Sabır, Şükür, Tövbe Ve Diğer Salih Amel

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

(d) Salih Amel İşlemek

Salih, iyi, değerli ve güzel anlamında kullanılır

Salih amel ise, genellikle Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak
amacıyla kişinin yaptığı ibadetler ile kendisi, ailesi ve diğer
insanların yararına olan işleri kapsayan güzel davranışlar,
anlaşılır

Buna göre Allah ve Resulü’nun emirlerini yapıp
yasakladığı şeylerden kaçınan kişi, her olumlu davranışında
salih amel ile meşgul oluyor demektir

Salih amel, sınırları çizilmiş ve sayıları belirlenmiş
değildir; geniş kapsamlıdır

Yapıldığı zaman sevap
kazandırır, yapılmadığında kişinin üzerine sorumluluk
yüklenmeyen davranışları da içerir

Örneğin, yolda yürürken
aniden sağanak şeklinde yağmur başladı

Şemsiyeni açıp
kendini koruma altına aldın

Yanındaki kişinin şemsiyesi
yok; üstelik açık bir mekânda bulunuyor

Kendi kendine
düşünüyorsun, bu kişiyi davet edersem hem içim rahat eder
haz duyarım, hem de Allah’ın hoşnutluğunu kazanmış

olurum ve çağırıp koruma altına alıyorsun

Teklif edilmezse
kişiye bir sorumluluk yok, ancak yapılan bu salih amel ile
sevap kazanmış olur

Ayrıca, kişi kendinin ve ailesinin geçimini sağlamak
üzere dürüst olarak çalışıp helâl yoldan kazanması salih
amel bir iştir

Kazancından tasarruf edip çocuklarına miras
bırakması da salîh amel bir davranıştır

Başkalarına zarar
vermesi muhtemel olan olayları önlemesi de salih ameldir

Yoksul ve muhtaçlara yapılacak her türlü yardım, hatta
yabancılara yol ve adres göstermek dahi salih amel
kapsamındadır

Yeter ki, yapılan bütün işlerde Allah rızası
gözetilsin ve niyet de bu yönde olsun

Kendi itibarını
yükseltmek amacı güdülmüş ise, belki karşı tarafı memnun
etmiş olabilir, fakat sevap kazandırmayan bir davranıştan
öteye geçmez

Nitekim Peygamber Efendimiz bir hadisinde
şöyle buyuruyor:
“

ailen ile çoluk çocuğuna yaptığın
sarfiyat da bir sadakadır

Senin hanımın, malından
yemekte olduğu şey de bir sadakadır

Senin, aileni hayırda
(rahat bir yaşayış içinde) bırakman, onları insanlara el
açar bir halde bırakmandan çok hayırlıdır

” (Müslim,
Vasiyye:8)

Salih amel, kazancı bol bir alış veriştir

Siz ihtiyacı
olana iyilik yaparsınız, bundan dolayı Allah size daha
fazlasını nasip eder

“Ey Peygamber! Temiz şeylerden

yiyin, sâlih amel işleyin; doğrusu ben yaptığınızı bilirim

”
(Müminun Sur/51)

“İyi hareket edenin sevabını zayi
etmeyiz

Doğrusu, inanıp salih amel işleyenlere işte
onlara, içlerinden ırmaklar akan Adn Cennetleri vardır

”
(Kehf Sur/30-31
)

Sâlih amelin karşıtı, kötü veya çirkin ameldir

Yani
kişinin başkalarının hoşnut olmayacağı bir iş yapması veya
incitici söz ve davranışta bulunmasıdır

İslâm ahlâkından
nasibini almamış bazı kişiler, insanlara bilinçli olarak
yaptıkları kötülüklerden, zulümden, verdikleri eziyetlerden
zevk alırlar

Hâlbuki kötü davranışlar yasaklanmıştır;
yapanlar cezasını da çekerler

Nitekim Yüce Allah:
“

kim
kötü amel işlerse cezasını görür” (Nisa Sur/123) diye
buyurmuştur (10)

Yüce Rabbim biz kullarını, kimin daha çok, daha
güzel ve topluma daha yararlı işler yaptığını belirlemek
üzere imtihan etmekte

Yine bu yararlı işleri yaparken Allah
rızasının gözetilip gözetilmediği konusu da denenmektedir

