08-02-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Elektrik Akımının Etkileri
ELEKTRİK AKIMININ - ISI ETKİSİ
lektrik Akımının Etkileri[/url]
Dirençler, elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüştürür
Bir direncin t sürede kaynaktan çektiği enerji
E = V i t dir
V : Direncin uçları arasındaki gerilim ( Volt )
i : Dirençten geçen akım ( Amper )
t : Direncin çalışma süresi ( Saniye )
Birimi joule dür
V = i R olduğundan, enerjinin dirence bağlı büyüklükleri
E = i² R t
Enerjinin korunumu ilkesine göre direncin üreteçten çektiği elektrik enerjisi, ısı olarak yayılan enerjiye eşittir
Elektrik ve ısı enerjilerinin birimleri farklı olduğundan eşitlik birim çevirmesi yapılarak yazılır
ELEKTRİK AKIMININ IŞIK ETKİSİ
Metaller belirli sıcaklıktan sonra ışıma yaparlar Dolayısı ile ışık kaynağı olarak kullanılabilirler
Dirençli bir lambanın parlaklığı lambadaki direncin gücü ile doğru orantılıdır
Lambanın gücü ( parlaklığı ),
P = V i
P = i R i
P = i² R
Özdeş lambalardan kurulu devrede;
1) En parlak yanan ana kol akımı üzerinde ( üretece seri ) olan lambadır
2) Ana kol üzerinde lamba yok ise üretece paralel olan lamba en parlak yanar
3) Bu durum da yoksa akımı ya da gerilimi büyük olanın parlaklığı en fazladır
ELEKTRİK AKIMININ KİMYASAL ETKİSİ
Elektrik akımı çözeltiden geçtiğinde akımın büyüklüğüne bağlı olarak madde açığa çıkar
Örneğin, suyun elektrolizi yapılınca katotta ( - uç ) hidrojen, anotta ( + uç ) ise oksijen gazlarının açığa çıktığı bilinmektedir
Bu düzenek, saf su içine yeterli miktarda sülfrik asit katılmasıyla hazırlanır Bu işlem elektrik akımını iletmeyen saf suyun iletkenlik kazanmasını sağlar
Devrede bulunan özdeş kaplar özdeş direnç gibi davranır
Katot ve anotta açığa çıkan gaz hacimleri devreden geçen yük miktarı dolayısı ile akım doğru orantılıdır
Vgaz α q
Vgaz α i
Devreden geçen yük, akımın şiddetine ve devrenin çalışma süresine bağlı olduğundan elektroliz kaplarınnda açığa çıkan gaz miktarı akım ve süreyle doğru orantılıdır
Vgaz α q
Vgaz α i t
Aynı akımın elektroliz kabında açığa çıkardığı hidrojen gazı hacmi oksijeninkinin iki katıdır
VH = 2V0
PİLLERİN TÜKENME SÜRESİ
Bir pilin gücü, elektromotor kuvveti ve devreye verdiği akım ile ölçülür
P = ε i
Pilin t sürede devreye verdiği enerji,
E = ε i t ile hesaplanır
Pilin iç direnci önemsiz ise, devreye verdiği enerji ürettiği enerjiye eşittir Dolayısı ile bir pilin tükenme süresi pilin enerjisi ile doğru devreye verdiği akım ile ters orantılıdır
t = E/εi
Özdeş pillerin tükenme süreleri karşılaştırılırken üzerinden geçen akıma bakılabilir
t1/t2 = i2/i1
|
|
|