Bartın Gelenek Ve Görenekleri

SANAT FAALİYETLERİ


GÜZEL SANATLAR- SAHNE SANATLARI


Müzik
Bartın’da Müzik, sosyal yaşamın vazgeçilmezi; Türküler, Sazlar ve Halk Oyunları da birbirlerinin ayrılmaz parçalarıdır Eğlence müziğinin başta gelen sazları, Bağlama, Ud ve Kemandır Halk oyunları ise 18 yy sonlarına kadar davul, zurna ve türküler eşliğinde oynanırken, 19 yy başlarından itibaren genellikle Cümbüş, Ud, Klarnet, Flüt, Kaval, Zurna, Davul ve Darbuka gibi çalgılar ve yine türküler eşliğinde oynanmaktadır


1935 yılında açılan Halkevi bünyesinde, Belediye Başkanı Kemal SAMANCIOĞLU ve arkadaşlarının girişimleri ve Ortaokul Müzik Öğretmeni Mustafa Rahmi OTMAN’ın gayretleriyle Bando Takımı’nın kurulması ve müzik çalışmalarında bulunulması, müziğe ilgiyi artırmış ve ciddi müzik çalışmalarını başlatmıştır Halkevi bünyesinde kurulan ve Terzi, Demirci, Berber, Boyacı, Eczacı gibi değişik meslek gruplarından oluşan Bando Takımı; Halk Evinin kapatılması sonrasında Bartın Belediyesi bünyesine alınmıştır
Sonraki yıllarda kurulan; Türk Musiki Cemiyeti (1959), Bartın Musiki Cemiyeti (1988), Bartın Sanayi Sitesi Güzelleştirme Derneği Türk Halk Müziği Topluluğu (1993); dernekler bünyesinde müzik çalışmaları yapan önemli Müzik topluluklarıdır
İl Kültür Müdürlüğü’nce 1998’de “Türk Müziği Araştırma ve Geliştirme Topluluğu” ve 2002’de “Türk Halk Müziği Topluluğu”, yine 2002’de Halk Eğitim Merkezi “Türk Müziği Topluluğu” ve 2004’te Bartın Belediyesi “Çocuk Korusu” kurulmuş ve Kurumlar bünyesinde Müzik çalışmalarına katılmışlardır


Bu gün Bartın Belediyesi Musiki Cemiyeti, Bartın Belediyesi Çocuk Korosu ve Halk Eğitimi Merkezi THM Korosu ile Yöresel Müzik Grupları ve Batı Müziği Grupları müzik faaliyetlerini sürdürmektedir
1930’lu yıllardan beri devam eden Enstrüman kursları, günümüzde de büyük ilgi görmektedir


Sinema
Bartın’da ilk sinema; 1922 yılında Mehmet Hocazade Hayri Bey (Hayri Giresunlu) tarafından Eski Hükümet konağının yanında bulunan Ahşap bir binada açıldı Lüks ve gaz lambaları ile aydınlanan Sinema salonunda; asetilen gazı ile beyaz perde üzerinde sessiz resimler gösterildi
1927 yılında Hayri Giresunlu tarafından yeniden açılan sinema ve aynı yerde 1929 yılında hizmete giren Belediye Sineması, Cumhuriyet döneminin ilk sesli sinemalarıdır 1947’de aynı yerde açılan ve zaman zaman konser ve tiyatrolar da gösterilen sinema salonu da diğerleri gibi kısa bir süre sonra kapanmıştır
Bartın’ın önemli ticaret erbablarından Alparslan Dervişoğlu ve arkadaşı Seyfettin Tezyüksel, birlikte bir sinema salonu yapmaya karar verirler 1960 yılında Babadan kalma evi yıkarak başladıkları inşaatı 3 yılda tamamlarlar 1963 yılında açtıkları 800 koltuk kapasiteli Ferah Sineması’nda İlk gösterime sunulan film, dönemin önemli sinema aktör ve aktristlerinden Göksel Arsoy ve Leyla Sayar’ın başrolünü oynadığı “Gümüş Gerdanlık” filmidir
Uzun yıllar hizmetini sürdüren Ferah Sineması da, 1989 yılında televizyonun etkisi ve sinema sektöründeki sıkıntılar nedeniyle kapanmak zorunda kalmıştır 1995 yılında Süleyman Karadayı ve iki arkadaşı tarafından kiralanan bu sinema salonu, 1995/2002 yılları arasında Ekin Sineması olarak hizmet vermiştir
Bartın’da Şahin Ulusoy ve Necmi Garip tarafından açılan Emek Sineması ile Ulus’ta Sami Ulus tarafından açılan Belediye Sineması; 1960’lı yıllarda yazlık olarak izleyicilerine kapılarını açan sinemalardır 1961 yılında açılan 1000 koltuk kapasiteli Emek sineması, 1970’li yıllarda geçirdiği yangına kadar faaliyetini sürdürmüştür




İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nce 1995 yılında çok amaçlı salon olarak hizmete açılan Kültür Evi; Tiyatro faaliyetleri ile periyodik olarak düzenlenen Sinema günleri ve Belgesel film günleri gibi kültürel etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır Bartın Belediyesi tarafından Belediye Sosyal Tesisleri yanında yapılan 125 koltuk kapasiteli sinema salonu ise halen çok amaçlı salon olarak kullanılmaktadır
Günümüzde, Alpaslan Dervişoğlu’nun oğulları Selim ve Ali Dervişoğlu tarafından yenilenerek 2002 yılında hizmete giren Dervişoğlu Sineması; Bartın’ın tek sineması olarak sinemacılık faaliyetini sürdürmektedir


Tiyatro
1921 yılında Hilal-i Ahmer (Kızılay) Derneği, Tiyatro oyunları sahneleyerek “Milli Mücadele” yararına bağış kampanyaları organize etmektedir Bartın Kaymakamı Hüsnü Beyefendi ve Zonguldak Müfreze Komutanı Cevat Rifat, kampanyaya destek amacıyla Tiyatro Grubu’nu Bartın’a davet ederler 27Ocak1921 tarihinde Bartın Hastanesi Salonunda “Hilal-i Ahmer’in Vazifeleri” konulu iki perdelik temsil sahnelenir ve elde edilen gelir cepheye gönderilir
Bu oyun, Cumhuriyet öncesi yıllarda Bartın’da sahnelenen ilk tiyatro oyunudur Cumhuriyet tarihimizle yaşıt olan amatör tiyatro çalışmalarını ise 1926 yılında kurulan Lise Gençleri Birliği Derneği başlatmıştır Lise Gençleri Birliği’nce 1927 yılında sahnelenen ilk tiyatro oyunu, Türkçe öğretmeni Numan Giray’ın sahneye koyduğu Ahmet Vefik Paşanın Molier’den çevirdiği “Zoraki Tabib” adlı eseridir 22 Şubat 1935 tarihinde açılan Bartın Halkevi bünyesinde sahneye konulan eser ise Ankara Postası adlı üç perdelik dramdır Halk Evi, uzun yıllar kültürel faaliyetleri içinde tiyatro çalışmalarını da sürdürmüştür


1963 yılında kurulan Güzel Sanatlar Derneği (1963/1972) tiyatro kolu, bu yıllarda birçok tiyatro eserini başarı ile sahneye koymuş, ilk kez Liseler arası tiyatro şenliği düzenleyerek tiyatronun gelişmesine katkıda bulunmuştur Güzel Sanatlar Derneği’nce sahnelenen Cahit Atay’ın “Pusuda” ve Turgut Özakman’ın “Duvarların Ötesi” adlı oyunları büyük ilgi görmüş, Bartın dışına yansıyan etkisiyle turneler yapılmıştır
Yine bu yıllarda Halk Eğitim Müdürlüğü bünyesinde tiyatro çalışmaları yapıldığı, Gezginci tiyatroların da turne temsillerini verdiği görülür


