını vermeye hazırdır

o vermese bile erkek söke söke alır

c

öğüt vermez tebrik ederdim
ç

idam ettirirdim
6

a dede korkut , ilahi bakış açısıyla yazılmıştır
b

metin gayet güzel ben olsam birde sonuna şunu eklerdim deli dumrul artık Allah ‘ a bağlı inançlı bir insan oldu derdim

7

a
kara dağlar
soğuk soğuk sularım
tavla tavla koç atlarım
penceresi altın otağım
katar katar develerim
beyaz koyunum
b

tasvirler çıkartıldığında cümleler çok basit oluyor
sosyal Ortam ve çevre bu karakterleri nasıl etkilemiştir:
deli dumrul:Olumlu
anne-baba:Olumlu
eş:Olumlu
bu karakterlerin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmıdır:
delidumrul:vardır
anne-baba:yok
eş:var

96sayfa 8 SORU

sırasıyla altı çizili kelimeler; niçin,ederdi,benden,var mıdır, benimle,bahadırlığım,yiğitliğim,meğer,konmu ştu,yah şi,emriyle,yetti,kavga,hanım,bey,kanatlı

ses özellikleri
-cümleler kısadır
-dil sadedir
-alti çizili kelimeler ses değişimine uğramıştır
-ses düşmesi vardır

DANİŞMENDNAME

1

a

1

Melik danışment bir gece rüya görür

2

Rüyadan kısa bir süre sonra bir elçi kağan tiginin mektubunu getirir

3

Mektup okunduktan sonra Abdurrahman Tokati otağa gelir

4

Yirmibin askerle tokata gidilir

5

Tokat yakınlarında düşmanla savaşılır

6

Melik danışment düşman beylerini dine davet eder

7

O gece yine bir rüya görür

8

Rüyasında kendisine verilen dua ile gümenek ırmağının suyunu keser

9

O gece yine rüya görür

10

Melik danışment cincike ovasında konaklar

11

Melik danışmentin kahramanlıkları anlatılır

b

Battalnamede olduğu gibi kahramanlık teması dönemin sosyal özellikleriyle paralellik göstermektedir

2

İnsanların y8aşadıkları haksızlıklardan kurtulmak için her dönemde kurtarıcı beklemeleri buna sebeptir

Kahramanlık temasının her dönemde sıkça işlenmesi onun evrensel bir tema olduğunu göstermiştir

3

Özgün metinde kısa cümleler kullanılmıştır

Bazı sözüklerin ise günümüze gelene kadar bazı değişikliklere uğradığı görülmektedir

4

Metnin yapısını oluşturan ögeler;olay örgüsü,kişiler,zaman,mekan
Metnin yapısını oluşturan ögeler;Tüm bu ögeler temayı iletmede birer araçtır

5

Mekan;Tokat,Gümenek ırmağı,Ankara,Samsun,Kale
Zaman;Sabah vakti,akşam vakti……
Mekanın ve zamanın anlatımı;Bu metinde mekanların sadece adları kullanılmıştır

Ayrıntıları verilmemiştir

Zaman;Kesin bir zaman ifadesi bu metindede yoktur

6

Tasvir cümleleri;///yüksek dağlara///çıktılar

tasvir cümlesi yüksek dağlar

Tasvirlerin metindeki işlevi;Tasvirler anlatılanları zihinde daha belirgin canlandırmak için kullanılmıştır

Fakat ayrıntılara girilmediği dikkati çekmektedir

7

Hikayede herşeyi bilen bir anlatım vardır

İlahi bikış açısıyla yazılmıştır

8

İkiside hayatlarını kötülüklerle mücadele etmeye adamış kahramanlardır

9

a

Tip nasıl bir insandır;hayatını insanlara adamış korkusuz yiğit bir insandır

Tip durağanmıdır,dinamikmidir;Dinamiktir

Hikayenin hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu;Hikayedeki bütün olaylar onun etrafında geliştiği için dinamiktir

Sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir;Halkın zulüm görmesi onun kahramanlık yönünün ortaya çıkmasını sağlamıştır

