08-02-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlı Aile Sofrası
Osmanlı ailesi günde iki kez yemek yiyor Kuşluk yemeği - Akşam yemeği Bu tür sofranın merkezi babadır Büyük anne ve büyük baba (varsa) babanın iki yanına oturur Anne, çocukların arasındadır Onlara yardım eder Sofra örtüsü yere yayılır, üstüne genelde altı ayaklı bir tahta konur Onun üstüne de büyük yemek sinisi
Kaşıklar sininin çevresine sıralanır
İslam peygamberinin aile sofrası için önemli bir buyruğu vardır:
"Yemeklerinizi ailenizle birlikte yiyin Çünkü, o yemeğin bereketi vardır" diye buyrulmuştur
Aileler bu buyruğa genelde önem verir ve uygularlar
Sininin çevresine minderler dizilir, sofraya oturanlar sağ kolları sofaya dönük olarak minderlere, hafif bir çaprazla oturur Sürahi yerde, sofra örtüsünün üstündedir
İlk yemek genelde çorbadır ve büyücek bir bakır kâse içinde sofraya gelir
Babanın seslice bir besmelesi ile yemek başlar Bu sofralarda, yemek sırasında pek konuşulmaz Yüksek sesle gülünmez, yemeği beğenmeyen, sevmeyen biri varsa, bunu açıklamaz Kesinlikle ağız şapırdatılmaz ,ekmek ısırılarak değil koparılarak yenir
Asık suratlara ,durumu usulca bildirilir Sofrada su içmek isteyen olursa, gençlerden biri bardağına suyu koyar Ve o, suyunu bitirinceye kadar, sofradakiler bekler, su içenin yemek hakkı böylece korunur
Yemekler aynı kaptan yenir Bu sofralarda çatal ve bıçak yoktu Sofra töresi ancak Tanzimat'la birlikte değişmeye başlamış ve herkes tabağına konulan yemeği çatal ve bıçak kullanarak yemeği zamanla öğrenmiştir
Çorbadan sonra et yemeklerinden biri, yanında pilav, ardından ya bir soğuk yemek ya bir börek, sonra da tatlı türlerinden yada meyvelerden bir tabak, tepsiye gelir
Yemek sonunda baba şükür duasını ettikten sonra herkes tuzluktan bir tutam tuz alarak ağzına atar ve yemeği pişirene "Anne elinize sağlık" gibi, "Çok güzel olmuş" gibi bir teşekkür deyimi söyler Sonra, evin yetişmiş genç kızı büyüklere kahve yapmak üzere mutfağa geçer Büyük anneler, babalar oturuyorken, sofradan kalkanlar, sırasına göre, sinideki sofra eşyasını toplar ve mutfağa götürürler Yerde ekmek kırıntısı asla bırakılmaz
|
|
|