Bartın’da, 1927 yılında başlayan bu köklü kültür ve sanat geleneği; Halk Evi, Dernekler, Halk Eğitim Merkezi ve Bartın Lisesinin çalışmalarıyla günümüze ulaşmıştır
1991 yılında Kültür Müdürlüğü’nün kuruluşu ile Tiyatro çalışmaları da ivme kazanmıştır Kültür Müdürü Mehmet Altaş tarafından Müdürlük bünyesinde kurulan Bartın Bölge Tiyatrosu, 15 yılı aşkın süredir Tiyatro çalışmalarını sürdürmektedir
Bartın Bölge Tiyatrosu’nun ilk sahnelediği oyun, Oktay Arayıcı’nın “Rumuz Goncagül” oyunudur Servet Çınçın’ın özellikle yöre geleneklerini konu edinen denemelerinden “Darısı Başınıza” (1992) ve Bürcük Ana (1993) ile Özkan Köstekçi’nin “Sandıktaki Ceset“ (1992/1993) adlı oyunları ilgi ve takdir gören tiyatro etkinlikleridir
Kurulduğundan bugüne, yetişkin ve çocuklara yönelik 20’ye yakın oyun sahneleyen Bartın Bölge Tiyatrosu; çevre illere turneler düzenlemiş, Yurt çapında düzenlenen önemli Tiyatro Festivali ve şenliklere katılmış ve takdir toplamıştır Tiyatronun Genel Sanat Yönetmenliği Zafer Gecegörür tarafından yürütülmektedir
Ayrıca, Kültür Müdürlüğü bünyesinde ve Bartın Bölge Tiyatrosu öncülüğünde 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü etkinlikleri, 1994 yılından ititibaren Tiyatro Festivaline dönüşmüş ve 2007 yılında 13’sü gerçekleştirilmiştir Geleneksel Festivalde; Devlet Tiyatroları, Yerel Tiyatro Grupları ve birçok il’den Amatör Tiyatro Gruplarının sergiledikleri oyunlar beğeniyle izlenmektedir
Kültür ve Turizm Müdürlüğü; Bartın Kültür ve Sanat Derneği ile birlikte Tiyatro Festivali yanında 7/15 yaş çocuklara yönelik drama ve tiyatro kurslarıyla da Tiyatroya katkısını sürdürmekte, çalışmaları takdirle karşılanmaktadır




1995’li yıllardan günümüze; Bartın Belediyesi Şehir Tiyatrosunun sahnelediği, Servet Çınçın’ın yazıp yönettiği yerel ağızlı oyunlar ile Bartın Belediyesi Genç Sahne Tiyatrosunun Zafer Gecegörür yönetiminde sergilediği gençlik oyunları, beğeniyle izlenmiştir
Ayrıca, Bartın Belediyesi; 5 yıldır düzenlediği Liselerarası Tiyatro Şenliği etkinliklerinde, Bölge illerinden birçok genç Liseli Tiyatro Gruplarını Bartın’da buluşturarak hem yerel kültürün yaşatılması ve tanıtılmasına katkı sağlamakta, hem de önemli bir Kültür, Sanat ve Gençlik etkinliğini gerçekleştirmektedir
Günümüzde; İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesindeki Bartın Bölge Tiyatrosu, Bartın Belediyesi Şehir Tiyatrosu ve İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü Gençlik Merkezi Tiyatro Grubu ile Bartın Kültür ve Sanat Derneği bünyesindeki Bartın Sanat Tiyatrosu; Tiyatronun gelecek kuşaklara aktarılması ve sürdürülmesine katkıda bulunmaktadır
Ayrıca, İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde görevli polislerden kurulu Polis Tiyatro Gurubu hazırlıdıkları değişik oyunları polis haftalarında halka sunmakta, Başka Kültür Evi Derneği Tiyatro Gurubu ise sahnelediği özellikle kadın konulu oyunlarla Tiyatro çalışmalarına katılmaktadırlar


HALKEVİ’NDE “AYŞEM” PİYESİ VE NİSA SEREZLİ
1942 yılında Halkevi Piyes kolu Ayşem isimli piyesi sahneye koydu Oyunda, Hasan Bayrı, Necati Altıparmak, Kemal Birgücü, Zeki Torlak, Hayrullah Yüce, Nihat Şivet ve Abdullah Yüce ile cesur bir kız olan Nurinisa Hanım da rol aldı
Babasının görevi nedeniyle iki yıl Bartın’da kalarak Halkevi çalışmalarına katılan Nurinisa Hanım, günümüzün ünlü Tiyatro Oyuncusu Nisa SEREZLİ hanımdı Bunu, 50 yıl sonra Nisa SEREZLİ hanımın Bartınlı dostlarına gönderdiği selam ve “Beni orada Hayrünnisa olarak bilirler, ilk sahneye çıkışım orada oldu Bartın Halkevi, mesleğimde benim okulum” İfadelerinin yer aldığı, Nihat Şivet’in 2000 yılında Bartın Gazetesi’nde yayınlanan anı yazısından anlıyoruz


Opera-Bale-Dans
Bartın il Merkezinde Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Bartın Belediyesi bünyesinde değişik dönemlerde çocuklara yönelik olarak düzenlenen ve büyük ilgi gören Bale kurslarının gelecek yıllarda da sürdürülmesi planlanmaktadır


Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nce açılan Latin Dansları kursları da ilgi görmektedir