Bu tipin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmı;Vardır

Günümüzde toplum yapısısnın değişmesi ndeniyle farklılıklar vardır

Bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi varmı;Olaylar onun etrafında geliştiği için diğer tipler üzerinde etkisi vardır

Tip kendi kişiliğinin farkındamı;farkında
Sizce gerçek hayatta bu hikayedeki tip gibi davranan biri olabilirmi;gerçek hayatta kendini halkına adayan kişilere rastlanabilir fakat bu hikayede olduğu gibi olağanüstü özellikler göstermez

b

Seyit battal Abdurrahmani tokati,Süleyman bin numan Mekanın ve zamanın anlatıldığı cümleler

Mekan:Köprü,Rum,Şam,ev
Zaman:Yüzkırk yıl,bugün,demin,şimdi,dokuz ay,on ay,
Mekanın ve zamanın anlatımı

MEkan:Mekanların sadece isimleri söylenmkte,tasvirleri yapılmamakta

Zaman:arkadaşlar siz yukardaki zamanlara bi bakın bence kesin zaman ifade ediliyor

Sayfa 102

1

a

1

Melik danışment bir gece rüya görür

2

Rüyadan kısa bir süre sonra bir elçi kağan tiginin mektubunu getirir

3

Mektup okunduktan sonra Abdurrahman Tokati otağa gelir

4

Yirmibin askerle tokata gidilir

5

Tokat yakınlarında düşmanla savaşılır

6

Melik danışment düşman beylerini dine davet eder

7

O gece yine bir rüya görür

8

Rüyasında kendisine verilen dua ile gümenek ırmağının suyunu keser

9

O gece yine rüya görür

10

Melik danışment cincike ovasında konaklar

11

Melik danışmentin kahramanlıkları anlatılır

b

Battalnamede olduğu gibi kahramanlık teması dönemin sosyal özellikleriyle paralellik göstermektedir

2

İnsanların y8aşadıkları haksızlıklardan kurtulmak için her dönemde kurtarıcı beklemeleri buna sebeptir

Kahramanlık temasının her dönemde sıkça işlenmesi onun evrensel bir tema olduğunu göstermiştir

3

Özgün metinde kısa cümleler kullanılmıştır

Bazı sözüklerin ise günümüze gelene kadar bazı değişikliklere uğradığı görülmektedir

4

Metnin yapısını oluşturan ögeler;olay örgüsü,kişiler,zaman,mekan
Metnin yapısını oluşturan ögeler;Tüm bu ögeler temayı iletmede birer araçtır

5

Mekan;Tokat,Gümenek ırmağı,Ankara,Samsun,Kale
Zaman;Sabah vakti,akşam vakti……
Mekanın ve zamanın anlatımı;Bu metinde mekanların sadece adları kullanılmıştır

Ayrıntıları verilmemiştir

Zaman;Kesin bir zaman ifadesi bu metindede yoktur

6

Tasvir cümleleri;///yüksek dağlara///çıktılar

tasvir cümlesi yüksek dağlar

Tasvirlerin metindeki işlevi;Tasvirler anlatılanları zihinde daha belirgin canlandırmak için kullanılmıştır

Fakat ayrıntılara girilmediği dikkati çekmektedir

7

Hikayede herşeyi bilen bir anlatım vardır

İlahi bikış açısıyla yazılmıştır

8

İkiside hayatlarını kötülüklerle mücadele etmeye adamış kahramanlardır

9

a

Tip nasıl bir insandır;hayatını insanlara adamış korkusuz yiğit bir insandır

Tip durağanmıdır,dinamikmidir;Dinamiktir

Hikayenin hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu;Hikayedeki bütün olaylar onun etrafında geliştiği için dinamiktir

Sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir;Halkın zulüm görmesi onun kahramanlık yönünün ortaya çıkmasını sağlamıştır

Bu tipin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmı;Vardır

Günümüzde toplum yapısısnın değişmesi ndeniyle farklılıklar vardır

Bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi varmı;Olaylar onun etrafında geliştiği için diğer tipler üzerinde etkisi vardır

