Takva Bilincinin Müşahhas Örnekleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

14- Takıyye:

'Takıyye', 'takva' kelimesinden türemiş, onunla ilgili bir korunma ve sakınma ahlâkıdır

Canı, malı, ırzı, dini düşmanın zararından korumak için ondan sakınmak demektir

'Takıyye', güçlü olan bir düşmandan gelecek tehlikeden, her türlü üstün değerleri korumak için başvurulan bir tedbirdir

Değerleri ciddî anlamda tehdit altında ve tehlike karşısında olan bir Müslüman, bunlardan kurtulmak ve zarara uğramamak için imanını ve durumunu gizleyebilir

Kur'an buna izin vermektedir

Böyle bir 'takıyye', takvanın gereklerindendir

'Takıyye' de, takva gibi kişinin kendini ve bağlı olduğu Müslüman toplumu elem ve zarar verecek şeylerden koruyup sakınması demektir

Peygamberimiz (s

a

v)'in, Mekke hayatında müşriklerin işkencelerine uğrayan bazı sahabelere 'takıyye' izni verdiğini biliyoruz

Bunun en canlı örneği, müşrikler tarafından gözünün önünde babası ve annesi öldürülen Ammar ibni Yasir'dir

Yapılan işkencelere dayanamayan Ammar (r

a), müşriklerin istediği sözleri söyler ve ölümden kurtulur

Sonra ağlayarak Peygamberimiz (s

a

v)’e gelir, O'nun hakkında kötü konuştuğunu ve onların ilâhlarını övdüğünü söyler

Peygamberimiz (s

a

v) ona şöyle sorar:
"Peki o anda kalbinde ne hissettin?" O da kalbinin imanla dopdolu olduğunu söyleyince, Peygamberimiz (s

a

v), aynı durumla karşılaştığı zaman yine öyle yapmasını tavsiye eder

Şu âyet bu durumu desteklemektedir:
"Kim imanından sonra Allah'a (karşı) küfre sapıp da kalbi imanla tatmin olduğu hâlde baskı altında zorlanan hariç-küfre göğsünü açarsa, işte onların üstünde Allah'tan bir gazap vardır ve büyük azap onlarındır
'Takıyye'ye izin veren âyetin sonunda bir uyarıya yer verilmektedir

Her ne kadar gerektiği yerde 'takıyye' ruhsatına başvurulsa da, asıl ittika edilmesi, kendisinden çekinilmesi gereken Allah'tır

İlginçtir, aynı kökten gelen 'takıyye' ve 'takva' yanyana kullanılıyor

"Mü'minler, mü'minleri bırakıp kâfirleri dost edinmesin ve bunu her kim yaparsa Allah'tan ilişiği kesilmiş olur Ancak onlardan bir korunma (takıyye) yapmanız başka Bununla beraber, Allah sizi kendisinden sakınmanız hususunda uyarıyor Gidiş, sonunda Allah'adır"
'Takıyye' sadece bir ruhsattır

Yukarıda söz konusu edilen durumlarda ona başvurabilir

Ancak diğer âyetlere baktığımız zaman Kur'an'ın, kuvvetli ve düşmanlara karşı hazırlıklı olmayı, cihad etmeyi, Allah yolunda canı ve malı harcamayı teşvik ettiğini, mü'minlerin önceki Müslümanlar gibi imtihan edileceklerini söylediğini görmekteyiz

'Takıyye' ruhsatı, hiçbir zaman bir çıkar, maddî bir karşılık veya makam için iki yüzlü davranmak, kıvırmak, ciddiyetsiz ve ilkesiz olmak anlamına gelmez

O, Müslümanlara karşı kullanılan bir aldatma silahı değil, hasımlardan gelebilecek bir tehlikeye karşı takva bilinci ile sakınma ruhsatıdır

08-02-2012	#14
Prof. Dr. Sinsi	Takva Bilincinin Müşahhas Örnekleri 14- Takıyye: 'Takıyye', 'takva' kelimesinden türemiş, onunla ilgili bir korunma ve sakınma ahlâkıdır Canı, malı, ırzı, dini düşmanın zararından korumak için ondan sakınmak demektir 'Takıyye', güçlü olan bir düşmandan gelecek tehlikeden, her türlü üstün değerleri korumak için başvurulan bir tedbirdir Değerleri ciddî anlamda tehdit altında ve tehlike karşısında olan bir Müslüman, bunlardan kurtulmak ve zarara uğramamak için imanını ve durumunu gizleyebilir Kur'an buna izin vermektedir Böyle bir 'takıyye', takvanın gereklerindendir 'Takıyye' de, takva gibi kişinin kendini ve bağlı olduğu Müslüman toplumu elem ve zarar verecek şeylerden koruyup sakınması demektir Peygamberimiz (sav)'in, Mekke hayatında müşriklerin işkencelerine uğrayan bazı sahabelere 'takıyye' izni verdiğini biliyoruz Bunun en canlı örneği, müşrikler tarafından gözünün önünde babası ve annesi öldürülen Ammar ibni Yasir'dir Yapılan işkencelere dayanamayan Ammar (ra), müşriklerin istediği sözleri söyler ve ölümden kurtulur Sonra ağlayarak Peygamberimiz (sav)’e gelir, O'nun hakkında kötü konuştuğunu ve onların ilâhlarını övdüğünü söyler Peygamberimiz (sav) ona şöyle sorar: "Peki o anda kalbinde ne hissettin?" O da kalbinin imanla dopdolu olduğunu söyleyince, Peygamberimiz (sav), aynı durumla karşılaştığı zaman yine öyle yapmasını tavsiye eder Şu âyet bu durumu desteklemektedir: "Kim imanından sonra Allah'a (karşı) küfre sapıp da kalbi imanla tatmin olduğu hâlde baskı altında zorlanan hariç-küfre göğsünü açarsa, işte onların üstünde Allah'tan bir gazap vardır ve büyük azap onlarındır 'Takıyye'ye izin veren âyetin sonunda bir uyarıya yer verilmektedir Her ne kadar gerektiği yerde 'takıyye' ruhsatına başvurulsa da, asıl ittika edilmesi, kendisinden çekinilmesi gereken Allah'tır İlginçtir, aynı kökten gelen 'takıyye' ve 'takva' yanyana kullanılıyor "Mü'minler, mü'minleri bırakıp kâfirleri dost edinmesin ve bunu her kim yaparsa Allah'tan ilişiği kesilmiş olur Ancak onlardan bir korunma (takıyye) yapmanız başka Bununla beraber, Allah sizi kendisinden sakınmanız hususunda uyarıyor Gidiş, sonunda Allah'adır" 'Takıyye' sadece bir ruhsattır Yukarıda söz konusu edilen durumlarda ona başvurabilir Ancak diğer âyetlere baktığımız zaman Kur'an'ın, kuvvetli ve düşmanlara karşı hazırlıklı olmayı, cihad etmeyi, Allah yolunda canı ve malı harcamayı teşvik ettiğini, mü'minlerin önceki Müslümanlar gibi imtihan edileceklerini söylediğini görmekteyiz 'Takıyye' ruhsatı, hiçbir zaman bir çıkar, maddî bir karşılık veya makam için iki yüzlü davranmak, kıvırmak, ciddiyetsiz ve ilkesiz olmak anlamına gelmez O, Müslümanlara karşı kullanılan bir aldatma silahı değil, hasımlardan gelebilecek bir tehlikeye karşı takva bilinci ile sakınma ruhsatıdır