Tarihimizdeki Büyük Hatalar

[Linki sadece üyelerimiz Görebilir Üye olmak için tıklayınız] Tarihimizdeki büyük hatalar (1)
arihimizdeki büyük hatalar[/url]
Burhan Bozgeyik

Bir Yahudi’nin Lozan Heyetine dahil edilişi

Yaklaşık 33 senedir yakın tarih üzerine araştırma yapmaktayım Bu sahada yazdığım eserlerin sayısı 20’yi geçti Ayrıca 12 ciltlik ve 6 ciltlik yakın tarih ansiklopedilerinin hem metin yazarı, hem A’dan Z’ye yayına hazırlayıcısı olarak çalıştım Demem o ki, bu kadar mesâime rağmen hâlâ bir meseleyi çözebilmiş değilim O da şu: Hayim Naum isimli Yahudi, Lozan’da Türkiye’yi temsil eden heyete nasıl dahil oldu? Kim dahil etti? Adam Türkiye’nin temsilcisi, ama vazifesini yapar yapmaz Mısır’a gidiyor ve orada “Hahambaşı” olarak hizmetine kaldığı yerden devam ediyor İşte bu nokta yakın tarihimizin “kara deliklerinden” birisidir

Hayim Naum, Türkiye’yi temsil eden heyete nasıl girdi, bilinmez Ama bilinen bir husus var, onun işin içine girişinden sonra Türkiye’de çok şey değil, âdetâ iğneden ipliğe “her şey” değişti Öyleyse biz bilinmeyenler üzerinde değil de bilinenler üzerinde kafa yoralım Belki böylece bilinmeyenleri de bir nebze olsun bilme imkanına kavuşmuş oluruz
Lozan’daki görüşmelerin birinci safhası 22 Kasım 1922- 7 Şubat 1923 tarihleri arasında cereyan etmiştir O tarihe kadar Türkiye’deki “manzara-i umumiye” şu şekildedir:

A) İdare şekli: İdarenin her noktasında İslâm mührü gözükmektedir TBMM, 23 Nisan 1920’de dinî bir merasimle ve duâlarla açılışından 9 gün sonra, 2 Mayıs 1920’de Anayasa maddesi mahiyetinde bir kanun çıkarmıştır “3 Numaralı Kanun”un 1 maddesinde kurulacak bakanlıklar belirtilmektedir Buna göre protokolde 1 sırayı işgal eden bakanlık, “Şer’iye ve Evkaf Vekaleti”dir Yani “Şeriat ve Vakıflarla ilgili konuları deruhte edecek bakanlık” Ayrıca yine bu kanunla kurulan bakanlıklar arasında “Adliye ve Mezahip” bakanlığı vardır (Bknz:Prof Dr Suna Kili- Prof Dr A Şeref Gözübüyük Türk Anayasa Metinleri, s 88,Türkiye İş Bankası Kültür yayınları Ankara: 1985)

Bakanlıkların adlarından da anlaşılacağı üzere o tarihte, Şer’î kanunlar yürürlüktedir Mahkemeler dört mezhebin içtihadına göre hüküm vermektedir “Adalet ve Mezhepler Bakanlığı” da bunun yerine getirilmesini denetlemekle mükelleftir
TBMM’de 20 Ocak 1921 tarihli ve 85 Numaralı kanunla kabul edilen, “Teşkilat-ı Esasiye Kanunu”nun, yani “Anayasanın” 2 Maddesinde şöyle denilmektedir:
“İcra kudreti ve teşri’ selahiyeti milletin yegane ve hakiki mümessili olan Büyük Millet Meclisi’nde tecelli ve temerküz eder” (age, s 91)
Bu anayasa maddesine göre, “Şeriata uygun kanun çıkarma yetkisi” TBMM’ne aittir
1921 Anayasasının 7 maddesi ise aynen şu şekildedir:
“Ahkâm-ı Şer’iyenin tenfizi [Şeriat hükümlerinin uygulanması], umum kavâninin vaz’ı [Bütün kanunların çıkarılması], tadili [değiştirilmesi], feshi, ve muâhede ve sulh akti ve vatan müdafaası ilânı gibi hukuku esasiye Büyük Millet Meclisi’ne aittir Kavanin [kanunlar] ve nizamat tanziminde muâmelât-ı nâsa erfak [uygulamaları insanlara en uygun] ve ihtiyacatı zamana evfak ahkâm-ı fıkhiye ve hukukiye ile [zamanın ihtiyaçlarına en uygun fıkhî hükümler ve esaslar ile] âdâp ve muâmelât esas ittihaz kılınır Heyeti vekilînin [Bakanlar Kurulunun] vazife ve mesuliyeti kanun u mahsus ile [özel bir kanunla] tayin edilir” (age, s 92)
B) İdarecilerin Konuşmaları: Anayasa, kanunlar ve idare şekli işte bu şekilde iken, o devrin idarecileri de bu kanunlara uygun konuşuyorlardı
Ne olduysa, Hayim Naum’un işin içine girmesinden sonra oldu Türkiye’deki siyâsî ve kültürel tablo birdenbire ve 360 derece ters şekilde değişmeye başladı