Tip kendi kişiliğinin farkındamı;farkında
Sizce gerçek hayatta bu hikayedeki tip gibi davranan biri olabilirmi;gerçek hayatta kendini halkına adayan kişilere rastlanabilir fakat bu hikayede olduğu gibi olağanüstü özellikler göstermez

08-02-2012	#4
Prof. Dr. Sinsi	10.Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları 10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 78-79-81-83-84 Sayfa 78 tablo benzerlıkler;her ikisindedeaşk konusu işlenirgazelde ilahi mecazi aşk konuları,ilahide yalnızca aşk konusu işlenirher ikisindede dini terimler kullanılırher ikisininde son bölümünde şairin mahlası wardırkafiye redif kullanılır farklılıklar; nazım şekli;ilahi halk edebiyatına ait gazel ise divan edebiyatına ait nazım birimi;ilahi dörtlük gazel beyit ölçü;hece ölçüsü gazelde aruz ölçüsü Sayfa 79 6a) Benzetme= Kan suya benzetilmiş Aşık kendini muma benzetiyor Eğretileme=acep şol kafirin imanı yok mu Zıtlık =Ağlamak Gülmek, Dert Derman Soru Sorma=Son mısralarda soru sormaktadır b) mum=aşık kafir=maşuk(aşık olunan kişi) gamze=sevgilinin yan bakışı peykan=ok 7soru aşk acısı,özlem,ümitsizlik,hüzün,çaresizlik 8soru divan edebiyatının ilk temsilcilerindendir edebi sanatlara yer vermiştir dili sanatlıdır tasavvuf etkisi görülmez Sayfa 81 benzerlikler: her ikisinde de hece ölçüsü kullanılmıştır dinsel konular tabiat ve doğa güzelliği aşk gibi konular işlenmiştir farklılıklar:iönazım birimi dörtlükisnazım birimi beyittiriöyarım kafiye kullanılıristam kafiye redif kullanılıriöhece ölçüsüyle yazılırisaruz ölçüsüyle yazlıriödil sadedir türkçedirisarapça ve farsça kelimeler kullanılırsanatlı bir dil kullanılır Sayfa 83 Tablo vahdet-i vücüd=varlık tektir… insan-ı kamil=nefis…… fenafillah=nefsin aruzlarından… masiva=allah dışında 2=e 3=d 4=d,d,d,y 5=c 6=insan-ı kamil , tekke dergah , ilahi aşk , mürit derviş 7=tekke dergah , allah, ilahi aşk şarabı sunan mürşit , nefsiöldürmek için yapılan zühd terbiye 8=e Sayfa 84 1 etkinlik deniz kenarına oturmuş dalgaların kıyıya vuruşunu seyrediyorumUzaktan büyük gibi görünen dalgalar köpük köpük noktalıyor yolculuğunuTepemde güneş batmaya can atıyormuş gibi karşıma geçiveriyor hızlaParlaklığı kızıla bırakıyor büyük bir ihtişamlaArtık denizde mavi değil,sereserpe teslim ediyor kendinin güneşe Dalgaları değil artık yakamozları seyrediyorum bir yaz günü günbatımında 10Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 86-87-88 Sayfa86 1asimbatın harap bir kaleyi tamir ettirip yerleşmesi,müslümanların dehşet saçmaya başlaması,seyitin yola çıkması,kaleyi dolaşıp gördüğü su deliğinden içeri girmesi anlatılıyor 2ETKİNLİK a battalname ile ilgili olan 8yyda olusturuluyor fakat 15yy da yazIya geciyor temasI battal gazinin kahamanlIgI … birde battalname metninden sunlar anlasIlIyor gaza ve cihat anlayIsI tarIm ve hayvancIlIkla ugrasIdIgI ve battal gazinin bir tImarlI sipahi olabilicegi bSilah yerine kılıç kullanıldığı,kaleler olduğu,cihat ve gaza anlayışı 2Tarkan ve Cüneyt Arkın filmleri 3-soru Metnin yapısını oluşturan öğeler: olay örgüsü, kişiler, zaman, mekan Metnin yapısını oluşturan öğeler arasındaki ilişki: _Metnin yapısını oluşturan öğeler arasında organik bir bağ vardırYaşanan olay