İslam Ve İman

Kur’an ayetlerine ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in sünnetine bakıldığında İslam ve İman lafızları bazen aynı manada tek bir şeyin iki ayrı ismi olarak, bazen de her biri başka manalara delalet edecek şekilde ayrı ayrı manalarda kullanılmışlardır


Selefi’s salih ve İslam alimleri bu konu hakkında çokça konuşmuşlardır İnşeallah burada bu meselenin özetini yapmakla yetineceğiz
İlk olarak bu iki söz hakkında Kur’an ve sünnetten bazı delilleri belirtip, sonra da meseleyi özetleyeceğiz


1 - Bazı ayet ve hadislerde İslam, zahiri olan ameller için, iman ise kalbi ve batini olan ameller için kullanılmıştır Demek ki bu naslara göre iman ile İslam ayrı ayrı şeylerdir
Ayet ve hadislerden bazı örnekler:
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
"Bedeviler "iman ettik" demektedirler (Ey Muhammed!) De ki: "Siz iman etmediniz Fakat İslam olduk, deyin Çünkü iman, henüz kalblerinize girmedi Eğer Allah’a ve Rasulüne itaat ederseniz, Allah amellerinizden hiçbir şey eksiltmez" (Hucurat: 14)
Ömer radıyallahu anh şöyle demiştir:
"Bir gün Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in yanında otururken bembeyaz elbiseli, simsiyah saçlı, üzerinde yolculuk alametleri olmayan, içimizden kimsenin tanımadığı bir adam Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in yanına geldi ve oturdu Sonra dizlerini onun dizlerine yaklaştırdı Avuçlarını da onun bacaklarının üzerine koyduktan sonra şöyle dedi:
"Ey Muhammed! İslam nedir?"
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem dedi ki:
"Allah’tan başka hakkıyla ibadete layık ilah olmadığına ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in onun elçisi olduğuna şahitlik etmen, namaz kılman, zekat vermen, Ramazanda oruç tutman, gücün yeterse hacca gitmendir"
Adam: "Doğru söyledin" dedi
Biz ona şaşırdık Hem soruyor, hem de doğruluyordu
Sonra: "İman nedir?" dedi
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
"Allah’a, meleklerine, kitaplarına, nebi ve rasullerine, ahiret gününe, kaderin, hayır ve şerrin Allah’tan olduğuna iman etmektir" dedi
Adam: "İhsan nedir?" diye sordu
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
"Allah’ı görüyormuş gibi O’na ibadet etmendir Sen O’nu görmesen de O, seni görür" dedi
Adam: "Kıyametin vakti ne zaman?" diye sordu
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
"Sorulan, bu konuda sorandan daha bilgili değildir" dedi ve Lokman: 34 ayetini okudu
Adam: "Kıyametin alametleri nedir?" diye sordu
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle cevab verdi:
"Kadının hanım efendisini doğurması (yani annesine hizmetçi muamelesi yapan çocukların bulunması) yalın ayak ve çıplak çobanların binaları yükseltmede yarışmalarıdır"
Ömer radıyallahu anh diyor ki:
"Sonra adam gitti Bir süre sonra Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem dedi ki:
"Ey Ömer! Soranın kim olduğunu biliyor musunuz?"
Biz de: "Allah ve Rasulü daha iyi bilir" dedik
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
"Bu, Cibril’dir Size dininizi öğretmek için geldi" dedi (Buhari, Müslim)
İbni Ömer radıyallahu anh şöyle dedi:
"Bir adam Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e:
"En hayırlı İslam hangisidir?" diye sordu
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem ona şöyle dedi:
"Yemek yedirmen, tanıdığın ve tanımadığın kimselere selam vermendir" (Buhari, Müslim)
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e şöyle soruldu:
"İslam nedir?"
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle cevab verdi:
"Yemek yedirmek ve güzel sözler söylemektir"
"İman nedir?" diye soruldu
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
"Hoş görülü olmak ve sabretmek" diye cevab verdi (İbni Ebi Şeybe-sahih senedle)