Mimari Eserleri

III AHMED ÇESMESI

Sultan III Ahmed, tarihimizde ''Lale Devri'' diye anilan dönemin padisahidir Bir isyan sonunda Taht'a ciktigi için 27 yillik saltanatinin ilk onbes yilinda sert davranmak zorunda kaldi Bu yillarda Rusya, Venedik, Avusturya ve Iran'la savasildi Prut ve Pasarofça andlasmalari imzaladi Fakat, 1728'den, yani Lale devrinin baslamasindan tahttan indirilisine kadar geçen 12 yillik dönem tam bir refah, yenilik ve baris dönemi oldu

Sair Müzisyen ve hattat olan III Ahmed, sanati ve sanatçilari korurdu Bu devirde güzel sanatlarin her dalinda büyük ustalar, seçkin sahsiyetler yetisti Türkiye'de ilk matbaa onun hükümdarligi sirasinda kuruldu

Lale devrinde, özellikle Kagithane sirtlarinda yapilan kösk ve saraylar, isyanlar ve yanginlar sonucu mahvoldu, sairlerin, bestecilerin ölümsüz ve asilamayan eserleri zamanimiza ulasti, Türk sanatina büyük bir saheser disinda, mimari eserlerin izi bile kalmadi

Topkapi Sarayi'nin ana kapisi karsisindaki III Ahmed Çesmesi bir istisnadir O, Lale devrinin solmayan bir çiçegidir Bütün ihtisami ve güzelligi ile sapasaglam dutmaktadir Basmimar Mehmed Aga'nin eseri olan bu sebilli çesme yalniz Lale devri sanatinin degil, bütün Osmanli mimarisinin en güzel örneklerinden biridir, essiz bir saheserdir

Çesmenin planini bizzat III Ahmed'in çizdigi, basmimar Mehmed Aga'nin bu plani uyguladigi söylenir Çesçenin dört kösesinde yuvarlak birer sebil, sebillerin arasinda kalan kisimlarda da üç çesme bulunur Çesmelerin yanlarinda süslü gözler vardir Sebillerin üzerine küçük birer kubbe oturtulmustur

Çesmenin Ayasofya'ya bakan yüzünde su misra yer alir:
Aç Besmeleye iç suyu
Han Ahmed'e eyle dua
Ebced hesabina göre bu kitabe Hicri 1141 (Miladi 1728) tarihini, yani eserin yapildigi yili göstermektedir

Kitabenin kendisi oldugu gibi, el yazmasi da Sultan III Ahmed'e aittir Çesmeyi çepçevre kaplayan yazi ise devrin ünlü sairlerinden Seyyit Vehbi'nin bir kasidesidir

Yapinin üstü ahsap, genis saçakli bir çatiyla örtülüdür Çatinin üstü de kursuh kaplidir
Halk arasinda Sultanahmet Çesçesi diye anilan bu saheseri yerli yabanci bütün ziyaretçiler hayranlikla seyretmektedir