belli bir zamanda, belli bir mekanda kahramanlar arasında yaşanır Metne bir bütünlük kazandıran olay örgüsünün meydana gelmesini sağlayan yönde budur Sayfa 87* BATTAL GAZİ DESTANINDAKİ KAHRAMANLARIN TİP ÇÖZÜMLEMESİ TABLOSU 1akarakter btip ctip 2adinamik bduragan cduragan 3atümü btümü ctümü 4aolumlu bolumsuz columlu 5aevet b evet chayr 6avar byok cvar 7aevet bevet cevet 8ahayır bevet cevet Sayfa 88 5Mekanın ve zamanın anlatıldığı cümleler Mekan:Seyit yürüdü ///kaleyi/// dolaştıMekan kale oluyor Simbat ///saraya/// geldi Seyit dahi sarnıça düştü Zaman:Yatsı vaktiydi erteye değin…… Alem düşmanlardan boşalınca……… Mekanın ve zamanın anlatımı Mekan:Mekanlar sadece adları söylemektedirTasviri yapılmamaktadır Zaman:Kesin bir zaman ifade edilmemektedir 6aMetinde olaylar ilahi bakış açısına sahip bir anlatıcı tarafından anlatılmaktadır bKişiden kişiye değiştiği için cvbı sana bırakıyorum 7Tasvirler:Sevindiğinden///ağlaya ağlaya///evine geldi Seyit///karanlıkça///bir yerde kaldı Tasvirlerin işlevleri:Tasvirlerin amacı anlatılanların okuyucunun zihninde canlanmasıdırBunlar verilemezse anlatımda akıcılık olmaz 8Günümüz türkçesine benzeyen bazı sözcükler vardırAncak bunlar ses değişikliklerine uğramışlardırMesela üç yirden kolanın berkitti diyor üç yerden sıkılaştırdı olacak SAYFA 93 3 ETKİNLİK Anadolu’nun fethini ve bu fethin kahramanlarını anlatan, 12 yüzyılda sözlü olarak şekillenen 13 yüzyılda yazıya geçirilen İslâmî Türk destanlarından biridir Danişmend-nâme’de anlatılan olayların tarihi gerçeklere uygunluğu, kahramanlarının yaşamış Türk beyleri olmalarından, Anadolu coğrafyasının gerçek adlarıyla anılmasından dolayı uzun süre tarih kitabı olarak görülmüştür DELİ DUMBUL İlahi bakış açısıyla yazılmıştır Hikayede olaylar nesir,kahramanların duygu ve düşünceleri nazım ve nesirle dile getirilmiştir Arı bir dil kulanılmış,olağanüstü olaylara yer verilmiştir tasvirlere başvurulmuştur Sayfa 93 b)teması: aile olmanın değeri ¨¨¨¨¨¨¨¨ 2 Etkinlik a)adil bir yapı yok,islamiyet inancının yoğun bir şekilde olmasına rağmen farklı dinler görülüyor 2)tema evrenseldir 3)metnin yapısını oluşturan ögeler olay örgüsü kişiler zaman mekan ve dil anlatım(olay çevresinde oluşan metinlerde dil anlatıma da dikkat edilir) SAYFA 93 TEKİ OLAY ÖRGÜSÜ SIRASI* 12-2-4-10-5-7-13-3-9-11-1-6-8 KARAKTER Çözümleme tablosu (sırasıyla 1,2,3,4,5) ……………deli dumbul……;……anne baba …………;……… eş 1………: deli ,zorba ,çıkarcı;……canları kıymetli,bencil ; fedakar,eşini ……………………………………… insanlar………………;biri 2)……:dinamik…………………durağan ……………… ;durağan 3)……:Allah ın varlığını ve ; metinde zaten pasif karakterler(anne baba birliğini kabul etmemesi …………………………………ve eş) yaptığı köprüden geçendende geçmeyenden de para alması 4)……)sosyal ortam deli dumbulu etkilemişçünkü yaşadığımız devirde onun yaptığı davranışlara pek de rastlanılmamışdiğer karakterleri ise sosysal ortam etkilememiştir 5)………:karakterlerden deli dumbul gibi bir kişi toplumumuzda olamazanne baba için;her anne baba evladı için canını vermeye hazırdıreş içinse;toplumumuzda kadın eşi için canını vermeye hazırdıro vermese bile erkek söke söke alır c öğüt vermez tebrik ederdim ç idam ettirirdim 6a dede korkut , ilahi