Amaç, olgun ve duyarlı insan olmak; nefsi eğitip aklın
yönetimine vermektir

Çünkü Cennet halkı, maddi ve
manevi lekelerden arınmış tertemiz mümin kullardan

oluşacaktır

08-02-2012	#4
Prof. Dr. Sinsi	Sabır, Şükür, Tövbe Ve Diğer Salih Amel (d) Salih Amel İşlemek Salih, iyi, değerli ve güzel anlamında kullanılır Salih amel ise, genellikle Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak amacıyla kişinin yaptığı ibadetler ile kendisi, ailesi ve diğer insanların yararına olan işleri kapsayan güzel davranışlar, anlaşılır Buna göre Allah ve Resulü’nun emirlerini yapıp yasakladığı şeylerden kaçınan kişi, her olumlu davranışında salih amel ile meşgul oluyor demektir Salih amel, sınırları çizilmiş ve sayıları belirlenmiş değildir; geniş kapsamlıdır Yapıldığı zaman sevap kazandırır, yapılmadığında kişinin üzerine sorumluluk yüklenmeyen davranışları da içerir Örneğin, yolda yürürken aniden sağanak şeklinde yağmur başladı Şemsiyeni açıp kendini koruma altına aldın Yanındaki kişinin şemsiyesi yok; üstelik açık bir mekânda bulunuyor Kendi kendine düşünüyorsun, bu kişiyi davet edersem hem içim rahat eder haz duyarım, hem de Allah’ın hoşnutluğunu kazanmış olurum ve çağırıp koruma altına alıyorsun Teklif edilmezse kişiye bir sorumluluk yok, ancak yapılan bu salih amel ile sevap kazanmış olur Ayrıca, kişi kendinin ve ailesinin geçimini sağlamak üzere dürüst olarak çalışıp helâl yoldan kazanması salih amel bir iştir Kazancından tasarruf edip çocuklarına miras bırakması da salîh amel bir davranıştır Başkalarına zarar vermesi muhtemel olan olayları önlemesi de salih ameldir Yoksul ve muhtaçlara yapılacak her türlü yardım, hatta yabancılara yol ve adres göstermek dahi salih amel kapsamındadır Yeter ki, yapılan bütün işlerde Allah rızası gözetilsin ve niyet de bu yönde olsun Kendi itibarını yükseltmek amacı güdülmüş ise, belki karşı tarafı memnun etmiş olabilir, fakat sevap kazandırmayan bir davranıştan öteye geçmez Nitekim Peygamber Efendimiz bir hadisinde şöyle buyuruyor: “ ailen ile çoluk çocuğuna yaptığın sarfiyat da bir sadakadır Senin hanımın, malından yemekte olduğu şey de bir sadakadır Senin, aileni hayırda (rahat bir yaşayış içinde) bırakman, onları insanlara el açar bir halde bırakmandan çok hayırlıdır” (Müslim, Vasiyye:8) Salih amel, kazancı bol bir alış veriştir Siz ihtiyacı olana iyilik yaparsınız, bundan dolayı Allah size daha fazlasını nasip eder “*Ey Peygamber! Temiz şeylerden* yiyin, sâlih amel işleyin; doğrusu ben yaptığınızı bilirim” (Müminun Sur/51) “İyi hareket edenin sevabını zayi etmeyiz Doğrusu, inanıp salih amel işleyenlere işte onlara, içlerinden ırmaklar akan Adn Cennetleri vardır” (Kehf Sur/30-31 ) Sâlih amelin karşıtı, kötü veya çirkin ameldir Yani kişinin başkalarının hoşnut olmayacağı bir iş yapması veya incitici söz ve davranışta bulunmasıdır İslâm ahlâkından nasibini almamış bazı kişiler, insanlara bilinçli olarak yaptıkları kötülüklerden, zulümden, verdikleri eziyetlerden zevk alırlar Hâlbuki kötü davranışlar yasaklanmıştır; yapanlar cezasını da çekerler Nitekim Yüce Allah: “ kim kötü amel işlerse cezasını görür” (Nisa Sur/123) diye buyurmuştur (10) Yüce Rabbim biz kullarını, kimin daha çok, daha güzel ve topluma daha yararlı işler yaptığını belirlemek üzere imtihan etmekte Yine bu yararlı işleri yaparken Allah rızasının gözetilip gözetilmediği konusu da denenmektedir Amaç, olgun ve duyarlı insan olmak; nefsi eğitip aklın yönetimine vermektir Çünkü Cennet halkı, maddi ve manevi lekelerden arınmış tertemiz mümin kullardan oluşacaktır