bakış açısıyla yazılmıştır b metin gayet güzel ben olsam birde sonuna şunu eklerdim deli dumrul artık Allah ‘ a bağlı inançlı bir insan oldu derdim 7a kara dağlar soğuk soğuk sularım tavla tavla koç atlarım penceresi altın otağım katar katar develerim beyaz koyunum b tasvirler çıkartıldığında cümleler çok basit oluyor sosyal Ortam ve çevre bu karakterleri nasıl etkilemiştir: deli dumrul:Olumlu anne-baba:Olumlu eş:Olumlu bu karakterlerin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmıdır: delidumrul:vardır anne-baba:yok eş:var 96sayfa 8 SORU sırasıyla altı çizili kelimeler; niçin,ederdi,benden,var mıdır, benimle,bahadırlığım,yiğitliğim,meğer,konmu ştu,yah şi,emriyle,yetti,kavga,hanım,bey,kanatlı ses özellikleri -cümleler kısadır -dil sadedir -alti çizili kelimeler ses değişimine uğramıştır -ses düşmesi vardır DANİŞMENDNAME 1a1Melik danışment bir gece rüya görür 2Rüyadan kısa bir süre sonra bir elçi kağan tiginin mektubunu getirir 3Mektup okunduktan sonra Abdurrahman Tokati otağa gelir 4Yirmibin askerle tokata gidilir 5Tokat yakınlarında düşmanla savaşılır 6Melik danışment düşman beylerini dine davet eder 7O gece yine bir rüya görür 8Rüyasında kendisine verilen dua ile gümenek ırmağının suyunu keser 9O gece yine rüya görür 10Melik danışment cincike ovasında konaklar 11Melik danışmentin kahramanlıkları anlatılır bBattalnamede olduğu gibi kahramanlık teması dönemin sosyal özellikleriyle paralellik göstermektedir 2İnsanların y8aşadıkları haksızlıklardan kurtulmak için her dönemde kurtarıcı beklemeleri buna sebeptirKahramanlık temasının her dönemde sıkça işlenmesi onun evrensel bir tema olduğunu göstermiştir 3Özgün metinde kısa cümleler kullanılmıştırBazı sözüklerin ise günümüze gelene kadar bazı değişikliklere uğradığı görülmektedir 4Metnin yapısını oluşturan ögeler;olay örgüsü,kişiler,zaman,mekan Metnin yapısını oluşturan ögeler;Tüm bu ögeler temayı iletmede birer araçtır 5Mekan;Tokat,Gümenek ırmağı,Ankara,Samsun,Kale Zaman;Sabah vakti,akşam vakti…… Mekanın ve zamanın anlatımı;Bu metinde mekanların sadece adları kullanılmıştırAyrıntıları verilmemiştir Zaman;Kesin bir zaman ifadesi bu metindede yoktur 6Tasvir cümleleri;///yüksek dağlara///çıktılartasvir cümlesi yüksek dağlar Tasvirlerin metindeki işlevi;Tasvirler anlatılanları zihinde daha belirgin canlandırmak için kullanılmıştırFakat ayrıntılara girilmediği dikkati çekmektedir 7Hikayede herşeyi bilen bir anlatım vardırİlahi bikış açısıyla yazılmıştır 8İkiside hayatlarını kötülüklerle mücadele etmeye adamış kahramanlardır 9aTip nasıl bir insandır;hayatını insanlara adamış korkusuz yiğit bir insandır Tip durağanmıdır,dinamikmidir;Dinamiktir Hikayenin hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu;Hikayedeki bütün olaylar onun etrafında geliştiği için dinamiktir Sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir;Halkın zulüm görmesi onun kahramanlık yönünün ortaya çıkmasını sağlamıştır Bu tipin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmı;VardırGünümüzde toplum yapısısnın değişmesi ndeniyle farklılıklar vardır Bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi varmı;Olaylar onun etrafında geliştiği için diğer tipler üzerinde etkisi vardır Tip kendi kişiliğinin farkındamı;farkında Sizce gerçek hayatta bu hikayedeki tip gibi davranan biri olabilirmi;gerçek hayatta kendini halkına adayan kişilere rastlanabilir fakat bu hikayede olduğu gibi olağanüstü özellikler göstermez bSeyit battal Abdurrahmani tokati,Süleyman bin numan Mekanın ve zamanın anlatıldığı cümleler Mekan:Köprü,Rum,Şam,ev Zaman:Yüzkırk yıl,bugün,demin,şimdi,dokuz ay,on ay, Mekanın ve zamanın anlatımı MEkan:Mekanların sadece isimleri söylenmkte,tasvirleri yapılmamakta Zaman:arkadaşlar siz yukardaki zamanlara bi bakın bence kesin zaman ifade ediliyor Sayfa 102 1a1Melik danışment bir gece rüya görür 2Rüyadan kısa bir süre sonra bir elçi kağan tiginin mektubunu getirir 3Mektup okunduktan sonra Abdurrahman Tokati otağa gelir 4Yirmibin askerle tokata gidilir 5Tokat yakınlarında düşmanla savaşılır 6Melik danışment düşman beylerini dine davet eder 7O gece yine bir rüya görür 8Rüyasında kendisine verilen dua ile gümenek ırmağının suyunu keser 9O gece yine rüya görür 10Melik danışment cincike ovasında konaklar 11Melik danışmentin kahramanlıkları anlatılır bBattalnamede olduğu gibi kahramanlık teması dönemin sosyal özellikleriyle paralellik göstermektedir 2İnsanların y8aşadıkları haksızlıklardan kurtulmak için her dönemde kurtarıcı beklemeleri buna sebeptirKahramanlık temasının her dönemde sıkça işlenmesi onun evrensel bir tema olduğunu göstermiştir 3Özgün metinde kısa cümleler kullanılmıştırBazı sözüklerin ise günümüze gelene kadar bazı değişikliklere uğradığı görülmektedir 4Metnin yapısını oluşturan ögeler;olay örgüsü,kişiler,zaman,mekan Metnin yapısını oluşturan ögeler;Tüm bu ögeler temayı iletmede birer araçtır 5Mekan;Tokat,Gümenek ırmağı,Ankara,Samsun,Kale Zaman;Sabah vakti,akşam vakti…… Mekanın ve zamanın anlatımı;Bu metinde mekanların sadece adları kullanılmıştırAyrıntıları verilmemiştir Zaman;Kesin bir zaman ifadesi bu metindede yoktur 6Tasvir cümleleri;///yüksek dağlara///çıktılartasvir cümlesi yüksek dağlar Tasvirlerin metindeki işlevi;Tasvirler anlatılanları zihinde daha belirgin canlandırmak için kullanılmıştırFakat ayrıntılara girilmediği dikkati çekmektedir 7Hikayede herşeyi bilen bir anlatım vardırİlahi bikış açısıyla yazılmıştır 8İkiside hayatlarını kötülüklerle mücadele etmeye adamış kahramanlardır 9aTip nasıl bir insandır;hayatını insanlara adamış korkusuz yiğit bir insandır Tip durağanmıdır,dinamikmidir;Dinamiktir Hikayenin hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu;Hikayedeki bütün olaylar onun etrafında geliştiği için dinamiktir Sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir;Halkın zulüm görmesi onun kahramanlık yönünün ortaya çıkmasını sağlamıştır Bu tipin sizin toplumsal yapınızdan farkı varmı;VardırGünümüzde toplum yapısısnın değişmesi ndeniyle farklılıklar vardır Bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi varmı;Olaylar onun etrafında geliştiği için diğer tipler üzerinde etkisi vardır Tip kendi kişiliğinin farkındamı;farkında Sizce gerçek hayatta bu hikayedeki tip gibi davranan biri olabilirmi;gerçek hayatta kendini halkına adayan kişilere rastlanabilir fakat bu hikayede olduğu gibi olağanüstü özellikler göstermez